درخت حوزه‌های تخصصی

پس از تأسیس نظام جمهوری اسلامی و متأثر از فضای دینی، پوشش و کیفیت آن در ایران به عنوان یک مسئلة عمومی شناخته شده و قوانین و سیاست های مختلفی در راستای ترویج و تثبیت پوشش اسلامی در اداره ها و اماکن دولتی و سپس در اماکن عمومی به تصویب رسید. در میان قوانین گوناگون حوزة پوشش، قانون ساماندهی مد و لباس مجلس شورای اسلامی، اولین قانونی است که به طور مستقیم به بحث مد و لباس توجه ویژه داشته است. در این نوشتار با بهره گیری از روش کیفی (سندپژوهی و مصاحبه)، فرایند سیاست گذاری این قانون، بر اساس مدل فرایندی تحلیل شده و مورد ارزیابی قرار گرفته است. بهره گیری از اسناد و گزارش های موجود و مصاحبه با کارشناسان و دست اندرکاران این مهم در چارچوب فرایند سیاست گذاری (تعیین مسأله، شناسایی راه حل، تصمیم گیری، اجرا و ارزیابی) ما را به این نتیجه رساند که بخش عمده ای از ماده های قانون فوق اجرایی نشده و یا به صورت ناقص اجرا شده است. همچنین این قانون، در عین برخورداری از نقاط قوتی از قبیل وجود رویکرد حمایتی، تشویقی و ایجابی، بسیج تمامی دستگاه های مرتبط و... نقاط ضعفی همچون عدم طرح ساختاری فراتشکیلاتی برای کارگروه ساماندهی مد و لباس، عدم تخصیص اعتبار و بودجه کافی و نادیده گرفتن بخش خصوصی و... دارد که مانع تسریع در اجرایی شدن قانون شده اند.

مصرف اینترنت یکی از مهم ترین عرصه های مصرف فرهنگی در زندگی روزمره است. مصرف فرهنگی اینترنت در زندگی روزمره، همچنین یکی از مهم ترین منابعی است که به هویت های دانشجویی شکل می دهد و از آن شکل می پذیرد. با اتکا به یکی از نظریه های گفتمانی هویت، در این مقاله، با استفاده از داده های گرد آوری شدة حاصل از یکسال کار میدانی در سه دانشکدة مختلف، مفاهیم معنایی و گفتمانی اصلی مرتبط با مصرف اینترنت و همچنین تفسیر های ناشی از تجربة زیستة دانشجویان از کار با اینترنت شناسایی و طبقه بندی شده است. شناسایی مقوله های اصلی گفتمانی و تجربة زیسته، مقدمة شناسایی نوعی هویت مجازی در میان دانشجویان است اما یافته های این بررسی نشان می دهد که بر خلاف تصور رایج، هنوز نمی توان از نوعی هویت منسجم مجازی در میان دانشجویان سخن گفت.

یکی از پدیده های نو، پیچیده و چالش برانگیز که در عصر کنونی زنگ خطر استحکام خانواده و امنیت جامعه را به صدا درآورده و نیازمند توجه مسئولین و اندیشمندان حوزه خانواده می باشد، معاشرت مردان متأهل با دختران و زناناست. در بروز این پدیده اجتماعی عواملی دخیل است که این مقاله در پی کاوش آنان برآمده است. مطالعه حاضر به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه در میان 543 مرد متأهل شیرازی که به شیوه طبقه بندی سهمیه ای انتخاب شدند، انجام گردیده است. اعتبار پرسشنامه صوری و ضریب آلفای کرونباخ 2/90 درصد می باشد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 23 در دو سطح توصیف و تحلیل (ضریب همبستگی اسپیرمن) مورد واکاوی قرار گرفتند.نتایج گویای آن است که بین میزان دینداری و رضایتمندی جنسی با معاشرت مردان متأهل و جنس مخالف رابطه منفی و معنادار وجود دارد و بین کمبود عاطفی از طرف همسر، تعارضات زناشویی، میل به تجربه با افراد متعدد، دیدن تصاویر شهوت انگیز، مشاهده فیلم های مبتذل، دیدن روابط جنسی وحشیانه و غیربهداشتی و غیرواقعی، تنوع طلبی جنسی، تحصیلات، استفاده از اینترنت، ماهواره با رابطه مردان و جنس مخالف نیز رابطه ای مثبت و معنادار وجود دارد.

