مطالعات مدیریت انتظامی (پژوهش های مدیریت انتظامی)

زمینه و هدف: افزایش بی رویه جرائم و ناکارآمد بودن شیوه اعمال کیفر، موجب گرایش روزافزون به استفاده از یافته های علمی در پیشگیری از جرم شده است و تحقق اهداف پیشگیرانه نیازمند تحول سازمانی با عزمی جهادی است؛ ازاین رو پژوهش حاضر باهدف دستیابی به الگوی تحول سازمانی در پیشگیری انتظامی از جرم با رویکرد جهادی انجام پذیرفت. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت داده ها آمیخته (کیفی – کمّی) است. جامعه پژوهش در بخش کیفی شامل نخبگان پلیس در حوزه پیشگیری از جرم بود که با روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس اصل اشباع نظری، 14 نفر به عنوان نمونه انتخاب و با آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. در بخش کمّی، جامعه آماری 139 نفر مشتمل بر فرماندهان و کارشناسان خبره بود که به روش نمونه گیری طبقه ای به صورت تصادفی، 102 نفر از آن ها انتخاب و پرسش نامه محقق ساخته بین آن ها توزیع شد. برای تحلیل داده ها نیز از نرم افزار «ایموس» استفاده شد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که الگوی نهایی تحول شامل 116 شاخص، 19 مؤلفه و 5 بُعد ساختار سازمانی ارگانیکی و تحول در فناوری، فرهنگ سازمانی، منابع انسانی و اهداف پیشگیری از جرم است. نتیجه گیری: با توجه به اینکه هرکدام از ابعاد شناسایی شده نقش قابل توجه ای در برنامه های پیشگیرانه ایفا می کنند برای اثربخش بودن اقدامات پیشگیری انتظامی از جرم لازم است در یک اقدامی جهادی در همه ابعاد شناسایی شده تحول انجام شود.

زمینه و هدف: ارتباطات مبنای تمام زمینه های زندگی ازجمله فعالیت های آموزشی است؛ بنابراین رابطه متقابل و پیچیده ای بین ارتباطات و آموزش وجود دارد. از این رو برخورداری فرماندهان نیروهای مسلح از مهارت های ارتباطی، می تواند نقش قابل توجهی در بهبود آموزش ها داشته باشد. هدف این پژوهش، طراحی الگوی مهارت های ارتباطی فرماندهان صف برای تعامل مؤثر با سربازان در حال آموزش است. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا، کیفی است. جامعه آماری پژوهش را فرماندهان صف و مدیران مراکز آموزش عمومی ناجا و سربازان این مراکز تشکیل داده اند و به طور هدفمند، نمونه 17 نفری با مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد پرسش قرار گرفتند. داده ها با تکنیک تحلیل مضمونی، بررسی و الگوی پژوهش طراحی شده است. پایایی پژوهش با روش توافق درون موضوعی (توافق 25/83 درصدی) تأیید و اعتبار پژوهش در همه مراحل قابل دفاع است. یافته ها: پژوهش نشان داد که الگوی مهارت های ارتباطی فرماندهان صف، 12 قابلیت «احترام و تکریم افراد، وضعیت ظاهری، شخصیت، تجربه، تخصص، هوش هیجانی، وقت گذاشتن، عدالت، حمایت گری، قدرشناسی، درک تفاوت های فردی و در نظر داشتن شرایط هر موقعیت» را در برمی گیرد. نتیجه گیری : قابلیت های فرماندهان، در چهار بُعد «نگرش، صفات، رفتارها و اقتضائات»، الگوی مهارت های ارتباطی فرماندهان صف مراکز تربیت و آموزش عمومی ناجا را تشکیل می دهند. این ابعاد می توانند مبنای برنامه ریزی های منابع انسانی برای گزینش و آموزش فرماندهان صف قرار گیرد.

