مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۴۱.
۲۴۲.
۲۴۳.
۲۴۴.
۲۴۵.
۲۴۶.
۲۴۷.
۲۴۸.
۲۴۹.
۲۵۰.
۲۵۱.
۲۵۲.
۲۵۳.
۲۵۴.
۲۵۵.
۲۵۶.
۲۵۷.
۲۵۸.
۲۵۹.
۲۶۰.
فناوری
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۲ زمستان ۱۳۸۳ شماره ۵
35 - 43
حوزه های تخصصی:
امروزه بحث جهانی شدن که پیامد تاریخی بحث مدرنیته است، دو ساختار تکنولوژی و تعلیم و تربیت را تحت تاثیر قرار می دهد. آشنایی با دنیای مدرن و ورود به آن در طی بیش از یک سده تماس فکری، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی با غرب، نظام اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران را از ساحتی سنتی به ساحتی جدید مبدل ساخته است. این تحولات بیش از آن که تنها یک ساحت را تحت تاثیر قرار دهد، تحولاتی نه خودانگیخته و مدیریت شده، بلکه نامتوازن و غیرهندسی در فضای مناسبات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی است. این تحولات ریشه در چگونگی و ماهیت تماس کشور ایران با غرب دارد. تماسی که خود تحت سیطره الزامات درونی و بیرونی از آن ناگزیر بوده یا ناگزیر شده است. ساحت صنعت و آموزش و پرورش، اگرچه به ظاهر تحت تاثیر عوامل متفاوتی از این تحولات هستند؛ اما بازبینی مسیر تحولات هر دو ساحت، ما را به یکپارچگی این تغییرات رهنمون می سازد و اینکه دارای مولفه های مشابه در ساختار هر دو موضوع هستند. اساس این تحولات، برخاسته از نگرشی است که دامنه آن به حوزه اندیشه و فکر باز می گردد و آنچه که در بازبینی این تحولات نهفته است، دیوارهای برکشیده گذشته را فرومی کشد و ما را در پدیده جدیدی که از آغاز ورود به دنیای جدید یا مدرن همراهی می کرده و امروز بازتاب های فشار آن به چندین برابر رسیده است و آن را "جهانی شدن" (Globalization) می نامند، هدایت و بینایی بیشتری می بخشد. عناوین زیرمحورهای اصلی این بحث هستند: - تکنولوژی چیست و نسبت آن با صنعت کدام است؟ - تعلیم و تربیت چیست و نسبت آن با آموزش و پرورش کدام است؟ - مدرنیته چیست و نسبت آن با مدرنیزم کدام است؟ - چالش های مفهومی مشترک در موضوعات تعلیم و تربیت و تکنولوژی کدامند؟ - تنگناهای مشترک صنعت و آموزش و پرورش کدامند؟ - راه برون رفت را چگونه می توان یافت؟
بررسی عوامل موثر و ابعاد مختلف مدیریت توسعه فناوری در هزاره سوم (قسمت اول)
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۳ تابستان ۱۳۸۴ شماره ۷
5 - 36
حوزه های تخصصی:
نوشتار در پیش رو، شامل بررسی وضعیت گذشته و شناخت عناصر تکنولوژی است که در آن تکنولوژی از منظر اسلامی و الگویی برای توسعه دانش و تکنولوژی در نظام اسلامی معرفی شده است. همچنین، عوامل موثر در عقب ماندگی علمی و تکنولوژی در جوامع اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و با توجه به انحرافات بوجود آمده، ضرورت اصلاح مسیر حرکت توسعه علمی وتکنولوژی با استفاده از شناخت قوانین علمی و بازگشت به خویشتن خویش مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا تعاریف مختلف علم و تکنولوژی، مدیریت انتقال و توسعه تکنولوژی، انواع و اجزاء مختلف تکنولوژی، سیکل عمر تکنولوژی و عوامل موثر در رشد و توسعه تکنولوژی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و از تجربه دیگر کشورها نیز استفاده شده است. در ادامه نقاط ضعف و قوت، زیرساخت ها و اقدامات مورد نیاز جهت رشد و توسعه تکنولوژی مشخص شده است. همچنین جهت تحقق اهداف چشم انداز، ضرورت تدوین و اجرای یک استراتژی یا طرح کلی برای توسعه تحقیقات علمی و تکنولوژی توصیه شده که موضوع قسمت دوم این نوشتار خواهد بود.
