پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی

پژوهش حاضر میزان هماهنگی میان آزمون های استاندارد بین المللی و محتوای آموزشی در کلاس های یادگیری زبان آلمانی را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. ضرورت و فایده محتوای درسی برای رسیدن به اهداف آموزشی بر کسی پوشیده نیست و استفاده از کتاب درسی درخور می تواند فراگیران را سریعتر به سمت اهداف قصدشده سوق دهد. یکی از اصلی ترین اهداف آموزش، کسب آمادگی لازم برای شرکت در آزمون های بین المللی زبان آلمانی است. در این مقاله ابتدا مفهوم آزمون بین المللی استاندارد تبیین و سپس شرایط و ویژگی های محتوای آموزشی اثربخش اعم از معیارهای کیفیت و استفاده از انواع تمرین به عنوان گامی لازم برای ایجاد آمادگی پیش از آزمون ذکر می گردد و به این سوال اساسی که «آشنایی با تمرین های کتاب آموزشی چه نقشی را برای آمادگی شرکت در آزمون های استاندارد بین المللی بازی می کند؟» پاسخ می دهد. در اینجا، با استفاده از جدول معیارها با رویکرد تحلیلی، مقایسه تطبیقی میان یکی از آزمون های بین المللی استاندار زبان آلمانی به نام ÖSD B2 و تمرین های یک کتاب آموزشی برای پایان سطح میانی با عنوان Sicher B2 انجام می گردد و در آخر نشان خواهیم داد که آیا تمرین های این کتاب آموزشی شرایط لازم برای ایجاد آمادگی کلی آلمانی آموزان جهت شرکت در آزمون های بین المللی زبان آلمانی را دارند. نتیجه اینکه: Sicher B2 می تواند کتاب آموزشی مناسبی برای ایجاد آمادگی نسبی به منظور شرکت در آزمون بین المللی ÖSD B2 باشد، مشروط بر اینکه مدرسین با شناسایی کمبود ها و بهره گیری از محتوای آموزشی همخوان با سوالات آزمون برای اثربخشی و بهترشدن نتایج یادگیری برنامه ریزی کنند.

پیشرفت های شگرف فناوری اطلاعات (IT) تغییرات گسترده ای در حوزه های مختلف اجتماعی و فرهنگی ایجاد کرده است و حوزه آموزش زبان نیز از این قاعده مستثنا نیست. از مهم ترین تغییرات صورت گرفته در حوزه آموزش زبان می توان به آموزش الکترونیکی اشاره کرد. بکارگیری فناوری اطلاعات در آموزش زبان با وجود مزیت های فراوان، با چالش هایی نیز مواجه می باشد. هدف از این پژوهش بررسی نقاط قوت و ضعف در بکارگیری آموزش الکترونیکی و ارائه راهبردهای ترکیبی در جهت بهبود وضعیت آموزش و یادگیری الکترونیکی زبان انگلیسی در مقطع متوسطه دوم در ایران است. در این راستا، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی بر اساس ماتریس SWOT، نقاط ضعف و قوت، فرصت ها و تهدیدهای آموزش الکترونیکی آموزش و یادگیری زبان انگلیسی در مقطع متوسطه دوم شهر تهران شناسایی شده و راهبردهای ترکیبی برای بهبود وضعیت موجود در آموزش و یادگیری الکترونیکی زبان انگلیسی در مقطع متوسطه دوم در ایران پیشنهاد شده است. تحلیل یافته های پژوهش نشان داد مهم ترین نقاط قوت آموزش و یادگیری الکترونیکی، دستیابی به آموزش در زمان و مکان متغیر و منعطف، توجه به تفاوت های فردی، کاهش حواسپرتی، پیشرفت همه فراگیران و ارتقای سریع و مؤثر میزان یادگیری زبان انگلیسی در فراگیران بوده و مهم ترین نقاط ضعف آن، نیاز به مهارت استفاده از فناوری و هزینه های اولیه بالا است. افزون بر این، عوامل بیرونی مؤثر بر آموزش و یادگیری الکترونیکی زبان انگلیسی تحت عنوان فرصت ها و تهدیدها نیز بیان شدند.

