درخت حوزه‌های تخصصی

زمینه و هدف: خودناتوان سازی به عنوان راهبردی تعریف می شود که فرد برای توجیه شکست احتمالی خود با دست کاری، موقعیت عذری ایجاد می کند. پژوهش ها نشان داده اند این رفتار در موقعیت هایی که برای فرد مهم است، مانعی برای موفقیت می شود. ویژگی های روان سنجی مقیاس خودناتوان سازی تاکنون در ایران مورد بررسی دقیق قرار نگرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس مذکور بود. مواد و روش ها: طرح پژوهش از نوع توصیفی (همبستگی) بود که در یک نمونه 650 نفری از دانشجویان کارشناسی دانشگاه که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده بودند، اجرا گردید. ابزار پژوهش، نسخه اصلی مقیاس خودناتوان سازی (25 ماده ای) و سیاهه عزت نفس روزنبرگ بود. داده های جمع آوری شده با روش های تحلیل عاملی اکتشافی، آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسن مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی داده ها نشان داد که 23 ماده از مقیاس بر روی سه عامل ""خلق منفی""، ""تلاش""، و""عذرتراشی"" بار می شوند. بر اساس نظریه، جمع نمره خلق منفی با نمره معکوس تلاش نشان دهنده خودناتوان سازی رفتاری و جمع نمره خلق منفی با عذرتراشی نشان دهنده خودناتوان سازی ادعایی است. آلفای کرونباخ عوامل از 6/0 تا 72/0 و برای کل مقیاس 77/0 می باشد. ضریب پایایی 84/0 است که نشان دهنده پایایی مقیاس خودناتوان سازی است. همچنین ضریب همبستگی نمره خودناتوان سازی با نمره عزت نفس 54/0- می باشدکه نشان دهنده روایی توافقی مقیاس مذکور است. نتیجه گیری: مقیاس فارسی 23 ماده ای خودناتوان سازی، اعتبار و روایی مناسبی دارد و برای سنجش خودناتوان سازی معتبر است. پیشنهاد می شود ویژگی های روان سنجی مقیاس مذکور در نمونه های غیر دانشجویی نیز بررسی شود.

برای ارزشیابی طرح مجتمع های آموزشی، اطلاعات لازم از منابع متعدد و با استفاده از ابزارهای مختلف (مطالعه اسناد، مصاحبه و پرسشنامه) جمع آوری شد. در سطح کشور، حجم نمونه آماری 3674 نفر بود ک از میان گروه های مختلف انتخاب شدند: و با 64 نفر کارشناس، 56 نفر رئیس مجتمع آموزشی، 42 نفر نماینده انجمن اولیاء و مربیان در هیات امناء، 50 نفر نماینده معلمان در هیات امناء، 52 نفر مدیران مدارس در هیات امناء، 40 نفر نماینده آموزش و پرورش در هیات امناء مصاحبه شد. همچنین، تعداد 220 مدیر مدرسه، 1000 معلم، 1050 ولی دانش آموز و1100 دانش آموز، به پرسشنامه های ویژه پاسخ دادند. یافته های مطالعه حاضر نشان داد که بیشتر افراد نمونه آماری دستورالعمل اجرای طرح را مناسب ارزیابی کرده اند، ولی تاسیس مجتمع های آموزشی را مستلزم تامین شرایط ویژه ای دانسته اند که از این شرایط غفلت شده است. بسیاری از مصاحبه شونده ها درباره افزایش اختیار مدیران مدارس ابراز تردید کرده یا به کاهش اختیار مدیران مدارس در اثر تاسیس مجتمع اشاره کرده اند. بیش از 70 درصد اعضاء هیئت های امناء، مدیران مدارس، معلمان، دانش آموزان و اولیاء آنها درباره جنبه های مختلف طرح و وظایف اختصاصی خود ابهام دارند. بنابراین، اطلاع رسانی و نظارت از طرف حوزه ستادی و سازمان آموزش و پرورش استان بسیار ضعیف ارزیابی می شود. مدارس عضو مجتمع های فعال در برخی زمینه ها (برگزاری جلسه های آموزش خانواده، اردوهای دانش آموزی، مسابقه های علمی و استفاده مشترک از امکانات آموزشی) همکاری کرده اند، ولی وسعت و کیفیت فعالیت ها در حد مطلوب نبود و تاثیر اختصاصی طرح مورد نظر بر فعالیت ها و عملکرد مدارس عضو ناچیز ارزیابی می شود. بیش از 70 درصد عوامل اصلی مجتمع ها، اعتقاد دارند که در اثر تاسیس مجتمع های آموزشی در برنامه مدارس عضو تغییرات محسوسی به وجود نیامده است. مجموعه شواهد فراهم شده نشان می دهد که در زمینه مدیریت منابع مالی و نیروی انسانی و فضا و تجهیزات آموزشی اقدام مهمی انجام نشده است. مؤفقیت آمیز نبودن طرح را می توان به چند عامل اساسی نسبت داد که یکی از آنها واکنش گروه های ذی نفع نسبت به طرح است. بی تفاوتی یا ضعف احساس تعهد عوامل انسانی نسبت به طرح کاملاً مشهود بوده و کمبود انگیزه در همه سطوح اداری به چشم می خورد. به همین دلیل، طرح به صورت خیلی ناقص اجرا شده است. در واقع، شرایط مطلوب برای اجرای طرح مجتمع های آموزشی در ایران فراهم نبوده است.

