درخت حوزه‌های تخصصی

"در این پژوهش، رابطه خودپنداری (تحصیلی، غیرتحصیلی، و کلی) را با پیش رفت تحصیلی در 300 دانش آموز دختر سال دوم دبیرستان در گرایش های ریاضی – فیزیک و علوم انسانی (در منطقه 6 تهران) بررسی نموده ایم. ابزار به کار گرفته شده در این پژوهش، پرسش نامه توصیف از خود مارش (SDQ) بود و برای بررسی پیش رفت تحصیلی، از نمره درس های کلامی و ریاضی، و میانگین نیم سال آخر استفاده شد. یافته های پژوهشی نشان داد که خود پنداری تحصیلی درهر گروه آزمودنی از توان پیش بینی پیش رفت تحصیلی برخوردار است (P<0.000). یافته های تحلیل رگرسیون گام به گام در گروه ریاضی – فیزیک نیز نشان داد که خود پنداره تحصیلی در مقایسه با خودپنداره کلی و غیرتحصیلی از قدرت تبیین توان مندتری برخوردار است؛ به گونه ای که در گروه علوم انسانی، تنها خودپنداره تحصیلی توانست پیش رفت تحصیلی را پیش بینی نماید. در بررسی سهم مولفه های خودپنداره تحصیلی (کلامی، ریاضی)، نتایج رگرسیون نشان داد که در گروه ریاضی – فیزیک، خودپنداره کلامی و ریاضی، و در گروه علوم انسانی تنها خودپنداره ریاضی در پیش بینی پیش رفت تحصیلی نقش دارد. تحلیل واریانس انجام شده بر روی متغیرهای این پژوهش (خودپنداره کلی، خودپنداره تحصیلی، خودپنداره کلامی، خودپنداره ریاضی، و پیش رفت تحصیلی) نشان داد که دو گروه آزمودنی از نظر میزان خودپنداره تحصیلی، کلی، و ریاضی، و پیش رفت تحصیلی تفاوت معنا دار دارند (P<0.000)؛ اما تفاوتی در میان گروه ها در خودپنداره کلامی و خودپنداره غیرتحصیلی دیده نشد. یافته های پژوهش نشان داد که هر قدر افراد از خودپنداره تحصیلی مثبت تری برخوردار باشند، پیش رفت تحصیلی بهتری خواهند داشت و احتمال مشارکت آن ها در رشته های ریاضی – فیزیک بیش تر خواهد بود "

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک های دلبستگی و کمال گرایی بود. یکصد و هفتاد دانشجوی دانشگاه تهران (97 دختر، 73 پسر) با پرکردن مقیاس دلبستگی بزرگسال و مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی در این پژوهش شرکت کردند. برای تحلیل داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، آزمون t، ضرایب همبستگی، و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک های دلبستگی و کمال گرایی مثبت و منفی رابطه معنادار وجود دارد. سبک دلبستگی ایمن با کمال گرایی مثبت همبستگی مثبت و با کمال گرایی منفی همبستگی منفی دارد. سبک های دلبستگی ناایمن (اجتنابی، دوسوگرا) با کمال گرایی مثبت همبستگی منفی و با کمال گرایی منفی همبستگی مثبت داشتند. تحلیل آماری داده ها نشان داد که این همبستگی ها برای سبک دلبستگی ایمن فقط نسبت به کمال گرایی مثبت و برای سبک های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا فقط نسبت به کمال گرایی منفی توان پیش بینی دارند. سبک دلبستگی از طریق «مدل های درونکاری»، مکانیسم «تنظیم عواطف» و «جبران ناایمنی» با استفاده از مکانیسم های «سرکوبی»، «انکار» و «آرمانی سازی»، کیفیت کمال گرایی را مشخص می کند.

