مطالعات مدیریت انتظامی (پژوهش های مدیریت انتظامی)

زمینه و هدف: در عصر نوین، دانش منبع اصلی توسعه سازمان هاست؛ مدیران سازمان ها در دنیای پرچالش رقابتی به دنبال استفاده از مدیریت دانش برای افزایش موفقیت خود هستند. کتاب شریف نهج البلاغه، در سه بخش خطبه ها، نامه ها و حکمت ها، در بردارنده آموزه های فراوانی است که می تواند در بهبود مدیریت دانش برای سازمان های اسلامی مفید باشد. روش: روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است. همچنین از نظر روش، از شیوه آمیخته اکتشافی (کیفی - کمی) استفاده شده است. در این روش ابتدا با استفاده از روش کمی، روایات مربوط به موضوع جمع آوری شد. سپس سه سازه اصلی ساخته شد و با بررسی تحلیلی و کیفی این روایات برای این سه سازه اصلی هشت بُعد شناسایی شد. بر این اساس، با ترکیب کردن دو دسته تحقیق کمی و کیفی به درک بهتری از پدیده پرداخته شد. یافته ها: با بررسی به عمل آمده در این پژوهش مشخص شد که مفهوم مدیریت دانش، در کتاب شریف نهج البلاغه تاییدکننده سازه های اساسی مدیریت دانش است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش، نشان داد که آموزه های کتاب شریف نهج البلاغه درخصوص مدیریت دانش را می توان در سه سازه اساسی مدیریت، منابع انسانی و محیط تبیین کرد. هر کدام از اینها نیز دارای ابعاد و اجزاء متعددی هستند که با استناد به آموزه های نهج البلاغه قابل اثبات و به کارگیری هستند.

زمینه و هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل جامعه شناختی رابطه بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی با پیشگیری از جرم در استان اردبیل است. روش: روش حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی، ابزار جمع آوری اطلاعات مبتنی بر پرسش نامه در قالب طیف لیکرت بوده و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ، بالای 7/0 تأیید شد. جامعه آماری پژوهش کلیه افراد 20 سال به بالای ساکن استان اردبیل برابر با 1240000 نفر بوده و از این تعداد 382 نفر از طریق فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه و براساس نمونه گیری خوشه ای از سه شهر اردبیل، پارس آباد و مشکین شهر به صورت تصادفی انتخاب شدند. یافته ها: از بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی بجز متغیر میزان دین داری، بین متغیرهای انسجام اجتماعی (348/0)، اعتماد اجتماعی (546/0)، مشارکت اجتماعی (628/0)، آگاهی اجتماعی (231/0)، جامعه پذیری (551/0)، نظارت مدنی (408/0) و حمایت اجتماعی (385/0) با پیشگیری از جرم رابطه معنی دار وجود دارد. مدل رگرسیونی حاکی از این است که ضریب همبستگی چندگانه برابر با (278/0) و ضریب تعیین خالص برابر با (195/0) است. بر این اساس می توان گفت که مجموع متغیرهای معنادار در مدل توانسته اند 19/0 درصد از تغییرات متغیر وابسته را پیش بینی کنند. نتایج: سرمایه اجتماعی، سازوکاری قوی و کم هزینه برای کاهش جرم تلقی می شود و نقش مهمی در پیشگیری از جرم دارد. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت جوامعی که سطح بالایی از سرمایه اجتماعی دارند، به دلیل، وجود حمایت اجتماعی، اعتماد مبتنی بر عاطفه، نظارت در فرایند جامعه پذیری و هنجارپذیری و همدلی اجتماعی، میزان گرایش به جرم بسیار پایین است. به طوری که با بهبود سرمایه اجتماعی، اعتمادزایی و مشارکت گرایی در جامعه ازیک طرف و توجه به جامعه پذیری افراد، تقویت نظارت رسمی - غیررسمی و حمایت اجتماعی از اعضای جامعه می توان به بهتر شدن فرایند پیشگیری از جرم کمک کرد.

زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ویژگی های رهبری خدمتگزار در مدیران و فرماندهان بر توانمندسازی کارکنان نیروی انتظامی است که ازطریق مدل چهاربعدی «توماس ولتهوس» (احساس شایستگی، معناداربودن، خودسازماندهی و مؤثر بودن) برای توانمندسازی و ازطریق دیدگاه «پترسون» برای رهبری خدمتگزار، مورد سنجش قرار گرفت. روش: روش پژوهش توصیفی- پیمایشی با هدف کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان و مدیران ستاد فرماندهی نیروی انتظامی بود که ازطریق فرمول کوکران، حجم نمونه 367 نفر و با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شد. یافته ها: تأثیر ویژگی های رهبری خدمتگزار در مدیران و فرماندهان بر توانمندسازی کارکنان نیروی انتظامی ازطریق تحلیل رگرسیونی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل به تأثیر رهبری خدمتگزار بر توانمندسازی دلالت دارد. همچنین ازطریق تحلیل همبستگی پیرسون، یافته های پژوهش بیانگر آن است که بین ویژگی های رهبری خدمتگزار در مدیران و فرماندهان با توانمندسازی کارکنان نیز رابطه وجود دارد. نتیجه گیری: کارکنان توانمند، کارکنانی هستند که تحت هدایت و رهبری رهبران خدمتگزار قرار دارند. بنابراین رهبری خدمتگزار بهترین گزینه برای پرورش کارکنان توانمند است. قدرت رهبران خدمتگزار با توانمندسازی پیروان چندبرابر می شوند. نتایج پژوهش نشان داد که همه متغیرهای پژوهشی رهبری خدمتگزار، یعنی خدمت رسانی، تواضع و فروتنی، قابلیت اعتماد و نوع دوستی، عشق الهی، چشم انداز و قدرتمندسازی، توان پیش بینی معناداری برای توانمندسازی کارکنان دارند.

زمینه و هدف: هدف این پژوهش، تبیین و اولویت بندی عوامل مؤثر بر تفکر راهبردی از دیدگاه فرماندهان، رؤسا و مدیران نیروی انتظامی است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل فرماندهان، رؤسا و مدیران نیروی انتظامی به تعداد 185 نفر بود. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 125 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی پرسش نامه در زمان برگزاری نشست فصلی فرماندهان نیروی انتظامی بین آنان توزیع و جمع آوری شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته حاوی 40 پرسش بر اساس طیف لیکرت است که روایی آن از روش صوری با استفاده از نظر اساتید و کارشناسان و متخصصان مرتبط با موضوع تأیید شد. همچنین برای محاسبه پایایی پرسش نامه از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آن 899/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها ازطریق آزمون «تی و رگرسیون» صورت گرفت. یافته ها: براساس یافته های پژوهش، عوامل فردی و سازمانی اثر قابل توجهی بر تفکر راهبردی در بین فرماندهان، رؤسا و مدیران عالی نیروی انتظامی دارد و بین این عوامل و اتخاذ راهبرد اثربخش، رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: به طورکلی نتایج نشان می دهد که تفکر سیستمی، توجه به آینده نگری، فرضیه محوری، تمرکز بر اهداف، تفکر در زمان، فرصت طلبی هوشمندانه، خلاقیت و نوآوری، سبک مدیریت مشارکتی، وجود ساختار سازمانی پویا و منعطف، فرهنگ سازمانی مشوق و سیستم ها و فرایندهای مطلوب سازمانی، موجب اغنای تفکر راهبردی در بین فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی خواهند شد.

