مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۹.
۴۰.
ازدواج
حوزههای تخصصی:
تأمین هزینه و معاش خانواده از مهمترین حقوق و تکالیف مالی زوجین در حقوق ایران است. برخی از علما نسبت به حکم نفقه معتقدند انفاق جزء قواعد آمره میباشد، اما در حال حاضر برخی از علما این نظر را دارند که انفاق از قواعد تکمیلی است که طرفین عقد میتوانند نسبت به میزان یا اسقاط آن به توافق برسند. در این نوشتار به مباحثی چون نفقه و ارتباط آن با ریاست شوهر و تمکین، بررسی قوانین مدنی، مبنای الزام به انفاق، موارد سقوط و ضمانت اجرای انفاق، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و در انتها به خلأهای قانونی اشاره شده و پیشنهادهای قانونی برای ضمانت اجرائی نفقه ارائه گردیده است
خواستگاری در فقه و حقوق
حوزههای تخصصی:
خواستگاری رسمی دیرینه و مقدمهای پراهمیت بر پیمان زناشویی است که به لحاظ برخورداری از مسائل و پارهای احکام مهم نیازمند بررسی، تبیین احکام و پاسخ به پرسشهایی میباشد که کمتر در کتابهای فقهی و حقوقی بدان توجه شده است. از این رو، نوشتار حاضر پس از تبیین و بررسی مفهوم و ماهیت خواستگاری، بیان حکم شرعی و حکمت خواستگاری زن از مرد، به بیان مسائلی چون جواز نظر به همسر آینده و قلمرو و شرایط آن، موانع خواستگاری، ممنوعیت خواستگاری از نامزد دیگری و خواستگاری ضررآمیز پرداخته است و در انتهای مقاله پیشنهاد قانونی تدوین مادهای در رابطه با موانع نکاح بیان شده است.
فریب در ازدواج از نگاه روانشناسی اجتماعی
حوزههای تخصصی:
در این نوشتار، تدلیس، فریب، خدعه، دروغ و عناوین مشابه آن، به شگردها و اعمال غیرمتعارف، نابهنجار و گاه مجرمانهای ناظر است که با هدف مخفی ساختن عیوب و نقایص موجود یا ابراز دروغین اوصاف و کمالات مفقود توسط یکی از متقاضیان ازدواج علیه طرف مقابل در اوان شکلگیری خانواده صورت میگیرد. این نوشتار بر آن است تا از منظری آسیبشناسانه و با رویکردی روانشناختی- اجتماعی برخی از مهمترین پیشزمینههای روانی، فرهنگی، اجتماعی و آثار و پیامدهای مشهود فردی و اجتماعی و نیز راههای کاهش و مقابله با این آسیب اجتماعی را بررسی و تبیین کند.
افول خانواده در آمریکا و انگلیس
حوزههای تخصصی:
جامعه غرب در آستانه سده بیست و یکم و پشت سر نهادن عصر روشنگری و انقلاب صنعتی با تنگناهایی در عرصههای گوناگون دست به گریبان است و دگرگونیهای چند دهه اخیر در حوزههای مختلف فرهنگ و جامعه، خانواده را نیز بینصیب نگذاشته است، به طوری که «خانواده» به دغدغه جدی اخلاقگرایان در غرب تبدیل شده است. ظهور جنبشهای نوین اجتماعی از مهمترین جرقههای بازتعریف خانواده و فروپاشی خانواده سنتی و پیدایش خانواده مدرن است. در این مقاله با رجوع به ادبیات غرب به ویژه ایالات متحده و انگلیس و استنادات آماری، به مصادیق و پیامدهای افول خانواده همچون خانوادههای نامتعارف، ازدواج، طلاق، سقط جنین و کودکان نامشروع پرداخته شده است. نتایج آماری نشان میدهد که افول خانوادههای سنتی در غرب جدی میباشد.
