آموزش وپرورش

با ظهور اینترنت وشبکه های پیوسته ی کامپیوتری در دنیای امروز، وب سایت سازمان، اولین نقطه ی برخورد وارتباط میان کاربران با سازمان وخدمات است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه وضعیت پوشش ورزش در وب سایت های آموزش وپرورش استان ها با تأکید بر رشته های ورزشی وارتباط خبر با مقطع تحصیلی در سال 1393بود. روش تحقیق ازنوع استراتژی توصیفی، که به صورت تحلیل محتوا وبا هدف کاربردی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، وب سایت های ادارات کل آموزش وپرورش استان های کشور به تعداد 31 وب سایت، که برای نمونه گیری از روش کل شمار استفاده شد. ابزار اندازه گیری برگه های کدگذاری بود که روایی صوری آن 5 نفر از متخصصان مدیریت ورزش وارتباطات تأیید کردند وضریب پایایی آن براساس فرمول اسکات8/0به دست آمد. برای فرضیه های تحقیق از آزمون خی دو پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین محتوای وب سایت های آموزش وپرورش استان ها از نظر رشته های ورزشی(فوتسال 4/7 %، والیبال 2/7 %، دو ومیدانی 3/5 %) مقطع تحصیلی خاص (ابتدایی6/16 %، متوسطه اول 4/7 %، متوسطه دوم 5/10 %) سطح رویداد(منطقه ای7/44، استانی 3/31 و......) تفاوت معنی داری مشاهده گردید. لذا با توجه به یافته های تحقیق به متولیان ورزش در آموزش وپرورش پیشنهاد می شود علاوه بر رشته های پرطرفدار(فوتبال، فوتسال، والیبال) به دیگر رشته ها نیز همانند رشته های پرطرفدار پرداخته شود. واژه های کلیدی: وب سایت، ورزش، آموزش وپرورش، استان ها

توسعه حرفه ای مدیران مدارس به دلیل نقش آن در توسعه حرفه ای معلمان، بهبود فرایند یاددهی و یادگیری و موفقیت دانش آموزان ضرورتی اجتناب ناپذیر است. هدف این پژوهش شناسایی مولفه های موثر بر شایستگی حرفه ای مدیران مدارس از دید متخصصان آموزش وپرورش بود. مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجر کیفی بود. جامعه پژوهش خبرگان آموزش وپرورش در سال تحصیلی 98-1397 بودند که تعداد 15 نفر از آنها طبق اصل اشباع نظری با روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده و داده ها طبق رویکرد گراند تئوری با روش های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که مولفه های موثر بر شایستگی حرفه ای مدیران مدارس شامل پنج مقوله اصلی و هفده مقوله فرعی (زیرمقوله) بود. مقوله های اصلی شامل مهارت های انسانی (یک زیرمقوله شاخص های انسانی)، مهارت های ادراکی (یک زیرمقوله اکتساب مهارت های ادراکی)، شاخص های روانی و ذهنی- اخلاقی (دو زیرمقوله شاخص های شناختی و ذهنی و اخلاقیات)، مهارت های مدیریتی (یازده زیرمقوله مدیریت ارتباطات درون سازمانی، مدیریت ارتباطات برون سازمانی، رهبری فرایندهای یاددهی و یادگیری، برنامه ریزی، رفتار سازمانی، نظارت بر پژوهش، منابع مالی و تجهیزات، توسعه کارکنان، نظارت بر تغییرات و تحولات درون سازمانی، ارزشیابی و کنترل و تخصص و مهارت فناوری) و دانش تخصصی (دو زیرمقوله دانش فنی و دانش عمومی) بودند. با توجه به نتایج، برنامه ریزی برای بهبود شایستگی حرفه ای مدیران مدارس بر اساس مقوله های اصلی و فرعی آن ضروری است، لذا با آموزش مقوله های اصلی و فرعی می توان گام موثری در ارتقای شایستگی حرفه ای آنان برداشت.

