فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۲۱ تا ۳۴۰ مورد از کل ۱٬۴۰۲ مورد.
حوزههای تخصصی:
بررسی تحول نقش هیربدان در عصر ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در عصر ساسانی با رسمیت یافتن دین زردشتی شاهد قدرت گرفتن روحانیان زردشتی و تشکیل سلسله مراتب آنان و ظهور دو گروه قدرتمند موبدان و هیربدان هستیم. تقریباً همة محققان بر سرِ اینکه پیشینه موبدان عصر ساسانی طایفه مغان مادی بوده است، توافق نظر دارند اما خاستگاه هیربدانِ عصر ساسانی شناخته نیست. بیشتر منابع، جایگاه هیربدان را در استخر پارس گفته و آنان را وابسته به مناسک ایزدبانو اناهیتا دانسته اند. اما پیش از عصر ساسانی از هیربدان در این منطقه خبری نیست و تنها از دسته ای از روحانیان که نگهبان آتش مقدس بودند، نام می رود. آیا هیربدان عصر ساسانی از میان همین روحانیان آتش برخاسته بودند؟ در این مقاله، کوشش شده ارتباط هیربدان با این دسته روحانیان اثبات شود و سپس با استناد به منابع و شواهد، خاستگاه اولیه هیربدان شناسایی شود. بررسی انجام شده نشان می دهد گرچه خاستگاه روحانیان آتش پیش از عصر ساسانی و هیربدان عصر ساسانیْ شهر استخر در جنوب غربی ایران بوده، اما خاستگاه آغازین آنان شمال شرقی ایران بزرگ بوده و از آن منطقه به جایگاه تاریخی خود کوچ کرده اند.
سیمایی درخشان در سپیدهدم تاریخ
حوزههای تخصصی:
ضرابخانه های پارتی
حوزههای تخصصی:
کاخهای ساسانیان و تأثیر آنها بر معماری اوایل دوره اسلامی
حوزههای تخصصی:
روابط ایران و هند بر مبنای روایات ملی آریایی های مشرق یویژه شاهنامه فردوسی
حوزههای تخصصی:
نبرد حرّان
حوزههای تخصصی:
مسیح مهر یا مهر مسیح
تاملی در ماهیت اجتماعی جنبش مزدکیان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
تا کنون ، با وجود کتاب ها و مقاله های متعدد و در همان حال نا کافیی که از دیدگاه ها و سمت گیری های مختلف فکری در خصوص آیین و جنبش مزدکی توسط مورخان و نویسندگان ایرانی ، مسلمان و خارجی – قدیم و جدید – به تحریر در آمده است ، از جمله مسائل مربوط به این جنبش که چندان مورد بررسی قرار نگرفته ، مسئله پر اهمیت پایگاه اجتماعی – طبقاتی آن است . در این باره ، نه در منابع قدیم و نه در تحقیقات جدید ، توصیف و تحلیل درخوری صورت نگرفته است . این ضرورت ، نگارنده را بر آن داشت ، ضمن مباحثی چند ، مسئله مهم مذکور را مورد کاوش قرار دهد ، بدان امید که با این فتح باب ، پژوهندگان دیگر نیز در تعمیق بیشتر بحث مذکور بکوشند . باری ، به ایجاز، تحلیل حاضر ، برخلاف نظر پژوهنده ای ارجمند ، بر این فرضیه استوار است که در خیزش فراگیر مزدکی نه تنها برزگران ( یا دهقانان کم مایه ) ، بلکه تمامی طبقات و گروه های تهی دست جامعه ـ چه روستایی و چه شهری ـ شرکت داشته اند .
