درخت حوزه‌های تخصصی

بررسی ساختار مدیریت شهری در ایران نام کتابی است که از جانب مرکز مطالعات برنامه ریزی شهری وزارت کشور در سال گذشته انتشار یافت. حدود یک سال و اندی پیش از آن کتاب دیگری به نام مدیریت شهری و روستایی در ایران، مشکلات و امکانات آن نیز از جانب وزارت مسکن و شهرسازی انتشار یافت که پژوهش هر دو کتاب را این جانب به عهده داشته ام.

تراکم شدید جمعیت، ازدحام آمد و شد، آلودگی هوا و اختصاص سالانه میلیون‌ها دلار یارانه سوخت به بخش حمل‌و‌نقل درون شهری از جمله مشکلات کلان شهر تهران است. با برنامه ریزی و توسعه مناسب ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی و صرفه جویی در مصارف انرژی حمل‌و‌نقل درون شهری می توان بر بخشی از این مشکلات غلبه کرد. اتوبوس با توجه به سرانه فضا و مساحتی که اشغال می کند، گزینه مناسبی برای توسعه ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی در کوتاه مدت و میان مدت محسوب می شود. نفت گاز و گاز طبیعی فشرده، سوخت‌های اصلی این وسیله نقلیه هستند که با در نظر گرفتن سهم اندک ناوگان اتوبوسرانی در آلودگی هوای شهر تهران (3 الی 5 درصد) و با عنایت به تجربه سایر کشورها، بهتر است ناوگان حمل‌و‌نقل سبک در اولویت اول استفاده از گاز طبیعی فشرده (CNG) قرار گیرد. تحلیل‌های هزینه ـ فایده با استفاده از روش ارزش فعلی خالص در خصوص استفاده از گاز طبیعی و گازوئیل به عنوان سوخت در ناوگان اتوبوسرانی تهران نشانگر آن است که در صورت افزایش قیمت نفت به بشکه ای بیش از پنجاه دلار، کاهش قیمت وسایل نقلیه گاز سوز و در نهایت بکارگیری درآمد ناشی از صادرات گازوئیل مازاد جهت توسعه ناوگان اتوبوسرانی تهران، گازطبیعی به عنوان جایگزین مناسب نفت گاز برای توسعه و بهسازی ناوگان اتوبوسرانی تهران قابل استفاده است.

در این مقاله، لجستیک(پشتیبانی) یک زنجیره تأمین شامل واحدهای تولید، انبار، توزیع و خرده فروشی با روش کنترل کننده پیش بین مبتنی بر مدل به صورت متمرکز و سپس به روش پیش بینی غیرمتمرکز تحت تغییرات تقاضا، بهینه سازی و با پیش بینی متمرکز در عملکرد مقایسه شده است. کنترل پیش بینی مبتنی بر مدل به عنوان یک ابزار کنترلی پیشرفته شامل دو بخش شناسایی مدل و بهینه سازی تابع هزینه در هر زمان نمونه برداری است. ساختار برخط کنترل پیش بینی، بهینه سازی مؤثر را در جهت حفظ موجودی ایمنی با کمترین هزینه عملیاتی ممکن می سازد. در نتیجه معیار رضایت مندی مشتری به خوبی برآورده می شود. مدل مورد استفاده در این مقاله، یک مدل تفاضلی یک طرفه از سمت تولید کننده به سمت خرده فروشی و دارای تأخیرهای انتقال است. با توجه به اینکه متغیرهای حالت سیستم همیشه در دسترس نیستند و سیستم دارای نامعینی است، از یک فیلتر کالمن نیز به عنوان تخمین زننده حالت استفاده شده است. در نهایت، کارایی روشهای به کارگرفته شده به کمک شبیه سازیها تحلیل می شود. در این شبیه سازیها، نگاه روبه جلو در ساختار برخط نیز بررسی می شود.