کیفیت زندگی و منزلت اجتماعی معلمان نشانه ای آشکار از روند رشد و تعالی یا نابودی و تباهی هر جامعه است و کیفیت عقلانیت در سرمایه گذاری و تخصیص بودجه را نمایان می سازد. هدف از این پژوهش «بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر برمنزلت اجتماعی معلمان» از دیدگاه خود معلمان بوده است. این پژوهش ازنظر ماهیت از نوع کمی، ازنظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی، ازنظر زمانی از نوع تحقیقاتمقطعی و ازنظر روش پژوهش توصیفی-پیمایشی و هم چنین از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، معلمان شهر تهران با حجم ۴۶۰۰۰ نفر می باشد، حجم نمونه طبق فرمول کوکران برابر با ۳۸۲ نفر و روش نمونهگیری در این پژوهش، تصادفی خوشه ای بوده است. در این پژوهش برای اندازهگیری متغیرها از پرسشنامه محقق ساخته و مقیاس طیف لیکرت استفاده شده است. فرضیات تحقیق با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون انجام شد، نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که بین تحصیلات، کارکردی بودن نظام آموزشی، سطح امکانات اقتصادی و رفاهی معلمان، توسعه مهارت های حرفه ای معلمان،، شیوه جذب و گزینش تربیت معلم، میزان عضویت و مشارکت در تشکل های صنفی و سیاسی معلمان و منزلت اجتماعی معلمان رابطه معنیداری وجود دارد و متغیرهای ذکرشده بر منزلت اجتماعی تأثیرگذاربوده اند. هم چنین بین جنسیت و منزلت اجتماعی معلمان تفاوت معناداری وجود ندارد.

دموکراسی موضوع بحث بسیاری از جوامع امروزی است اما در تعاریف موجود از آن اختلاف نظرهایی وجود دارد. هر جامعه ی دموکرات برای بقای خود، اصول و مبانی دموکراسی را از طریق سیستم آموزش وپرورش به نسل های بعد انتقال می دهد. از طرفی مطالعات اجتماعی یک حوزه مهم یادگیری محسوب می شود چرا که دربردارنده طیف وسیعی از تعاملات انسانی در طول تاریخ و از جنبه های گوناگون می باشد. در پژوهش حاضر محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه هفتم متوسطه ازلحاظ میزان در برداشتن مؤلفه های دموکراسی همچنین نحوه توزیع آن ها مورد بررسی قرار داده شد. این بررسی با روش تحلیل محتوای کمی و کیفی صورت گرفت، یافته های حاصل نشان داد که در این کتاب آن گونه که باید به این مفهوم پراهمیت پرداخته نشده و تنها ۵۹ نمونه دربردارنده مفهوم دموکراسی شناسایی شد که بیشترین تعداد نمونه مربوط به مؤلفه حقوق و وظایف شهروندی و کمترین تعداد مربوط به مؤلفه حق انتخاب و تصمیم گیری است. همچنین در توزیع مؤلفه ها در طول کتاب نیز نظم خاصی مشاهده نشد و بخش اعظمی از آن ها در قسمت ابتدایی کتاب که مربوط به مباحث مدنی است آورده شده است.

هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر رهبری فضیلت گرا بر خود توسعه ای معلمان با میانجی گری یادگیری سازمانی معلمان آموزش وپرورش شهرستان ساری در سال 1397 بود که روش پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی بوده است. جامعه آماری کلیه معلمان آموزش وپرورش شهرستان ساری (1280 نفر) بودند، حجم نمونه بر طبق جدول کرجسی و مورگان 295 نفر برآورد شد و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بود. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل کتابخانه ای و میدانی است که شامل سه پرسشنامه استاندارد رهبری فضیلت گرا وانگ و هکت (2015)  با پایایی 93/0، ؛ پرسشنامه خود توسعه ای پرالت (2008) با پایایی 87/0 و پرسشنامه یادگیری سازمانی اوناگ و همکاران با پایایی۷۰ /0 بوده است. روایی پرسشنامه با نظر کارشناسان و متخصصان مورد تأیید واقع شد. تجزیه وتحلیل سؤالات در نرم افزارSPSS22  مورد آزمون قرار گرفت. داده های پژوهش با بهره گیری از آزمون همبستگی، رگرسیون  و با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری بررسی و تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد که رهبری فضیلت گرا بر خود توسعه ای معلمان با میانجی گری یادگیری سازمانی معلمان آموزش وپرورش شهرستان ساری تأثیر داشت و شدت رابطه این همبستگی، همبستگی قوی بین متغیرها را نشان داده است که با توجه تجزیه وتحلیل به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که الگوی رهبری فضیلت گرا می تواند یادگیری سازمانی را در سازمان آموزش وپرورش بهبود بخشد و از این طریق فرایند ابداع، تسهیم، توسعه، به کارگیری و توزیع دانش و اطلاعات جدید را تسهیل نماید.