ضرورت و چگونگی حضور انگیزه های دینی به عنوان پشتوانه تولید
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۳ تابستان ۱۳۸۴ شماره ۷
37 - 44
حوزه های تخصصی:
این نوشتار پس از مروری بر وجود رابطه متقابل بین توسعه تکنولوژی و تولید، ضرورت پرداختن به توسعه تولید به عنوان بستر توسعه تکنولوژی را بیان داشته و با این مقدمه به شکل گیری جریان جسارت مصرف و افزایش عدم تعادل در تولید و مصرف پس از وقوع انقلاب اسلامی می پردازد. با توجه به اینکه هدف از انقلاب، ایجاد تغییرات مطلوب در حوزه ملموسات می باشد و رابطه تقومی (وابستگی متقابل) بین انقلاب سیاسی و انقلاب اقتصادی وجود دارد، رسیدن به انقلاب اقتصادی (انقلاب در حوزه عمل) در گرو وقوع انقلاب فرهنگی خواهد بود. پذیرش تدریجی بودن وصول به اهداف و پذیرش التقاط در اجرا، به عنوان درجه ای از اسلامیت جریان امور و تغییر مداوم در قوانین و نرم افزارهای اداره جامعه، الیته با حفظ جهت افزایش درجه اسلامیت، مسیر تکاملی جامعه را تداعی می کند. در نوشتار پیش رو، تکامل انقلاب فرهنگی در تحقق حرکت رو به کمال حوزه ملموسات جامعه توصیف شده و تولید و تکنولوژی، به عنوان بستر توسعه فرهنگ معرفی شده است. با بیان موارد فوق و بیان وابستگی سه حوزه سیاست، فرهنگ و اقتصاد جامعه به یکدیگر، با بررسی عدم تعادل بوجود آمده بین تولید، مصرف، تعادل جدید، نه در کاهش یکباره مصرف، بلکه در افزایش تولید بوده و با توجه به ناکارآمدی انگیزه های نظام سرمایه داری برای افزایش تولید، انگیزه های مذهبی را می توان پشتوانه تولید و تعدیل در مصرف دانست. در انتها نیز با اشاره به وجود معارف دینی گسترده و عمیق درباره تولید و سیره عملی ائمه معصومین علیهم السلام و بزرگان دینی در اکتفا به حداقل ها برای خود و تولید گسترده برای استفاده دیگران، به چگونگی پیاده شدن این سیره در جامعه امروز پرداخته می شود.
انتقال فناوری صنایع هوایی در دهه سوم انقلاب
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۳ تابستان ۱۳۸۴ شماره ۷
45 - 53
حوزه های تخصصی:
انتقال فناوری از راهکارهای بنیادین توسعه صنعتی است و از این رو بعنوان یک ضرورت، مورد استفاده حوزه های مختلف تخصصی است. عرصه هوایی نیز طی سالیان اخیر از این مقوله مستثنی نبوده و گام های مثبتی نیز در این زمینه برداشته است. فراز و نشیب-های موجود در دستیابی به فرایند انتقال فناوری، موجبات تفکیک زمانی آن را به دوره های مختلف فراهم آورده است. مسلما هر یک از این دوره ها دارای بازتاب شرایط سیاسی، اجتماعی و تاریخی خاص خود می باشد. نگارنده در این مقاله، ضمن بیان مفاهیم پایه ای و مدل های اساسی نوآوری صنعتی و انتقال فناوری، به بیان تاریخچه انتقال فناوری در صنایع هوایی ایران، محیطهای موثر بر فناوری، سطوح مختلف توسعه فناوری، فرایند کلی انتقال فناوری، ذکر چند پروژه انتقال فناوری در شرکت صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) و همچنین بررسی ویژگی های این مقوله در دهه سوم انقلاب پرداخته است.
