درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از این پژوهش ساخت و اعتباریابی مقیاس میزان پیشرفت درمان وابستگی به مواد است. این پژوهش از نوع پیمایشی مقطعی می باشد. جامعه آماری این پژوهش تمامی افراد مراجعه کننده به مراکز درمان وابستگی به مواد در شهر شیراز می باشد . که 470 نفر از افراد مراجعه کننده به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند بطوری که این میزان بر حسب حجم آخرین خوشه و اهداف پژوهش بدست آمد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته مقیاس پیشرفت درمان وابستگی به مواد می باشد که روایی محتوایی، صوری و سازه ای آن مورد بررسی قرار گرفت سپس پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و روش دونیمه سازی و ضریب بازآزمایی محاسبه گردید. در این پژوهش از تحلیل عاملی و چرخش واریمکس به منظور بررسی روایی سازه ای، ازآلفای کرونباخ به منظور بررسی هماهنگی درونی سوالات استفاده گردید. از نتیجه حاصل از تحلیل عاملی 3 عامل جسمی، روانی و اجتماعی استخراج گردید. سوالات هر خرده مقیاس با یکدیگر دارای بار عاملی بیش از 5/0 بودند. میزان آلفای کرونباخ در خرده مقیاسهای جسمی، روانی و اجتماعی و مقیاس کل به ترتیب برابر با 83/0، 73/0، 81/0، 92/0 و ضریب دو نیمه سازی وبازآزمایی به ترتیب برابر با 66/0 و 86/0 محاسبه گردید. نتایج نشان داد که آزمون از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و قابل اجرا می باشد.

امروزه برای اکثر افراد در جوامع مختلف فرایند انتخاب همسر مسئله ای مهم و مشکل است. انتخاب فرد مناسب برای ازدواج یکی از پراسترس ترین تصمیمات فرد در طول زندگی می باشد. افراد برای یافتن فرد مناسب ازدواج به شدت تلاش و سعی می کنند قبل از ازدواج دریابند آیا انتخاب صحیحی کرده اند. اما متاسفانه زیربنای اساسی تلاش افراد در انتخاب فرد مناسب از باورها یا انتظارات غیرواقعی نشات می گیرد. کوب، لارسون و واتسون (2003)، جهت بررسی این باورها، مقیاس نگرش های مربوط به انتخاب همسر را ساختند که 7 باور غیرمنطقی را مورد ارزیابی قرار می داد: زندگی مشترک، تنها و فقط یکی، عشق کافی است، آسانی تلاش، زوج متضاد، ایده آل نگری و اطمینان کامل. پژوهش حاضر اعتبار و روایی نسخه فارسی این مقیاس را مورد بررسی قرار داد و بر اساس تحلیل عامل به استخراج باورها پرداخت که عبارت بودند از: عشق باوری، تجربه محوری، ایده آل نگری، متضاد جویی، آسان بینی و خوش باوری. موفقیت تحلیل عاملی در نشان دادن ساختار زیربنایی پرسشنامه و میزان قابل توجه واریانس تبیین شده توسط آن را می توان به عنوان شاهدی بر روایی در نظر گرفت. اعتبار پرسشنامه از سویی با استفاده از آلفای کرونباخ و از سوی دیگر بر اساس میزان بالای واریانس تبیین شده توسط تحلیل عاملی تایید شد.