هدف این مطالعه بررسی ارتباط رهبری تحول گرای مدیران با توانمندسازی معلمان زن ابتدایی در سال تحصیلی 97-98 بود. جامعه مورد نظر این تحقیق شامل همه مدیران زن به تعداد 24 نفر و معلمان زن همان مدارس به تعداد 335 نفر در منطقه 3 آموزش و پرورش شهر تهران بودند. حجم نمونه از مدیران به دلیل محدود بودن حجم به روش نمونه گیری سرشماری و حجم نمونه معلمان براساس جدول مورگان 185 نفر تعیین گردید و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد 20 گویه ای رهبری تحول گرای باس (2006) و پرسشنامه استاندارد 19 گویه ای توانمندسازی اسپریترز (1995) از طیف پنج گزینه ای لیکرتی استفاده گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها پس تایید ده نفر از اساتید حوزه مدیریت آموزشی، پایایی آن ها نیز از طریق آلفای کرونباخ به طور کلی 90/0 محاسبه گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین سبک رهبری تحول گرای مدیران و هر یک از مولفه های آن (ویژگی های آرمانی، رفتارهای آرمانی، ترغیب ذهنی، انگیزش الهام بخش و ملاحظات فردی) با توانمندسازی معلمان زن ابتدایی منطقه 3 تهران و هر یک از مولفه های آن (معنی داری در شغل، شایستگی در شغل، حق انتخاب، موثر بودن و مشارکت) رابطه معناداری وجود دارد. همچنین سبک رهبری تحول گرای مدیران می تواند %14 از توانمندسازی معلمان را پیش بینی کند. لذا به مدیران مدارس توصیه می گردد که ضمن کسب مهارت های رهبری تحول گرا، بستر توانمندسازی معلمان را هر چه بیشتر فراهم نمایند.

هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل (ابعاد، مؤلفه ها، شاخص های) پیشران توسعه فرهنگ سازمانی در آموزش وپرورش و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری مؤلفه ها بر یک دیگر بود. روش پژوهش حاضر آمیخته (کیفی کمی) است. برای شناسایی عوامل پیشران و مؤلفه ها، علاوه بر مطالعه اسنادی، از تکنیک تحلیل مضمون با نرم افزار MAXQDA12 استفاده شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی 17 نفر خبره و صاحب نظر در حوزه فرهنگ سازمانی اسلامی بودند که بعد از 14 مصاحبه اشباع نظری حاصل و ۲۳۳ کد باز و ۱۱۳ کد محوری برای فرهنگ سازمانی اسلامی استخراج شد، که در نهایت ۵ بعد انسانی، ارزشی، تشکیلاتی، توسعه ای، چشم انداز و 17 مؤلفه اصلی برای فرهنگ سازمانی اسلامی مشخص شد. روایی ابزار پژوهش به صورت محتوایی به تأیید رسید. برای محاسبه پایایی باز آزمون از میان مصاحبه های انجام گرفته چند مصاحبه به عنوان نمونه انتخاب و هر یک از آن ها در یک فاصله زمانی کوتاه و مشخص دو بار کُدگذاری شد. سپس در بخش کمّی با 21 نفر نمونه از خبرگان و با استفاده از تکنیک دیمتل با نرم افزار  که در آن معیارهای تعظیم شعائر دینی و چشم انداز محوری دارای بیشترین تأثیرگذاری و معیارهای مسئولیت اجتماعی و فرایندهای داخلی دارای بیشترین تأثیرپذیری بودند.