مساله: پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سرمایه های اقتصادی و فرهنگی افراد بر میزان اعتماد آنها به پلیس پرداخته است.روش: روش پژوهش تبیینی از نوع پیمایشی است. و نمونه پژوهش شامل 391 نفر از جوانان دختر و پسر ساکن شهرتهران بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای - سهمیه ای غیر تصادفی انتخاب شده اند.ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده است. عمده ترین یافته های پژوهش نشان داد که بین سرمایه اقتصادی و میزان اعتماد به پلیس رابطه معکوس وجود دارد. که با افزایش سرمایه اقتصادی افراد مورد مطالعه میزان اعتماد آنها به پلیس پایین می آید، بین سرمایه فرهنگی و میزان اعتماد به پلیس رابطه معکوس وجود دارد. و با افزایش سرمایه فرهنگی افراد مورد مطالعه میزان اعتماد آنها به پلیس پایین می آید. میزان سرمایه اقتصادی و فرهنگی از طریق نوع انتظاراتی که از پایگاهها به وجود می آورد در میزان اعتماد به پلیس تاثیر دارد. در واقع رابطه میان اعتماد به پلیس و سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی به طور کامل توسط متغیر «میزان برآورده شدن انتظارات» وساطت می شود. به نحوی که کسانی که انتظارات آنها از پلیس بیشتر برآورده شده است، بیشتر به پلیس اعتماد دارند.

هدف از پژوهش حاضر، طراحی و تدوین مدل مفهومی و عملیاتی برای ایجاد علاقه و انگیزه در دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی نسبت به پژوهش بود. مدل تدوین شده در قالب یک طرح آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون اجرا شد. جامعه آماری این تحقیق را کلیه دانشجویان پسر دانشگاه علوم انتظامی تشکیل داده اند که در قالب دوره های آموزشی مصوب کارشناسی در سال 1387- 1386 مشغول به تحصیل بوده اند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شد. بدین منظور ابتدا از بین رشته های مختلف تحصیلی رسته انتظامی به طور تصادفی انتخاب گردیده و از بین کلاس های سال دوم رسته انتظامی به طور تصادفی دو گروه 30 نفره به عنوان گروه آزمایش و گروه گواه با در نظر گرفتن متغیرهای کنترل، انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری انگیزه و علاقه دانشجویان به پژوهش، پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی آن به روش روایی محتوایی و پایایی آن از طریق روش آلفای کرانباخ محاسبه گردید. نتایج حاکی از آن بود که استفاده از مدل طراحی شده برای ایجاد انگیزه و علاقه در دانشجویان علوم انتظامی به پژوهش، سبب شد تا دانشجویان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل، دارای سطح کارآمدی شخصی بیشتری شده و برای انجام فعالیت های پژوهشی اهمیت بیشتری قائل شوند و ضمن تلاش و صرف زمان بیشتر به سطح رضایتمندی بالاتری دست یابند. یعنی استفاده از مدل مذکور سبب کاهش عاطفه منفی دانشجویان گروه آزمایش نسبت به تحقیق و بهبود نگرش آنان به این امر گردید.

اعتماد مفهوم کانونی نظریات کلاسیک جامعه شناسی و نیز محور اصلی تئوری های نوین سرمایه اجتماعی و زمینه تعاملات و روابط اجتماعی است. نتایج بسیاری از مطالعات اخیر در سطح کشور حاکی از کاهش سطح نسبی این متغیر در نزد اقشار مختلف اجتماع است. این دسته از مطالعات عوامل اقتصادی ـ اجتماعی متفاوتی نظیر افزایش شدید سطح تحصیلات و فزونی دانش آموختگان سطوح عالی تحصیلی، افزایش دسترسی و مصرف رسانه ها و خصوصا حضور رسانه های جدید نظیر اینترنت به عرصه ارتباطات کشور، افزایش شدید جمعیت و بزرگ شدن سریع شهرهای کشور و … را دلایل و عوامل کلان این وضعیت شمرده اند. با این حال،‌ کمتر مطالعه ای به بررسی تاثیر متغیر ""جنس"" و اثر انتزاعی آن بر اعتماد پرداخته است. این مطالعه با عطف توجه به اهمیت حضور زنان در عرصه اجتماع و حتی عامل محوری قلمداد کردن نقش زنان در توسعه کشور به تبعیت از شومپیتر درصدد آن است که ضمن شناسایی ابعاد و سطوح اعتماد متقابل به عنوان یکی از مباحث اصلی در موضوع اعتماد اجتماعی و بررسی عوامل مؤثر بر آن، تاثیر عامل جنسیت در آن را با سایر متغیرهای مورد نظر مقایسه و بررسی کند. مطالعه در سطح شهرهای بیست و هشت استان کشور و با حجم نمونه 8206 نفر و در سال 1381 انجام شده است.