آرمانپذیری خانواده در مکتب فاطمی(س)
حوزههای تخصصی:
الگوبرداری از سیرهی حضرت فاطمه زهرا(س)، بهترین طریق معرفت به خطوط اساسی خانوادهی آرمانی است. مکتب فاطمی(س) به لحاظ تعالی برقراری اتحاد عقل عملی با عقل نظری، این قابلیت را دارد که با مراجعه به آن بتوان به معارف جزئی در پرتو معارف کلی دست یافت و در همهی امور زندگی از آن بهره جست. نوشتار حاضر، در راستای شناخت مهمترین عوامل تحکیم خانواده، ابتدا مقدمات و مبانی آن را در سنت و نگرش حضرت زهرا(س) به بحث میگذارد و به مباحثی همچون بینش توحیدی فاطمه (س) نسبت به خانواده، بر صواب بودن مقدمات ازدواج و اعتماد و اطمینان به دوام ازدواج میپردازد و سرانجام در بیان عوامل تحکیم خانواده در جلوههای رفتاری و گفتاری حضرت زهرا(س)، مسائلی از قبیل تدبیر در حسن سلوک با همسر، حمایت و دفاع از همسر، حفظ مراتب حجاب، تقسیمکار در خانواده و... را مورد بحث قرار میدهد
تحصیلات عالی،موازنه جنسی و ازدواج
حوزههای تخصصی:
با توجه به افزایش نرخ ورود دختران به دانشگاهها به ویژه در مقطع کارشناسی در طی سالهای اخیر و وجود انتظارات عرفی جامعه که فرد مناسب ازدواج برای دختران را پسری دارای تحصیلات بالاتر یا مشابه وی میداند، ضروری است که رابطه گرایش زنان به ادامه تحصیل در سطوح عالی و نرخ ازدواج بررسی شده و مشخص گردد که این وضعیت تحت چه شرایط و موقعیتهایی بر میزان ازدواج اثرگذار خواهد بود. بدین لحاظ این نوشتار تحقیقی، تأثیر تحصیلات عالی را بر موازنه جنسی در ازدواج بررسی نموده است.
تغییرات اجتماعی ازدواج
حوزههای تخصصی:
ازدواج به مثابه یک پدیده اجتماعی است که در بستر پیچیدهترین و حساسترین روابط اجتماعی میان دو جنس مخالف برقرار میشود و به عنوان مقدمه و منشأخانواده محسوب میگردد و یکی از مهمترین پدیدههای اجتماعی- زیستی و فرهنگی مربوط به جامعه و انسان است. ازدواج برحسب ماهیت، نوع و انگیزه میتواند پیامدهای مثبت و منفی داشته باشد. لذا بررسی تغییرات اجتماعی آن حائز اهمیت میباشد. بدین لحاظ در این مجال ضمن ارائه نظریات جامعهشناسی خانواده و آثار سازنده ازدواج بر فرد، تغییرات کمّی و کیفی ازدواج در ایران بررسی شده است.
ازدواج پژوهی درآیات الهی
حوزههای تخصصی:
بهترین طریق دستیابی به معارف عظیم قرآنی، بررسی موضوعی آیات الهی است؛ به ویژه اگر هم به نحو لغوی و هم محتوایی صورت گیرد. نوشتار حاضر جهت کشف قاموس ازدواج در قرآن، سعی کرده است تمامی آیات مرتبط با ازدواج را، چه از حیث واژگان و چه از حیث محتوا، استقراء کرده و آنها را تحت رئوس مباحث ازدواج فهرستبندی نماید. در ذیل این عناوین، برخی از دیدگاه مفسران بیان میشود و در موارد اختلافی، اقوال مختلف مورد بررسی قرار میگیرند. محورهای اساسی در این پرداخت عبارت است از: معناشناسی نکاح، اهمیت و ضرورت نکاح، منشأ طبیعی ازدواج، آثار و فواید ازدواج، خواستگاری، ملاکهای انتخاب همسر، احکام مرتبط با ازدواج و سنن جاهلیت در ازدواج.
پایش جامعه شناختی مهریه
حوزههای تخصصی:
مهریه در نظام حقوقی خانواده در اسلام، یکی از حقوق مالی زن در جریان ازدواج است. این نوشتار با تعریف لغوی مهریه، به مفهوم هدیه داماد به هنگام عقد به عروس، بیان میکند که سنت پرداخت مهریه ضمن چیزی مشابه آن، یک سنت دیرپا و کهن از نظامهای مختلف حقوقی خانواده در بین تمدنهای پیشین بوده است. از جمله کارکردهای اجتماعی مهریه، ارضای نیاز فطری، بیمه اجتماعی، احساس امنیت نسبت به آینده و ارزش نمادین ذکر شده است و در ادامه مطرح میشود که در عصر کنونی مهریه علیرغم سفارش به سبک گرفتن میزان آن در حال افزایش است که پیامدهایی از جمله تغییر در نوع همسرگزینی، کاهش نرخ ازدواج، ایجاد خصومت و دشمنی، احتمال سوداگری و موارد دیگر به همراه دارد. در پایان پیشنهاداتی جهت کنترل روند افزایش مهریه در ایران ارائه شده است.