و مقدمه: ﻫﺪف ﻋﻤﺪه تحقیقﺣﺎﺿﺮ اﻋﺘﺒﺎریاﺑﯽ مقیاس خانوادگی تفکیک خویشتن روی زنان و مردان متاهل شرکت کننده در کلاسهای آموزش خانواده مدارس راهنمایی در شهرستان سنندج بود. روش:طرح تحقیقازنوعتحقیقهمبستگی است( تحلیل عاملی به شیوه ی چرخش متمایل از نوع ابلیمین مستقیم و تحلیل عامل تاییدی بود). حجم نمونه512 نفر بود که در دو مرحله (مرحلة اول 321 و مرحلة دوم 191) و از بین ﮐﻠیة زنان و مردان متاهل شهرستان سنندج در سال 1390 بودند، که ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺳﺎده اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و مقیاسهای خانوادگی تفکیک خویشتن و پرسشنامه های ملاک را تکمیل ﻧﻤﻮدﻧﺪ. داده ها به روش تحلیل ﻋﺎﻣﻠﯽ به شیوه ی ﭼﺮﺧﺶ متمایل از نوع آبلیمین مستقیم و تحلیل عامل تاییدی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از روش تحلیل ﻋﺎﻣﻠﯽ به شیوة چرخش متمایل از نوع ابلیمین مستقیم، چهار ﻋﺎﻣل تفکیک خویشتن را ﻧﺸﺎن داد و با تحلیل عامل تائیدی آنها برازش شدند. ضرایب پایاییﻫﻤﺴﺎﻧﯽ دروﻧﯽ از ﺟﻤﻠﻪ آﻟﻔﺎیﮐﺮوﻧﺒﺎخوتصنیف ﺑﺮای43ﻣﺎده و چهار ﻋﺎﻣﻞ (به ترتیب با مقدار 89/0 و 83/0) رﺿﺎیت ﺑﺨﺶﺑﻮدﻧﺪ. همچنین، ضرایبروایی همگراو واگرا تفکیک خویشتن با پرسشنامه های عاطفه ی مثبت و منفی، پرسشنامه اعتماد به نفس، مقیاس بازنگری چک لیست علایم 90 (بعد اضطراب و حساسیت بین فردی) به ترتیب (38/0، 41/0- ، 39/0، 42/0- و 36/0-) بدست آمده است که در سطح (0001>p) معنادار است. ﺑﻪ ﻋﻼوه،تحلیل آزمونT ﻧﺸﺎنداد ﮐﻪ بین زنان و مردان در عاملها ﺗﻔﺎوت وﺟﻮد ﻧﺪارد و همچنین تحلیل واریانسﭼﻨﺪ ﻣتغیری نشان داد که بینﮔﺮوهﻫﺎیﺳﻨﯽﭘﻨﺞﮔﺎﻧﻪ از ﻟﺤﺎظ میزانتفکیک خویشتن ﺗﻔﺎوت وﺟﻮد ﻧﺪارد. نتایج: ﻧﺘﺎیج ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از تحلیل ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺑﺎ تحقیقات پیشین ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗوّﺟﻪ ﺑﻪ روایی و پایایی ﭘﺮﺳشنامه ی تفکیک خویشتن از آن ﻣﯽ ﺗﻮان در ﻣﺤیط ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺸﯽ خانوادگی#,

هدف: ﻫﺪف ﻋﻤﺪه تحقیقﺣﺎﺿﺮ اﻋﺘﺒﺎرﯾﺎﺑﯽ مقیاس خانوادگی کیفیت زناشویی، فرم تجدید نظر شده روی زنان و مردان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان سنندج بود. روش: طرح تحقیق از نوع تحقیق همبستگی است ( تحلیل عاملی به شیوة چرخش متمایل از نوع آبلیمین مستقیم و تحلیل عامل تائیدی بود). حجم نمونه شامل 384 نفر زن و مرد متاهل در دسترس در نیم سال اول 1390 که به مراکز مشاوره شهرستان سنندج مراجعه کردند، بودند و مقیاسهای کیفیت زناشویی، فرم تجدید نظر شده و پرسشنامه های ملاک را ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و داده ها به روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ به شیوه ی ﭼﺮﺧﺶ متمایل از نوع آبلیمین مستقیم و تحلیل عامل تائیدی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از روش ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ به شیوة چرخش متمایل از نوع ابلیمین مستقیم، سه ﻋﺎﻣل کیفیت زناشویی (توافق، رضایت، انسجام)را در جامعه ایرانی ﻧﺸﺎن داد و با تحلیل عامل تائیدی آنها برازش شدند. ﺿﺮاﯾﺐ ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ ﻫﻤﺴﺎﻧﯽ دروﻧﯽ از ﺟﻤﻠﻪ آﻟﻔﺎیﮐﺮوﻧﺒﺎخ و تصنیف ﺑﺮای 14 ﻣﺎده و سه ﻋﺎﻣﻞ در کل پرسشنامه (به ترتیب با مقدار 92/0 و 89/0) رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶﺑﻮدﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ضرایب روایی همگرا کیفیت زناشویی با پرسشنامه رضایتمندی زناشویی، پرسشنامه ارزیابی همبستگی زوجین، مقیاس سازگاری توافق دونفری به ترتیب (39/0، 36/0، 33/0) بدست آمده است که در سطح (0001>p) معنادار است. ﺑﻪ ﻋﻼوه، ﺗﺤﻠﯿﻞآزمونT ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﯿﻦ زنان و مردان در عاملها ﺗﻔﺎوت وﺟﻮد ﻧﺪارد و همچنین تحلیل وارﯾﺎﻧﺲ ﭼﻨﺪﻣﺘﻐﯿﺮی نشان داد که ﺑﯿﻦﮔﺮوهﻫﺎی ﺳﻨﯽ هشت گانه از ﻟﺤﺎظ کیفیت زناشویی ﺗﻔﺎوت وﺟﻮد ﻧﺪارد. نتیجه گیری: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رواﯾﯽ و ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ ﭘﺮﺳشنامة کیفیت زناشویی از آن ﻣﯽ ﺗﻮان در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺸﯽ و خانواده گی در و تعیین کیفیت زناشویی اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد.

