درخت حوزه‌های تخصصی

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری گروهی مذهب محور بر تاب آوری و نگرش های ناکارآمد زوجین بود. روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بوده است. نمونه آماری این پژوهش شامل 30 زن متاهل، با نگرش ناکارآمد پایین و تاب آوری بالا که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به طور همتاسازی انتخاب شدند. این افراد از نظر سن، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، عدم ابتلا به بیماری های جسمانی، دارابودن یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در پرسشنامه نگرش های ناکارآمد ویک انحراف معیار پایین تر از میانگین در پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون و سایر متغیرهای مورد نظر پژوهش همگون بودند. سپس آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. در مورد گروه آزمایش 10 جلسه 45 دقیقه ای روان درمانی شناختی-رف تاری مذهب محور اجرا گردی د اما درمورد گروه کنترل ه یچ مداخله ای صورت نگرفت. داده های حاصل با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (MANCOVA) تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهشی نشان دادند که بین گروه آزمایش وکنترل پس از اجرای روان درمانی شناختی- رفتاری مذه ب محور ت فاوت م عناداری وجود داشت (5 000/0)p<، همچنین میزان نگرش های ناکارآمد در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافته و میزان تاب آوری نیز افزایش یافته بود.

هدف پژوهش حاضر، پیش بینی اضطراب رایانه بر اساس مؤلفه های هوش هیجانی و ویژگی های شخصیتی معلمان در سال تحصیلی 92 - 1391 می باشد. پژوهش حاضر، یک پژوهش همبستگی و از نوع پیش بینی است. جامعه این پژوهش تمامی معلمان دبیرستان های دولتی منطقه مرکزی شهر کرج بودند. از بین آنها، تعداد 160 نفر (83 مرد و 77 زن)، به عنوان نمونه آماری و به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آ وری داده ها از پرسش نامه هوش هیجانی شرینگ، مقیاس ویژگی های شخصیتی نئو، اضطراب رایانه ای هنسن و همکاران و پرسش نامه جمعیت شناسی استفاده شد. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و آزمون تی مستقل تحلیل شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که بین اضطراب رایانه با مؤلفه های هوش هیجانی و ویژگی های برون گرایی، تجربه پذیری، توافق پذیری و با وجدان بودن ارتباط معکوس و معنادار (01/0> P) و بین اضطراب رایانه و روان رنجوری ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد (01/0>P). نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که از بین مؤلفه های هوش هیجانی، به ترتیب مؤلفه های خود انگیزی، خودآگاهی، هم دلی و خود کنترلی بیشترین میزان واریانس (در مجموع 36 درصد) متغیر وابسته را پیش بینی، و از ویژگی های شخصیتی به ترتیب خرده مؤلفه های روان رنجوری و تجربه پذیری، بیشترین میزان واریانس (در مجموع 16 درصد) متغیر وابسته را پیش بینی می کنند. هم چنین، براساس جنسیت و سن، در نمره اضطراب رایانه ای تفاوت معناداری مشاهده نشد.

«ذکر»، به معنی در دل و زبان به یاد خدا بودن است. ذکر توحیدی که موجب آرامش و اطمینان قلب می شود، فرایند روانشناختی مهمی است که تاکنون از دیدگاه روانشناسی مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین هدف، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه گرایش به ذکر بود. پس از ساخت و بررسی اعتبار صوری، پرسشنامه در مورد 47 نفر پسر و 82 نفر دختر از دانشجویان دانشگاه اصفهان اجرا شد. ضریب آلفای کرانباخ، به عنوان ملاک همسانی درونی پرسشنامه، 87/0 به دست آمد. طبق نتایج به دست آمده، از نظر دانشجویان رایج ترین زمان برای ذکر، بعد از نماز و هنگام گرفتاری ها و مشکلات می باشد و رایج ترین مکان، هر مکانی و در درجه دوم مسجد ذکر شده است. رایج ترین ذکرها در دانشجویان، به ترتیب عبارت بودند از: صلوات، تسبیحات حضرت زهرا(س)، اسامی خداوند، آیه های معروف قرآن و سایر ذکرهای رایج. همچنین میزان گرایش به ذکر توحیدی، به طور معناداری در دختران، بیشتر از پسران بود (01/0>P).