نوستالژی پدیده ای نو در زبان شناسی به حساب می آید و از همین روی بسیاری موارد معناشناختی و ساختار زبانی آن هنوز برای زبان شناسان ناشناخته و مبهم است. آنچه روشن است «نوستالژی» بر پایه بار معنایی عاطفی و احساسی انسان نسبت به گذشته شکل می گیرد و به سبب همین بار معناییِ احساسی آن را می توان در ادب فارسی در قالب عرفان و صوفی گری جستجو کرد. جایگاه نوستالژی در روح و جان، دل و قلب انسان است. برابرهای نوستالژی در هر دو زبان فارسی (حسرت و دلتنگی) و روسی (тоска) نمی توانند بطور یکسان مفهوم نوستالژی را منتقل کنند. بنابراین از ابزار تکمیلی بیشتری از طریق وابسته های زبانی و متن برای رساندن این مفهوم استفاده می شود. به نظر می رسد برابرهای زبانی در زبان فارسی از تنوع واژگانی گسترده ای برخوردار است. در فرهنگ کلامی روسی، واژه тоска از دربرگیری گسترده تر معنایی نوستالژی نسبت به «حسرت» در فرهنگ کلامی ایرانیان برخوردار است. مفهوم «دلتنگی برای میهن» در زبان فارسی به کمک ترکیب های «غم غربت» و یا «غم دوری از وطن» بیان می شود. در زبان روسی از گسترنده های فرعی чужая страна (کشور غریب / غربت) و یا чужбина (غربت) برای رساندن این مفهوم استفاده می شود. در پژوهش حاضر از روش تحقیق کتابخانه ای و زبان شناسی توصیفی مقایسه ای بهره گرفته شده است. نتیجه و نوآوری پژوهش حاضر از یک سو به مشخص کردن مؤلفه های معنایی دربرگیرنده نوستالژی مربوط می شود و از سوی دیگر، طبقه بندی فرمول های زبانی نوستالژی را در دو زبان مورد مقایسه مد نظر دارد.

امروزه استفاده از فناوری های آموزشی زبان در حال گسترش است. یادگیری الکترونیکی واژگان یکی از این عرصه هاست که پلتفرم های آموزشی گوناگونی را متناسب با خواست های زبان آموزان ارائه می کند. دویچه وله و دویچ اینفو دو وبسایت شناخته شده درحوزه آموزش زبان آلمانی هستند. مطالعه حاضر درصدد بازشناسی نقاط قوت و ضعف این دو وب سایت در ارائه واژگان آلمانی است. در این مطالعه، مسئله این است که این پلتفرم ها از چه رویکردهایی برای آموزش واژگان آلمانی استفاده می کنند. بر این اساس دو پرسش مورد نظر بود: یکی این که در این دو وبسایت، کدام روش ها و تمرین ها برای یادگیری واژگان پایه در سطح A1 استفاده می شود. دیگر آن که سبک های یادگیری فردی بر نتایج یادگیری چه تاثیری دارند؟ این پژوهش با تکیه بر رویکرد نظریِ اکتساب واژگان محدود به کلاس درس و نظرات راینر بن واٌلیور بایرلاین انجام شده است. این مطالعه با استفاده از روش تحلیل محتوا صورت گرفته است که پس از استخراج تمرین های ارائه شده در هر دو وب سایت باتوجه به معیارهای نظری بن و بایرلاین مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که دویچه وله بیشتر ازرویکردهای سمعی بصری استفاده کرده و از نظر متنوع بودن موضوعات روزمره پیشرو است و بر روش های یادگیری سریع و مؤثر تکیه دارد. در مقابل دویچ اینفو بیشتر بر یادگیری در زمینه تاکید دارد که جزء بهترین رویکردها برای ذخیره لغات در حافظه بلند مدت به شمار می رود. بر این مبنا زبان آموز می تواند بسته به نیازها، بودجه زمانی و سبک یادگیری فردی خود در مورد انتخاب پلتفرم تصمیم بگیرد.