"مقدمه: استفاده از آزمون­های سایکوفیزیکی برای سنجش عملکرد ثانویه ذهنی، ازجمله توجه انتخابی در افراد سالم و بیمار تکنیکی پرکاربرد در حوزه روان­شناسی و به خصوص روان­شناسی عصب­شناختی به حساب می­آید. آزمون ""کاوش نقطه"" یکی از آزمون­هایی است که برای سنجش توجه انتخابی در گستره­ای از اختلالات افسردگی و اضطراب کاربرد فراوانی دارد. مبنای این آزمون، استفاده از واژه­ها به­عنوان محرک­های روان­شناختی است که به دلایل زبانی و فرهنگی محدودیت­هایی ایجاد می­کند. در این مطالعه، نسخه تغییریافته­ای از این روش با جایگزینی کلمات با چهره­های هیجانی ابداع شد و روایی و اعتبار آن مورد بررسی قرار گرفت. روش: نسخه تغییریافته آزمون کاوش نقطه در گروه نمونه­ای شامل 40 آزمودنی سالم و بزرگسال مورد ارزیابی قرار گرفت. . یافته­ها: نتایج به­دست­آمده نشان­دهنده اعتبار بالای محرک­های تصویری مورداستفاده در این آزمون و همچنین اعتبار پاسخ آزمودنی­ها در برابر عکس‌ها بود. به­علاوه، نمرات به­دست­آمده در مورد توجه، ارتباط معنی­داری با سطح سواد و جنسیت آزمودنی­ها نداشت که نشان­دهنده توان این آزمون در سنجش توجه انتخابی، مستقل از متغیرهای جمعیت­شناختی بود. نتیجه­گیری: آزمون به­کارگرفته­شده در این پژوهش اعتبار قابل­قبولی برای پژوهش­های بین­فرهنگی دارد و استفاده از آن به سایر پژوهشگران توصیه می­شود."

" مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و اعتباریابی مقیاس مقابله با بحران اندلر و پارکر انجام شد. روش: نمونه آماری پژوهش 410 دانش­آموز سال اول دبیرستان­های مختلف شهر تبریز بودند که به روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای انتخاب شدند. نمونه­ها با اجرای مقیاس مقابله با بحران اندلر و پارکر و پرسش­نامه شیوه­های مقابله بیلینگز و موس مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای بررسی روایی سازه، روش تحلیل عاملی اکتشافی و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی مورد استفاده قرار گرفت و برای محاسبه اعتبار از روش بازآزمایی, دو نیمه­سازی و آلفای کرونباخ استفاده شد.یافته‌ها: مؤلفه­های به­دست­آمده ٥٨% کل واریانس را تبیین کردند. نتیجه‌گیری: تعداد عامل­های استخراج­شده نهایی، عوامل اصلی مورد توافق اندلر و پارکر را به دست می­دهد که با نتایج تحلیل عاملی پژوهش حاضر تا حد بسیار بالایی هماهنگی دارد و نشان می­دهد که این مقیاس از روایی مناسبی برخوردار است. بین عوامل مقیاس نیز هماهنگی و همبستگی وجود دارد. ابزار و مقیاس­های فرعی آن از اعتبار و روایی قابل­قبول برخوردار است."

