فناوری

هدف این پژوهش بررسی تأثیر رشته تحصیلی بر درک ریسک فناوریها بوده است. پژوهش حاضر از این نظر اهمیت دارد که تصمیم گیری برای فناوریها به درک ریسک تصمیم گیرندگان بستگی دارد. در این مطالعه درک ریسک دانشجویان رشته های مختلف فنی و مهندسی در سه گروه مهندسی عمران، مهندسی برق و کامپیوتر و مهندسی مکانیک و همچنین، دانشجویان مدیریت کسب و کار (MBA) درخصوص فناوریها بررسی شده است و این موضوع تحلیل می شود که آیا رابطه ای بین این رشته های تحصیلی و درک ریسک فناوری از نظر سلامت و ایمنی، زیست محیطی و اجتماعی وجود دارد یا خیر؟ در گام بعدی با توجه به رشد چشمگیر تعداد دانشجویان رشته های فنی مهندسی که رشته MBA را برای ادامه تحصیل انتخاب می کنند، بررسی می شود که آیا این رشته بر درک ریسک آنان تأثیری دارد یا خیر؟ چهار فناوری مورد مطالعه شامل انرژیهای تجدید پذیر، مهندسی ژنتیک، نانوفناوری و فناوری اطلاعات و ارتباطات است. نظر به تحلیل استنباطی انجام شده از داده های گردآوری شده در این تحقیق، نتایج نشان می دهند که دانشجویان در تمام رشته ها بالاترین میزان درک ریسک را از مهندسی ژنتیک و پایین ترین میزان درک ریسک را از انرژیهای تجدیدپذیر دارند. دانشجویان رشته MBA در هر چهار فناوری بالاترین میزان درک ریسک تهدیدات اجتماعی را دارند. به طورکلی، دانشجویان رشته های تحصیلی مختلف طی فرایند خودگزینی و اجتماعی شدن درک ریسک متفاوتی از فناوریها دارند.

با عبور از دوران توسعه صنعتی و ورود به عصر دانایی و توسعه دانش بنیان ارتباط دانشگاه و صنعت به ضرورتی حیاتی و اجتناب ناپذیر و به یک الزام تبدیل شده است، به طوری که این دو نهاد بازیگران اصلی نظامهای ملی نوآوری قلمداد می شوند و ارتباط باز تعریف شده آنها مهم ترین نقش را در تجاری سازی دستاوردهای علمی و توسعه اقتصادی خواهد داشت. دانشگاهها در ادامه مأموریتهای آموزشی و پژوهشی سنتی خود در نظام ملی نوآوری در توسعه فناوری و کارآفرینی مسئولیتهای جدیدی را عهده دار شده و با تولید دانش با ارزش اقتصادی، زمینه های نوآوری مبتنی بر دانش را برای بنگاههای اقتصادی و صنعت فراهم کرده اند. مشخصه های اصلی توسعه مبتنی بر دانایی نوآوری، نیروی انسانی کارآفرین، واحدهای تحقیق و توسعه و شرکتهای کوچک و متوسط دانش بنیان به شمار می روند و زیر ساختهای عمده این عصر، دانشگاههای کارآفرین و مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری به حساب می آیند. امروزه، برای برقراری ارتباط مؤثر بین دانشگاه و صنعت باید راهبردها و راهکارهای جدیدی را در چارچوب کارکردهای نظامهای نوآوری اتخاذ کرد. در این مقاله ویژگیهای صنعت و دانشگاه در کشور ایران از منظر نظامهای نوآوری بیان و با توجه به کارکردهای این نظام جایگاه صنعت ایران در رتبه های جهانی مشخص شده است. سپس، با توجه به کارکردهای سیاستگذاری، تحقیق و توسعه، تأمین منابع، توسعه منابع انسانی، انتقال و انتشار فناوری، کارآفرینی و تولید کالا و خدمات پیشنهادهایی برای توسعه ارتباط دانشگاه و صنعت در ایران ارائه شده است.

