درخت حوزه‌های تخصصی

فضا یکی از اساسی ترین عناصر کتابخانه دانشگاهی محسوب می شود و می تواند نقشی تعیین کننده در موفقیت و شکست برنامه های آن داشته باشد. با توجه به لزوم تناسب فضای کتابخانه های دانشگاهی با لطیف وسیعی از خدمات و فعالیتهای آنها‘ این بررسی برآن است که وضعیت موجود فضای 111 کتابخانه متعلق به 30 مؤسسه آموزشی عالی مستقر درشهر تهران را که حداقل در سطح کارشناسی فعالیت دارند براساس استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی انجمن کتابخانه های پژوهشی و دانشگاهی (ACRL) مورد ارزیابی قرار دهد. طبق این استاندارد محاسبه فضای مورد نیاز کتابخانه های دانشگاهی براساس فرمولی صورت می گیرد که در آن فضاهای مورد نیاز دانشجویان‘ کارکنان‘ و مجموعه موجود آنها منظور شده است. اطلاعات مورد نیاز در باره وضعیت موجود کتابخانه های دانشگاهی از طریق تکمیل پرسشنامه‘ مصاحبه و مشاهده وضع آنها‘ گردآوری شده است. این بررسی حاکی از آن است که فضای کتابخانه ها در 8 (25%) مؤسسه آموزش عالی بالاتر از سطح استاندارد و در سایر موارد زیر استاندارد بوده است. در پایان مقاله پیشنهادهایی در زمینه رفع کمبودهای موجود در فضای کتابخانه های دانشگاهی با توجه به نیازهای فنی و عملی آنها ارائه شده است.

پژوهش حاضر، با هدف تدوین و اعتباریابی بسته آموزشی مدرسه محور مبتنی بر تئوری انتخاب و تعیین اثربخشی آن بر سرزندگی تحصیلی انجام شد. طرح تحقیق به صورت پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل به تفکیک جنس بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان مدارس عادی دولتی کلاس یازدهم رشته تجربی منطقه 11 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 1396-1395 را شامل می شد. داده های تحقیق به روش تمام شماری از 448 دانش آموز گردآوری شد و درنهایت نمونه آماری در دو گروه آزمایش و کنترل به ترتیب شامل 41 و 30 نفر از دانش آموزان، مورد مطالعه قرار گرفت. تدوین بسته در سه مرحله مقدماتی تا پایانی در قالب کتاب کار و راهنمای مدرس در 8 جلسه آموزش 120 دقیقه ای انجام و ارائه شد. برای اعتباریابی بسته از اعتبار محتوایی استفاده شد. ابزار تحقیق مقیاس سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده (1391) بود که برای سنجش سرزندگی تحصیلی در این پژوهش استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بسته آموزشی توانسته به صورت معنی داری میزان سرزندگی تحصیلی را افزایش دهد. میانگین نمرات پس آزمون با 20% افزایش از 23.49 به 27.90 رسیده که نشان از رشد قابل ملاحظه ای در سرزندگی تحصیلی دارد. به علاوه میزان سرزندگی تحصیلی بعد از اجرای پس آزمون پیگیری شد و نتایج نشان داد که تغییر محسوسی در نتایج پس آزمون بعد از دو ماه ایجاد نشده است. در تبیین این نتیجه می توان چنین گفت که برنامه آموزشی در طولانی مدت نیز اثربخش بوده است. به عبارت دیگر، بافراگیری اصول تئوری انتخاب، دانش آموزانمسئولانه دست به انتخاب هایجدید برای دستیابی به موفقیت و عملکرد بهتری زده اند.

تحلیل محتوا یک علم و روش تحقیق است که در زمینه کتب درسی به دلیل اهمیت موضوع، طرفداران زیادی پیدا کرده است. «هدف از تحلیل محتوا، یافتن نسبت بین اهداف و محتوا به منظور بهبود محتوای موجود می باشد (سمیعی و افضل خانی، 1392).» با تحلیل محتوا می توانیم با فعال و پویا کردن کتاب و انتخاب مفاهیم خوب کیفیت کتاب درسی را بالا ببریم. این پژوهش با هدف تحلیل محت وای کت اب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی بر اساس الگوی مریل انجام شده است. جامعه آماری، محتوای کتاب درسی علوم تجربی پایه ششم ابتدایی در سال تحصیلی 1398 – 1397 می باشد. نمونه آماری برابر با حجم جامعه آماری می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق آن، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا می باشد، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشتر دروس کتاب از نوع عملی بود همچنین انواع ارائه اولیه و ثانویه به میزان مناسبی به کار رفته بود همچنین اصل تفکیک در بیشتر درس های این کتاب رعایت شده، اصل تنوع مثال، اصل همتاسازی و سطح دشواری در این کتاب رعایت شده است.