ن گونه که ماتسوموتو و کاواچی (2017) اظهار داشته اند، اشاره در واقع یک خطِ مسیر به اضافه یک زمینه مشخص (یعنی گوینده) است و از این جهت از نظر مفهومی با مسیرحرکت متفاوت است. در واقع، عبارات اشاره ای مجموعه ای از رفتارهای متمایز از عبارات جهتی (به عنوان مثال، Up در انگلیسی)، خطِ مسیر (به عنوان مثال، TO)، یا خط سیر به اضافه انطباق (به عنوان مثال، INTO) را نشان می دهند و بنابراین درخور مطالعات جداگانه ای می باشند. در این مقاله بر آنیم تا افعال و عبارات اشاره ای را در زبان فارسی مورد بررسی قرار دهیم. به این منظور، پس از بررسی الگوی واژگانی شدگی در فارسی که عموماً مبتنی بر تحلیل داستان تصویری قورباغه (مه یر ، 1969) و ترجمه فارسی رمان آلیس در سرزمین عجایب (کارول ، 1865) است، بررسی خواهیم کرد که عبارات اشاره ای در مقایسه با زبان های انگلیسی، ژاپنی و تایلندی (ماتسوموتو و همکاران ، 2017) به چه صورت در زبان فارسی رمزگذاری می شوند وعلاوه بر نقش فضایی ای که توسط ماتسوموتو و همکاران (2017) در خصوص این مؤلفه ها گزارش شده است، ماهیتی تعاملی نیز دارند یا خیر. آن چنان که نتایج این تحقیق نشان می دهند سخنوران زبان فارسی هنگامی که حرکت صرفاً به سمت گوینده نباشد (جهت فضایی) و در حیطه او که توسط محدودیت های قابل رؤیت بودن و تعامل تعریف می شود نیز باشد و همچنین زمانی که حرکت با یک رفتار تعاملی مانند سلام کردن به گوینده همراه باشد از این افعال اشاره ای با بسامد بیشتری استفاده می کنند که این موضوع بازتأییدی رده شناختی بر نتایج آکیتا و ماتسوموتو (2017) می باشد.

در دو دهه گذشته، حوزه مطالعات ترجمه به طرز روزافزونی از مطالعه مترجم به مخاطب ترجمه تغییرموضع داده است. پیشرفت های فناوری و ظهور نسل جدید وب، تولید محتوای کاربرساخته و محتوای ترجمه شده توسط کاربرها و مترجمان غیرحرفه ای را امکان پذیرساخته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های جمعیت شناختی و ترجیحات خوانندگان ترجمه داستان های هوادارساخته به زبان فارسی است که در شبکه های اجتماعی منتشرمی شوند. با روش پیمایش کمّی و کیفی برخط ، پرسشنامه ای با 16 گویه تنظیم و به صورت گوگل فرم به 150 نفر از خوانندگان ارسال شد. تحلیل اطلاعات با روش تحلیل مضامین استنتاجی انجام شد. نتایج نشان دادند که خوانندگان داستان های هوادارساخته ترجمه شده در ایران غالبا دختران جوان و نوجوان دبیرستانی هستند که این داستان ها را در کانال های تلگرامی و واتپد می خوانند. خوانندگان با این داستان ها آشنایی چند ساله دارند و این آشنایی بیشتر بواسطه دوستان یا به دنبال مطالعه مطالب دیگر در پلتفرم های رسانه های اجتماعی بدست آمده است. غالبا خوانندگان این دسته از داستان ها با توجه به عناوین ترجمه شده و عناوین اصلی، جلد و بیش از همه با توجه به ژانر، داستان ها را انتخاب می کنند و محدودیت سنی داستان ها را نادیده می گیرند. همچنین خوانندگان به این امر که داستان ترجمه است یا تالیف توجه چندانی ندارند اما اکثر آنها می توانند چند نویسنده یا مترجم داستان های هوادارساخته را نام ببرند چراکه تقریبا نیمی از آنها باتوجه به نام نویسنده و مترجم داستان ها را می خوانند. شناخت ویژگی ها و ترجیحات خوانندگان نه تنها به ارتقای کیفیت ترجمه این دسته از داستان ها کمک می کند بلکه نقش بسزایی در تربیت مترجم و گسترش حوزه پژوهش در مطالعات ترجمه بویژه در عصر دیجیتال خواهد داشت.