هدف مطالعه حاضر، بررسی ویژگی­ های روان­سنجـی جـدول زمیـنه­ یـابـی ترس ـ نسخـه سوم (FSS-III)، یعنی پایایی، روایی، تعیین ساختار عاملی، و برازش این ساختار در جمعیت دانشجویی بود.FSS-III یک پرسشنامه خودسنجی با 87 ماده است که وجود و شدت انواع ترس­ها از جمله هراس­های خاص، گذر هراسی، و هراس اجتماعی را می­سنجد. در این مطالعه، به شیوه نمونه­ گیری طبقه­ای نسبتی، 386 دانشجوی دانشگاه تبریز شامل 194 مرد و 192 زن انتخاب شدند و FSS-III و پرسشنامه ترس (FQ) را تکمیل کردند. پایایی از طریق دو روش همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) و بازآزمایی با فاصله یک هفته­ محاسبه شد که به ترتیب 0/95 و 0/94 بودند. روایی FSS-IIIاز طریق همبستگی آن با FQ و خرده مقیاس ­های آن، یعنی هراس از خون، گذرهراسـی، و هراس اجتماعـی محاسبه شد که میزان آن به ترتیب برابر با 0/47، 0/44، 0/34، و 0/29 بود (0/01>P). میانگین زنان درFSS-III، در مقایسه با مردان، بالاتر و معنادار بود (0/001>P). تحلیل عاملی اکتشافی که روی ماده­ های FSS-III انجام شد به یک راه حل 25 عاملی انجامید که 69 درصد از واریانس را توضیح می­داد. آزمون اسکری یک راه حل 6 عاملی را پیشنهاد کرد. تحلیل عاملی تأییدی، با توجه به شاخص­های برازش، از میان الگوهای عاملیِ 1 تا 6 عاملی، الگوی 6 عاملی را دارای بالاترین برازش یافت. عامل­های به دست آمده، با توجه به محتوای ماده­های هر یک به ترتیب هراس از حیوانات، هراس از خون/ تزریق/ آسیب، هراس از محیط­ های طبیعی، هراس از ارزیابی منفی دیگران، هراس اجتماعی، و گذرهراسی نام گرفتند.

هدف: هدف مطالعه حاضر، بررسی پایایی و روایی سازه نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی است. روش: به منظور دست یابی به هدف پژوهش، 265 دانشجوی دانشگاه اصفهان به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی را تکمیل کردند. یافته ها: نتیجه ساختار عاملی یا روایی سازه با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریماکس چهار عامل بود که 42/58 درصد واریانس کل آزمون را تبیین کرد. این عوامل عبارت اند: روبه بالای خودارجاع، روبه پایین بدون ارجاع، روبه بالای دیگرارجاع و روبه بالای بدون ارجاع. پایایی سازه نسخه فارسی این مقیاس و چهار عامل از طریق آلفای کرونباخ و بازآزمایی برآورد شد که همگی رضایت بخش بودند. نتیجه گیری: برای سنجش تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی در ایران می توان از نسخه فارسی مقیاس تفکر خلاف واقع برای حوادث منفی به عنوان یک آزمون معتبر استفاده کرد.

هدف این پژوهش، ساخت مقیاسی برای سنجش تحمل ابهام بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دو دانشگاه پیام نور و آزاد اسلامی مبارکه اصفهان تشکیل می دادند که از میان آنها 400 نفر به شیوه تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای بررسی روایی سازه پرسشنامه مقدماتی، از روش آماری تحلیل عوامل استفاده شد. از نتایج تحلیل عاملی با روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس برای 33 سؤال، 7 عامل به دست آمد که به ترتیب، ابهام عاطفی، اجتناب از پیچیدگی، اجتناب از بی نظمی، ضعف جرات ورزی، اجتناب از مبارزه طلبی، اجتناب از ابهام زیبایی شناختی و پیش بینی ناپذیری نامگذاری شدند. مقادیر کل ارزش ویژه مقیاس 33 سؤالی برابر با 73/14، KMO (نشان دهنده کفایت نمونه گیری) برابر با 86/0 و آزمون کرویت بارتلت برابر با 18/3795، (0001/0>P) به دست آمد. برای بررسی روایی همزمان از مقیاس 20 سؤالی مک دونالد استفاده شد. ضریب روایی به دست آمده برابر با 57/0، (01/0>P) بود. برای بررسی پایایی مقیاس ساخته شده از آلفای کرونباخ و بازآزمایی استفاده شد و ضرایب به دست آمده با این روشها برای کل مقیاس به ترتیب برابر با 77/0 و 75/0 (001/0>P) محاسبه شد. همچنین ضرایب پایایی با روش آلفای کرونباخ برای عوامل مقیاس ساخته شده، عبارت بود از: ابهام عاطفی 80/0، اجتناب از پیچیدگی 65/0، اجتناب از بی نظمی 69/0، ضعف جرات ورزی 59/0، اجتناب از مبارزه طلبی 54/0، اجتناب از ابهام زیبایی شناختی 55/0 و پیش بینی ناپذیری 47/0. تفسیر کیفی نتایج نشان داد که 25/32 درصد از آزمودنی ها دارای تحمل ابهام بالا و 25/30 درصد آنها از تحمل ابهام پایینی برخوردارند.