با توجه به ضرورت نگاه و حرکت سازمان آموزش وپرورش در راستای سند تحول بنیادین،  نیازمند درک صحیحی از امر تحول و قبول این موضوع است، که طراحی سازمان تحول گرا برای سازمان آموزش وپرورش، ضمن آنکه می تواند در تأمین انتظارات ذینفعان نقش به سزایی داشته باشد، به پیاده سازی سند تحول بنیادین کمک شایانی خواهد کرد. مطالعه حاضر با هدف ارائه مدل رویکرد رهبری تحول گرا در سازمان آموزش وپرورش استان تهران انجام شد. روش مطالعه توصیفی بود. جامعه آماری این مطالعه مدیران و معاونین آموزش وپرورش استان تهران بودند. حجم نمونه آماری 320 نفر تعیین بود که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه رویکرد رهبری تحول گرا بود که طی یک مطالعه کیفی تهیه شد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 87/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و مدل معادلات ساختاری انجام شد. یافته های این مطالعه نشان داد مدل ارائه شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است. نتایج نشان داد در بعد فردی بار عاملی مولفه نگرش فردی0413/0، رهبری اخلاقی 0451/0، فرهنگ تعهد آفرینی0403/0، مسئولیت پذیری0432/0، ارتباطات فردی472/0 بود. و در بعد سازمانی بار عاملی مولفه های عدالت محوری0436/0، جو اخلاقی0438/.، سیاست های حمایتی0461/0، ارزیابی عملکرد0462/، یادگیری حرفه ای 0419/0، سازگاری شغلی0521/0، بدست آمد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف رهگیری رسالت و جایگاه کتابخانه آموزشگاهی در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران مانند سند چشم انداز در افق 1404، قانون اساسی، قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1396-1400)، سند نقشه جامع علمی کشور، سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور، سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و برنامه درسی ملی انجام گرفته است. روش شناسی: این پژوهش از نوع توصیفی به روش اسنادی و تحلیل محتوای کیفی براساس رسالت کتابخانه آموزشگاهی ایفلا در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران انجام شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار مکس کیو دی اِی استفاده شد. یافته ها: بر اساس رسالت کتابخانه آموزشگاهی از منظر ایفلا، رسالت و کارکرد کتابخانه آموزشگاهی در سه مقوله اصلی آموزش و سوادآموزی، فرهنگی و فناوری قرار گرفت. در میان اسناد بررسی شده تنها چهار مرتبه به طور مستقیم به کتابخانه آموزشگاهی اشاره شده است. سند چشم انداز، برنامه ششم توسعه، نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی در مقوله فرهنگی، سند قانون اساسی و نقشه مهندسی فرهنگی در مقوله آموزش بیشترین رسالت مرتبط با کتابخانه آموزشگاهی را به خود اختصاص داده اند. رسالت و کارکرد مربوط به مقوله فناوری نیز در سند چشم انداز، برنامه ششم توسعه و نقشه جامع علمی کشور قابل توجه است. نتیجه : تنوع مقوله ها و مضامین شناسایی شده در سه سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور، سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی در ارتباط با رسالت کتابخانه آموزشگاهی، نشان از پتانسیل بالای سه سند فوق در راهبری رسالت و کارکرد کتابخانه آموزشگاهی دارد. در اسناد بالادستی و بندهای مرتبط با رسالت کتابخانه آموزشگاهی به طور مستقیم به کتابخانه آموزشگاهی اشاره نشده، اما بسیاری از بندها قابلیت پیگیری، تحقق و اجرا توسط آموزش وپرورش و به طور خاص کتابخانه های آموزشگاهی را دارند. این کتابخانه ها به شرط برخورداری از حمایت لازم نظیر اختصاص و دریافت بودجه، امکانات و تجهیزات و همچنین بهره مندی از نیروهای متخصص در تحقق رسالت و مأموریت های کلان آموزشی، فرهنگی و فناوری کشور همچون سایر نهادهای مرتبط در کشور قادر خواهند بود به عنوان بازوهای توانمند عمل کرده و زمینه رشد و تعالی کاربران خود در درجه اول و در مرحله بعدی شهروندان هر جامعه ای را آماده سازند.

هدف از انجام این تحقیق، بررسی کارکرد آموزش وپرورش در نهادینه سازی هویت ملی دانش آموزان در ابعاد سیاسی جغرافیایی و دینی است . کلیه معلمان، مدیران و معاونان مدارس متوسطه عادی دولتی شهر تهران به تعداد 25149 نفر، جامعه آماری این مطالعه را تشکیل می دهند. حجم نمونه براساس فرمول کوکران، 378 نفر تعیین شد. برای نمونه گیری، شهر تهران به 5 منطقه جغرافیایی تقسیم شده و در هر منطقه نمونه گیری به صورت خوشه ای صورت گرفت. بدین ترتیب 400 پرسشنامه توزیع و جمع آوری گردید. ابزار پژوهش عبارت است از دو پرسشنامه محقق ساخته که این ابزار 16 گویه دارد که جمعاً دو بعد سیاسی جغرافیایی و دینی هویت ملی را مورد سنجش قرار می دهند. پس از اطمینان از روایی و پایایی مناسب ابزار به روش روایی محتوایی و نیز محاسبه آلفای کرونباخ به میزان 86/0، سؤالات تحقیق با استفاده از آزمون های آماری T، تحلیل عاملی و تحلیل شبکه ای با استفاده از نرم افزارهای SPSS و سوپر دیسیژن تحلیل شدند. آزمون تحلیل عاملی و بارهای عاملی محاسبه شده، نشان دهنده کارکرد بالای آموزش وپرورش در نهادینه سازی هویت ملی دانش آموزان در ابعاد مورد مطالعه بود. نتایج دو مؤلفه در بعد سیاسی جغرافیایی و نیز دو مؤلفه در بعد دینی هویت ملی را معرفی کردند که به ترتیب عبارت اند از: «سرزمین» و «نظام حاکم» در بعد سیاسی جغرافیایی و نیز «باورها» و «رفتار» در بعد دینی.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل فلسفی اسناد تحولی آموزش وپرورش بر اساس مؤلفه های اخلاق حرفه ای معلمان و دلالت های تربیتی انجام شده است. در این پژوهش از روش پژوهش تحلیل مفهومی و قیاس استنتاجی (الگوی بازسازی شده فرانکنا) استفاده شده است. بدین منظور، اخلاق حرفه ای معلم و شاخص های معتبر آن بر اساس هشت محور اصلی احصا گردید، محتوای اسناد تحولی آموزش وپرورش برای شناسایی گزاره های توصیفی و تجویزی مرتبط، بررسی و تحلیل شد و سپس، متناظر با آن، الگویی متشکل از اهداف، اصول و روش های اخلاق حرفه ای معلم به دست آمد. یافته های پژوهش بیانگر دلالت هایی در اهداف، اصول و روش های اخلاق حرفه ای معلم است. شماری از اهداف اخلاق حرفه ای معلم عبارت اند از: دستیابی به سعادت و کمال، پرورش مسئولیت پذیری، کسب شایستگی ها و زمینه سازی برای هدایت متربیان. بعضی از اصول عبارت اند از: احترام، تعهد، شایسته محوری و شکیبایی. از روش ها نیز می توان به اسوه سازی اخلاقی، باورسازی ایمانی، تعالی شئون وجودی و تدریج و مداومت اشاره کرد. نتایج پژوهش نشان می دهد که اسناد تحولی آموزش وپرورش بر محورهای اخلاق حرفه ای معلم منطبق است و باید برای آموزش اخلاق حرفه ای معلم به نومعلمان همت گماشت.