رابطه انسان، معماری و فناوری
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۴ بهار و تابستان ۱۳۸۵ شماره ۱۰
45 - 55
حوزه های تخصصی:
تکنولوژی چیست؟ رابطه آن با انسان چگونه است و چه تاثیراتی بر یکدیگر می گذارند؟ تعاریف و تبیین های انجام گرفته پیرامون سوالات فوق، بسیار متعدد و مختلف است. بنابر تصور متعارف، تکنولوژی تنها ابزارهای دست ساخت بشر می باشد و پیشرفت و توسعه آن، ما را به سوی آرمان شهر هدایت می کند؛ اما ظاهرا سر از ویران شهر درآوردیم. برخلاف تصور اولیه و رایج از تکنولوژی به مثابه ابزار، تکنولوژی می تواند ابزار صرف نباشد، همانگونه که برخی، تکنولوژی را در عرصه-هایی مختلف همچون تفکر، فرآیند انجام، سرانجام اثر و نتیجه، گسترش داده اند. برخی دیگر نیز برای آن ماهیتی متصور شده اند که با خود تکنولوژی متفاوت است. رابطه انسان با تکنولوژی در گذشته و حال از مباحث عمده ای است که در این عرصه مطرح می باشد. در نظر برخی فلاسفه، تکنولوژی دارای ارزشی خنثی بوده و بسته به چگونگی استفاده از آن، دارای ارزش های متفاوتی می گردد. به این معنی که این افراد برای تکنولوژی ارزش ماهوی قائل نبوده و صرفا عوامل فاعلی را در ارزش گذاری بر آثار تکنولوژی دخیل می-دانند. در مقابل اینان، گروه دیگری قرار دارد که برای تکنولوژی ارزش ماهوی قائل بوده و برخی از عیوب و نارسایی ها را به ذات تکنولوژی نسبت می دهند؛ لذا در این مقاله سعی بر آن است که ضمن ارائه تعریف تکنواوژی از دیدگاه های مختلف، خصوصیات و ویژگی های آن نیز با محوریت دیدگاه های ژاک الول و عبدالکریم سروش ارائه شود.
دام فناوری و هویت فرهنگی در معماری
حوزه های تخصصی:
پس از انقلاب صنعتی و تحولات گسترده قرن بیستم، تکنولوژی به سرعت وارد زندگی بشر شد و آن را دچار تغییر و تحولات اساسی کرد. انسان با انگیزه دستیابی به رفاه و امنیت بیشتر، هر روز بیشتر از روز قبل از تکنولوژی های مختلف استفاده کرد تا اینکه پس از مدتی، فن سالاری (تکنوکراسی) در جوامع بشری مطرح شد، بدین صورت که کم کم ابزار و آلات نقش کلیدی را در زندگی انسان ها پیدا کردند. بتدریج تکنولوژی برای تمام توقعات انسان، در همه زمینه ها پاسخ ارائه داد. بدین ترتیب راه برای ظهور تکنوپولی (انحصار گرائی تکنولوژی) باز شد. در این زمان بود که تکنولوژی بطور نامحسوسی سنت و فرهنگ را از زندگی انسان ها خارج کرد و برای همه لغات کلیدی زندگی آنها، تعریفی را که خود می پسندید، جایگزین کرد؛ لذا کار بجایی رسید که تکنولوژی به جای خدا قرار گرفت و انسان کاملاً در دام آن افتاد. بطوری که تکنولوژی بر تمام زوایای زندگی انسان مثل فرهنگ، محیط زیست، اشتغال، اقتصاد و هر مورد قابل تصور دیگر، تأثیرات شگرفی بجای گذاشت که ما در این مقاله از آن به عنوان دام تکنولوژی، موضوع مقاله حاضر نام می بریم. البته روش هایی برای مقابله با این توسعه همه جانبه و افتادن در دام پر زرق و برق تکنولوژی وجود دارد. پذیرفتن هر نوع تکنولوژی، اجباری نیست. بلکه آنچه می تواند بسیار تعیین کننده باشد، سرشت و اعتقادات معنوی جامعه ای است که تکنولوژی به آن وارد می شود. هر جامعه ای می تواند با توجه به پیشینه های ارزشمند فرهنگی، تاریخی و اعتقادی خود از جنبه های مناسب و مفید تکنولوژی های جدید استفاده کرده و جنبه های غیر مفید و آن هایی را که نمی پسندد، کنار بگذارد. پس بهره وری از تکنولوژی در هر جامعه ای می تواند به صورت گزینشی و کاملاً بجا در معماری مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله سعی خواهد شد پس از ارائه تعاریفی از تکنولوژی به مطالعه شرایط حاکم بر دنیای امروز در مواجهه با پدیده فراگیر تکنولوژی پرداخته شود. در پایان نیز روش هایی برای ارزیابی و پیش بینی تکنولوژی به منظور جلوگیری از غافلگیری و عواقب ناشی از پذیرفتن بی چون و چرای تکنولوژی های مختلف ارائه شده است.