پژوهشهای علمی، که بخش عمده ای از فعالیتهای دانشگاهها و پژوهشگاههای کشور را طی دو دهه اخیر به خود اختصاص داده است، بدون شک یکی از مؤلفه های قطعی توسعه و پیشرفت کشور قلمداد می شود. تأکید رهبران سیاسی و نخبگان علمی کشور بر نیاز جدی به توسعه هرچه بیشتر علم و فنّاوری گواهی بر مدعای فوق است. از طرفی، بروز ضعفها و کاستیها، چه در برنامه ریزی و چه در اجرای هدفمند پژوهشهای علمی، موجب سردرگمی نهادهای دست اندرکار شده و چشم انداز آتی پیشرفت علمی کشور را با شک و تردید جدی مواجه ساخته است. نبود سازکار مناسب برای تجاری سازی محصولات پژوهشی، و در یک کلام، پای کار نبودن مشتریان نیازمند، مشکلات عدیده ای برای استمرار اجرای موفق پژوهشهای علمی رقم زده است. در این نوشته، ضمن انتقاد از صرفاً بیان مشکلات موجود، پیشنهاد شده است تا آحاد جامعه فرهیخته پژوهشی کشور، از طریق تبادل نظر و همفکری، مساعی خویش را در ترسیم نقشه راهی برای اجرای هدفمند پژوهش علمی طی دهه اخیر به کار بندند. در همین راستا، سعی شده است تا به کمک آمار و مستندات موجود، و از طریق تحلیل روند پژوهش طی چند دهه گذشته، الگویی اگرچه ناقص و ابتدایی برای دهه جاری ارائه شود. به گمان نوشته حاضر، ساماندهی امر پژوهش، منوط به اجرای دو گروه از پیشنهادهای مفیدی است که باید به تفکیک بخش دانشگاهی و بخش صنعتی کشور عملیاتی شوند. تدارک سازکار لازم برای «تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی» به عنوان اقدام محوری و شاه بیت فعالیت ارکان کشور طی دهه جاری برای برون رفت از مشکلات موجود پیشنهاد شده است.

یکی از عوامل مهم رشد اقتصادی و افزایش توان کشورها در عرصه رقابت پذیری، توجه ویژه به نوآوری و فنّاوری است. تردیدی نیست که دانش و فنّاوری اساسی ترین عناصر جریان توسعه اقتصادی است و کشورهای موفق و پیشرو آنهایی هستند که بتوانند نوآوریهای علمی و فنی را به ثروت تبدیل کنند. ایران نیز باید به منظور همگام شدن با جریان این رشد پر شتاب ، همواره تلاش کند با تولید محصولات صنعتی مبتنی بر علم و فنّاوری، توسعه اقتصادی کشور را تسریع کند. نقش دانشگاهها در مدیریت و برنامه ریزی کشورها بالاخص در توسعه فنّاوری بسیار مهم و در حال تغییرات جدی است. هدف اصلی دانشگاههای نسل اول مبتنی بر آموزش مستقیم بنا شد و این هدف در دانشگاههای نسل دوم (درحال حاضر) بر اساس آموزش مبتنی بر پژوهش و آموزش برای انجام پژوهش تغییر یافت. در نسل سوم دانشگاهها،  همزمان با آموزش نیروی انسانی برای تولید علم و توسعه فنّاوری در حل مسائل و مشکلات رایج، تولید کار و ثروت آفرینی نیز در اهداف و برنامه هایشان قرار خواهد گرفت. انتظار می رود که در  نسل چهارم دانشگاهها، اضافه بر وظایف نسل سوم، تربیت خلاق و نوآور و خلاقیت و نوآوری حرکت کنند.  بنابراین با پیشرفت علم و فنّاوری و جهانی شدن آموزش مهندسی، ضرورت بازنگری مستمر در اهداف، ساختارها و روشهای نوین نظام آموزش مهندسی متناسب با نیازهای کشور در همراهی با  تحولات جهانی بیش از پیش احساس می شود. این مقاله دروس مورد نیاز برای تربیت نیروی انسانی در توسعه فنّاوری در کشور را بررسی می کند و با مطالعه و باز بینی برنامه های درسی موجود در دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد پنج رشته مهندسی منتخب و مؤثرتر را به عنوان مطالعه موردی و نمونه، شامل مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی نفت، مهندسی شیمی و مهندسی نساجی برای توانمندسازی دانشجویان مهندسی کمبودهای موجود استخراج وتحلیل می کند و پیشنهاداتی ارائه می دهد. سپس به راههای تقویت ارتباط مؤثرتر صنعت با دانشگاه برای  آموزش مفید تر و موثرتر فنّاوری در رشته ه ای  مهندسی  می پردازد.