بازی برای محققان دریچه ای به دنیای کوکان می گشاید تا از آن طریق بتوان وارد دنیای آنان شد و اطراف را از دید آنها مشاهده نمود. وجود ابزارهای مناسب برای ارزیابی بازی، در حیطه ی پژوهش بر روی کودکان بسیار با اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسجی مقیاس رفتار کودکان پیش دبستانی در بازی( کوپلن و رابین، 1998) بود. بر این اساس این مقیاس توسط مربیان مهد کودک برای 162 کودک 3 تا 6 ساله که به شیوه تصادفی انتخاب شده بودند، تکمیل گردید. با بررسی ساختار عاملی مقیاس، به شیوه ی تحلیل عاملی، سه عامل بازی فعال، بازی انفرادی و بازی منفعل به دست آمد. پایایی به شیوه ی همسانی درونی محاسبه شد. ضریب آلفای کرنباخ به ترتیب برای عوامل ذکر شده 92/0، 64/0 و 66/0 به دست آمد. اعتبار نیز به شیوه ی محاسبه ی ضریب همبستگی عوامل با یکدیگر و نمره کل محاسبه گردید. همچنین از همبستگی بین نظر مربیان و نظر والدین در این مقیاس، برای اعتبار همگرا استفاده شد. در نهایت پژوهش حاضر نشان داد که هر یک از ویژگی های روانسنجی این مقیاس نشان گر قابلیت خاصی برای این مقیاس می باشد.

پژوهش حاضر به منظور ساخت، انطباق و هنجاریابی دو ابزار با عنوان مقیاس سنجش منابع استرس و مقیاس سنجش نشانه های استرس انجام گرفته است. گروه نمونه مورد مطالعه شامل 635 دانشجو از جامعه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن در سال تحصیلی 88- 1387 بوده است. ابزارهای پژوهش براساس نظریه های هولمز و راهه، لازاروس و فولکمن، سلیه و سایرین تدوین و در مورد گروه نمونه مذکور اجرا شد. اعتبار پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ و روایی آنها با استفاده از تحلیل عاملی با روش مولفه های اصلی و چرخش واریماکس انجام گرفت. نتایج حاصل از تحلیل های مذکور، روایی و اعتبار ابزارها را مورد تأیید قرار داد. در پایان برای جامعه ی زنان و مردان دو جدول نرم جداگانه به صورت نمره T و رتبه درصدی محاسبه و تنظیم شد. این ابزارها را می توان برای تشخیص و برنامه ریزی درمان در فرایند مشاوره و روان درمانی مورد استفاده قرار داد