دوسویگی عشق و ازدواج
حوزههای تخصصی:
«عشق»، جاذبهای غیرمرئی و پدیدهای رازآلود است که مهمترین نقش را در تحرک، قوام و دوام عالم ایفا مینماید. اهمیت و نقش تعیین کنندهی عشق در هستی، حکمای الهی را بر آن داشته است تا با ژرفنگری در مقولهی عشق و تفکیک اقسام و تعیین مراتب آن و ... ، بحثی اساسی را به این مهم اختصاص دهند. نوشتار حاضر به منظور تبیین اجمالی مقولهی عشق، پس از ورود به مباحث معناشناختی عشق، ذکر اقسام و مراتب آن، به مباحثی از قبیل رابطهی عشق مجازی با عشق حقیقی، اختیار و تکلیف در محدودهی عشق مجازی، تکلیف عاشق در فراق و وصال، علت و علاج عاشق و ... میپردازد و سرانجام با رویکردی اجمالی به بحث «عشق و ازدواج»، نقش عشق را به عنوان «زمینه» و نیز «پیامد» ازدواج بیان میدارد و به مهمترین تدابیر شریعت در جهت تحکیم عشق پس از ازدواج اشاره مینماید.
فلسفه ازدواج در اسلام و مسیحیت
حوزههای تخصصی:
بهترین راه شناسایی یک پدیده، مطالعهی فرانگر و بررسی در محملهای گوناگون است. شناخت همهجانبه و کشف فلسفهی ازدواج نیز میسّر نمیباشد، مگر در پرتو تطبیق و مقایسه. یکی از ابعاد مؤثر و حایز اهمیت این تطبیق، مقایسهی ازدواج در دو آیین آسمانی اسلام و مسیحیت است. از این رو نوشتار حاضر، به بررسی تطبیقی علل و چرایی، جایگاه و اهداف ازدواج در اسلام و سپس در مسیحیت میپردازد و در آخر یافتههای حاصل را مورد مقایسه قرار میدهد. مهمترین دستاورد این تطبیق عبارت است از اینکه هر دو آیین، تنها راه مشروع تأمین نیاز جنسی، ایجاد نسل پاک و تأمین محبت را در پرتو ازدواج و خانواده میدانند؛ با این تفاوت اساسی که رهبانیت و تجرد نسبت به ازدواج در آیین مسیحیت از جایگاهی ویژه برخوردار است؛ در حالی که در دین مبین اسلام، تجرد و رهبانیت امری کاملاً مردود است و برخلاف مسیحیت عامل تقرب به خداوند محسوب نمیشود؛ بلکه این ازدواج است که زمینهساز تکامل و تقرب الهی خواهد بود.
چند بن مایه و آیین مهم ازدواج در ادب حماسی ایران ( با ذکر و بررسی برخی نمونه های تطبیقی )(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
«ازدواج در شاهنامه» تا امروز موضوع پژوهشهای گوناگونی بوده اما در بیشترِ آنها یا به بُن مایه ها و آیینهایِ درخور بحث توجه نشده و یا دامنه بررسی محدود به شاهنامه و شواهد آن بوده است. در این مقاله با مطالعه در روایات حماسی ایران (شاهنامه، منظومه های پهلوانی و چند متن منثور) 8 نمونه از مضامین و رسوم مهم ازدواج معرفی و تحلیل شده است که در آنها پهلوان یا پادشاه غالباً بیرون از سرزمین خویش همسر برمی گزیند (برون مرز همسری) و به همین منظور به سفر و جستجو می رود (سفر و جستجوی پهلوان برای همسریابی). او پس از یافتن جفت مناسب گاهی با پرهیز و مخالفت پدر دختر روبرو می شود (پروا و پرهیز پدر از ازدواج دختر و مرد بیگانه) و گاه نیز برای رسیدن به دلدارش در آزمونی شرکت می کند که دختر یا پدرش تعیین کرده اند (آزمون ازدواج). در سنت حماسی ایران، دختر در مهرورزی و ازدواج، استقلال عمل دارد و به خواستگاری مرد مطلوب خود می رود (پیشگامی و آزادی دختر در عشق بازی و ازدواج) و مرد نیز می تواند با مادر، خواهر و دختر خویش ازدواج کند (آیین خویتوکدس). انداختن یا رد و بدل کردنِ تُرنج زرین هم یکی دیگر از سنتهای خواستگاری و دلدادگی است.