برای ایجاد و تقویت ملی در نسل آینده یک کشور، نهاد آموزش و پرورش، ابزارهای سه گانه فضای آموزشی، معلم و کتاب های درسی را دراختیار دارد. از آنجا که کتاب های درسی به صورت متمرکز تدوین شده و به طور یکسان در سراسر کشور استفاده می شوند، بررسی آنها با رویکرد هویت دینی ملی، از چگونگی تأثیر احتمالی آنها بر هویت یابی گروه سنی مخاطب، حکایت دارد. در سال های اخیر، بررسی کتاب های درسی از دیدگاه هویت ملی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته و شانزده پژوهش در این حوزه انجام شده است، در مقاله حاضر، این مطالعه ها با هدف به دست دادن تصویری کلی از کتاب های درسی با رویکرد یاد شده و با روش فراتحلیل، بررسی شده است. پژوهش ها براساس دوره تاریخی، گویه های مورد نظر و تعداد تحلیل گردیده اند. یافته ها نشان می دهد که در دوره های زمانی گوناگون با توجه به سیاست های کلان جامعه، تدوین کنندگان کتاب های درسی به یکی از دو بعد دینی و یا ملی هویت ملی ایرانیان توجه نموده اند و بعد دیگر، کمتر مورد توجهشان قرار گرفته است. با توجه به ویژگی هویت ملی ایران، توجه مناسب به هر دو بعد برای ایجاد هویتی منسجم در دانش آموزان ضروری می باشد.

معلمان فرهیخته و کارآمد از ظرفیت تغییر و نوآوری برخوردارند و کیفیت عملکرد و شایستگی حرفه ای شان، تسهیل کننده و توسعه دهنده نظام آموزشی است. با درک اهمیت نقش معلمان در ایجاد تغییر و تحول در بستر آموزش خصوصاً در ابعاد عملی و مهارتی، هدف این پژوهش طراحی چارچوب شایستگی های حرفه ای معلمان کارآفرین بود. رویکرد مورد نظر در این پژوهش کیفی و روش مورد استفاده مطالعه موردی بود. مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش شامل کارآفرینان موفق در عرصه آموزش به ویژه معلمانی که در این زمینه تجربه و تخصص لازم را داشتند، متخصصان برنامه درسی که در زمینه موضوع پژوهش تجارب ارزشمندی داشتند، بود. انتخاب مشارکت کنندگان با استفاده از رویکرد هدفمند و با روش نمونه گیری گلوله برفی و با استفاده از معیار اشباع نظری داده ها برای تعیین تعداد مشارکت کنندگان انجام شد. جهت استخراج چارچوب شایستگی های حرفه ای معلمان کارآفرین از مصاحبه نیمه ساختاریافته و بررسی منابع و متون مرتبط استفاده شد. همچنین با استفاده از روش تحلیل مضمون، مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیرحاصل شد. برای اعتباریابی داده ها از روش های قابل قبول و قابل اعتماد بودن استفاده شد. چارچوب اولیه شامل 57 مضمون پایه و چهار مضمون سازمان دهنده (شایستگی های شخصیتی، تدریس، اجتماعی و حرفه ای) حول مضمون فراگیر شایستگی های حرفه ای معلمان کارآفرین سازماندهی شد. به گونه ایی که یک معلم درچارچوب شایستگی های حرفه ای معلمان باید این شایستگی ها را درکنار هم داشته باشد وآنها را با هم رشد وتوسعه دهد. نظام آموزشی باید شرایط و زمینه های مناسب با این چارچوب سازمان دهی شده را فراهم سازد.