" مقدمه: هدف این پژوهش، تعیین تاثیر غنی­سازی روابط بر بهبود کیفیت روابط زناشویی زوجین بود. روش: این پژوهش نیمه­تجربی از نوع پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه کنترل است. 36 زوج از مراجعان به مرکز جامع پزشکی و مشاوره اصفهان در سال 1387 در دو گروه آزمایش (20 زوج) و گواه (16 زوج) به­طور تصادفی قرار گرفتند. متغیر مستقل غنی­سازی روابط بود که در 8 جلسه روی گروه آزمایش انجام شد؛ در گروه گواه هیچ مداخله­ای صورت نگرفت. ابزار پژوهش پرسش­نامه سازگاری زناشویی (RDAS) بود. برای تحلیل داده­ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته­ها: غنی­سازی روابط بر بهبود نمره کل کیفیت زناشویی زوجین (05/0>p) و ابعاد آن شامل توافق زناشویی (01/0>p)، رضایت زناشویی (01/0>p) و انسجام زناشویی (01/0>p) موثر بود. طبق نتایج پیگیری پس از یک ماه، بین گروه آزمایش و گواه در میزان کیفیت روابط زناشویی و ابعاد آن تفاوت معنی­داری وجود داشت (001/0 p< ) و اثر غنی­سازی بعد از یک ماه باقی مانده بود. نتیجه­گیری: مهارت­های غنی­سازی روابط، کیفیت روابط زناشویی را افزایش می­دهد."

زمینه و هدف: خودناتوان سازی به عنوان راهبردی تعریف می شود که فرد برای توجیه شکست احتمالی خود با دست کاری، موقعیت عذری ایجاد می کند. پژوهش ها نشان داده اند این رفتار در موقعیت هایی که برای فرد مهم است، مانعی برای موفقیت می شود. ویژگی های روان سنجی مقیاس خودناتوان سازی تاکنون در ایران مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس مذکور بود. مواد و روش ها: طرح پژوهش از نوع توصیفی (همبستگی) بود که در یک نمونه 650 نفری از دانشجویان کارشناسی دانشگاه که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده بودند، اجرا گردید. ابزار پژوهش، نسخه اصلی مقیاس خودناتوان سازی (25 ماده ای) و سیاهه عزت نفس روزنبرگ بود. داده های جمع آوری شده با روش های تحلیل عاملی اکتشافی، آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسن مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی داده ها نشان داد که 23 ماده از مقیاس بر روی سه عامل ""خلق منفی""، ""تلاش""، و""عذرتراشی"" بار می شوند. بر اساس نظریه، جمع نمره خلق منفی با نمره معکوس تلاش نشان دهنده خودناتوان سازی رفتاری و جمع نمره خلق منفی با عذرتراشی نشان دهنده خودناتوان سازی ادعایی است. آلفای کرونباخ عوامل از 6/0 تا 72/0 و برای کل مقیاس 77/0 می باشد. ضریب پایایی 84/0 است که نشان دهنده پایایی مقیاس خودناتوان سازی است. همچنین ضریب همبستگی نمره خودناتوان سازی با نمره عزت نفس 54/0- می باشدکه نشان دهنده روایی توافقی مقیاس مذکور است. نتیجه گیری: مقیاس فارسی 23 ماده ای خودناتوان سازی، اعتبار و روایی مناسبی دارد و برای سنجش خودناتوان سازی معتبر است. پیشنهاد می شود ویژگی های روان سنجی مقیاس مذکور در نمونه های غیر دانشجویی نیز بررسی شود.

این مقال به بررسی پایه های روان شناختی و نشانگان صبر از منظر قرآن می پردازد. هدف از این پژوهش بیان این مسئله است که در افراد خویشتن دار چه سازه های روان شناختی وجود دارد که آنان را قادر می سازد تا در موقعیت های دشوار خودمهارگری مهارگیری نشان دهند. با عنایت به آیات قرآن کریم باید به این سوال پاسخ داد که، چه نشانه هایی را می توان برای افراد صبور ارائه داد. همچنین در این پژوهش به اهمیت روان شناختی صبر، تعریف صبر، مفاهیم مشابه آن در روان شناسی اشاره و هفت مبنای روان شناختی برای صبر مطرح شده است.