در این صفحات محدودی که پیش رو دارید‘ ما تنها به ترسیم زمینه کلی وطرح مسائل اساسی در مورد انتقال تکنولوژی خواهیم پرداخت. نخست باید با ذکر این واقعیت شروع کنیم که در بین جوامع مختلف و منجمله در میان کشورهای جهان سوم‘ در یکی دو دهه اخیر توسعه نه تنها مطلوب تلقی شده بلکه در اولین اولویت قرار دارد. مضاف بر این‘ رسیدن به توسعه از طریق صنعتی شدن‘ تصور گردیده است. این در حالی است که مفهوم مرکزی در صنعتی شدن‘ تکنولوژی است. تعاریف متعددی از تکنولوژی موجود است‘ ولی همگی شامل جنبه های اجتماعی‘ معرفتی‘ اطلاعاتی‘ مهارتی و کاربردی مختلف می شوند. چند تعریف معروفی که از تکنولوژی ارائه شده عبارتند از: ‹‹بکارگیری هدفمند معرفت علمی برای منظورهای عملی یا تولیدی؛ در نتیجه تکنولوژی عبارتست از روش تکنیکی برای کسب و رسیدن به اهداف عملی››. تعریف دیگر: ‹‹تکنولوژی هیئتی است از مهارت ها‘ معرفت ها‘ و رویه ها برای ساختن‘ استفاده و نیز تعریف دیگر: ‹‹تکنولوژی عبارتست از بکارگیری منظم (سیستماتیک) عقلانیت جمعی انسان جهت کسب کنترل بیشتری بر طبیعت و پروسه های مختلف انسانی››. و آخرین تعریفی که ما میاوریم و دال بر مؤلفه های مختلف تکنولوژی است: ‹‹تکنولوژی عبارتست از جمع سه مؤلفه طرح های تولید‘ تکنیک های تولید‘ و عملکردهای مدیریتی››. اهمیت تعریف اخیر این است که عمل مدیریتی هم جزء تکنولوژی بحسب می آید. بعد از خود مفهوم تکنولوژی‘ مفهوم انتقال تکنولوژی مطرح است که معنای مختلفی می دهد‘ از جمله انتقال تکنولوژی از یک بخش به بخش دیگر‘ از یک منطقه جغرافیایی به منطقه ای دیگر و غیره‘ ولی آنچه امروزه عموماً از آن استنباط می شود و مراد ما هم همین است انتقال تکنولوژی از یک کشور به کشور دیگر است.

این مقاله مروری به موضوع گردشگری دینی است. این موضوع ابتدا به لحاظ مفهومی و معنایی بررسی شده و سپس کارکرد و نقش آن در سه سطحِ «واقعیت اجتماعی»، «فرهنگی» و «معنوی» تحلیل شده است. در این سطوح سه گانه، گردشگری دینی یک برساخت اجتماعی و بِسان یک نیاز فرهنگی و معنوی در انسجام و همگرایی انسانی مورد تأکید قرار گرفته و سپس در یک چارچوب مفهومیِ سه گانه «خداخواهی، دگرخواهی و خودیابی» در نگرش اسلامی تبیین و دسته بندی شده است.

این مقاله دارای دو هدف است: نخست، به دنبال استخراج مدل آموزش، پژوهش و تولید علم در رشته علوم سیاسی در کاناداست. این کار با سه ابزار مصاحبه، مشاهده مشارکتی و تحلیل متنی صورت می گیرد. دوم، با مطالعه آموزش، پژوهش و تولید علم در رشته علوم سیاسی در کانادا، به دنبال استخراج درس هایی برای آموزش، پژوهش و تولید علم در این رشته در ایران است. بر این اساس، سوال اصلی این مقاله عبارت است از این که مهم ترین اهداف، ماموریت ها، روش ها و تحولات در آموزش و پژوهش علوم سیاسی در کشور کانادا چیست و چه آموزندگی هایی برای آموزش و پژوهش علوم سیاسی در ایران دارد؟ مطالعه عمیق آموزش، پژوهش و نظریه پردازی در رشته علوم سیاسی در ده دانشگاه کانادا صورت گرفته است و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش تحقیق «نظریه پردازی داده بنیاد» تجزیه و تحلیل، و مدل آموزش، پژوهش و نظریه پردازی در علوم سیاسی در کانادا استخراج شده است

"مقاله حاضر به دو پرسش اساسی پاسخ می دهد: الگوهای استفاده از تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان در میان مخاطبان تهرانی کدامند؟ منشا یا خاستگاه اجتماعی این الگوها کدامند؟ برای پاسخ گویی به این سوالات از سنت پژوهشی « استفاده و رضامندی رسانه ای» ‍ با رویکردی ساختاری- فرهنگی استفاده شد. اعضای نمونه تحقیق (400 بیننده تلویزیون های ماهواره ای) بر اساس روش نمونه گیری گلوله برفی در شهر تهران انتخاب شدند. تحلیل عاملی انجام شده بر روی 60 نوع انگیزه یا دلیل برای استفاده از این تلویزیون ها به شناسایی 10 عامل منجر شد. آزمون همبستگی عامل های بدست آمده (به عنوان متغیر های وابسته) با متغیرهای مستقل نشان داد که مفهوم پردازی «بلاملر» یعنی مفهوم تاثیرات هنجاری ناشی از فرایند جامعه پذیری و مفهوم فرصت های زندگی توزیع شده به لحاظ اجتماعی که منجر به استفاده مکمل یا جبرانی از رسانه ها می شود به خوبی الگوهای استفاده از تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان در تهران را توضیح می دهد. بر این اساس افراد مختلف با نقش های مختلف به این تلویزیون ها روی می آورند و از آن ها برای مقاصد مختلفی استفاده می کنند. همچنین الگوی غالب استفاده از این تلویزیون ها به تسهیل یا تکمیل ارتباطات و پیوندهای اجتماعی مربوط می شود تا به جبران این ارتباطات و پیوندها. "