تغییرات , ویژگی ها و موانع ازدواج در استان گیلان با تاکید بر شهرستان رشت
حوزههای تخصصی:
جمعیت شناسان، جامعه شناسان و مردم شناسان و سایرین هر یک از ابعاد و مناظر مختلف به سیر تاریخی، ابعاد، ویژگی ها و موانع و مشکلات ازدواج پرداخته و به صورت بین رشته ای آن را مورد بحث و بررسی قرار داده اند. مقاله حاضر، بخشی از پژوهشی است که به بررسی عوامل جامعه شناختی موثر در بالا رفتن سن ازدواج جوانان شهر رشت پرداخته است. پرسش اساسی مقاله مذکور آن است که روند تغییرات، ویژگی ها، چالش ها و موانع ازدواج در سطح استان گیلان و شهرستان رشت چگونه است ? روش ...
اریب میانگین سال های تجرد در برآورد میانگین سن ازدواج
حوزههای تخصصی:
میانگین سن ازدواج اول رایج ترین شاخص زمان بندی ازدواج در مطالعات و تحلیل های جمعیتی و اجتماعی است. محاسبه این شاخص با اطلاعاتی که مستقیما تعداد و سن در ازدواج های اول را اندازه گیری کند در بسیاری از کشورها و مناطق مقدور نیست. از این روی کاربرد معادل ان، یعنی متوسط سال های تجرد که با روش غیر مستقیم برآورد می شود، متداول شده است. علاوه بر اینکه در محاسبه این مشخص کننده تجربه مقطعی- سنی به نسل ها تعمیم داده می شود، در استفاده از آن برای...
آسیب شناسی طلاق
منبع:
دادرسی ۱۳۸۴ شماره ۵۳
حوزههای تخصصی:
طلاق در زمره غم انگیزترین پدیدههای اجتماعی است که متاسفانه مطالعات متعدد در کشور ما نشان داده ، آمار طلاق در حال افزایش است .طلاق دارای علل متعدد است و هرگز یک علت را نمیتوان به عنوان علت اصلی طلاق در نظر گرفت . با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تعیین فراوانی علل اصلی طلاق را مورد بررسی قرار دهیم ، تا شاید راهکاری مناسب جهت کاهش آن در نظر گرفته شود .در طی سال 1379 از 411 زوجی که جهت طی مراحل قانونی طلاق به پزشکی قانونی استان همدان مراجعه کردند ، از طریق مصاحبه بالینی و تکمیل پرسشنامه ، اطلاعاتی جمعآوری شد و سپس دادهها در نرمافزار مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت...
بررسی علل و انگیزه های مؤثر بر ازدواج افراد 45 - 25 سال شهر بیرجند و رابطه آن با میزان رضایت از زندگ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
" مسئله ازدواج و انتخاب همسر و علل و انگیزههای سوقدهنده مؤثر بر آن، یکی از مسائل اساسی جامعه در حال گذار امروزی ایران است که بدون آگاهی همهجانبه درباره چگونگی کمیت و کیفیت آن نمیتوان نظری کامل وکافی داشت. در این مقاله به بررسی علل و انگیزههای مؤثر بر ازدواج افراد و رابطه آن با میزان رضایت از زندگی زناشویی آنها پرداخته شده است. درتبیین علل و انگیزههای ازدواج و رضایتمندی از زندگی زناشویی ازچارچوب نظریی مشتمل بر نظریات و تئوریهای نیاز، محرومیت نسبی، میدانی لوین، همسانهمسری، نیازهای مکمل، مبادله،کنش متقابل نمادین و عادتواره گیدنز استفاده شده است. نتایج این تحقیق پیمایشی که از یک نمونه 300 نفری، بهصورت نمونهگیری خوشهای و از طریق فرمول کوکران از جامعه آماری557/41 نفری از زوجین45-25 سال شهر بیرجند انتخاب شدهاند، نشان میدهد که متغیرهای نیاز به انتخاب همسر ، فشار محیط در انتخاب همسر ، عامل تکمیلکنندگی شخصیت، همخوانی عادتها، میزان اهمیت ادراک از پایگاه همسر در هنگام ازدواج و سن همسر، تاثیر معنی داری بر رضایت از زندگی زناشویی داشتهاند. تحلیل چند متغیره نیز نشان میدهد که متغیرهای همخوانی عادتها، فشارمحیط، ادراک از پایگاه همسر درهنگام ازدواج، تعداد فرزند و تحصیلات همسر، در جهت مثبت بر رضایتمندی اثر میگذارند،یعنی با افزایش آنها (بهصورت مرتبط با هم) میزان رضایتمندی نیز افزایش مییابد. اما با توجه به علامت منفی ضریب بتا در مورد متغیرهای سن همسر و مدت زمان زندگی مشترک، در صورتی که میزان این متغیرها افزایش یابد (با درنظرگرفتن اثر همه متغیرها) میزان رضایـتمندی از زندگی زناشویی کاهش پیدا میکند و عکس این رابطه نیزصادق است. درکل، این هفت متغیر توانستهاند که 49/0 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند.