ارائه الگوی مناسب جهت همکاری های فناورانه سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۵ بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۱۱
21 - 34
حوزه های تخصصی:
در این نوشتار، همکاری های تکنولوژیکی گروهی از شرکت های تامین کننده قطعات، تجهیزات، کالاها و خدمات تخصصی صنعت نفت ایران با شرکت های خارجی مورد بررسی واقع گردیده است. این شرکت ها به منظور ارتقای سطح تکنولوژیکی و تامین رضایت کارفرمایان، به حوزه "همکاری های بین سازمانی و تکنولوژیکی با شرکت های خارجی" وارد شده و از این طریق ، ضمن افزایش توانمندی رقابت با سایر رقبا، از دانش فنی و تکنولوژی های نوین شرکت های همکار بهره برداری می نمایند. در ادامه با استفاده از یک مدل معتبر در زمینه بررسی همکاری های تکنولوژیکی بین شرکت ها، این نوع از همکاری ها مورد بررسی قرار می گیرد. سپس ضمن تجزیه و تحلیل وضعیت کنونی شرکت های عضو نمونه موردمطالعه، شکل سازمانی مناسب برای هر همکاری تکنولوژیکی بین دو شرکت ارائه می گردد. در پایان به تفسیر تفاوت موجود در روند جاری همکاری ها و وضعیت پیشنهادی مدل پرداخته و علل آن نیز بیان شده است.
طراحی مدل پیشنهادی فن بازار در سطح ملی در ایران
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۵ بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۱۱
35 - 52
حوزه های تخصصی:
شکی نیست که امروزه فناوری به عنوان یکی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها مطرح می باشد. در مناطق مختلف جهان، روش های گوناگونی در راستای تسهیل انتقال و مبادله فناوری در سطوح محلی، ملی، منطقه ای و بین المللی بکار می رود. ایجاد فن بازار به عنوان مرکز و مرجع مبادلات فناوری یکی از سازوکارهای پیشرفته و نوپا در جهت دستیابی به هدف فوق الذکر محسوب می شود. در ایران مبادله و انتقال فناوری از نظام و ساختار منسجم و هدفمندی برخوردار نیست و این مساله باعث بروز مشکلات بسیاری برای عرضه کنندگان فناوری (شامل نخبگان، دانشگاه ها، مراکز تحقیق، توسعه و ...) و متقاضیان فناوری (مانند دولت، صنایع مختلف به ویژه صنایع کوچک و متوسط، سرمایه گذاران و ... ) شده است. در مقاله حاضر، پس ازبررسی بحث مبادلات فناوری و معرفی اجمالی برخی از فن بازارها در اروپا و آسیا، همچنین با استفاده از مصاحبه و مطالعه میدانی از بین کارشناسان فن بازار و حیطه های مرتبط و آشنا با آن(مانند حقوق فناوری، ارزیابی و بازاریابی فناوری، زمینه های تخصصی فناوری، صندوق های حمایت های مالی و ...) در جهت ارائه مدل پیشنهادی فن بازار در سطح ملی در ایران، تلاش شده است. در واقع این مقاله در پی ارائه و تشریح ماموریت و اهداف بخش های مختلف، مالکیت، فرایند داخلی و ارتباطات فن بازار سطح ملی در ایران و همچنین پیش نیازهای ایجاد فن بازار می باشد. پر واضح است که دقت در تجربیات سایر کشورها و توجه به پیش نیازها و زیرساخت های اولیه، مسئولین مربوطه را در جهت برنامه ریزی هرچه بهتر و جامع تر رهنمون خواهد شد.
ملاحظاتی نقادانه درباره توسعه فناوری
حوزه های تخصصی:
در مقاله حاضر پس از ارائه توضیحاتی در باره چیستی تکنولوژی و تفاوت آن با علم، یک چارچوب مفهومی برای بررسی "توسعه تکنولوژی" ارائه شده است. بخش پایانی مقاله نیز به پیشنهادهایی برای دستیابی به توسعه تکنولوژی در ایران اختصاص دارد. در سرتاسر مقاله اختصار و ایجاز تا حد امکان رعایت شده است. به عبارت دیگر نیت عمدتا جلب توجه مخاطب به برخی از حوزه ها به منظور ایجاد یک زمینه ذهنی مشترک بوده است و نه عرضه یک تصویر تفصیلی و مبسوط.