زمینه و هدف: حفظ، تأمین و توسعه امنیت در جامعه ، مهم ترین عامل در شکل دهی، توسعه و پایداری تمدن اسلامی- ایرانی است. مقاله حاضر سعی دارد تا ضمن تبیین دیدگاه نخبگان اجرایی و علمی درخصوص ماهیت امنیت عمومی در کشور، وجوه مشترک و متفاوت دیدگاه آنها را بازنمایی کند. روش: مطالعه حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی پیمایشی است. داده ها با استفاده از ابزار و فنون «تل استار»، «فیش باول»، پرسش نامه و مبتنی بر نظرات 40 مدیر و خبره امنیتی کشور و 32 متخصص روش شناسی، گردآوری شد. یافته ها: بیشترین و کمترین تلقی نسبت به ماهیت امنیت عمومی، مربوط به دیدگاه چندوجهی و خاص گرا است؛ میزان تلقی نرم افزاری به ماهیت امنیت عمومی در مقایسه با نگاه سخت افزاری 67% به 33 % است؛ در بین پنج طیف و دیدگاه نسبت به ماهیت امنیت عمومی، دیدگاه عام گرا و نرم افزاری، به طور مشترک در رتبه اول، امنیتِ فرایندی درون زاد رتبه دوم، دیدگاه سلبی در رتبه سوم و دیدگاه ذهنی رتبه چهارم را دارد. نکته قابل توجه این است که بیش از 81% پاسخ دهندگان فقط یک دیدگاه را کافی ندانسته و قائل به بیش از یک دیدگاه بوده و تمایل به رویکردی چندوجهی دارند. نتیجه گیری: با توجه به گستره، اهمیت و تنوع شرکت کنندگان، یافته های این مطالعه می تواند زمینه مناسبی برای بازاندیشی و اعتلای دانش امنیت عمومی در کشورمان را فراهم کند. به گونه ای که ضمن کمک به درک و تحلیل دیدگاه های نخبگان اجرایی و علمی امنیت عمومی، بستر لازم برای وحدت رویه و ارتقاء سطح و عمق تصمیم و اقدام در حوزه امنیت عمومی را آماده کند.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به دنبال بررسی تأثیر یادگیری سازمانی بر چابکی سازمانی در فرماندهی انتظامی استان مازندران با میانجیگری رضایت شغلی است. روش: این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است که به روش میدانی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش، کارکنان فرماندهی انتظامی استان مازندران بوده که به روش تصادفی طبقه ای تعداد 390 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسش نامه های محقق ساخته شامل 78 سؤال بود. برای مطالعه پایایی پژوهش از روش آلفای کرونباخ و برای روایی نیز از روایی صوری و محتوا استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی، تکنیک تحلیل عاملی و معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان ضریب مسیر بین یادگیری سازمانی و رضایت شغلی برابر با 69/0، میزان ضریب مسیر بین یادگیری سازمانی و چابکی سازمانی برابر با 73/0 و میزان ضریب مسیر بین رضایت شغلی و چابکی سازمانی 52/0 است که نشان از تأثیر بالای متغیر تأثیرگذار بر متغیرهای وابسته مربوطه است. نتیجه گیری: با توجه به نیاز نیروی انتظامی به مؤلفه های چابکی سازمانی، این سازمان باید حوزه های درون و برون سازمانی را بطور دقیق بشناسد و برای توسعه و تعمیق فرایند یادگیری اقدام کند و همچنین در راستای افزایش رضایتمندی کارکنان از ظرفیت های درونی و بیرونی بهره ببرد.

زمینه و هدف: مرزهای مطمئن، یکی از مؤلفه های مهم تأمین امنیت به عنوان یکی از دائمی ترین و فراگیرترین نیازهای بشری است. باتوجه به قرارگیری بخش عمده ای از مناطق روستایی کشور در مناطق مرزی و آسیب پذیری این مناطق در برابر بحران های احتمالی، لزوم تأمین امنیت کافی و آمادگی دفاعی قبل از هرگونه تهدید در این مناطق الزامی است. بنابراین هدف پژوهش حاضر مکان یابی بهینه پاسگاه های مرزی به عنوان نیروی تأمین کننده امنیت در نواحی روستایی است. روش: روش پژوهش توصیفی – تحلیلی و نوع آن کاربردی است. جامعه آماری پژوهش مناطق روستایی شهرستان پاوه در استان کرمانشاه است. در این پژوهش از 9 شاخص شامل (شیب، ارتفاع، کاربری اراضی، تراکم پوشش گیاهی، تراکم جمعیت، فاصله تا نوار مرزی، فاصله تا مراکز امنیتی موجود، فاصله تا راه های ارتباطی و فاصله تا مراکز شهری) استفاده شد و در ادامه لایه های شاخص های موردنظر در قالب مدل تصمیم گیری چندمعیاره «ویکور» در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی پیاده سازی شدند. یافته ها: پنج پهنه دارای اولویت جهت ایجاد پاسگاه در نواحی روستایی شناسایی شد که پهنه حاشیه مرز از بیشترین اولویت جهت ایجاد پاسگاه های مرزی برخوردار است و 9 روستا در سطح شهرستان جهت ایجاد پاسگاه مشخص شدند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر این مسئله است که 5 پهنه با اولویت های مختلف برای ایجاد پاسگاه در نواحی روستایی شناسایی شد که پهنه های دارای اولویت خیلی کم و کم از مساحت بیشتری برخوردار بودند به طوری که مجموع آنها 62 درصد مساحت شهرستان را دربرمی گرفت و درنهایت پیشنهادهای لازم در راستای مکان یابی بهینه پاسگاههای مرزی ارائه شد.