در سال های اخیر، غیر متمرکز کردن آموزش عالی روند رو به رشدی داشته است و این ایده که هرکس، هرکجا و هر زمان باید امکان فراگیری داشته باشد؛ مورد توجه بیشتر قرار گرفته است. ظهور شبکه های جهانی ارتباطات، و فناوریهای قدرتمند کامپیوتری، مفهوم آموزش مهندسی از راه دور را نیز باز تعریف کرده است. در سالهای اخیر آموزش مهندسی در هر جا و هر زمان امکانپذیر گشته است ولی این امر در مورد همه زمینه های آموزش مهندسی، گسترش نیافته است. در کشور های پیشرفته، تعداد مراکزی که مدرک کارشناسی مهندسی را با آموزش برخط (الکترونیکی) انجام می دهند محدود می باشد. یکی از مهم ترین دلایل این امر ناتوانی آموزش برخط در اقناع برخی از ملاک های ارزشیابی برنامه های آموزش مهندسی است. در یک دهه اخیر در ایران آموزش برخط مهندسی، در همه مقاطع، گسترش زیادی یافته است. این در حالیست که هنوز گزارش های مستندی در باره کیفیت و بازده این آموزش ها منتشر نشده است. در این مقاله امکانپذیری آموزش برخط مهندسی مورد بررسی قرار گرفته است.

هدف این پژوهش شناسایی موانع تکنولوژی بلاک چین در زنجیره تأمین پایداردرشرکت ورق خودرو چهارمحال و بختیاری بود. این پژوهش کاربردی بوده که بصورت کیفی می باشد. جامعه آماری پژوهش خبرگان ورق خودرو چهارمحال و بختیاری می باشد با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و استفاده از اشباع نظری تعداد 10 خبره به عنوان نمونه انتخاب شد. در این راستا با استفاده از مطالعات میدانی و کتابخانه ای و روش تحلیل مضمون موانع بکارگیری بلاک چین در زنجیره تأمین پایدار شناسایی شد. دسته بندی موانع در قالب هفت مضمون اصلی ایجاد شد که شامل عدم تعهد مدیران، موانع پایداری، موانع خارج از سازمان، عدم آشنایی کارکنان با بلاک چین، نبود قوانین مشخص، موانع داخلی، موانع زیر ساختی می باشند.

تجارت الکترونیک در حال حاضر به عنوان یکی از مهمترین روش های تجاری در جهان شناخته شده است. با این حال، اعتماد و امنیت در این حوزه همچنان یکی از چالش های بزرگ است. برای حل این چالش، مسائل حقوقی نقش مهمی را در تضمین امنیت تجارت الکترونیکی ایفا می کنند. در این مقاله، با بررسی فناوری تجارت الکترونیک بر اعتماد و امنیت با نقش میانجی مسائل حقوقی و جامعه آماری را کارکنان موسسه حقوقی آرازفرتاک تشکیل دادند که با تعیین حجم نمونه، 518 نفر، از طریق روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و مورد پیمایش قرار گرفتند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد استفاده گردید که پایایی آن ها، از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن ها، از طریق روایی محتوایی و روایی سازه بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS انجام شد. پس از تجزیه و تحلیل نتایج و آزمون فرضیه ها از معادلات ساختاری از آزمون سوبل برا سنجش متغیرهای میانجی (مسائل حقوقی) استفاده شد و تجزیه و تحلیل فرضیه های پژوهش بررسی فناوری تجارت الکترونیک بر اعتماد و امنیت با نقش میانجی مسائل حقوقی تاثیر مثبت و معناداری دارد و تایید شدند.