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر «آموزش های مستقیم و غیرمستقیم ماهواره ای» بر «تعارض زناشویی» و «نگرش نسبت به خیانت زناشوئی» انجام شده است. از بین زنان ساکن در شهر مشهد، با استفاده از فرمول کوکران، 400 نفر، با روش نمونه گیری گلوله برفی تعیین شدند. داده ها از طریق دو مقیاس «تعارض زناشویی» کنزاس و «نگرش به خیانت زناشویی» مارک واتلی گردآوری و از طریق آزمون های آماری تی مستقل، ANOVA و MANOVA تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین زنانی که سریال های ماهواره ای فارسی تماشا می کردند با زنانی که تماشا نمی کردند، در «نگرش نسبت به خیانت زناشوئی»، تفاوت معنی داری وجود دارد (59/t=9 و p=0/01). بین میزان «تعارض زناشویی» آن دو گروه نیز تفاوت معناداری مشاهده شد (62/f=2 و p=0/01). بنابراین پیشنهاد می شود راهبردهایی اتخاذ شود که برنامه های تلویزیونی داخلی بتواند به نیازها، انتظارات و خواسته های طیف وسیع تری از افراد جامعه پاسخ دهد تا نهاد خانواده، از استحکام بیشتری برخوردار باشد.

:پژوهش کیفی حاضر با هدف بررسی مقایسه ای صلاحیت آموزش عالی و آموزش و پرورش در کار تربیت معلم انجام شده است. با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، با کدگذاری باز داده های حاصل از مصاحبه و پرسشنامه باز پاسخ، کدگذاری و مقوله بندی و سپس تحلیل شدند. شرکت کنندگان در این پژوهش، به شیوه ی نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در مجموع 22 نفر نمونه را تشکیل دادند. از مجموع دیدگاه ها و نظرات مصاحبه شوندگان، این چهار دیدگاه شناسایی شدند ( موافق با آموزش عالی، موافق با آموزش و پرورش، موافق مشروط با هر دو نهاد، مشروط با ساختار جدید). کم توجهی به تمرین های عملی، فقدان مدارس وابسته به آموزش عالی برای کارورزی؛ و ارزشیابی نامناسب عملکرد دانشجویان در طول دوره کارورزی، از مهم ترین نقاط ضعف آموزش عالی برشمرده می شوند. همچنین توانمندی علمی پایین تر اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان، انعطاف پذیری اندک و آزادی های بسیار محدود اندیشه برای تحول و تغییر، مهارت های ضعیف درپژوهش، و تمرکز گرایی شدید آموزش و پرورش نیز از ضعف های مهم آموزش و پرورش و بویژه دانشگاه فرهنگیان است.موافقین با دیدگاه ساختار جدید برای تربیت معلم، نقاط ضعفی از قبیل: ضعف در پژوهش و تحلیل مسائل تربیتی، ضعف در نظریه پردازی و عمل و ارائه راهکارهایی برای بهبود تربیت معلم، ضعف در تدوین محتوای مناسب برای برنامه های درسی تربیت معلم را به هر دو نهاد نسبت می دهند. در نهایت با توجه به مؤلفه برنامه درسی تربیت معلم چهار بعد پیشنهادی: دانش محتوائی، دانش تربیتی عام، دانش تربیتی توأم با کارورزی و برنامه آغازین ورود به حرفه معلمی ارائه شد که از تقسیم کار بین نهاد آموزش و پرورش و آموزش عالی در اجرای تربیت معلم حمایت می کند.

این مقاله، با هدف آزمون روان سنجِی مقیاس مقابلة مذهبی در گروهی از دانشجویان دختر و پسر ایرانی انجام شد. 355 دانشجو (155 پسر و 200 دختر)، به نسخة فارسی مقیاس مقابله مذهبی پاسخ دادند. برای تعیین روایی عاملی RCOPE، از روش آماری تحلیل عامل سلسله مراتبی و برای بررسی همسانی درونی RCOPE، از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل مؤلفه های اصلی با استفاده از چرخش اوبلیمین، نشان داد که RCOPE از دو بْعد راهبردهای مقابلة مذهبی مثبت و منفی تشکیل شده است. نتایج تحلیل عاملی راهبردهای مقابلة مذهبی مثبت، از الگوی هفت عاملی شامل، تطهیر مذهبی و تقاضای شفاعت الهی، کمک معنوی، تسلیم مذهبی فعالانه، بازارزیابی مذهبی خیرخواهانه، پیوند معنوی و جهت گیری مذهبی، جست وجوی حمایت از سوی افراد مطلع در دین یا افراد هم عقیده و تعیین محدودة فعالیت های مذهبی و نتایج تحلیل عاملی راهبردهای مقابلة مذهبی منفی، از الگوی پنج عاملی شامل بازارزیابی مبتنی بر خداوند کیفر کننده، بازارزیابی شیطان محور، نارضایتی معنوی، واگذاری مذهبی منفعلانه و نارضایتی مذهبی بین فردی به طور تجربی حکایت کرد.