هدف اصلی این پژوهش بررسی ویژگی های روانسنجی فرم کوتاه مقیاس خود تنظیم گری، شامل همسانی درونی، پایایی بازآزمایی، روایی محتوایی و روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) بود. سیصد و پنجاه و هفت زن و مرد ایرانی (150 مرد، 207 زن) به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی ها خواسته شد مقیاس خود تنظیم گری (SRI-S؛ مارکوس، ایبانز، راپیرز، مویا و اورتت، 2005)، پرسشنامه تجدید نظر شده شخصیت آیسنک (EPQ-RS؛ آیسنک، آیسنک و بارت، 1985) و مقیاس سلامت روانی (MHI-28؛ بشارت، 1388) را تکمیل کنند. پایایی بازآزمایی و همسانی درونی مقیاس خود تنظیم گری در حد رضایت بخش مورد تایید قرار گرفت. روایی محتوایی مقیاس خود تنظیم گری بر اساس داوری شش نفر از متخصصان روانشناسی بررسی و ضرایب توافق کندال برای زیرمقیاس های عملکرد مثبت، مهارپذیری، آشکارسازی احساسات و نیازها، قاطعیت و بهزیستی طلبی و خود تظیم گری کلی مورد تایید قرار گرفت. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس خود تنظیم گری از طریق محاسبه ضرایب همبستگی زیرمقیاس های آن با ابعاد اصلی شخصیت و شاخص های سلامت روانی در مورد آزمودنی ها بررسی شد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره آزمودنی ها در زیر مقیاس های خود تنظیم گری با شاخص های برونگرایی و بهزیستی روانشناختی همبستگی مثبت معنادار و با شاخص های نوروزگرایی و درماندگی روانشناختی همبستگی منفی معنادار وجود دارد. این نتایج، روایی همگرا و تشخیصی مقیاس خود تنظیم گری را تایید می کنند. بر اساس نتایج این پژوهش، فرم 25 گویه ای مقیاس خود تنظیم گری برای سنجش این سازه در نمونه های ایرانی از پایایی و روایی کافی برخوردار است.

هدف از این پژوهش، بررسی روایی و پایایی مقیاس جهت گیری فراشناختی محیط یادگیری بود. بدین منظور، یک گروه نمونه 213 نفری (107 پسر و 106دختر) از بین دانش آموزان دبیرستانی به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. این آزمودنی ها به مقیاس محیط یادگیری با جهت گیری فراشناختی و پرسشنامه آگاهی فراشناختی پاسخ دادند. جهت برآورد روایی از روش های تحلیل عوامل و روایی همگرا استفاده گردید. نتیجه تحلیل عامل با روش محور های اصلی و چرخش متعامد از نوع واریماکس بیانگر وجود 6 عامل با نام های تعامل درون کلاسی، کنترل توزیع شده، مطالبات فراشناختی، حمایت عاطفی، اظهارنظر دانش آموز و حمایت و تشویق معلم بود که53/68 درصد از واریانس کل را تبیین می کردند. همبستگی مقیاس جهت گیری فراشناختی محیط یادگیری با پرسشنامه آگاهی فراشناختی و هر یک از زیر مقیاس های مقیاس جهت گیری فراشناختی محیط یادگیری با کل مقیاس بین 31/0 تا93/0 دامنه داشته است (001/0p<) که مؤید روایی همگرای مطلوب این مقیاس می باشد. به منظور بررسی اعتبار مقیاس از روش های بازآزمایی، آلفای کرونباخ استفاده گردید. دامنه ضرایب باز آزمایی با فاصله زمانی دو هفته بین 64/0 و 88/0 (001/0p<) و دامنه ضرایب آلفای کرونباخ بین60/0 تا 94/0 بود. نتیجه این که مقیاس محیط یادگیری با جهت گیری فراشناختی از روایی و اعتبار مطلوبی برخوردار است و می تواند در موقعیت های آموزشی و پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی ویژگی های روان سنجی و هنجاریابی سیاهه علائم اختلال خوردن گارنر و همکاران (1983) بوده است. در این پژوهش دانش آموزان 18 کلاس (403 نفر) مقطع دوم متوسطه، از دبیرستانهای دولتی دخترانه شهر تهران به شیوه خوشه ای مرحله ای به عنوان نمونه آماری، انتخاب شدند. تمام آزمودنی ها به فرم فارسی سیاهه علائم اختلال خوردن و پرسشنامه باور اختلال خوردن کوپر و همکاران (1996) پاسخ دادند. روایی این پرسشنامه نیز از راه شاخص های روایی سازه، همزمان و تحلیل عاملی بررسی شد. نتایج تحلیل عوامل با استفاده از روش های مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس نشان داد که این سیاهه از هفت عامل تشکیل شده است. این عوامل بیش از 65/42 درصد واریانس کل را تبیین می کنند. روایی سازه این پرسشنامه با محاسبه ضریب همبستگی زیرمقیاس های این پرسشنامه با یکدیگر و با کل پرسشنامه تایید شد که ضرایب بین زیر مقیاس ها با کل، به ترتیب 58/0، 53/0، 66/0، 48/0، 34/0و 43/0متغیر و معنادار بودند (01/0 P<). روایی همزمان نیز با به کارگیری مقیاس باورهای اختلال خوردن، برآورد شد که ضریب همبستگی (48/0) بین این دو پرسشنامه بود(01/0 P<). اعتبار پرسشنامه باور اختلال خوردن با استفاده از روشهای آلفای کرونباخ و روش تنصیف تحلیل شد، که به ترتیب ضرایب 76/0و 56/0 به دست آمد. با در نظر گرفتن نتایج پژوهش حاضر، آزمون باورهای اختلال خوردن می تواند به عنوان ابزاری معتبر، برای ارزیابی علائم اختلال خوردن در سطح دبیرستان های دخترانه استفاده شود.