بسیاری از معلمان و مربیان اعتقاد دارند که در امر آموزش و تدریس، بسیاری از موارد و موضوعات را نمی توان به روش سنتی و قدیمی به خوبی به دانش آموزان و فراگیران انتقال داد. لذا امروزه برای شفاف کردن امر آموزش، متنوع کردن وسایل فرآیند تدریس و روشن کردن مطالب درسی، استفاده از وسایل کمک آموزشی توسط معلمان امری اجتناب ناپذیر است. دانش آموزان با استفاده از وسایل کمک آموزشی به فرآیند یادگیری و تدریس عینیت می بخشند و به آسانی به در جریان تدریس به فراگیری آموخته های جدید می پردازند. در این نوشتار سعی داریم تا ضمن بررسی وسایل و امکانات تکنولوژی که می توان به عنوان ابزار هایی برای کمک به فرآیند آموزش از آنها استفاده کرد بپردازیم و میزان تأثیر پذیری دانش آموزان در امر یادگیری به کمک تکنولوژی را بررسی و مطالعه نماییم. مطالب موجود در این مقاله به شیوه مروری جمع آوری شده اند و از منابع معتبر کتابخانه ای نیز بهرمند شدیم.

هدف: هدف تحقیق حاضر، هنجاریابی آزمون خلاقیت عایدی (CT) در دبیرستان های منطقه شش تهران بود. روش: این مطالعه هنجاریابی با استفاده از آزمون خلاقیت عابدی روی دانش آموزان 36 دبیرستان که به صورت تصادفی از منطقه شش تهران انتخاب شده بودند، اجرا گردید. از تعداد کل دانش آموزان، 819 نفر انتخاب شدند که از این تعداد 410 نفر پسر و 409 نفر دختر بودند. ابزار پژوهش از نظر همخوانی درونی و پایایی آزمون - بازآزمون مورد ارزیابی قرار گرفت. از آزمون تفکر خلاق تورنس (TTCT) به عنوان شاخص روایی همزمان برای آزمون خلاقیت عابدی استفاده شد. یافته ها: ضریب پایایی آزمون - بازآزمون خرده آزمون های CT در مقوله سیالی 0.023، بسط 0.444، ابتکار 0.614 و انعطاف پذیری 0.595 به دست آمد. ضریب همسانی درونی برای CT از 0.48 تا 0.68 )میانگین (0.595 درجه بندی شد. پایین بودن همسانی درونی برخی خرده آزمون ها ممکن است به دلیل تعداد کم پرسش ها و ماهیت ناهمگن سوال ها باشد. ضریب همبستگی بین خرده آزمون های CT و TTCT برای سیالی 0.468، بسط -0.195، ابتکار 0.424 و انعطاف پذیری 0.361 )میانگین (0.265 به دست آمد. این رابطه سطح پایین، حاکی از مسایل اجرایی درونی و نمره گذاری TTCT روی یک گروه آزمودنی ها و یا نشانه ای از تفاوت های اصلی ساختارهایی است که به وسیله دو ابزار اندازه گیری می شود و یا ترکیب هر دو عامل می باشد. در مقایسه میانگین گروه دختران و پسران در مقولات سیالی، ابتکار و انعطاف پذیری تفاوت معنادار نبود، اما در مقوله بسط تفاوت میانگین معنادار بود و گروه دختران (نسبت به پسران) از نظر بسط در سطح بالاتری قرار داشتند. نتیجه گیری: زمان مورد نیاز برای اجرا و نمره گذاری TTCT، کاربرد گسترده آن را برای سنجش خلاقیت محدود می کند. آزمون CT به دلیل آنکه اجرا و نمره گذاری آن به زمان کمتری نیاز دارد، جانشینی برای TTCT است و چنانچه روایی و پایایی آن افزایش یابد، می تواند برای اجرای گروهی مورد استفاده قرار گیرد.