اهداف: شناخت عوامل موثر در تدوین سیاست ها در فرآیندهای سیاست گذاری و اجرای سیاست ها موثر است، لذا این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر تدوین سیاست های آموزشی و فنّاوری دانشگاهی انجام شد. روش ها: پژوهش توصیفی- پیمایشی حاضر در سال 1391 در دانشگاه تهران به عنوان بزرگترین دانشگاه ایران و دانشگاه مرجع و مادر انجام شد. 112 نفر از افرادی که طی 10 سال منتهی به زمان پژوهش دارای پست ریاست دانشکده ها یا معاونت آموزشی دانشکده ها و پردیس ها بودند به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. طراحی پرسش نامه محقق ساخته پژوهش طی سه مرحله انجام شد. داده های حاصل از پرسش نامه ها با روش تحلیل عاملی با استفاده از نرم افزار LISERL 8.8 و آزمون T تک نمونه ای مورد بررسی قرار گرفتند. از شاخص های RMR ، CFI ، NFI ، NNFI ، IFI ، RMSEA ، GFI ، RFI و مجذور کای برای سنجش برازش الگوی مورد مطالعه استفاده شد. یافته ها: براساس نتایج تحلیل عاملی همه مولفه ها مورد تایید قرار گرفتند. 6 حوزه معرفی شده در مدل این مطالعه و همگی مولفه های آنها برازش مناسب و قابل قبول داشتند. براساس برازش مناسب الگوی مفهومی پژوهش، همخوانی الگوی پژوهش با داده های گردآوری شده مورد تایید واقع شد. نتیجه گیری: مولفه های موثر بر سیاست های آموزشی و فنّاوری دانشگاهی در 6 حوزه اقتصادی، سیاسی، ساختاری، آموزشی، فنّاوری و قانونی قابل طبقه بندی هستند.

هدف این پژوهش عبارت بود از کشف و دسته بندی «مبانی روانی لزوم رعایت عفاف». «عفاف» عبارت است از خویشتنداری از  رفتار جنسی و عاطفی خارج از حدود شرعی؛ و «حجاب»، نمود ظاهری و از ابعاد مهم عفاف است. پرسش این تحقیق عبارت بود از اینکه «چه صفات روان شناختی در زن و مرد مقتضی رعایت چارچوب هایی در روابط عاطفی جنسی بین زن و مرد نامحرم است؟» در این پژوهش از «روش کیفی تحلیل متون» در بررسی آثار روان شناسی و از «روش های متعارف در علوم اسلامی» برای فهم و برداشت از احادیث و تفسیر قرآن استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق، امور زیر در روابط انسانی مقتضی رعایت عفاف و پوشش مناسب زن و مرد نامحرم در مقابل هم است: «حیا»، «حریم طلبی»، «پیشگیری از نگاه جسمی و جنسی به زن»، «تعدیل نیاز جنسی در روابط انسان»، «لزوم مهار نیاز خودآرایی زنان» و «نیاز به سلامت روانی و جسمی»

پژوهش حاضر با هدف مطالعه رشد ابعاد هویّت ملّی و معرفی جنبه رفتاری آن به عنوان بعدی جدید و مقایسه روند تحولی این ابعاد و همچنین سنجش نقش والدین، همسالان، محیط آموزشی و رسانه ها در پیش بینی هویّت ملّی در اوایل و اواخر نوجوانی و اوایل جوانی بود. در این پژوهش که به شیوه پیمایشی انجام شد700 نفر دانش آموز مقطع راهنمایی و دبیرستان و دانشجوی کارشناسی شهر تهران شامل 358 پسر و 342 دختر، به شکل خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های محقق ساخته هویّت ملّی، شناخت آثار و علائم ملّی و نقش خانواده، دوستان، محیط آموزشی و رسانه ها در رشد هویّت ملّی استفاده شد. نتایج نشان داد که هویّت ملّی دارای سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری است. رشد هویّت ملّی از اوایل نوجوانی تا اوایل جوانی، روندی کاهشی، اما شناخت علائم و نمادهای ملّی روندی افزایشی را نشان داد. خانواده،استفاده از رادیو و تلویزیون، همسالان، ماهواره و کتب و مجلات غیردرسی پیش بینی کننده هویّت ملّی و شناخت نمادها و علائم ملّی بوده اند.