اهداف: یکی از دغدغه های امروز سازمآن ها در بحث آموزش های ضمن خدمت و توسعه کارکنان، اثربخشی دوره های آموزشی است. هدف این مطالعه، به کارگیری و سنجش اثر بخشی مدل طراحی آموزشی دیک و کری در برنامه های آموزش ضمن خدمت کارکنان بود. روش: روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود که از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش کارکنان شرکت کننده در برنامه آموزشی منتخب در دانشگاه فردوسی مشهد بود که 60 نفر انتخاب شدند و به گروههای آزمایش و کنترل انتساب تصادفی یافتند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل دو پرسش نامه جهت سنجش رضایت، نگرش و آزمون پیشرفت تحصیلی جهت ارزیابی اثربخشی یادگیری فراگیران بود. روایی ابزارها از طریق روایی محتوایی و پایایی آن ها از آلفای کرونباخ و کودر- ریچاردسون احراز گردید. یافته ها: در خصوص مولفه های تشکیل دهنده اثربخشی نتایج نشان داد که فراگیران در گروه آزمایش رضایت بیشتر، نگرش مثبت تر، و یادگیری بهتردر قیاس با دوره های آموزشی موجود داشتند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق می توان نتیجه گیری نمود به کارگیری مدل طراحی آموزشی دیک و کری در آموزش های ضمن خدمت دانشگاهی موجب افزایش اثربخشی دوره های آموزشی می شود.

در این مقاله هدف معرفی پایان نامه نیست. بلکه ارائه مطالبی از پایان نامه است که بر اساس نظریه نقش گرای نظام مند هلیدی به بررسی کتابهای درسی دانشگاهی و مقایسه آنها با متون همسان غیر درسی پرداخته است. بر این اساس کتابهای درسی دانشگاهی و کتابهای غیر درسی همسان از دو جنبه متفاوت، تجزیه و تحلیل میشوند. اول، توزیع فراوانی فرایندها در این کتب و دوم چهارچوب نگارش کتابهای درسی در مقایسه با کتب غیر درسی همسان. در این پژوهش، کتابهای درسی و غیر درسی دانشگاهی در دو رشته مختلف علوم انسانی و علوم پایه، جامعه آماری را تشکیل میدهند و با استفاده از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته و بر این اساس مشخص میشود که توزیع درصد فرایندها در کتابهای مربوط به رشته علوم انسانی و علوم پایه متفاوت است. بر این اساس، فرایندهای مادی و رابطه ای در کتابهای انتخاب شده علوم پایه بیشتر از علوم انسانی است و از سوی دیگر توزیع فراوانی فرایند های ذهنی و بیانی در رشته های علوم انسانی بیشتر است.

زمینه: کودکان دارای آسیب بینایی در زندگی با چالش های متعددی از جمله مشکلات جسمی و روانی روبه رو می شوند. می توان به مشکلاتی همچون؛ عدم استقلال فردی، افزایش وابستگی به دیگران، افت عملکرد، امید کم به آینده و نیازمند شدن به کمک در انجام امور زندگی، انزوای اجتماعی و عدم شرکت در فعالیت های اجتماعی در این کودکان اشاره نمود نتیجه گیری: توجه به رشد حرکتی در دوران نوزادی و اوایل کودکی می تواند به استقلال فرد با آسیب بینایی در تمامی حیطه های زندگی کمک نماید. با آگاه شدن از مراحل رشد حرکتی و مشکلات حرکتی در کودکان با آسیب بینایی می توان مداخلات و توجهات بهنگامی را به این گروه ارائه نمود.

هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین ارزشیابی های کلاسی و جو یادگیری در کلاسهای درس دوره راهنمایی نواحی پنجگانه ی شهر اصفهان بوده است. جامعهی آماری این پژوهش کلیه ی معلمان مدارس دوره ی راهنمایی شهر اصفهان بوده است. حجم نمونه 30 نفر بوده است که به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی متناسب با حجم و با توجه به متغیر جنسیت و ناحیه محل خدمت انتخاب گردیده اند. روش پژوهش همبستگی است و داده ها به وسیله دو چک لیست و با مشاهدهی رفتار معلمان در کلاس های درس در طول یکسال تحصیلی به دست آمده است. نتایج این پژوهش نشان داد که معلمان دوره ی راهنمایی شهر اصفهان کارکرد ارزشیابی را پایین تر از حد متوسط (84/2= ) و فرآیند یاددهی- یادگیری را بیشتر از حد متوسط (33/3= ) ایجاد نموده اند. بین ارزشیابیهای مستمر کلاسی وجو یادگیری رابطه ی مثبت و معنی داری وجود داشته است. ضریب همبستگی 554/0 و ضریب تعیین 307/0 بوده است. به عبارت دیگر 30 درصد جو یادگیری کلاس درس را می توان بوسیله ارزشیابی تبیین نمود.