هدف از این مقاله مروری بر وضعیت فعلی آموزش و پژوهش مهندسی شیمی در سطح جهان، جهت گیری و نقش آن در توسعه فناوری هایی است که برای امنیت ملی، بهزیستی و شکوفاییی اقتصادی هر ملتی حیاتی است. در این زمینه ضمن بررسی اجمالی توسعه برنامه های آموزشی مهندسی شیمی، تغییرات مورد انتظار برای پاسخگویی به تحولاتی مانند جهانی شدن، گسترش علوم بدون مرز و پژوهش های بین رشته ای و چند نظمی، دامنه وسیعی از فناوری های حیاتی، که تا اندازه زیادی و از جهتی به شدت وابسته به پژوهش در مهندس شیمی است ، فهرست وار معرفی خواهد شد. مثال هایی در زمینه مواد، ساخت و تولید، انرژی حمل و نقل، بهداشت عمومی، اطلاعات و ارتباط و محیط زیست که مرتبط با پژوهش های مهندس شیمی مدرن است، ارائه می شود. با توجه به گستردگی این فناوری ها و درگیر بودن علوم مختلف در توسعه آنها بر لزوم تدوین برنامه های آموزشی نوین برای تربیت نیروهای خلاق و ماهر و توجه به پژوهش های بین رشته ای چند نظمی علاوه بر زمینه های سنتی تأکید می شود.

فناوری های رایانه ای و ارتباطات از راه دور تأثیر مهمی بر آموزش عالی داشته اند. این فناوری ها هم بر آنچه یاد می دهیم و هم بر آنچه یاد می گیریم اثر دارد و پیدایش ایده دانشگاه مجازی در جهان نشان دهنده پیشرفت در آموزش است. این مقاله به بررسی نقش دانشگاه های مجازی در اموزش مهندسی پرداخته است.

ما در آستانه ورود به عصر شتاب هستیم. مدل های پیکربندی زیر ساخت های جامعه که بر اساس مدل تغییرات خطی بنا شده اند نیاز به بازآفرینی و افکندن طرحی نو دارند. به واسطه قدرت انفجاری رشد نمایی توسعه، پیشرفت تحولات در قرن بیست و یکم در مقایسه با آهنگ رشد فعلی جهان معادل 20000 سال خواهد بود و در چنین وضعیتی سازمان ها ناگزیرند با سرعت هرچه بیستر خود را بازآفرینی کنند.

اشارات و شواهد مربوط به علوم مهندسی و مواد از کتب چهار مقاله عروضی، سفرنامه ناصر خسرو، مرزبان نامه، مجموعه الفرس، تاریخ بیهقی و گزیده ای از برهان قاطع استخراج و عرضه شده است. چگونگی استفاده از فلزات آهن، مس، روی، سرب، قلع و جیوه و آلیاژهای پولاد و برنج و همچنین فناوری های جوشکاری و اندودکاری و اصطلاحات مربوط به آنها گرآوری و به تفصیل شرح داده شده است. شواهد مربوط به استفاده از غیر فلزات، سرامیک ها، مهندسی ساختمان و مکانیک نیز استخراج و در این مجموعه ارائه شده است. در قسمت لغتنامه نیز شرح معانی و کاربرد بعضی از لغات فنی در فرهنگ های مجموعه الفرس و برهان قاطع عرضه شده است.

در این مقاله سعی شده است تا ضمن بررسی فناوری های پیشرفته ، به بررسی چند کشور در گزینش و توسعه فناوری پیشرفته پرداخته شود. سپس ، بعد از ارائه مدل های فناوری در ایران به نحوه گزینش آنها در کشور و ضمن بررسی نقش دولت ، صنعت و دانشگاه در این زمینه ، به چگونگی توسعه فناوری پیشرفته در صنایع کشور به خصوص صنعت هوا و فضا پرداخته شود.