معرفی دو تقویم دائمی جدید گاه شماری های هجری شمسسی و هجری قمری
منبع:
گوهر شهریور ۱۳۵۲ شماره ۸
حوزههای تخصصی:
تحقیقات تاریخی: پژوهشی درباره عصر زرتشت
حوزههای تخصصی:
نقد، بررسی و طبقه بندی اسناد و مدارک بنای تاریخی کنگاور (1)
منبع:
آثار ۱۳۷۸ شماره ۱
حوزههای تخصصی:
تاثیر اقتصاد اواخر دوره ی ساسانی در شبه جزیره ی عربستان (The Late Sasanian Economic Impact on the Arabian Peninsula)
حوزههای تخصصی:
شاه آرمانی در ایران باستان و بایستگی های او(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
در آموزه های اخلاقی و دینی ایران باستان مشروعیت سیاسی شاه زمانی محرز است که بایستگی های مورد نظر این آموزه ها را واجد باشد. احراز این بایستگی ها البته پاره ای ذاتی و پاره ای اکتسابی است. رواج آموزه های اخلاقی و دینی در جامعه ایران باستان و بازتاب آن در ذهنیت فرهنگی جامعه از حاکم سیاسی انتظاراتی را طلب می کند که فراتر از حاکم معمولی است به طوری که این انتظارات می تواند در «شاه آرمانی» تجلی پیدا کند. بایستگی های شاه آرمانی را متون دینی و اسطوره های قومی بازتاب داده اند. بنیان مقاله پیش رو بر شناسایی، اهمیت و توصیف و تحلیل آن بایستگی ها گذاشته شده است.
کورنوکوپیا در سپهر نشانه ای عصر اشکانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
کورنوکوپیا یا شاخ نعمت، از جمله نمادهای فرهنگی و اجتماعی است، که در اروپا و ایالات متحده امریکا، مظهر فراوانی و برکت به شمار می رود. منشاء کورنوکوپیا به اساطیر یونانی باز می گردد و به بخشی از افسانه ی زندگی زئوس، بزرگ ایزد یونانی، و نیز به داستان های اسطوره هایی چون هرکول، هِیدِس، دیمیتر و تیشه مرتبط می شود، اما نقش کورنوکوپیا را بر روی برخی نقش برجسته ها و سکه های دوره ی اشکانی نیز می توان شناسایی کرد و برخی از معدود اشیاء بازمانده از آن عصر، به صورت کورنوکوپیا یعنی به شکل شاخی میان تهی طراحی و ساخته شده اند. در این مقاله، به شیوه توصیفی تحلیلی، ضمن معرفی این آثار، معنا و دلالت ضمنی کورنوکوپیا با رویکرد نشانه شناختی فرهنگی، در عرصه ی سپهر نشانه ای دوره ی اشکانی بررسی شده است. حاصل این پژوهش، از توجه اشکانیان به استفاده خویشکاری نماد کرونوکوپیا در تبیین اقتدار و مشروعیت حکومت آنان، به ویژه در محل سکنای مهاجرنشین های یونانی در میان رودان حکایت می کند.
شاهزاده حسین قزوین: مقایسه و تحلیل معماری
حوزههای تخصصی:
شاه گزینی در اساطیر ایران
حوزههای تخصصی:
بر پایه روایات باستانی که در شاهنامه و ادبیات پهلوی آمده، می توان قدیمی ترین الگوی شاه گزینی ایران را در آن ها یافت. این ساختار شاه گزینی برپایه جهان بینی ساسانیان قرار دارد که دارای یک چارچوب معین و از پیش تعیین شده است و نیز قاعده منسجمی برای شاه گزینی دارد. پیش فرض مشروعیت حکومت یک شاه در این الگوی شاه گزینی، تعلق داشتن به خاندان شاهی، گزینش شاهزاده نخست زاده، نژاده بودن مادر، همچنین داشتن اسباب و نمادهای قدرت شاهی در تأیید حکومت وی نقش مهمی ایفا می کردند. این ویژگی ها، ضروری ترین دلایل برای مشروعیت شاه بود و تشخیص این ویژگی ها به عهده بزرگان، اشراف و هموندان خاندان های نژاده شاهی و پهلوانان بود. در آن دوره، آن ها به مثابه انجمن گزینشی عمل می کردند و نقش تعیین کننده ای در انتخاب شاه داشتند و حتی این انجمن گزینشی برای پیدا کردن شخصی که با این معیارها متناسب بود به جستجوی شخص مورد نظر می پرداختند. در این پژوهش کوشش خواهد شد با نگاهی به چگونگی شاه گزینی در اساطیر ایران، مهم ترین مبانی شاه گزینی در تاریخ ایران را مورد مطالعه قرار دهیم.