 بنا بر اصل شانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ازآنجاکه زبان قرآن و علوم و معارف اسلامی، عربی است و ادبیات فارسی به طور کامل با آن آمیخته است، این زبان باید پس از دوره ابتدایی تا پایان دوره متوسطه در همه کلاس ها و در همه رشته ها تدریس شود. با توجه به جایگاه آموزش وپرورش در تربیت نیروی انسانی کارآزموده و متخصص و انتقال ارزش های اسلامی به نسل های بعد، تلاش مستمر در تقویت مبانی، روش های آموزش و یادگیری زبان عربی متناسب با سند جامع علمی کشور و اسناد بالادستی و جهت دهی امکانات و منابع به سوی دانش و مهارت تخصصی آموزش زبان عربی تلاشی بایسته است. نوشتار حاضر با روش کتابخانه ای در گردآوری داده ها و روش تحقیق توصیفی– تحلیلی در پردازش اطلاعات سامان یافته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که آموزش پرسش محور، گروه محور، آموزش مبتنی بر تفاوت های فردی، آموزش بهره مند از فناوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش مبتنی بر بازی، یادگیری متکی بر تفکر انتقادی و آموزش مبتنی بر فهم متن با قید دینی از راهبردهای آموزش و یادگیری اثربخش زبان عربی در دوره متوسطه است.

پژوهش حاضر، با هدف تحلیل جایگاه تربیت معلم در گفتمان های حاکمیت سیاسی که بعد از انقلاب اسلامی ایران شکل گرفته اند، انجام شده است. این تحقیق با درنظرگرفتن مقوله تربیت معلم در فضای گفتمانی و از طریق سند کاوی، به دنبال فراتر رفتن از توصیفات صرف و رسیدن به تحلیلی زمینه ای از تربیت معلم در ایران پس از انقلاب اسلامی است. یافته های پژوهش نشان می دهد گفتمان فراگیر انقلاب اسلامی، تأثیر عمیقی در سیاست گذاری های تربیت معلم داشته است. موضوع پیوستگی دین و سیاست، نشانه اصلی این گفتمان فراگیر است که موجب تأثیر باورهای الهی و فهم دینی در هویت بخشی معلم در اسناد و متون سیاست گذاری تربیت معلم شده است. خرده گفتمان های سیاسی بعد از انقلاب اسلامی نیز تأثیراتی در سیاست های تربیت معلم داشته اند. در گفتمان سازندگی با اولویت قرارگرفتن توسعه اقتصادی، معلم در جایگاه یک کارگزار دولتی بازنمایی شد و در گفتمان اصلاحات، معلم به عنوان بازویی برای توسعه سیاسی موردتوجه قرار گرفت. نقطه عطف سیاست گذاری تربیت معلم در حاکمیت جمهوری اسلامی ایران، تصویب سند تحول بنیادین است. با تصویب این سند، زیرنظام تربیت معلم در چشم اندازی آینده نگر و آینده ساز و در موقعیتی راهبردی، به عنوان عنصر اساسی نظام آموزش وپرورش درنظرگرفته شده است.

پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه سبک رهبری اصیل و تسهیم دانش با خلاقیت معلمان در مدارس ابتدایی شهر بندرعباس انجام شد. روش تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دبیران مقطع ابتدایی شهر بندرعباس بوده است و تعداد آن ها برابر با 400 نفر هست. برای انتخاب نمونه از جدول مورگان استفاده شد و نمونه نهایی به تعداد 196 نفر که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. در این پژوهش به منظور گرداوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد خلاقیت رندسیپ (1379) و پرسشنامه تسهیم دانش چانگ، لیائو، لی، لو (۲۰۱۳) و پرسشنامه رهبری اصیل که مبتنی بر چارچوب پیشنهادی شاین (2006) بود، استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد که بین رهبری اصیل و تسهیم دانش با خلاقیت معلمان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و همچنین رهبری اصیل و تسهیم دانش پیش بینی کننده های خلاقیت معلمان می باشند.