زمینه و هدف: سال هاست که تماشاگران فوتبال استادیوم های ورزشی را به صحنه کارزار علیه یکدیگر تبدیل می نمایند؛ آنان با دست زدن به کنش های جمعی تخریبی نه تنها آسیب های زیادی به اموال عمومی وارد می سازند بلکه امنیت عمومی، اقتدار پلیس و نیروهای امنیتی را با چالش روبه رو می نمایند؛ این تحقیق در پی آن است تا با کاوش روشمند در آراء و نظر مدیران ناجا به راهکارهایی برای از میان راندن این گونه کنش ها دست یابد. روش: در این پژوهش با استفاده از روش پیمایش مقطعی از میان مدیران و فرماندهان ناجا، نمونه ای به حجم 126 نفر انتخاب گردید. آنگاه نظر آنان با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته دارای پایایی بسنده (78/0= α)، سنجش شد و داده های حاصل با استفاده از آزمون دوجمله ای تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: با بهره گیری از کنترل نامحسوس، حضور فیزیکی محسوس پلیس، عوامل، اقناع و عملیات روانی می توان میزان وقوع کنش های تخریبی تماشاگران فوتبال را تقلیل داد. از میان عوامل پنج گانه مذکور سهم عملیات روانی و کنترل نامحسوس در جلوگیری از وقوع کنش های تخریبی بیش از سایر عوامل است. نتیجه گیری: از هر پنج شیوه مرسوم مدیریت رفتارهای جمعی (عملیات روانی، کنترل نامحسوس، روش های اقناع و مجاب سازی ، عوامل و پلیس پُرشمار محسوس) می توان برای جلوگیری از وقوع کنش های جمعی آشوبگرانه تماشاگران فوتبال استفاده کرد.

ظرفیت دولت و حاکمیت از جمله مفاهیم جدیدی است که در طول دهه اخیر به ادبیات مدیریت دولتی و علوم سیاسی وارد شده است. درکنار این مفهوم، مفهوم ظرفیت نهادهای غیرحاکمیتی نیز مورد نظر بوده است. در این مقاله، ظرفیت غیرحاکمیتی در ابعادی چون ظرفیت یک کشور در حوزه رسانه ها، احزاب، سازمان های پژوهشی و تحقیقاتی، گروه های ذی نفوذ، بخش خصوصی و شهروندان دیده شده است. نکته نو آورانه این نوشتار در ارائه مدلی است که هم ابعاد مفهومی و نظری ظرفیت غیرحاکمیتی را معرفی می نماید و هم تدوین شاخص ها و جمع آوری اطلاعات این شاخص ها را در مورد کشورهای مختلف جهان مدنظر دارد. این پژوهش از لحاظ پارادایم پژوهشی از پارادایم اثبات گرا بهره برده است و از لحاظ گونه شناسی پژوهش در دسته پژوهش های بنیادی قرار دارد. از لحاظ گردآوری داده ها نیز در دسته پژوهش های کمّی می گنجد که با ابزار مدل سازی معادلات ساختاری انجام شده است. روش گردآوری داده ها نیز مرور اسناد و مدارک بوده و محدوده پژوهش نیز دربرگیرنده کشورهای جهان است. اجرای روش مدل سازی معادلات ساختاری نشان از آن دارد که داده های گردآوری شده به نحو مناسبی مدل مفهومی مطرح شده در پژوهش را تایید می کنند. در این مدل، ظرفیت غیرحاکمیتی از طریق ظرفیت رسانه ها، سازمان های پژوهشی، بخش خصوصی و ظرفیت شهروندان اندازه گیری شده است. برای این اندازه گیری اطلاعات مربوط به 40 شاخص برای 159 کشور گردآوری شده و مدل مفهومی پژوهش با استفاده از داده های این 40 شاخص مورد تایید قرار گرفته است. بنا به نتایج این پژوهش، ظرفیت غیر حاکمیتی از چهار خرده مقیاس ظرفیت رسانه ها، ظرفیت سازمان های پژوهشی، ظرفیت بخش خصوصی و ظرفیت شهروندان تشکیل شده است و از طریق این چهار خرده مقیاس، می توان سازه ظرفیت غیرحاکمیتی را اندازه گیری کرد.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی میزان کاربست مؤلفه های مدیریت راهبردی در کتابخانه های دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان بود که به روش توصیفی– پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان (134 نفر) تشکیل داده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با 40 گویه بود که روایی آن از طریق روایی محتوایی، نوع صوری، اعتبار سازه ای، و نوع تحلیل عامل با استفاده از آزمون کمو و بارتلت مورد سنجش قرار گرفت و مقدار آن برابر 89/. و پایایی پرسشنامه نیز از طریق آلفای کرونباخ به میزان 97/. به دست آمد. یافته ها با استفاده از نرم افزارSPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان کاربست مؤلفه ها، به جز مؤلفه مراقبت از امور راهبردی،بیش از حد متوسط بود. نتایج حاصل از t2 هتلینگ نیز نشان دادکه میزان تأثیر مؤلفه ها یکسان نیست، به گونه ای که بیشترین توجه به مؤلفه تبادل اطلاعات و کمترین توجه به مؤلفه مراقبت از امور راهبردی بوده است. تحلیل نتایج نشان داد که برحسب ویژگی جمعیت شناختی رشته تحصیلی و نوع کار در کتابخانه تفاوت میانگین ها معنی دار بوده،اما برحسب ویژگی جمعیت شناختی دانشگاه محل خدمت، نوع کتابخانه، و سابقه خدمت تفاوت میانگین ها معنی دار نبوده است (05/0>p).