علوم مهندسی از جمله علومی است که با پیشرفت و توسعه هر کشور ارتباط تنگاتنگی دارد. بررسی های انجام شده نشان می دهد که کشورهای پیشرفته علی رغم تلاش گسترده شان نتوانسته اند افراد زیادی را در داخل کشور به این رشته های علوم مهندسی و نیز علوم پایه جذب کنند. تحلیل های انجام شده نشان می دهد که یکی از دلایل این امر، روش های آموزش علوم به خصوص در دوران قبل از دانشگاه است. از سوی دیگر، مطالعات انجام شده تیمز نیز بیانگر بعضی از واقعیت ها در بار ه وضعیت نامطلوب شیو ه های آموزش علوم در بسیاری از کشورها از جمله کشور ایران است. عده ای از صاحبنظران معتقدند که برای بهبود بخشیدن به وضعیت فعلی علوم باید روش های متفاوتی برای تدریس و سازماندهی برنامه های درسی جستجو کرد. یکی از این راه ها توجه به فناوری های آموزشی و کاربست فناوری های نوین در آموزش است. نتایج پژوهش ها نشان می دهد که برای ایجاد تغییر و تحول در آموزش علوم، بهره گیری از فناوری ها در تمام مراحل یاد دهی یادگیری باید به منزله یک اصل تلقی شود و برای تأمین فناوری ها پیش بینی های لازم به عمل آید. از سوی دیگر، ارتباط های آموزشگر و فراگیر باید از ارتباط های یک سویه به برقراری ارتباط های چند سویه سوق داده شود. این نقش هنگامی به خوبی ایفا می شودکه آموزشگران و فراگیران توانایی لازم برای بهره گیری از این فناوری ها را داشته باشند و به تأثیر فناوری بر اثر بخشی تدریس و یادگیری اعتقاد و ایمان داشته باشند؛ در غیر این صورت بهره گیری از این فناوری ها اثربخش نخواهد بود. لذا، با ارائه راهکارهایی در این مقاله، آموزشگران می توانند از ضعف خود در این زمینه آگاه شوند و در صدد رفع آن برآیند. در این مقاله با بهره گیری از نتایج پژوهش های انجام شده، در باره مطالبی مانند: اهمیت بهره گیری از فناوری، نقش فناوری در تدریس و یادگیری علوم و موانع بهره گیری از آن بحث و توصیه هایی درخصوص چگونگی بهره گیری از فناوری در آموزش علوم بیان شده است.

همکاری صنعت و دانشگاه بدون شک یکی از زمینه هایی است که در همه کشورها مطرح است. محققان زیادی در باره الگوهای همکاری دانشگاه و صنعت در حال تحقیق و بررسی هستند. یکی از الگوهای مطرح شده در این زمینه الگویی است که بتز (BETZ) آن را در سال 1987 ارائه کرده است. در این مقاله کارکرد این الگو در یک تحقیقات میدانی که در کشورهای چین و کره شمالی به عمل آمده، ارزیابی شده است و با توجه به نتایج مثبت آن سعی شده تا این الگو برای ایران تطبیق داده شود. این الگو در چند پروژه تحقیقاتی مشترک بین دانشگاه و صنعت پیاده سازی است که نتایج مثبتی به همراه داشته است . در انتهای مقاله یکی از تحقیق های مشترک بین دانشگاه و صنعت که نتایج آن کاملاً مثبت بوده است، تحلیل شده است.

 برنامه آموزشی مهندسی برق در کشور قریب به بیست سال است که دچار رکود نسبی شده و این امر منجر به آن شده است که دیگر این آموزشها با فناوریهای روز جهان هماهنگ نباشد و به علاوه، نیازهای صنعتی و اجتماعی روز کشور را بر آورده نسازد. از این رو، در سال 1383 کمیته ای در دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف مأموریت یافت تا بر اساس معیارهای نوین و پویا در آموزش مهندسی برق برای یک تجدید ساختار جامع در آموزش کارشناسی مهندسی برق برنامه ریزی لازم را به عمل آورد. نقیصه موجود در آموزشهای حاضر را به تعبیری دیگر می توان این گونه تشریح کرد که با این آموزشها مهندسی تربیت می شود که علم به مبانی و کلیات دارد و آماده کار کردن در زمینه برخی مباحث نظری و علوم است، نه لزوماً مهندسی که بتواند پاسخگوی نیازهای فنّی روز کشور باشد، چرخ مدیریت صنعت را بچرخاند و موجب افزایش و بهبود تولید ملی در کشور شود. در این مقاله به طور خلاصه برنامه ریزی انجام شده در این زمینه به منظور احیا و به روز ساختن محتوا و نظام آموزشی مهندسی برق ارائه شده است.