بررسی پژوهش های گذشته در زمینه عدالت سازمانی نشان دهنده این موضوع است که در مجموع هر یک از پژوهش ها، با توجه به نوع رویکرد و تأکید و اهدافی که دنبال می کرده، به بیان چند ویژگی خاص پرداخته و قادر به پوشش دادن مجموعه ویژگی های عدالت سازمانی که بر مبنای ارزش های اسلامی باشد نیست. در این پژوهش تلاش شد این خلأ برطرف شود و مؤلفه ها و شاخص های عدالت توزیعی و رویه ای و مراوده ای اداره آموزش وپرورش، با در نظر گرفتن زمینه های آموزشی و اقتصادی و اداری، شناسایی شوند و مدل عدالت سازمانی مبتنی بر ارزش های اسلامی ارائه شود. عدالت نقش مهمی در پویایی، بهبود عملکرد، انگیزش شغلی، رضایت شغلی، تعهد سازمانی، رفتار شهروندی، و ... ایفا می کند و از این رو از موضوعات مورد توجه مدیران و کارکنان است. بر این اساس و با توجه به بافت فرهنگی اجتماعی آموزش وپرورش پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه و بستر و پیامدهای مدل عدالت سازمانی مبتنی بر ارزش اسلامی انجام شد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش بر حسب نوع داده اکتشافی و بر حسب هدف کاربردی است. همچنین، با توجه به ضرورت استنباط از اصلی ترین منبع اجتهاد دینی، یعنی قرآن کریم، از بین راهبردهای مختلف پژوهش کیفی، از راهبرد تحلیل محتوا مبتنی بر ارزش های اسلامی بهره برده شد. مشارکت کنندگان پژوهش را 27 نفر از مدیران و استادان دانشگاهی و خبرگان در حوزه علوم قرآنی و منابع انسانی اداره آموزش وپرورش استان اردبیل تشکیل داده اند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها نیز از قرآن کریم و نهج البلاغه و شرح غررالحکم بهره برده شد و همه آیاتی که تفسیرشان در حوزه عدل و واژه های مرتبط بود مطالعه و کدگذاری شد. از روش تحلیل مضمون )تم( به منظور تجزیه وتحلیل مصاحبه ها )کدگذاری و تعیین تم های فرعی و اصلی( استفاده شد و گردآوری اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق و تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته های پژوهش بیانگر این موضوع بود که مدل نهایی عدالت سازمانی مشتمل بر 3 بعد و 11 مؤلفه و 90 شاخص است. همچنین، زمینه و بسترهای لازم برای اجرای عدالت سازمانی و پیامدهای آن مبتنی بر ارزش های اسلامی نیز مشخص شدند.

این مقاله باهدف تحلیل موضوعات، یافته ها و پیشنهادهای ارائه شده و حوزه های مغفول مانده پژوهشی در آموزش و پرورش و آموزش شهروندی در کشور ایران انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع فراتحلیل بوده و بر اساس آن، پایگاه های اطلاعاتی نورمگز، پرتال جامع علوم انسانی، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، سیویلیکا، علم نت، مگیران با استفاده از کلیدواژه های: «تربیت شهروندی»، «اهداف برنامه درسی»، «شهروند مطلوب»، «مؤلفه های شهروندی»، «آموزش شهروندی» مورد جست وجو قرار گرفت. تمامی مقالات مجله ای منتشرشده از سال 1381 تا 1400 موردبررسی و با اعمال فیلتر، در عنوان و اهداف و یافته های پژوهش، تعداد 23 مقاله ی مرتبط انتخاب و مورد تحلیل قرار گرفتند. پس از مطالعه و ارزیابی محتوای مقالات، یافته و پیشنهادهای ارائه شده توسط آن ها بررسی و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که وظایف و اهداف نظام آموزشی در آموزش شهروندی نیاز به بازاندیشی و تأملی مجدد دارد. توازنی بین محتوای اختصاص داده شده به موضوع شهروندی و سایر مطالب در کتاب های درسی وجود ندارد و محتوای موجود فاقد مطلوبیت کافی بوده و ازنظر مخاطب جذاب نیست. برخی از ابعاد آموزش شهروندی مغفول مانده و با توجه به شرایط کنونی هماهنگی بین محتوا و نیازهای امروز مخاطب لازم است تا موردتوجه قرار گیرد. همچنین توجه به مؤلفه های سواد رسانه ای و فناوری در آموزش شهروندی و همچنین تربیت شهروند الکترونیک حائز اهمیت است. در نتیجه، لازم است تا بازنگری جدی در جذابیت، کیفیت و کمیت محتوا و ابعاد گوناگون آموزش و تربیت شهروندی در برنامه ی درسی ایران صورت گیرد.