این پژوهش می کوشد تا چگونگی زبان بدن دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگان را در ضمن ارائه کلاسی تحلیل نموده و نوع گفتمان های رایج در زبان بدن آنها را تفسیر نماید. برای نیل به این هدف از رویکرد کیفی از نوع تلفیقی از روشهای مشاهده مشارکتی و پدیدارشناسی استفاده شده است. شرکت کنندگان پژوهش را استادان و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 403 - 1402 تشکیل میدادند. نمونه پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب انتخاب شد و با توجه به اشباع نظری 10 نفر استاد و 18 نفر دانشجومعلم انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها از طریق مشاهده مشارکتی و مصاحبه نیمه-ساختاریافته بوده است که پس از مشخص شدن اهداف تحقیق، ارائه دانشجومعلمان مشاهده و ضبط و مکتوب شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل ساختاری - تفسیری استفاده شده است و جزئیات یافته ها مورد تفسیر قرار گرفت. نتایج نشان داد دانشجومعلمان در ارائه کلاسی خود نشانه های زبان بدن را به منظور دوازده نوع گفتمان از جمله گفتمان تکمیل کردن مطالب، گفتمان اقناع سازی، قاطعیت و عدم قاطعیت ارائه دهنده، تاکید بر مطالب کلامی، حفظ و برقراری آرامش، توانمندی و تسلط ارائه دهنده، اعتماد و کم اعتمادی ارائه دهنده، تایید و مخالفت، کنترل و هشدار به دانشجویان، مشارکت دانشجویان در کلاس درس، تعادل و رعایت عدالت و تعامل با دانشجویان استفاده می نمایند. در نهایت می توان گفت با بهره گیری مطلوب و اصولی از مهارت های غیرکلامی میتوان ارتباط موفق تری با دانشجویان داشت و از سوءتفاهم ها و آغاز هرگونه تعارضی جلوگیری کرد.

هدف این مطالعه بررسی تأثیر هویت، شناخت و تحصیلات معلم بر فرآیند ارزیابی پویای دانشجویان زبان انگلیسی است. بنابراین، این مطالعه از نظر هدف جز تحقیقات توسعه ای و از لحاظ شیوه ی گردآوری یافته ها با رویکرد کیفی و روش سنتز پژوهی مبتنی بر مدل شش مرحله ای روبرتس (2009) انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه را تمامی مقالات معتبر علمی مرتبط با موضوع در بازه زمانی (2023-2000) می باشد که در پایگاه های تخصصی و علمی داخل و خارج از کشور ثبت شده اند. از بین این مطالعات پس از چند مرحله غربالگری با شاخص های بررسی عنوان، چکیده، محتوا و کیفیت پژوهش و معیار مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP)، 25 منبع به صورت هدفمند انتخاب گردید. داده ها از طریق فرم چک لیست محقق ساخته و روش تحلیل مضمون در محیط نرم افزار MAXQDA کدگذاری و تحلیل شدند. اعتباریابی یافته ها از طریق چهار معیار لینکن و گوبا (1985)، خودبازبینی محقق، توافق بین دو کدگذار مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس یافته های پژوهش، 130 مضمون پایه به عنوان نشانگرها و 27 مضمون سازمان دهنده به عنوان مؤلفه ها شناخته شده اند. با توجه به یافته های پژوهش معلمان باید به طور کامل با هویت حرفه ای خود آشنا باشند و از این اطلاعات در فرآیند ارزیابی استفاده کنند. همچنین، معلمان با شناخت کامل از ماموریت و اهداف حرفه ای خود و نیز درک بهتر از نیازها و توانایی های دانش آموزان و تقویت مهارت های تدریس و توانایی های آموزشی، برنامه های آموزشی را بهبود بخشیده و از این طریق بهبود ارزیابی پویای زبان آموزان را تسهیل کنند.