مقاله حاضر به بررسی مهارت های یادگیری خودتنظیمی1 بین سه گروه (حافظان قرآن مبتدیان و غیر حافظان) میپردازد. در این مطالعه که در چارچوب طرح پیمایشی است، تعداد 120 نفر نمونه (40 نفرحافظان قرآن، 40 نفر مبتدی و40 نفرغیرحافظ قرآن) در سه پایه تحصیلی راهنمایی دبیرستان و دانشگاهی به طور تصادفی انتخاب و مقاسیه شده اند. از آزمون یادگیری خودتنظیمی بوفارد برای اندازه گیری میزان مهارت های یادگیری افراد سه گروه استفاده شده و داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس وt مستقل، تجزیه و تحلیل شده است. بر اساس نتایج این تحقیق، میزان مهارت های یادگیری خودتنظیمی در بین حافظان قرآن و غیر حافظان به طور معناداری متفاوت بوده است؛ یعنی حافظان قرآن در مهارت های یادگیری خودتنظیمی، عملکرد بهتری در مقایسه با غیرحافظان داشته اند. (05/0p<) ولی بین سن، تحصیلات و جنسیت در نمره یادگیری خودتنظیمی، تفاوت معناداری مشاهده نشده است. همچنین مشخص شده است که مهارت حفظ قرآن، سایر مهارت های غیر قرآنی را نیز افزایش میدهد.

در دهه های اخیر، برخی از پژوهشگران شیوه ارتباطی والدین و کودکان و تاثیر آن بر کنترل هیجانات را مورد پژوهش قرار داده اند. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثربخشی آموزش برنامه تربیت کودک اندیشمند بر خشم و رابطه مادران با فرزندان بوده است. در این پژوهش گروه نمونه به صورت در دسترس شامل 50 نفر از مادران دانش آموزان مدارس غیرانتفاعی شهر تهران بود که برای شرکت در کارگاه تربیت کودک اندیشمند اعلام آمادگی نمودند. در این کارگاه ها مادران ضمن آگاهی از روش های مختلف کارآمد و ناکارآمد برخورد با رفتارهای کودک، تمرین هایی را برای بهبود سبک واکنش خود در مقابل رفتارهای چالش برانگیز کودکان انجام دادند. هدف کارگاه، بهبود سبک تربیتی مادران و استفاده از روش های تعاملی کارآمد مانند روش حل مسئله به جای روش های ناکارآمد مانند تنبیه و توبیخ بوده است. کارگاه ها در نُه جلسه بصورت یک جلسه دو ساعته در هفته برگزار می شد. ابزارهای استفاده شده شامل دو پرسشنامه سیاهه رابطه والد- کودک جرارد و سیاهه خشم حالت- صفت اسپیلبرگر بوده است. مادران در یک بررسی اولیه قبل از شروع کارگاه و همچنین در پایان دوره آموزشی به تکمیل پرسشنامه ها پرداختند. داده ها با استفاده از روش اندازه گیری مکرر تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش برنامه تربیت کودک اندیشمند در بهبود خشم و رابطه مادران با فرزندانشان مؤثر بوده است.

پژوهش حاضر درصدد کشف و تبیین آسیب هایی است که مانع گرایش دانشجویان روان شناسی و مشاوره، به رویکرد اسلامی می شوند. برای دستیابی به اهداف پژوهش، با سی دانشجو و پنج استاد مربوط به رشته های مشاوره و روان شناسی دانشگاه اصفهان که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، مصاحبه نیمه ساختار یافته صورت گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از نرم افزار QSR NVivo استفاده شد. نتیجة تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های مشارکت کنندگان، دو مضمون کلی و یازده طبقه است که عبارت است از: 1. عوامل درون فردی، شامل چهار طبقه، مانند بی رغبتی کلی دانشجویان به طرح مسائل جدید، 2. عوامل برون فردی، شامل هفت طبقه، مانند کمبود منابع آموزشی و پژوهشی بودند. بدیهی است شناخت موانعی که گرایش دانشجویان روان شناسی و مشاوره را به کاربرد رویکرد اسلامی کند می کنند، می تواند به تدوین راه کارهای مناسب برای ترغیب هرچه بیشتر دانشجویان به رویکرد اسلامی کمک کند.