آینده پژوهی در آموزش وپرورش، یکی از ابعاد نوین این علم در جهان کنونی است که موردتوجه محققان این حوزه قرارگرفته و پژوهش های انجام شده در این عرصه به مرور در حال افزایش است. لذا این مقاله با هدف بررسی سیر تحولی مقالات منتشرشده در حوزه آینده پژوهی در آموزش وپرورش ایران و در وهله دوم شناسایی مسیرهای جدید در تحقیق و پژوهش برای توسعه این علم انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع مروری است که بر اساس آن، پایگاه های اطلاعاتی نورمگز، پرتال جامع علوم انسانی، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، سیویلیکا، علم نت، مگیران و... با استفاده از کلیدواژه های آینده پژوهی در برنامه درسی، مدارس، تدریس، آموزش وپرورش، آموزش از راه دور، کتاب و اسناد آموزش مورد جست وجو قرار گرفت. تمامی مقالات منتشرشده از سال 1390 تا 1400 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. پس از مطالعه و ارزیابی محتوای مقالات، شکاف های پژوهشی در عرصه های موردتوجه قرارگرفته مقالات، بررسی و تحلیل شد. نشانگر آن است که موضوعات اصلی مورد بررسی در مقالات یک دهه اخیر شامل سند تحول بنیادین و برنامه درسی بوده و روش کیفی بیشترین فراوانی را دارا بود. همچنین پیشنهاد های پژوهش بر آینده پژوهی در کلاس های مجازی، کلاس های بین المللی، ربات های آموزشی و آموزش پایدار متمرکز بودند. حوزه های مغفول مانده می تواند برای عناوین پژوهشی جدید مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.

مقدمه و هدف : پژوهش حاضر با هدفِ شناسایی و رتبه بندی ابعاد اساسی بی تفاوتی سازمانی در بین معلمان مدارس مقطع ابتدایی شهرستان فردیس انجام شده است.   روش شناسی پژوهش : رویکرد پژوهش آمیخته و با طرح اکتشافی بود. در بخش کیفی این پژوهش از روش نظریه برخاسته از داده ها و در بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد. روش نمونه گیری در بخش کیفی هدفمند و در بخش کمی تصادفی طبقه ای بود. نمونه آماری در بخش کیفی با در نظر گرفتن قانون اشباع نظری، تعداد 14 نفر و در بخش کمی، براساس فرمول کوکران تعداد 320 نفر بود. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته با 32 سؤال بود. در بخش کیفی برای دستیابی به روایی از چک کردن به وسیله شرکت کنندگان و برای تعیین پایایی از راهبرد تائید همکاران پژوهشی استفاده شد. در بخش کمی به منظور بررسی روایی پرسشنامه ازنظرات خبرگان استفاده شد، نتیجه آزمون آلفای کرونباخ 84/0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی بالای پرسشنامه بود. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی، تحلیل محتوایی استقرایی با بهره گیری از کدگذاری در سه سطح باز، محوری و انتخابی بود که 32 نشانگر و 9 بُعد (بی تفاوتی ناشی از حوادث، بی تفاوتی ناشی از علل مادی، بی تفاوتی ناشی از عوامل روحی و روانی، بی تفاوتی ناشی از علل مدیریتی، بی تفاوتی ناشی از عدم مشارکت همکاران، بی تفاوتی ناشی از اظهارنظر افراد غیرمتخصص، بی تفاوتی ناشی از محیط کار، بی تفاوتی ناشی از سازمان و بی تفاوتی ناشی از حضور ارباب رجوع) شناسایی شد. در بخش کمی، از نرم افزار SPSS برای تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون فریدمن و از نرم افزار AMOS برای تحلیل عاملی تائیدی، معادله های ساختاری، تحلیل مسیر و برازش مدل بهره گرفته شد. یافته ها : نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که؛ با توجه به بار عاملی بالای هر یک از گویه ها، ابعاد بی تفاوتی سازمانی معلمان تائید شد. براساس نتایج تحلیل عاملی تأییدی، مدل پژوهش مدلی روا می باشد و چهارچوب مناسبی را جهت بررسی ابعاد بی تفاوتی سازمانی معلمان ارائه می دهد. همچنین نتایج نشان داد که؛ بی تفاوتی ناشی از اظهارنظر افراد غیرمتخصص مهم ترین بُعد بی تفاوتی در بین معلمان می باشد و سایر ابعاد در جایگاه های بعدی قرار دارند.