درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: مقیاس ارزیابی کارکردی درمان سرطان- پستان (FACT-B)، به طور گسترده ای برای اندازه گیری کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران مبتلا به سرطان مورد استفاده قرارمی گیرد. هدف از مطالعه حاضر، اعتباریابی B FACT- در یک نمونه از زنان ایرانی مبتلا به سرطان پستان است. روش: نمونه متشکل از 300 زن مبتلا به سرطان پستان از بیمارستان ها و کلینیک های آنکولوژی در کرمانشاه و شیراز بود که به شیوه ی در دسترس انتخاب شدند. از افراد خواسته شد تا نسخه ی فارسی از مقیاس FACT-B، مقیاس اضطراب و افسردگی بیمارستانی و پرسشنامه ی کیفیت زندگی متعلق به سازمان اروپایی تحقیق و درمان سرطان EORTC QLQ30 را تکمیل کنند. برای روایی عاملی از روش های آماری تحلیل عاملی تأییدی، روایی همزمان و روایی تشخیصی و برای همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها: همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ بین 63/0 تا 93/0 برای خرده مقیاس ها و کل پرسشنامه نیز 92/0 به دست آمد. همبستگی های معنادار بین B FACT- و سایر مقیاس ها نیز نشان می دهدکه این مقیاس از روایی همزمان و تشخیصی برخوردار است. مقادیر شاخص های برازش نیز در حد متوسط قرار داشتند. نتیجه گیری: نسخه ی فارسی مقیاس FACT-B ابزاری روا و معتبر است و بنابراین، این مقیاس را می توان در موقعیت های پژوهشی و بالینی برای ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران ایرانی مبتلا به سرطان پستان مورد استفاده قرار داد .

در حوزه ی تاب آوری خانواده، ابتدا مدل تاب آوری استرس، سازگاری و انطباق خانواده مطرح شد که مدل انطباق خانواده (عوامل محافظ خانواده) به طور مستقیم از آن استخراج شد. هدف این پژوهش بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی تأییدی نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده در یک نمونه از دانشجویان ایرانی بود. نمونه ای شامل دویست و هفتاد و شش نفر دانشجوی متأهل (177 زن، 99 مرد) به طور داوطلب و بدون دریافت هزینه در دامنه سنی 19 تا 38 سال (24/3 ± 19/24) از طریق روش نمونه گیری سهل الوصول از دانشگاه های مازندران انتخاب شدند و فرم مشخصات دموگرافیک، سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF؛ گاردنر، هیوبر، استاینر، واسکوئز و سویج، 2008)، مقیاس توانمندی های خانواده (FSS؛ شام، بولمن، یوریچ و هاچ، 2001) و پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ؛ ثنایی ذاکر، 1379) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، ساختار عاملی نسخه فارسی سیاهه ی عوامل خانواده را تأیید کرد. روایی همگرا و واگرای سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF) از طریق اجرای مقیاس توانمندی خانواده (FSS) و پرسشنامه تعارض زناشویی (MCQ) در مورد آزمودنی ها محاسبه شد و نتایج معنی دار بود. همسانی درونی به دست آمده قابل قبول بود (آلفای کرونباخ = 91/0). پایایی بازآزمایی سیاهه عوامل محافظ خانواده (IFPF) بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون 83/0 محاسبه شد. در نتیجه می توان گفت نسخه فارسی سیاهه عوامل محافظ خانواده واجد ویژگی های روانسنجی مناسبی است.

رویکردهای نوین به مفهوم سازی و سنجش ابعاد دل بستگی، الگوی مبتنی بر طبقه بندی را نا پذیرفته می دانند. بااین وجود هنوز ابزارهای سنجش دل بس تگی بزرگ سالان که در ایران مورداستفاده قرار می گیرد، افراد را بر پایه نوع دل بستگی طبقه بندی و جایگذاری می کنند. این پژوهش با هدف طرح مدل های نوین سنجش دل بستگی، به ترجمه و بررسی ویژگی های پایایی، روایی و بررسی ساختار عاملی پرسشنامه کیفیت دل بستگی (MAQ) در میان بزرگ سالان متأهل پرداخت. پژوهش به روش توصیفی و زمینه یابی انجام گرفت. نمونه دربرگیرنده 520 نفر بود که از میان افراد متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره و فرهنگسراهای شهر اصفهان که حاضر به همکاری بودند به شیوه تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش دربرگیرنده پرسشنامه کیفیت دل بستگی، مقیاس حرمت خود و مقیاس رضایت از زندگی بود. یافته ها افزون بر تائید درستی ترجمه پرسشنامه کیفیت دل بستگی، نشان داد که میزان آلفای کرون باخ و ضریب دونیمه گاتمن برای تمام ابعاد پرسشنامه بالاتر از 7/0 است و همب ستگی هر گویه با عامل مربوطه بالاتر از 6/0 است. همبستگی نمرات باز آزمایی با فاصله 3 ماه برای تمام ابعاد بالاتر از 7/0 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تائیدی، ساختار 4 عاملی پرسشنامه را تائید نمود. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که میان دل بستگی ایمن با رضایت از زندگی و حرمت خود رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین رابطه میان دل بستگی اجتنابی، دل بستگی دوسوگرای اضطرابی- اجتنابی و دل بستگی دوسوگرای نگران با رضایت از زندگی منفی به دست آمد (01/0 > p). رابطه میان دل بستگی اجتنابی و دل بستگی دوسوگرای اضطرابی- اجتنابی با حرمت خود منفی به دست آمد (05/0 >p ). ارتباط میان دل بستگی اجتنابی و دل بستگی دوسوگرای اضطرابی- اجتنابی و دل بستگی دوسوگرای نگران باهم مثبت به دست آمد (01/0 > p). بر پایه یافته های پژوهش می توان گفت پرسشنامه کیفیت دل بستگی (MAQ) در جامعه پژوه ش دارای روایی و اعتبار بهینه است و می تواند در امور بالینی و پژوهشی گستره زوج و خانواده به ویژه مشاوره پیش از ازدواج کاربرد داشته باشد.