هدف از تحقیق حاضر تبیین ضرورت طراحی برنامه تربیت دبیر کار و فناوری در دانشگاه فرهنگیان و در نهایت اجرای آن است که می توان از آن به عنوان برنامه درسی مغفول (پوچ) یاد کرد. این پژوهش، مطالعه موردی است که به انگاره تحقیقات کیفی و تفسیرگرایانه تعلق دارد. منبع داده های این پژوهش، تجربیات پژوهشگر و سایر همکاران به عنوان معلم، در دوران تحصیل در مراکز تربیت معلم و همچنین پاره ای از مطالعات کتابخانه ای می باشد. تحلیل داده هانشان می دهد که برنامه تربیت دبیر کار و فناوری در دانشگاه فرهنگیان را می توان از نوع برنامه درسی پوچِ آشکار در نظر گرفت، که حذف کنونی آن در دانشگاه فرهنگیان، نظام تعلیم و تربیت را در حوزه آموزش حرفه گرایی و مهارت آموزی در آموزش و پرورش عمومی کشور را با چالش های اساسی روبه رو می گرداند. از جمله این مشکلات و چالش ها می توان به فرایند ریزش دبیران متخصص کار و فناوری بدون جایگزینی، واگذاری آموزش و تدریس به دبیران غیرمتخصص و غیرمرتبط، جذب افراد ناکارآمد به بدنه آموزش و پرورش، تغییر رشته و دوره های تحصیلی فارغ التحصیلان اسبق مراکز تربیت معلم (دانشگاه فرهنگیان)، امکانات سخت افزاری و نرم افزاری اشاره کرد.

زمینه: آموزش مبتنی بر وب، یکی از فن آوری های نوین آموزشی است که با کاربرد رویکردهای اکتساب دانش مبتنی بر سازنده گرایی و عینیت گرایی و با بهره گیری از رایانه و اینترنت، می تواند محیطی مناسب را برای آموزش ایجاد کند. از آنجایی که کودکان بانیازهای ویژه عموماً نسبت به کودکان عادی، دارای محدودیت هایی در یادگیری می باشند به نظر می رسد آموزش مبتنی بر وب بتواند نقش مهمی در جبران محدودیت های یادگیری این کودکان ایفا نماید. مقاله حاضر با مرور پژوهش های مربوط به حوزه ی آموزش مبتنی بر وب، سعی نموده است تا مبانی نظری و مفروضه ها، دستورالعمل ها و گام های طراحی و ارزیابی، نمونه ای از مدل های آموزشی، اثربخشی، مزایا و معایب آموزش مبتنی بر وب برای دانش آموزان بانیازهای ویژه را معرفی نماید. نتیجه گیری: نتایج گویای آن است که آموزش مبتنی بر وب با ارائه ی محتوای جذاب، درگیرنمودن یادگیرنده در فرایند یاددهی- یادگیری و نیز فراهم نمودن آموزش از راه دور، امکان یادگیری را در هر زمینه، در هر زمان و در هر مکان برای دانش آموزان با نیازهای ویژه فراهم می آورد. البته با توجه به مشکلاتی که درباره ی آموزش از راه دور وجود دارد نیاز است تا عناصر برنامه های آموزشی مبتنی بر وب برای دانش آموزان با نیازهای ویژه با در نظر گرفتن این مشکلات، طراحی یا بهبود یابند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی بازی آموزشی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه اول ابتدائی در درس فارسی انجام شده است. این تحقیق یک پژوهش نیمه آزمایشی بوده با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل که از دو گروه آزمایش و کنترل تشکیل شده بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش آموزان پایه اول دبستانی شهر خمین در سال تحصیلی 96-1395 تشکیل دادند که تعداد آنان 1841 نفر بود. روش نمونه گیری پژوهش به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای بود. با توجه به اینکه روش پژوهش این تحقیق روش نیمه آزمایشی است، حجم نمونه در هر گروه 15 نفر انتخاب شد. جهت پاسخ گویی به فرضیه های فرعی 1 و 2، از آزمون مهارت خواندن و نوشتن در درس فارسی، برای سنجش یادآوری مطلب، از آزمون حافظه بصری کیم- کاراد و به منظور اندازه گیری درک کلمات و واژه ها از تصاویر و برای آزمون تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس استفاده شده است. نتایج حاکی از اثربخشی بازی های آموزشی بر افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه اول ابتدائی در درس فارسی، مهارت خواندن و نوشتن و در درک کلمات و تصاویر بود؛ همچنین تأثیر بازی های آموزشی بر درک کلمات و واژگان و یادآوری مطالب معنادار بوده و موجب افزایش درک کلمات و یادآوری مطالب در آن ها شده است؛ علاوه براین، بازی های آموزشی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه اول ابتدائی در درس فارسی تأثیر دارد و لذا زمانی که دانش آموزان بازی های آموزشی را دریافت می کنند، مهارت های خوانداری و نوشتاری آن ها بهبود می یابد، مطالب را بهتر به یاد می آورند و درک کلمات و واژگان بهتری را تجربه می کنند.