ضرورت تاملات نظری در مباحث توسعه فناوری با تاکید بر ایران
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۵ پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۱۲
55 - 67
حوزه های تخصصی:
برخی توسعه تکنولوژی را مسأله ای صرفاً فنی و تکنیکی و برخی دیگر آن را آمیخته به مسائل کلان فرهنگی، سیاسی و اقتصادی می بینند. در میان کسانی که مسأله توسعه تکنولوژی را صرفاً فنی و تکنیکی نمی پندارند، در دامنه تاثیر فرهنگ و نظام فرهنگی جامعه، نظام سیاسی و حتی نظام اقتصادی جامعه بر توسعه تکنولوژی اتفاق نظر وجود ندارد. در ایران نیز دیدگاه های متفاوتی درباره تأثیر فرهنگ بر فناوری و بالعکس وجود دارد. این مقاله مدعی است که با توجه به وجود دیدگاه های متفاوت، نمی توان مسأله توسعه تکنولوژی را در ایران به بحث های فنی و تکنیکی فروکاست؛ بنابراین موضوع مباحث نظری در توسعه تکنولوژی، امری ضروری است. درنتیجه برای حل مسأله توسعه تکنولوژی در کشور لازم است تا نسبت میان توسعه تکنولوژی و توسعه کلان فرهنگی اقتصادی و سیاسی روشن شود.
سنجش توانمندی فناوری در سطح ملی، مورد مطالعه کشور ایران
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۸ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۵
5 - 14
حوزه های تخصصی:
سنجش توانمندی فناوری در سطح ملی یکی از مراحل کلیدی سیاست گذاری فناوری محسوب می شود. این سنجش نیازمند شاخص های مرتبط با حوزه فناوری و چارچوب مفهومی مناسب است به طوری که جامعیت و دقت این ارزیابی حفظ گردد. در این مقاله سنجش توانمندی فناوری با استفاده از یک چارچوب ابتکاری و شاخص های خاص فناوری انجام می شود. این سنجش نگرشی جامع و سامانمند (سیستمی) درخصوص وضعیت فناوری در کشور ارایه می دهد و زمینه ساز سیاست گذاری و توسعه فناوری در راستای تحقق اهداف چشم انداز 20 ساله کشور خواهد بود.
ویژگی و اهمیت مراکز توسعه و نوآوری و مدیریت آنها
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۸ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۵
25 - 32
حوزه های تخصصی:
امروزه رقابت روزافزون جهانی، از بسیاری صنایع فرصت تحقیقات بنیادی و پایه ای را گرفته است، به همین دلیل بیشتر شرکت ها مجبورند فقط به تحقیقات بحرانی و مورد نیاز دست بزنند. ارتباطات جهانی، همگانی شدن بسیاری از علوم و دانش ها و امکان بیشتر و راحت تر خریدن دانش از صاحبان آن، لزوم دوباره کاری در تحقیقات و ایجاد دانش های جدید را از بین برده است. برای تولید دانش، پول هزینه می شود. در حالی که فرآیند توسعه و نوآوری، از دانش تولید شده، پول و ثروت می آفریند و منجر به توسعه فناوری و اقتصاد می شود. در این مقاله سعی داریم تا ضمن معرفی توسعه و نوآوری، به بیان اهمیت آن در توسعه فناوری و اقتصاد بپردازیم. همچنین تفاوت بین تحقیق، توسعه و نوآوری و مراکز آنها و نیز ویژگی های منابع انسانی مورد نیاز این مراکز را مورد بررسی قرار داده و در ادامه به برخی نکات مهم که در مدیریت این واحدها مؤثر می باشد، خواهیم پرداخت.
اهمیت مستندسازی و رعایت حقوق مالکیت فکری جهت توسعه نوآوری و مدیریت فناوری در صنایع کشور
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۹ بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱۷
41 - 52
حوزه های تخصصی:
در این نوشتار ضرورت تدوین نظام های کارآمد مستندسازی و رعایت حقوق مالکیت فکری به ویژه در هنگام طراحی و استقرار نظام ملی نوآوری و سیستم ملی دانش تبیین می گردد و اثرات آنها در هنگام بهره گیری از برخی الگوهای موفق و ابزارهای نوین مدیریتی (مانند مدیریت دانش، نوآوری نظام یافته، نظام پذیرش و بررسی پیشنهادها و...) نشان داده می شود. سپس با در نظر گرفتن عواملی مانند وضعیت کنونی آنها در ایران و جهان، میزان تعاملات آنها با یکدیگر و سایر در عمل راهکارهایی مانند ضرورت همگامی متولیان ملی برای تدوین و اجرای سیاست های کلان علم و فناوری همزمان با دانش بنیان کردن و تحول نظام های اداری جهت پایدارسازی خلاقیت و نوآوری در کشور پیشنهاد می گردد.