این مقاله با تبیین الگوی توسعه و برنامه های توسعه در ایران، برنامه ریزی اقتصادی را در کشور مورد نقد قرار داده و می کوشد توضیح دهد که از منظر «توسعه» و «خوداتکایی»، برداشت های کلان از منابع نفتی ایران برای صادرات و دریافت وام های کلان خارجی، و در کنار آن تحمیل فقر بر بخش قابل توجهی از مردم و کاهش سطح زندگی اکثر افراد جامعه، چه دستاوردی برای جامعه ایران داشته است. مؤلف با بررسی الگوی توسعه در برنامه اول و دوم ـ که در آن ها تنها بخش خصوصی مورد تأکید قرار گرفته بود ـ تغییرات ساختار اقتصاد و آثار و پیامدهای آن را ارزیابی کرده است. نویسنده مقاله، تجربه توسعه در ایران و برنامه سوم توسعه را که «تداوم الگوی توسعه ناکارامد» عنوان می شود تبیین کرده و بر این عقیده است که الگوی توسعه و راهبرد آن در شرایط ناکارامدی مدیریت توسعه اقتصادی کشور، زیان آور است؛ ضمن این که الگوبرداری از خارج و اجرای برنامه های تقلیدی توسعه، به معنای از دست دادن امکانات مادی، انسانی و زمان، برای آزمونِ چیزی آزموده، ارزیابی شده است

مقاله حاضر در برگیرنده نتایج حاصل از بررسی سیاست های بهره وری انرژی و شاخص های آن در 56 کشور عضو شورای جهانی انرژی می باشد که از هر دو گروه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از جمله کشور ایران انتخاب شده اند . به این منظور پرسشنامه مفصلی به همه کشورهای انتخاب شده ارسال گردید که طی آن وضعیت شاخص های اصلی بهره وری انرژی در سطح ملی مورد سنجش قرار گرفت . شاخص های مدنظر عبارت بودند از : برچسب انرژی ، قوانین انرژی در ساختمان ها ، یارانه ها ، ممیزی های انرژی ( صنعت و ساختمان ) ، معیارهای مصرف انرژی ، مراکز اطلاعات انرژی و ...

هدف این پژوهش اندازه گیری سرمایه فکری و بررسی رابطه ارزش افزوده سرمایه فکری و اجزای آن یعنی سرمایه های انسانی، ساختاری و سرمایه فیزیکی با هزینه حقوق صاحبان سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. اجزای سرمایه فکری با استفاده از مدل پولیک در دوره زمانی 1384 تا 1389 محاسبه و با رگرسیون چند متغیره رابطه آن با هزینه حقوق صاحبان سهام سنجیده شد. بر اساس یافته ها، ارزش افزوده سرمایه فکری با هزینه حقوق صاحبان سهام رابطه منفی و معنی دار دارد. همچنین ارزش افزوده سرمایه انسانی رابطه منفی و معنی دار با هزینه حقوق صاحبان سهام دارد؛ به عبارت دیگر، موجب کاهش هزینه سرمایه می شود. اما ارزش افزوده سرمایه فیزیکی به کار گرفته شده و ارزش افزوده سرمایه ساختاری با هزینه حقوق صاحبان سهام رابطه معنی دار نداشت.

صادرات غیرنفتی ایران از مباحث مهم و قابل توجه در سطح کلان کشور بوده و همواره در محافل دانشگاهی و حوزه‌های سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و همگی بر لزوم توسعه آن اتفاق نظر دارند . با توجه به اهمیت خاص صادرات غیرنفتی ، این مقوله از دیدگاهها و زوایای متفاوت مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . بخش اعظم این مطالعات ، صادرات غیر نفتی ایران را از دو دیدگاه ساختاری و یا عرضه مورد مطالعه قرار داده‌اند . این پژوهش صادرات غیرنفتی ایران را از دیدگاه تقاضا مورد بررسی قرار داده و بر آن است تا براساس نظریه لیندر ، تغییرات درآمد سرانه در ایران را بر صادرات غیرنفتی مورد بررسی قرار دهد...