پژوهش حاضر ویژگی های شخصیتی، مهارتهای اجتماعی، سبکهای دلبستگی و متغیرهای جمعیت شناختی به عنوان پیش بینهای موفقیت و شکست رابطه زناشویی در زوجهای متقاضی طلاق و عادی در اهواز بررسی کرده است. افراد شرکت کننده در نمونه اصلی شامل 128 زوج متقاضی طلاق و 129 زوج عادی (جمعا 514 نفر) و در نمونه اعتباریابی شامل 61 زوج متقاضی طلاق و 100 زوج عادی (جمعا 322 نفر) بودند. در این پژوهش برای انتخاب نمونه طلاق از جامعه زوجهای متقاضی طلاق استفاده شد و برای انتخاب نمونه عادی از روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی استفاده به عمل آمد. همه زوجهای نمونه های اصلی به وسیله پرسشنامه شخصیتی نئو (فرم تجدید نظر شده)، پرسشنامه مهارتهای اجتماعی، پرسشنامه تجدید نظر شده تجارب در روابط نزدیک (ECR-R) و پرسشنامه جمعیت شناختی محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفتند. در این پژوهش برای تحلیل داده ها علاوه بر روش آمار توصیفی، روش تحلیل ممیز به کار بسته شد. نتایج به دست‌ آمده فرضیه پژوهش را تایید کرد و نشان داد که شکست و موفقیت در رابطه زناشویی را می توان از روی متغیرهای ویژگیهای شخصیتی، مهارتهای اجتماعی، سبکهای دلبستگی و ویژگیهای جمعیت شناختی پیش بینی نمود. نتایج به دست آمده و مدل ارایه شده توسط این پژوهش به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است.

پژوهش حاضر که از نوع پژوهش های مروری است به بررسی روند تحول رواندرمانی های موج سوم با تاکید بر طرحواره درمانی می پردازد. رواندرمانی های موج سوم اصولا نشات گرفته از رواندرمانی های شناختی- رفتاری هستند که موج اول آن با نظریه رفتارگرایی کلاسیک و درمان های مبتنی بر مطالعات آزمایشگاهی رفتار و یادگیری ایجاد شد، موج دوم نیز بر فرایندهای شناختی و نقش فرایندهای شناختی در پدیدآیی و درمان اختلالات روانشناختی تاکید دارند و از ترکیب این دو موج مجموعه ای از درمان ها تحت عنوان درمان های شناختی – رفتاری ایجاد شده اند. موج سوم نیز، با تلفیق سنت های معنوی شرقی، از جمله فنون مراقبه، تفکر نظاره ای با رفتاردرمانی- شناختی سنتی است که از این تلفیق به عنوان موج سوم رواندرمانی یاد می شود. طرحواره درمانی هم به عنوان یکی از درمان های موج سوم توسط جفری یانگ به عنوان یک مدل درمانی مطرح شد که بیشتر برای درمان اختلالات شخصیت و سایر اختلالات مزمنی که نسبت به درمان رفتاری- شناختی کلاسیک مقاومت نشان می دهند، به کار می رود.