این پژوهش، با هدف بررسی روایی و پایایی منابع اقتدار اخلاقی ـ نسخه ی تجدیدنظر شده اجرا شد. 652 دانش آموز سال سوم دبیرستان (320 دختر و 332 پسر) که از طریق روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شده بودند، به پرسشنامه ی منابع اخلاقی ـ نسخه تجدیدنظر شده پاسخ دادند. در این پژوهش به منظور بررسی ساختار عاملی (روایی سازه) از تحلیل عاملی اکتشافی و در تعیین پایایی پرسشنامه منابع اخلاقی ـ نسخه تجدیدنظر شده از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته های ضرایب آلفای کرونباخ نشان دادکه عامل ها و مقیاس منابع اخلاقی ـ نسخه تجدیدنظر شده از پایایی بالایی برخوردار است. نتایج تـحلیل عاملی اکتشافی، چهار عاملی را در این پرسشنامه نشان داد. در کل، یافـته ها نشان داد که پرسشنامه ی منابع اخلاقی ـ نسخه تجدیدنظر شده از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است.

پژوهش حاضر با هدف ساخت آزمون سنجش حسادت صورت گرفت؛ به همین منظور ابتدا آموزه های اسلامی درباره نشانگان حسد از قرآن و احادیث به صورت توصیفی گردآوری و سپس دسته بندی، تلفیق، تجزیه و تحلیل شد. در مرحله بعد به استناد این نشانه ها و به کمک روش های روان سنجی و مباحث آماری، آزمونی چهل ماده ای طراحی و تدوین شد. میانگین نظرات بیست نفر از کارشناسان و متخصصان مسائل اسلامی و روان شناسی، نمره روایی 87.6 درصد را نشان می دهد؛ بنابراین، آزمون از روایی محتوایی بالایی برخوردار است. اعتبار آزمون با اجرا بر روی 353 نفر آزمودنی واقعی و با استفاده از فرمول ها و روش های آماری و نیز برنامه تخصصی spss، محاسبه و تایید شد. میزان آلفا، هم بستگی بین دو نیمه و هم بستگی سه مؤلفه شناختی، عاطفی و رفتاری، با نمره کل آزمون بر اساس هم بستگی پیرسون(r) بالاتر از 0.7 و نشانگر اعتبار بالای آزمون است. نتایج آزمون T درباره میزان نمره حسادت زنان و مردان، و نیز افراد مجرد و متاهل تفاوت معناداری را نشان داد. هم اکنون آزمون سنجش حسادت، برای کاربرد و اجرا در پژوهش های بعدی، آماده استفاده است.