در پژوهش حاضر براساس نظریه ی «تحلیل خطا» و با بهره گیری از روش میدانی، به ارزیابی و بررسی پربسامدترین خطاهای زبان آموزان ایرانی در زمینه ی کاربرد حرف اضافه «ni» در مهارت نوشتاری زبان ژاپنی پرداختیم. نخست داده های این پژوهش، از نگارش 59 نفر از دانشجویان زبان ژاپنی دانشگاه تهران استخراج شد، سپس از نظر منشأ در قالب خطاهای «بین زبانی»، «درون زبانی» و «مبهم» و از نظر نوع خطا در سه گروه «حذف»، «اضافه» و «جایگزینی» مورد بررسی قرار گرفت. پس از تحلیل داده ها، درصد به کارگیری هریک از خطاها و فراوانی آنها به تفکیک دسته بندی های ذکر شده، محاسبه گردید. با توجه به داده های جمع آوری شده و با تکیه بر نتایج حاصل از تحلیل آنها، مشخص شد که از میان چهارده گروه خطای استخراج شده، پنج گروه از خطاهای تولید شده توسط زبان آموزان ایرانی، با منشاء «بین زبانی»، پنج گروه با منشاء «درون زبانی» و چهار گروه با منشاء «مبهم» هستند. علاوه بر این، عمده ترین دلیل ایجاد خطاها بر اساس فرایند تولید، از نوع «جایگزینی» بوده است؛ غیر از نقش معنایی «نشانگر زمان و ترتیب انجام عمل» که هر سه نوع خطا در آن مشاهده گردید، در بقیه نقش ها، فقط خطای «جایگزینی» رخ داده بود. یافته های این پژوهش، ما را به این نتیجه رهنمون ساخت که «تداخل زبانی» و خطاهای «درون زبانی» به طور یکسان در بروز خطاهای مرتبط با حرف اضافه «ni»، نقش دارند.

استفاده از چت جی پی تی در آموزش، به ویژه در یادگیری زبان برای غیرانگلیسی زبانان، نشانه یک تحول بنیادین است. در این مطالعه تأثیر استفاده از چت جی پی تی به عنوان ابزار ارائه بازخورد در آموزش زبان انگلیسی، بررسی و بر کارایی آن در ارائه بازخورد بر روی تکالیف نوشتاری تأکید شده است. برای این منظور به صورت موردی و با مشارکت مدرسان و زبان آموزان، از مصاحبه های نیمه ساختارمند برای جمع آوری دیدگاه ها درباره بهره گیری از چت جی پی تی به عنوان دستیار بازخورد استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که چت جی پی تی بازخوردهایی سریع، دقیق و جامع ارائه می دهد که در بسیاری از موارد، به لحاظ کیفیت و سرعت از روش های سنتی بازخورد پیشی می گیرد. بااین حال، چالش هایی نیز شناسایی شد. ازجمله اتکای بیش از حد به این فناوری و نیاز به دسترسی پایدار به اینترنت، به ویژه در مناطقی با زیرساخت های ضعیف. یافته های مطالعه نشان می دهد که برای ادغام موفقیت آمیز چت جی پی تی در فرایند آموزش، باید چندین شرط اساسی رعایت شود: مدرسان باید بازخوردهای چت جی پی تی را بررسی و تأیید کنند؛ کاربران باید سؤال های خود را به طور واضح بیان کنند. همچنین باید به سمت دیجیتال سازی ارسال تکالیف حرکت کرد. با رعایت این شروط، چت جی پی تی می تواند فرایند بازخورد را به طرز چشمگیری بهبود بخشد و آن را تعاملی تر، جذاب تر و کارآمدتر کند. استفاده صحیح از چت جی پی تی افزون بر بهبود سریع مهارت های زبانی، تجربه آموزشی جذاب تر و پویاتری را برای زبان آموزان فراهم می کند.