سیاهه سنجش اثربخشی یادگیری دانشگاهی(CLEI) ابزاری جدید جهت تعیین متغیرهای فردی تاثیرگذار بر موفقیت تحصیلی دانشجویان است که بر اساس رویکردهای تجربی حول یک مدل مفهومی ساخته شده است. هدف از این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه یCLEI (کیم،2008) در جامعه ی دانشجویی ایران است. این ابزار بر اساس مدل مفهومی دارای شش مقیاس مستقل ولی مرتبط با هم است. پرسشنامه ها بر روی یک نمونه ی 400 نفری از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول اجرا شدند. شاخص های روانسنجی با روش آماری متناسب با آن تعیین گردید. ضرایب آلفا در مقیاس های ششگانه بین 66/0 و 84/0 محاسبه شد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی و تاییدی موید آن است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه ی شاخص های نیکویی برازش، مدل شش مقیاسی را تایید می کنند. با توجه به شاخص های روانسنجی محاسبه شده، این ابزار می تواند توسط مشاوران و راهنمایان تحصیلی برای تعیین نقاط قوت و ضعف یادگیری دانشجویان به کار گرفته شود.

هدف این پژوهش بررسی مقدماتی روایی و اعتبار نسخه فارسی فرم کوتاه سیاهه رگه هوش هیجانی برای نوجوانان(TEIQue-ASF) در دانش آموزان دوره متوسطه دوم بود.در یک مطالعه توصیفی،ازبین دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهرگرگان (2557نفر) بر اساس جدول کرجسی و مورگان 345 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. از کلیه مشارکت کنندگان درخواست شد به فرم کوتاه سیاهه رگه هوش هیجانی برای نوجوانان(TEIQue-ASF، پتریدز و دیگران،2006)، سیاههشادکامیآکسفورد (OHI،آرگیل، مارتین و کروسلند،1989) و سیاهه فرسودگی مدرسه (SBI؛سالملا-آرو ودیگران،2009) پاسخ دهند. ضریب اعتبار بازآزمایی و آلفای کرونباخ فرم کوتاه سیاهه رگه هوش هیجانی برای نوجوانان به ترتیب 58/0،78/0 بدست آمد. به منظور تعیین روایی واگرا وهمگرا مقیاس، همبستگی فرم کوتاه سیاهه رگه هوش هیجانی برای نوجوانان با سیاهه هایشادکامیآکسفورد و فرسودگی مدرسه محاسبه گردید که به ترتیب برابر بود با: 59/0 و 34/0- (001/0<p). نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز برازش مطلوب مدل اندازه گیری را نشان داد

مدلِ مقابله همخوان با منبع، یکی از مدل های مقابله با استرس است که در انتخاب سبک های مقابله ای، بر نقش طرحواره های فرهنگی و همین طور چندگانگی الگوهای مورد استفاده برای مقابله با استرس، تاکید دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی ساختار عاملی پرسشنامه «طرحواره های مقابله با استرس» است که براساس مدل مقابله همخوان با منبع، ساخته شده است. در این پژوهش 1۰۴۶ نفر از دانشجویان ایرانی که به زبان های فارسی، کردی، ترکی، لری و گیلکی سخن می گفتند به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای بررسی ویژگی های روانسنجی از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملیِ تأییدی استفاده شد. یافته ها نشان داده اند، مدل شش عاملی هم در تحلیل اکتشافی و هم تأییدی، بهترین برازش را با داده ها داشته است که در کل 38 % از واریانس نمره ها را تبیین کردند. طرحواره های مقابله مذهبی، موقعیتی، انفعال هیجانی، پذیرش و حمایت اجتماعی و ابراز هیجانی فعال به ترتیب بر روی سؤال های بیشتری، بارعاملی نشان دادند. ضرایب همسانی درونی (آلفای کرونباخ) برای این شش خرده مقیاس در دامنه ای بین ۶۵/۰تا ۸۴/۰ به دست آمد. به نظر می رسد در فرهنگ ایرانی طرحواره های موقعیتی، مذهبی، انفعال هیجانی، حمایت اجتماعی، پذیرش و ابراز هیجانی فعال برای مقابله با استرس پرکاربردتر و دسترس پذیرتر از طرحواره های اصلاح خود، معنایابی و کاهش تنش هستند. این الگو تا حدودی با پیش بینی های مدل مقابله همخوان با منبع مطابقت دارد.