 با توجه به جایگاه علم و دانش در توسعه و سرآمدی ملی، تدوین و اجرای استراتژیهای تولید علم برای بهره مندی از توانمندسازیها و مزیتهای علم و فناوری، نقش اساسی دارد. از سوی دیگر، تحقق و توسعه استراتژیهای تولید علم با توجه به عوامل متغیر محیطهای درونی و بیرونی و کارآمدی آنها در صحنه عمل، بدون ارزیابی مستمر و بدون مداخله نظام مند و آگاهانه امکان پذیر نیست. اجرا و ارزیابی بخشهایی از فرایند برنامه ریزی هستند که هر چه اجرا و پیامدهای آن با دقت ارزیابی شود، به همان نسبت، یادگیری برای تصمیم گیری، توسعه اقدامات اصلاحی و حرکت آگاهانه افزون تر می شود. در این مقاله استراتژیهای اصلی تولید علم در گروه فنی مهندسی بر مبنای الگوی عمومی مدیریت استراتژیک با تکیه بر پیمایش، با دو رویکرد فرایند استراتژی سازی (غیر مستقیم) و آزمون و سنجش معیارها (مستقیم) ارزیابی شده است. بر پایه نتایج این پژوهش، وضعیت استراتژیهای تولید علم در گروه فنی مهندسی در حد متوسط و نه چندان مطلوب برآورد شده است. از این رو، برای ارتقای وضعیت استراتژیهای پژوهش و تولید علم در جنبه های طراحی، پیاده سازی، مدیریت، اجرا، کنترل و ترویج، تلاش و تعهد بیشتری توصیه شده است.

 در این مقاله ابتدا واژهایی چون مهندسی، مهندس، فناوری و حرفه تعریف و سپس، مشخصات هر یک بررسی شده است. اسامی معروفت ترین مهندسان در ایران و جهان آورده و در انتها به نقش حیاتی مهندسان در پاسخگویی به چهارده چالش عمده که جهان درقرن بیست و یکم با آن رو به رو ست، پرداخته شده است.

 بر پایه دو انقلاب بزرگ علمی، نظام دانشگاهی علاوه بر مأموریت آموزشی دارای مأموریتهای پژوهشی، فناوری و کارآفرینی علمی شده است. همچنین، بر پایه الگوی پیچش سه جانبه دولت دانشگاه صنعت، کارکردهای دولت، دانشگاه و صنعت متحول و انتظار از نظام دانشگاهی برای فناوری، کارآفرینی علمی و جریان سازی و تغذیه نظام ملی نوآوری مضاعف شده است. در این مقاله وضعیت گروه فنی مهندسی کشور بر اساس مدل سایبرنتیک نظام علم و فناوری در سه حوزه ظرفیت، کارایی و اثربخشی با دو رویکرد اسنادی و پیمایشی بررسی و تحلیل شده است. بر پایه تحلیلهای این پژوهش ظرفیت، کارایی و اثربخشی گروه فنی مهندسی با یکدیگر متوازن و متناسب نیست. به طوری که ظرفیت گروه فنی مهندسی بالاتر از کارایی و کارایی آن بالاتر از اثربخشی است. از این رو، باید اثربخشی و کارایی گروه فنی مهندسی بیش از ظرفیت آن پایش شود و افزایش یابد و نظام علمی در گروه فنی مهندسی با توجه همزمان به اصول ظرفیت، کارایی و اثربخشی سیاستگذاری و مدیریت شود.