مروری بر فناوری های تولید برق از انرژی خورشیدی و مقایسه آماری بزرگ ترین نیروگاه های خورشیدی جهان
حوزه های تخصصی:
رشد روز افزون نیاز به انرژی و پایان پذیری سوخت های فسیلی از یک سو و افزایش آلودگی های زیست محیطی از سوی دیگر، محرکی شده است که محققان و سرمایه گذاران در بخش انرژی، به سمت مهار و تامین انرژی از منابع تجدیدپذیر جذب شوند. با توجه به پتانسیل بالای تابش در مناطق وسیعی از کشور ایران اسلامی، از میان این منابع، انرژی خورشیدی دارای جذابیت بیشتری است. در یک طبقه بندی ساده، فناوری های تولید الکتریسیته از خورشید به سه دسته فتوولتائیک، متمرکزکننده گرمایش خورشیدی و فناوری های نوظهور، شامل حوضچه ها و تنوره خورشیدی تقسیم می شوند. در میان این سه دسته، فناوری فتوولتائیک که بر اساس تبدیل نور خورشید به الکتریسیته عمل می کند، بیشترین رشد را داشته و امروز کشورهای زیادی از آن در قالب متصل به شبکه و مستقل از شبکه استفاده می کنند. در میان دو دسته دیگر نیز فناوری گرمایش خورشیدی، به ویژه روش سهموی خطی گسترش بیشتری یافته است. همچنین، تحلیل آماری بزرگ ترین نیروگاه های احداث شده با فناوری های فتوولتائیک و گرمایشی نشان از برتری چشم گیر فناوری فتوولتائیک از بُعد هزینه احداث و سطح زمین اشغال شده، و نیز انعطاف پذیری نصب و راه اندازی در میان انواع فناوری های خورشیدی دارد.
دوسوتوانی همزمان، الگوی مناسب سازماند هی فعالیت های اکتشاف و بهره برداری در سازمان های پژوهش و فناوری
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۱۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۲
21 - 32
حوزه های تخصصی:
دانش به عنوان منبع مزیت رقابتی دارای اهمیت راهبردی در کسب و کارهای خدماتی دانش بنیان است و در یک محیط رقابتی، عملکرد برتر فقط از طریق نوآوری مستمر می تواند پایدار گردد. نوآوری مستمر نیازمند یادگیری بوده و مهمترین عنصر مربوط به یادگیری سازمانی موضوع «اکتشاف» و «بهره برداری» است. براین اساس سازمان های کارآفرین باید بصورت متوازن در رابطه با اکتشاف و بهره برداری اقدام نمایند و داشتن توازن مناسب در توانمندی های اکتشاف و بهره برداری از فرصت ها، ضرورت اصلی در فضای کسب و کار متغیر با تغییرات سریع فناورانه است. براین اساس در این مقاله مبانی نظری سازماندهی فعالیت های اکتشاف و بهره برداری در درون سازمان های کارآفرین مورد بحث قرار می گیرد. سپس به ساختارهای مختلف مورد استفاده در سازمان های پژوهش و فناوری در خصوص سازماندهی فعالیت های اکتشاف و بهره برداری پرداخته و دلایل مطلوبیت مفهوم «ذو وجهیت همزمان» به عنوان راه حل سازمانی برتر در سازمان های پژوهش و فناوری تشریح می شود. در ادامه وظایف هر یک از بخش های اکتشاف و بهره برداری در سازمان های پژوهش و فناوری تبیین شده و چگونگی ایجاد توازن در این فعالیت ها و هماهنگ نمودن آنها تشریح می شود. در پایان نیز به جمع بندی مطالب پرداخته می شود.