این پژوهش به منظور بررسی رابطه ساده و چندگانه خلاقیت،انگیزه پیشرفت و عزت‌نفس با کارآفرینی در دانشجویان دانشگاه دانشگاه شهیدچمران اهواز طراحی شده است.نمونه اصلی این تحقیق شامل 400 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه شهیدچمران اهواز بود.یک نمونه 200 نفری نیز به منظور اعتباریابی و پایانی سنجی آزمونهای مورد استفاده به کار گرفته شد.هر دو نمونه با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند.برای تحلیل داده‌ها علاوه بر روشهای توصیفی میانگین و انحراف معیار از ضریب همبستگی ساده و رگرسیون چندگانه برای آزمون فرضیه‌ها استفاده شد.ابزارهای جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش شامل پرسشنامه سنجش صفات کارآفرینی،آزمون جهت‌گیری کارآفرینی،آزمون خلاقیت،پرسشنامه انگیزه پیشرفت و آزمون عزت نفس بودند.پرسشنامه‌های سنجش صفات‌کارآفرینی،جهت‌گیری کارآفرینی و انگیزه پیشرفت توسط پژوهشگران این تحقیق به فارسی برگردانده شد و ضرایب اعتبار و پایانی آنها محاسبه گردید.فرضیه‌های این پژوهش شامل چهار فرضیه اصلی و 8 فرضیه فرعی است،که روابط ساده و چندگانه بین متغیرهای پیش‌بین خلاقیت،انگیزه پیشرفت و عزت‌نفس را با متغیر ملاک کارآفرینی در کل نمونه و به تفکیک در نمونه‌های دختران و پسران مطرح می‌سازند.نتایج این پژوهش با یافته‌های تحقیقات انجام شده در خارج از کشورها هماهنگند .

مقدمه: این گزارش تحقیقی است که اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) را در کاهش و پیشگیری از افکار خودآیند منفی، نگرش ناکارآمد افسردگی و اضطراب بررسی کرده است. روش: در این کارآزمایی عرصه ای، 65 دانشجوی دختر ساکن خوابگاه دانشگاه اصفهان، به صورت تصادفی، انتخاب شدند و در دو گروه گواه و آزمایشی قرار گرفتند. گروه آزمایشی در طی هشت جلسه دو ساعته، به صورت گروهی، به شیوه MBCT آموزش دیدند. آزمودنی ها پرسشنامه افسردگی و اضطراب بک، مقیاس نگرش ناکارآمد و پرسشنامه افکار خودآیند را قبل از شروع آموزش و در مقاطع مورد نظر، جلسات چهارم و هشتم و 60 روز پس از پایان آموزش تکمیل کردند. گروه گواه بدون هیچ آموزشی فقط پرسشنامه های فوق را پر کرد. یافته ها: کاربرد تحلیل واریانس دوطرفه با اندازه های تکراری نشان داد که روش MBCT در کاهش افسردگی، اضطراب، نگرش ناکارآمد و افکار خود آیند موثر است. همچنین این روش می تواند در پیشگیری از افسردگی و اضطراب نقش داشته باشد. نتیجه گیری: به نظر می رسد ذهن آگاهی به وسیله «آموزش کنترل توجه» موثر واقع شود و از عود و بازگشت افسردگی و اضطراب پیشگیری کند. در این مقاله، رهنمودهای کاربردی نتایج تحقیق حاضر، مورد بحث قرار خواهد گرفت.

هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه نوع رابطه ابعاد شخصیت شامل نوروزگرایی، برونگرایی، تجربه پذیری، همسازی و وظیفه شناسی با هوش هیجانی است. چهارصد و چهل وسه دانشجو (237 دختر و 206 پسر) از رشته‏های مختلف دانشگاه تهران در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنیها خواسته شد مقیاس شخصیت NEOPI-R و مقیاس هوش هیجانی را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که بین هوش هیجانی و ابعاد برون گرایی، تجربه پذیری، همسازی و وظیفه شناسی همبستگی مثبت معنی دار و بین هوش هیجانی و نوروزگرایی همبستگی منفی معنی دار وجود دارد. تحلیل رگرسیون داده ها نشان داد که تنها دو بعد برون گرایی و نوروز گرایی می توانند تغییرات مربوط به هوش هیجانی را به ترتیب در جهت مثبت و منفی پیش بینی کنند. مکانیسم های "تنظیم عواطف"، "آمادگی برای تجربه های مثبت" و "آمادگی برای تجربه های منفی" همبستگی های ابعاد شخصیت و هوش هیجانی را توجیه و تبیین می کنند.