 مقاله فناوری و دانش فنی، کار گروهی شاخه مهندسی مواد و معدن، کوششی برای ارائه یک تعریف علمی و فراگیر از تکنولوژی "فناوری" و وجوه تمایز آن با دیگر اصطلاحها نظیر فن "تکنیک"، دانش فنی و علم است. به دلیل وسعت کاربردی اصطلاح فناوری در زمان کنونی، تعاریف متفاوتی از سوی صاحبنظران رشته های مختلف علمی، مهندسی، اجتماعی، حقوقی، فلسفی و ... به عمل آمده است که با توجه به خاستگاه اندیشه ای آنان، در ضمن دارا بودن مشترکات، تضادها و تناقضهایی نیز دارد. در این مقاله پس از ارائه تعدادی از تعاریف و کاربردهای اصطلاح "فناوری"، در یک فرایند تحلیلی و سگالشی با استخراج نکات مشترک از یک طرف و بررسیهای چرایی ساخت و کاربرد اصطلاح فناوری در دوره زمانی 200 ساله اخیر و با نگرشی که در دوران حاضر از فناوری انتظار می رود، تعریفی نسبتاً جامع از فناوری پیشنهاد شده است. با توجه به نزدیکی بسیار زیاد علم یا دانش فنی با فناوری و کاربرد وسیع آنها، ویژگیهای هر یک مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان با ارائه جدولی در موضوع تمایزات فناوری از علم، بر این نکته تأکید شده است که هر چند شرط لازم برای توسعه فناوری توسعه علم است، ولی کافی نیست و توسعه فناوری باید به صورت مستقل بررسی و برنامه ریزی شود.

سیستم مدیریت ترافیک از سیستم های مهم مدیریت شهری است که نقش مهمی در توسعه شهری و حل برخی مشکلات شهری مانند آلودگی هوا و در ترافیک ماندن شهروندان دارد. رشد روزافزون شهرها و افزایش استفاده شهروندان از خودروهای شخصی و از طرف دیگر عدم توسعه متناسب فضای حمل ونقل شهری، اهمیت استفاده از یک سیستم مدیریت ترافیک بهینه را بیشتر نمایان می سازد. با توجه به پیچیده بودن سیستم های مدیریت ترافیک از نظر تعدد مفاهیم و تخصصی بودن آن مفاهیم، نیاز است که یک مدل مفهومی کلی و قابل فهم برای برنامه ریزان شهری ارائه شود که به آنها دانش مورد نیاز از این سیستم ها را منتقل نماید و در تصمیم گیری های مربوط به توسعه زیرساخت آنها را کمک نماید. همچنین با توجه به اینکه افراد و سیستم های مختلفی در یک سیستم مدیریت ترافیک وجود دارند، تعامل بین آنها و تبادل پیام بین آنها نیاز درک یکسان از مفاهیم دارد که مدل مفهومی به عنوان یک لغت نامه برای این اهداف استفاده می شود. بررسی مقاله و پژوهش های مرتبط نشان می دهد که هرچند برخی مدل ها برای سیستم های ترافیک ارائه شده اند، اما هر یک بخش خاصی از سیستم را مطالعه نموده اند و دارای جامعیت لازم نیستند. لذا، هدف این مقاله ارائه یک آنتولوژی شامل مفاهیم موجود در سیستم های مدیریت ترافیک و روابط بین آنهاست تا به عنوان یک مدل مفهومی استفاده شود. برای ایجاد آنتولوژی ، ابتدا مدل های موجود ادغام و هم تراز شده اند و سپس مفاهیم جدید به مدل اضافه شده اند. در نهایت، مفاهیم بسیار تخصصی از مدل حذف شده اند تا جامعیت مدل حفظ شود. این مدل شامل مفاهیم مربوط به افراد، اشیاء موجود، ارتباطات، خدمات و زیرساخت سیستم های مدیریت ترافیک است. برای نمایش آنتولوژی از نمودار کلاس زبان UML استفاده شده است که یک زبان استاندارد برای نمایش سیستم ها است.