توسعه فناوری در عصر مفهومی: تعاریف، مفاهیم و الزامات
حوزه های تخصصی:
پس از گذار بشر از عصر کشاورزی به عصر صنعت و از عصر صنعت به عصر اطلاعات، اکنون پارادایم جدیدی در اقتصاد و جامعه کشورهای توسعه یافته در حال شکل گیری و رشد است که از آن با عنوان عصر مفهومی یاد می شود. ما از اقتصاد و جامعه ای که بر مبنای قابلیت های خطی، منطقی و شبه کامپیوتری عصر اطلاعات بنا شده به جامعه ای گذر می کنیم که بر مبنای قابلیت های همدلانه، خلاقانه و تصویر سازانه خواهد بود. تسلط تفکر تحلیلی و تقلیل گرایانه و عصر کارگر دانش در حال تغییر است. و همانگونه که تغییر جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی تاثیراتی شگرف در نوع زیست و کنش بشر داشته است؛ تغییر جامعه اطلاعاتی به جامعه مفهومی نیز به صورت بنیادین روابط، مناسبات و سبک زندگی را متحول خواهد کرد. در این مقاله پس از مروری بر مفاهیم وتعاریف عصر مفهومی، علل تغییر پارادایم بررسی شده و سپس به الزامات توسعه فناوری در این عصر، به عنوان یکی از حوزه های تحت تاثیر این تغییر پارادایم، پرداخته خواهد شد.
ارائه چارچوب مفهومی از نقش یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور در ایجاد دوسوتوانی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دوسوتوانی سازمانی ترکیبی از اکتشاف و بهره برداری است که رفتار سازمان ها را در رسیدن به سطح بالایی از بهره برداری و اکتشاف توصیف می کند. دوسوتوانی سازمانی به سازمان های فناوری محور اجازه می دهد که در مدیریت خواسته های سازمانی امروز کارا باشند، درحالی که انعطاف پذیری موردنیاز برای انطباق با چالش ها و فرصت های جدید را در محیط به دست آورند. تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور به عنوان تصمیم گیرندگان نهایی در سازمان، نقش اصلی را در ایجاد دوسوتوانی سازمانی اجرا می کنند. یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد این سازمان ها که بیانگر تعاملات جمعی اعضای تیم مدیریت ارشد سازمان است، حرکت سازمان به سمت دوسوتوانی و به دست آوردن عملکرد سازمانی بهینه را تسهیل می کند. هدف این مقاله، ارائه چارچوبی مفهومی از نقش یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور در ایجاد دوسوتوانی سازمانی است. در این مقاله، از لحاظ روش پژوهش در جمع آوری مطالب، از روش کتابخانه ای، اسنادی و توصیفی برای تبیین موضوعات بهره برده شده و به بررسی ارتباط بین یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور و ایجاد دوسوتوانی سازمانی پرداخته شده است. سپس به روش اکتشافی، چارچوبی مفهومی از نقش یکپارچگی رفتاری تیم های مدیریت ارشد سازمان های فناوری محور در ایجاد دوسوتوانی سازمانی ارائه شده است.
مدلی علّی برای اقدامات موجود در مدیریت چرخه حیات سیستم های اطلاعاتی(مورد مطالعه: شرکت های تولید کننده سیستم های اطلاعاتی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۸
51 - 72
حوزه های تخصصی:
هر محصول نرم افزاری دارای یک چرخه حیات است که آغاز حیات آن با پاسخگویی به نیاز کاربران یا به عنوان مفهوم یک محصول جدید آغاز شده و با منسوخ شدن یا از کار افتادن پایان می یابد. بنابراین چرخه حیات محصولات نرم افزاری تمامی فعالیت های مرتبط با توسعه محصول و عملیات و نگهداری آن را دربرمی گیرد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی ابعاد و اقدامات موجود در چرخه حیات یک سیستم اطلاعاتی و گام هایی است که در هر مرحله از آن برداشته می شود. این ابعاد و شاخص ها با مطالعه ادبیات تحقیق بدست آمده و سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی مورد پالایش قرار گرفته اند. بدین منظور پرسشنامه هایی در شرکت های تولیدکننده نرم افزار و سیستم های اطلاعاتی در کلان شهر تهران و میان کارشناسان تولید سیستم های اطلاعاتی توزیع شده است. پس از شناسایی شاخص های کلیدی، با استفاده از تکنیک دیمتل، میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری شاخص ها بر یکدیگر را سنجیده و بر همین اساس آنها را رتبه بندی کرده و مدل علّی میان اقدامات موجود در چرخه حیات سیستم های اطلاعاتی طراحی شد. برای این منظور نیز تعدادی پرسشنامه میان خبرگان و کارشناسان باسابقه در امر تولید سیستم های اطلاعاتی توزیع شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که یافتن یک ایده مناسب برای تولید محصول مهم ترین اقدام موجود بوده و پس از آن اقداماتی همچون طراحی محصول، کد نویسی، نمونه سازی اولیه، بهره برداری توسط مشتری، تولید محصول، پشتیبانی و نگهداری از محصول، پایان عمر محصول و توزیع محصول به ترتیب حائز اهمیت می باشند.
شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر بر شکل گیری سرمایه ساختاری در بانک ها (موردمطالعه: شعب بانک مهر اقتصاد استان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۹
61 - 74
حوزه های تخصصی:
امروزه تغییرات فناوری محیطی و بین المللی، گسترش دامنه رقابت بین بانک ها و افزایش سطح دانش و آگاهی مشتریان، چالش هایی را پیش روی نظام بانکی قرار داده است. به منظور مقابله با این تحولات، حفظ مزیت رقابتی و در نتیجه ایجاد ارزش برای مشتریان و حفظ آنها، باید راهبردهایی متناسب با شرایط سازمان اتخاذ گردد. در این راستا یکی از مهم ترین راهبردهای مؤثر، مدیریت و توسعه بنگاه سرمایه فکری است؛ بنابراین در پژوهش حاضر به شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر بر شکل گیری سرمایه ساختاری به عنوان یکی از اجزاء سرمایه فکری پرداخته می شود. روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ گردآوری دادها از نوع توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارکنان شعب بانک مهر اقتصاد استان یزد است و جمع آوری داده ها نیز به صورت سرشماری و با استفاده از ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. داده های با استفاده از نرم افزار SPSS و تکنیک آماری آزمون دوجمله ای و نیز ماتریس اهمیت عملکرد تجزیه وتحلیل شد. طبق نتایج آزمون فرضیات، عوامل فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، فرایندها، سیستم های اطلاعاتی، روش های مدیریتی، نوآوری و مدیریت دانش وضعیت مناسبی دارند. در پایان نیز با توجه به میزان اهمیت و نیز عملکرد این عوامل در بانک پیشنهادهایی جهت تحقق اهداف عملیاتی بانک ارائه شده است.
بررسی اثر قوانین محیط زیستی و فشار مشتریان بر عملکرد نوآورانه سبز بنگاه های کوچک و متوسط (مطالعه موردی: شهرک صنعتی ماهدشت)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
توسعه تکنولوژی صنعتی سال ۱۶ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۲
17 - 28
حوزه های تخصصی:
وضع قوانین محیط زیستی، افزایش آگاهی های مشتریان و حساسیت آنها نسبت به عملکرد زیست محیطی، سازمان ها را بر آن داشته است که با وارد کردن نوآوری های سبز در محصولات، فرآیندها و سیستم مدیریتی، عملکرد خود را بهبود بخشند و گامی در جهت صیانت از محیط زیست بردارند. تحقیق حاضر در تلاش است تا تاثیر قوانین زیست محیطی و فشار مشتریان بر عملکرد نوآورانه سبز بنگاه های کوچک و متوسط، را بررسی و راهکارهای لازم را ارائه نماید. بدین منظور ابتدا به بررسی مبانی نظری و پیشینه تحقیق پرداخته شده است، سپس مدل مفهومی و فرضیه های تحقیق با استفاده از نرم افزار پی ال اس و مدلسازی معادلات ساختاری بر پایه روش کم ترین مربعات جزئی، آزمون شده است. مدل مفهومی حاکی از آن است که فشار مشتریان و قوانین محیط زیستی، به واسطه میانجی های حمایت مدیر عالی، تحقیق و توسعه و سیستم محیط زیستی مدیریت، بر عملکرد نوآورانه سبز تأثیرگذار هستند. نتایج نشان می دهد قوانین زیست محیطی(0.196) از طریق میانجی سیستم مدیریت محیط زیستی(0.377) بر عملکرد نوآورانه سبز و فشار مشتریان(0.259- 0.407)از طریق حمایت مدیر عالی(0.562) و سیستم مدیریت محیط زیستی(0.377) بر عملکرد نوآورانه سبز موثر هستند.