زمینه و هدف: شناسایی عوامل مرتبط با سلامت روانی سالمندان، یکی از موضوعات مورد علاقه حوزه روان شناسی سالمندی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین بهزیستی مذهبی، بهزیستی وجودی و سرسختی روان شناختی با سلامت روانی سالمندان بود. مواد و روش ها: روش این پژوهش، توصیفی– همبستگی و جامعه آماری آن کلیه سالمندان مقیم در خانه سالمند شهرستان اردبیل بود. داده های تحقیق از 100 سالمند جمع آوری گردید که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های بهزیستی معنوی، سرسختی روان شناختی و سلامت روانی استفاده شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی Pearson، رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: رابطه دو متغیری بهزیستی مذهبی با هر یک از متغیرهای اضطراب، نارساکنش وری اجتماعی و افسردگی، منفی معنی دار و با سرسختی روان شناختی، مثبت معنی دار است (05/0P < ). همچنین رابطه دو متغیری بهزیستی وجودی با هر یک از متغیرهای جسمانی سازی، اضطراب، نارساکنش وری اجتماعی و افسردگی، منفی معنی دار و با سرسختی روان شناختی، مثبت معنی دار است (05/0P < ). رابطه دو متغیری سرسختی روان شناختی نیز با هر یک از متغیرهای اضطراب و افسردگی منفی و معنی دار بود (05/0P < ). نتیجه گیری: سلامت روانی سالمندان توسط متغیرهای بهزیستی مذهبی، بهزیستی وجودی، سرسختی روان شناختی و سن به خوبی قابل پیش بینی است. نتایج این تحقیق، تلویحات مهمی در خصوص اهمیت بهزیستی معنوی و سرسختی روان شناختی در حفظ سلامت روانی سالمندان داشت.

‎ در این مقاله هدف بحث پیرامون توانایی بالقوه استعاره ها و کاربرد آنها در حوزه مشاوره و روان درمانی بوده است. ‏روش بررسی در این مقاله بر اساس تحلیل کیفی و محتوایی پژوهش های انجام شده در سال های اخیر است. در ‏این مقاله بعضی شیوه های ممکن درمانی شامل نحوه برسی استعاره های کلیدی مراجع به عنوان نشانگر تغییر ‏مطرح شده است. نتایج بررسی ها در کل نشان می دهد که استعاره ها ممکن است نقش مهمی در تسهیل ‏فرآیندهای تغییر در مشاوره و روان درمانی داشته باشند و نتایج همچنین نشان داده است که استعاره درمانی روش ‏خلاقی است که با استفاده از قدرت تصویرسازی اش مراجع آسان تر به بینش و بصیرت می رسد.‏ ‎ ‎

مقدمه:یکی از مسائلی که در خانواده باید به آن پرداخته شود بحث طلاق عاطفی می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و طلاق عاطفی بین زن و مرد بود. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی است و نمونه آماری تحقیق را زنان و مردان ساکن شهر مشهد تشکیل می دهد که از بین آن ها 200 نفر (100 زن و 100مرد) به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه ی یانگ و پرسشنامه طلاق عاطفی بود. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه (گام به گام) تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد بین نمره کل طرحواره ها با طلاق عاطفی رابطه ی مثبت و معنادار وجود دارد (01/0>P). تحلیل رگرسیون نشان داد، انزوای اجتماعی، شکست در پیشرفت، محرومیت هیجانی توانایی پیش بینی کنندگی طلاق عاطفی را دارند (01/0>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده پیشنهاد می شود که با شناسایی و اصلاح طرحواره های ناسازگار اولیه می توان میزان صمیمیت و رضایت زناشویی را افزایش و میزان طلاق عاطفی را کاهش داد.