زمینه و هدف: ارتقای توان کشف و کاهش فاصله وقوع تا کشف، از اولویت های راهبردی پلیس آگاهی نیروی انتظامی است که البته پلیس در این راه با چالش هایی مواجه است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، شناسایی چالش های مدیریت انتظامی در پی جویی سرقت در فرماندهی انتظامی استان همدان است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوه اجرا آمیخته با استفاده از دو روش کیفی (دلفی دومرحله ای) و کمّی (توصیفی - پیمایشی) است. مشارکت کنندگان بخش کیفی شامل 15 نفر از خبرگان مدیریت انتظامی و مدیران پلیس آگاهی استان همدان بودند که با روش هدفمند قضاوتی انتخاب شدند و جامعه آماری بخش کمّی نیز کارشناسان و کارکنان پلیس آگاهی استان همدان بودند که براساس جدول مورگان، 161 نفر از آن ها به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته است که اعتبار آن از طریق اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و تأیید شد. برای تحلیل داده ها از آزمون های کولموگروف - اسمیرنوف، تی تک نمونه ای، آزمون فریدمن و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: چالش های مدیریت انتظامی در پی جویی سرقت در دو سطح چالش های درون سازمانی در دو حوزه مراحل مقدماتی و انجام اقدامات اساسی و چالش های برون سازمانی در مراحل مقدماتی، انجام اقدامات اساسی و مرحله نهایی، دسته بندی شد. نتیجه گیری: چالش های درون سازمانی سهم مهمی در به چالش کشیدن مدیریت انتظامی استان همدان در پی جویی سرقت و کشف جرم دارند؛ بنابراین لازم است، رؤسا و مدیران پلیس آگاهی استان همدان اصلاح چالش های درون سازمانی مدیریت انتظامی را در اولویت اقدامات خود قرار دارند.

زمینه و هدف: اداره بهینه و کارآمد جامعه نیاز به مدیریتی سازمان یافته دارد که بتواند به شکلی قانونمند، امور مختلف را در فضای جغرافیایی به گونه ای اداره کند که علاوه بر مشروعیت بخشی، امنیت، رضایت مندی و مشارکت همه جانبه شهروندان را به دنبال داشته باشد. یکی از این الگوهای کارآمد مدیریتی که رهبر انقلاب در تنظیم سند چشم انداز بر آن تأکید داشته اند، مدیریت جهادی است؛ بنابراین در این مطالعه تلاش شده است که ضمن شناسایی مؤلفه های امنیت ملی پایدار در سند چشم انداز، به تحلیل اثرات مدیریت جهادی بر آن پرداخته شود. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت در گروه تحقیقات آمیخته (کیفی- کمی) است. ابتدا، مهم ترین شاخص های مدیریت جهادی مبتنی بر تحقیق بیدخوری (1386) استخراج شد و به منظور شناسایی و استخراج شاخص های مرتبط با امنیت ملی، سند چشم انداز در اختیار بیست نفر از مدیران و نخبگان قرار گرفت سپس نتایج توسط پنج نفر از صاحب نظران اعتبار یابی و مورد تأیید قرار گرفت در پایان پرسش نامه محقق ساخته که پایایی گویه های آن (764/0)، بود، در اختیار 50 نفر از مدیران و کارشناسان به شکل هدفمند، قرار گرفت و یافته های حاصل با استفاده از آزمون آماری رگرسیون خطی و چندگانه تحلیل شد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که مؤلفه های امنیت ملی در سند چشم انداز در بُعد داخلی شامل سیزده مؤلفه و در بُعد خارجی شامل یازده مؤلفه است. شاخص های فردی مدیریت جهادی در شش مورد و شاخص های مدیریتی نیز در پنج مورد شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین ضریب استانداردشده بتا نشان می دهد، شاخص ایثار با ضریب 080/1 بیشترین تأثیرگذاری را بر مؤلفه های امنیت ملی در بُعد داخلی و شاخص وحدت در گفتار و رفتار با ضریب 050/1 تأثیرگذاری بیشتری بر عملکرد مؤلفه های بُعد خارجی امنیت ملی دارند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده می توان چنین استدلال کرد که مدیریت جهادی گزینه مناسبی برای نیل به آرمان های مندرج در سند چشم انداز و تأمین امنیت ملی پایدار محسوب می شود.

زمینه و هدف: کلانتری ها به عنوان سرانگشتان ناجا، نقش بسیار کلیدی در کاهش منازعات، افزایش ایمنی و اعتماد مردم بر عهده دارند؛ ازاین رو به منظور ارتقای کیفیت خدمت رسانی کلانتری ها در این پژوهش به دنبال ارائه چهارچوبی برای ارزیابی عملکرد کلانتری ها در راستای طرح تحول کلانتری ها و پاسگاه ها با تکیه بر نظرات خدمت گیرندگان است. روش : این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ نوع تحقیق، توصیفی - تحلیلی است که برای جمع آوری داده ها از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، تمامی افرادی هستند که در جایگاه شاکی از مهرماه 1398 تا مهرماه 1399 در سه کلانتری شهر اصفهان اقدام به تشکیل پرونده کرده اند. با استفاده از فرمول کوکران، 120 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پایایی داده ها با آزمون آلفای کرونباخ (879/0) مورد تأیید قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل عاملی و تحلیل رگرسیون خطی و چند متغیره با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل عاملی پرسش نامه منجر به شناسایی 4 عامل «کارآمدی و حسن رفتار»؛ «انضباط نیروی انسانی»؛ «پایبندی به قانون» و «کیفیّت تجهیزات و محیط» شد که به ترتیب 87/28، 89/15، 25/14 و 25/11 درصد از واریانس عملکرد کلانتری ها را تبیین می کنند. درمجموع، پرسش نامه طراحی شده می تواند بیش از 70 درصد از میزان رضایت شهروندان از عملکرد کلانتری ها را تبیین کند که این میزان، آن را به چهارچوب ارزیابی مطلوبی تبدیل می کند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه یکی از مهمترین اهداف طرح تحول کلانتری ها و پاسگاه ها افزایش رضایتمندی شهروندان از کیفیت ارائه خدمات است، به منظور دستیابی به این مهم ضروری است کلانتری ها براساس چارچوب شناسایی شده در این پژوهش مورد ارزیابی قرار گیرند.