"
درآمدى بر جامعهشناسى خانواده در قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
این نوشتار نگاهى گذرا به برخى از مباحث جامعهشناسى خانواده دارد. موضوعات در این مقاله عبارتند از: تعریف خانواده، شکلگیرى خانواده، انواع خانواده، انواع ازدواج، مقام زن، والدین، فرزندان حفظ کیان خانواده و معیارهاى انتخاب خانواده. در تعریف خانواده، نویسنده به خانواده گسترده متمایل است و در بحث شکلگیرى خانواده، هرج و مرج جنسى را باور ندارد. خانواده چند همسرى، مرکب، زن سالار، گسترده از شکلهاى خانواده خوانده شده است و ازدواج ربایشى، اسارتى، معاملهاى، موقت، شغار، مبادلهاى، امانى، گروهى، معاوضى و ارثى ذیل عنوان انواع ازدواج آمده است. معیارهاى انتخاب همسر ایمان، پاکدامنى، شایستگى، آرامشبخشى، خوش زبانى، تناسب سنى و تواضع معرفى شده است.
بررسی دلایل و آثار افزایش سن ازدواج دختران روستایی در آشتیان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
خانواده یکی از نهادهای اجتماعی است که به لحاظ تأثیرگذاری بر اعضای خود و نیز بر سطوح مختلف جامعه، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. همانطور که می دانیم عامل پیدایش خانواده ازدواج است. پس سلامت جامعه و خانواده وابسته به ازدواجی سالم و پردوام است. بنابراین پرداختن به موضوع ازدواج و موانع و مشکلات بر سر راه آن، به عنوان یک مسأله اجتماعی نیازمند تحقیق و بررسی است. در این مقاله نیز که برگرفته از پژوهشی تحت عنوان «بررسی دلایل و آثار افزایش سن ازدواج دختران در روستاهای شهرستان آشتیان در سال 1385» است، سعی می شود با رویکردی تحلیلی ـ انتقادی به بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر بالا رفتن سن ازدواج دختران روستا و آثار ناشی از آن پرداخته شود. چرا و چگونه زندگی در این محیط روستایی و مشکلات اجتماعی ناشی از آن مانند فقر اقتصادی و بیکاری، به مهاجرت، ازدواج و سکونت دائم پسرهای روستا در شهرها و عدم تعادل جنسی در روستا منجر می شود؛ به نحوی که باعث افزایش تعداد دختران مجرد ساکن در روستا و تأخیر در سن ازدواج آنها شده و ممکن است افزایش آسیب ها و انحرافات اجتماعی را به دنبال داشته باشد.
بررسی نقش کاربردی عبارات آیات تورات و انجیل در آثار لف نیکلایویچ تالستوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
موضوع اصلی آثار لف تالستوی بررسی اخلاق مردی و اجتماعی شخصیت ها از بعد روان شناختی است. نویسنده بر اساس اعتقادات مذهبی از سخنان آغازین (اپیگراف) که اغلب برگرفته از آیات کتب مقدس است، در آثار خود برای انتقال محتوا و مفاهیم درونی اثر بهره می جوید. نگارنده در مقاله به تنش آیات تورات و انجیل در درک و فهم آثار تالستوی و علت انتخاب آن ها به عنوان سخنان آغازین در ابتدای هر اثر می پردازد. این آیات دربرگیرنده مسایل مورد علاقه نویسنده، یعنی عشق، ازدواج، خانواده، محبت، اخلاق و همچنین مسایل سیاسی و اجتماعی جامعه می باشند که نویسنده در آثار بعد از تحول درونی، با نگاه عمیق مذهبی نسبت به آثار قبل از تحول درونی به آن ها می پردازد. بعد از تحول درونی نظریات قاطع نویسنده در مورد مذهب و اخلاق بر روش زندگی وی نیز اثر گذاشت، وی از زندگی اشرافی دست کشید و به زندگی ساده و بی آلایش روی آورد.