زمینه: تنظیم و تعادل در هیجان ها راهبردی است سازگارانه برای ایجاد و سازمان دادن هیجان ها که به الگوی رفتارهای مراقبه ای منجر می شود و می تواند تاثیر قابل ملاحظه ای در سلامت و بهزیستی روان شناختی دانشجویان داشته باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی، اعتبار و تحلیل عاملی پرسشنامه خوددلسوزی نف (2003) در بین دانشجویان کارشناسی پیوسته و ناپیوسته صورت گرفت. روش: در این پژوهش توصیفی پیمایشی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای نمونه ای 353 نفر (182 پسر و 171 دختر) از دانشجویان انتخاب شدند و پرسشنامه خوددلسوزی را تکمیل کردند. روایی سازه و روایی عاملی این پرسشنامه ارزیابی شد و اعتبار این پرسشنامه نیز از طریق همسانی درونی و روش تنصیف (دو نیمه کردن) مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که این مقیاس 6 عامل دارد که 112/75 این سازه را تبیین می کند که حاکی از روایی سازه این مقیاس است و نتایج تحلیل عاملی تأییدی و شاخص های آن نیز بیانگر برازش مطلوب این مقیاس است. ضرایب اعتبار این مقیاس با روش آلفای کرونباخ 779/0 و با روش دو نیمه کردن 76/0 برآورد شد. همبستگی بین خرده مقیاس های خوددلسوزی نشان دهنده روایی همگرایی آن است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان اذعان داشت نسخه فارسی پرسشنامه خوددلسوزی در میان جامعه دانشجویان کارشناسی از اعتبار و روایی مطلوبی برخوردار است و می توان از آن برای سنجش خوددلسوزی و در پژوهش های روان شناختی بهره برد.

زمینه: ازآنجایی کهدر قرن بیستم از اعتیاد به تلفن همراه به عنوان یک اختلال وسواسی و اعتیاد گونه یادشده است، استفاده مفرط از آن می تواند زمینه اعتیاد به آن را فراهم کند. هدف: هدف از تحقیق حاضر ساخت و تعیین ویژگی های روان سنجی پرسش نامه اعتیاد به تلفن همراه است. روش: دانش آموزان دختر و پسر سوم مقطع متوسطه آموزش وپرورش ناحیه یک اهواز جامعه آماری تحقیق را تشکیل داده اند که از بین آنان 200 نفر (100 پسر و 100 دختر) به شیوه تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که پرسش نامه اعتیاد به تلفن همراه تحلیل عاملی شده دارای 13 سؤال و سه خرده مقیاس خلاقیت زدایی، میل گرایی و احساس تنهایی بوده و ازلحاظ روان سنجی از پایایی، روایی و برازندگی خوبی برخورداراست. ساختار عاملی تأییدی نیز، مدل سه عاملی پیشنهادی پرسش نامه یادشده را تأیید کرد. بحث و نتیجه گیری: از پرسش نامه تحلیل عاملی شده فوق الذکر، می توان برای تشخیص و مطالعات مربوط به اعتیاد به تلفن همراه استفاده کرد.

یکی از فرایندهای شناختی اساسی انسان، حل مسأله است که به عنوان یک فرایند شناختی سطح بالا با دیگر فرایندهای شناختی نظیر یادگیری، تصمیم گیری و تجزیه و تحلیل تعامل دارد. هدف اساسی پژوهش حاضر هنجاریابی، بررسی روایی و اعتبار پرسش نامه حل مسأله پارکر در دانشجویان دوره کارشناسی بود. نمونه پژوهش 360 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور استان گیلان بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به پرسش نامه حل مسأله پارکر و حل مسأله کسیدی و لانگ پاسخ دادند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که این پرسش نامه دارای 4 عامل می باشد که در مجموع 18/59 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند. همچنین نتایج نشان داد که اعتبار آزمون به روش آلفای کرونباخ 84/0، به روش بازآزمایی 81/0 و به روش دونیمه کردن 63/0 و ضریب همبستگی با پرسش نامه حل مسأله کسیدی و لانگ 65/0 به دست آمد. این مطالعه تأیید نمود که پرسش نامه حل مسأله پارکر به عنوان ابزاری معتبر و مناسب برای سنجش حل مسأله در جامعه ایرانی می باشد.