زمینه و هدف : هدف این پژوهش، بررسی تأثیر راهبردهای نمایش عاطفی فرماندهان بر کاهش دل زدگی شغلی کارکنان فرماندهی انتظامی استان چهارمحال و بختیاری به عنوان اصلی ترین سرمایه های سازمان با توجه به اهمیت روابط فرماندهان و کارکنان در ساختار سلسله مراتبی است. روش : تحقیق با استفاده از روش پیمایشی و استفاده از ابزار پرسش نامه انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان فرماندهی انتظامی استان چهارمحال و بختیاری بود که با استفاده از فرمول کوکران، 327 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های استاندارد راهبردهای عاطفی مدیران دایندورف (2005) با ضریب پایایی 75/0 و پرسش نامه دل زدگی شغلی مسلش (1985) با ضریب پایایی 84/0 استفاده شده است. همچنین برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شده است. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد بین دو متغیر راهبردهای نمایش عاطفی مدیران و دل زدگی شغلی، خستگی عاطفی کارکنان و مسخ شخصیت کارکنان رابطه معکوس وجود دارد. همچنین بین راهبردهای نمایش عاطفی و عملکرد فردی کارکنان نیز رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد. بررسی رگرسیون مؤلفه های متغیر مستقل نشان داد به ترتیب راهبردهای عمیق، واقعی و سطحی درمجموع قادر به پیش بینی 4/26 درصد از دل زدگی شغلی کارکنان هستند نتیجه گیری : با توجه به اینکه بروز راهبردهای نمایش عاطفی به ویژه نمایش عمیق و واقعی مدیران می تواند بر کاهش دل زدگی شغلی کارکنان تأثیرگذار باشد؛ همچنین با افزایش راهبردهای عاطفی عمیق و واقعی مدیران میزان مسخ شخصیت کارکنان کاهش می یابد. پیشنهاد می شود برای کاهش دل زدگی شغلی کارکنان فرماندهان به متغیرهای نمایش عاطفی توجه ویژه داشته باشند.

زمینه و هدف: از دیدگاه اسلام، باارزش ترین سرمایه یک جامعه و سازمان، نیروی انسانی است؛ به طوری که قرآن انسان را با اوصافی مانند جانشینان الهی، مخلوق برگزیده و تسخیرکننده همه موجودات معرفی می کند. بنابراین پژوهش حاضر بدنبال تبیین الگوی سرمایه انسانی کمال یافته از منظر قرآن کریم می باشد. روش: تحقیق حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ ماهیت کیفی از نوع تحلیل محتوا است. ابتدا بامطالعه اکتشافی، ابعاد سرمایه انسانی کمال یافته از منظر قرآن شناسایی و مقوله های هر بُعد مشخص شد. سپس با مراجعه به متن قرآن آیات مرتبط با هریک از ابعاد ومقوله ها شناسایی ومورد تحلیل قرار گرفت و همچنین فراوانی آیات مربوط به هر شاخص گزارش شد. یافته ها: یافته ها نشان داد سرمایه انسانی از منظر قرآن دارای دو بعد فردی و سازمانی، 14 مقوله و 36 شاخص می باشد؛ این نتایج حاصل بررسی کلیه آیات قرآن و استخراج 688 آیه مرتبط از 89 سوره بود. نتیجه گیری: سرمایه انسانی کمال یافته از منظر قرآن بیانگر اوصاف ذاتی انسان است و با ارتباطات، تلاش ها و آموزش تقویت شده و سبب عمق بخشی به معنویات، همراهی با دیگران، تحول آفرینی و افزایش بهره وری در سازمان می شود.