درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: پژوهش حاضر، با هدف بررسی عملکرد افراد چاق و بیماران چاق درمان شده در کارکردهای اجرایی انجام شد. روش: در این مطالعه سه گروه، شامل گروه چاق (30 نفر با BMI مساوی یا بزرگترkg/m2 30)، گروه درمان شده (30 نفر که از طریق رژیم غذایی وزن خود را کاهش داده اند)، 30 نفر افراد عادی (بدون داشتن سابقه چاقی و یا هر گونه مشکلات روان پزشکی)، شرکت کردند. همه شرکت کنندگان، زن بوده و از سطح شهر تهران انتخاب شدند. سه گروه از نظر سن و میزان تحصیلات همتا شدند. ابزار پژوهش شامل سیاهه افسردگی بک، سیاهه اضطراب حالت- صفت اسپیلبرگر، آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین و تکلیف استروپ بود. یافته ها: نتایج نشان داد که در آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین، گروه چاق و گروه درمان شده در مقایسه با گروه بهنجار، دارای عملکرد ضعیف تری بودند. در تکلیف استروپ نیز، گروه چاق و درمان شده نسبت به گروه بهنجار، ضعیف تر عمل کردند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش با یافته های قبلی همخوانی دارد و نشان می دهد افراد مبتلا به چاقی، از مشکلات شناختی آشکاری رنج می برند.

این پژوهش به منظور بررسی رابطه جهت گیری مذهبی با سلامت روانی دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی 1384-1385 طراحی شد. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه رازی بودند که به عنوان نمونه سنجش پژوهش تعداد 449 نفر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. جهت سنجش جهت گیری مذهبی از پرسشنامه جهت گیری مذهبی، که با رویکردی اسلامی تهیه شده است، استفاده شد. جهت بررسی سلامت روانی، از مقیاس سلامت روانی (GHQ-28) استفاده شد که نمره پایین در آن نشانه سلامت روانی است. نتایج نشان دادند که جهت گیری مناسکی با چهار بعد سلامت روانی همبستگیهای معنی داری دارد. ضرایب همبستگی جهت گیری پایبندی به عقاید و مناسک با سلامت جسمانی (P<0.0001) r = -0.26، با اضطراب (P<0.0001) r = -0.29؛ اختلال در کارکرد اجتماعی (P<0.0001) r = -0.26 و با افسردگی (P<0.0001) r =-0.39 می باشد. یافته های دیگر نشان دادند که ضرایب همبستگی بعد جهت گیری پایبندی به اخلاقیات، با شکایت جسمانی (P<0.0001) r = -0.42، با اضطراب (P<0.0001) r =-0.49، با اختلال در کارکرد اجتماعی (P<0.0001) r =-0.33 و با افسردگی (P<0.0001) r =-0.55 به دست آمدند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون برای دخترها نشان دادند که جهت گیری پایبندی به اخلاقیات تنها متغیر قوی در تبیین واریانس سلامت روانی آزمودنیها است. نتایج تحلیل رگرسیون برای پسرها نشان دادند که اضافه کردن متغیر جهت گیری پایبندی به عقاید و مناسک تغییر اندک ولی معنی داری در معادله رگرسیون ایجاد نمود. به عبارت دیگر، جهت گیری مناسکی برای پیش بینی سلامت روانی آزمودنیهای پسر با اهمیت است.

در این پژوهش نقش تعدیل کننده رضایت از زندگی در رابطة بین تاب آوری و سلامت عمومی در یک نمونة دانشجویی مورد بررسی قرار گرفت. هفتاد و پنج نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری (65 دختر و 10 پسر) در این پژوهش شرکت کردند. از شرکت کنندگان در پژوهش خواسته شد تا مقیاس خود تاب آوری ((ERS، مقیاس رضایت از زندگی (SWLS) و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-28) را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که بین تاب آوری و رضایت از زندگی با مشکلات مربوط به سلامت عمومی همبستگی منفی معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل اثرات اصلی و تعدیلی بر حسب معادلات ساختاری نشان داد که رضایت از زندگی می تواند رابطه بین تاب آوری و مشکلات مربوط به سلامت عمومی دانشجویان را تعدیل کند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که رابطه بین رضایت از زندگی و تاب آوری با سلامت عمومی فقط یک رابطه ساده نیست و تعامل متغیرهای مختلف می تواند به شکل های متفاوت سلامت عمومی را تحت تأثیر قرار دهد.

"پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر آموزش پیشگیری از روابط آسیب‌زا بر نگرش دانش‌آموزان مدارس متوسطه شاهین‌شهر نسبت به روابط دختر و پسر، انجام شد. روش تحقیق نیمه‌تجربی از نوع دو گروهی همراه پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یکماهه بود. جامعه آماری را دانش‌آموزان دبیرستانهای پسرانه منطقه شاهین‌شهر در سال تحصیلی 86 ـ 85 تشکیل دادند. نمونه‌گیری به شیوه تصادفی خوشه‌ای بر مبنای کلاس، در دو گروه آزمایش و گواه از سه مدرسه، انجام گرفت. آزمودنیهای گروه آزمایش طی یک دوره شش‌ جلسه‌ای 90 دقیقه‌ای، مداخلات آموزشی را دریافت کرده و گروه گواه هیچ مداخله‌ای را دریافت نکردند. سپس به‌وسیله پرسشنامه محقق‌ساخته «نگرش نسبت به روابط دختر و پسر» که شامل41 سؤال بود، مورد آزمون قرار گرفتند. این پرسشنامه به بررسی نگرش دانش‌آموزان پسر نسبت به روابط دختر و پسر پرداخته و داده‌ها با توجه به فرضیه‌های تحقیق از طریق تحلیل واریانس چند متغیره بررسی شد و این نتیجه حاصل شد که در مرحله پس‌آزمون و پیگیری، آموزشها در نگرش دانش‌آموزان پسر، در حیطه آسیبهای اجتماعی، آسیب به زندگی مشترک آینده و ایجاد مشکلات تحصیلی مؤثر بوده و نگرش آنها را نسبت به اینکه روابط منجر به آسیب در موارد ذکر شده می‌شود، تغییر داده است (05/0 < P). همچنین در مرحله پس‌آزمون، نتایج، تغییر نگرش در زمینه آسیب به روابط با خانواده و ایجاد مشکلات عاطفی ‌ـ روانی را نشان داد، ولی این تغییر در مرحله پیگیری معنادار نبود (05/0 < P). "

هدف از این پژوهش مقایسه ارزیابی والدین از عملکرد کارکنان مدارس دولتی با غیردولتی بر اساس ابعاد مشتری محوری بود. این پژوهش کاربردی و علّی مقایسه ای بود و والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد و نمونه گیری به شیوه خوشه ای دو مرحله ای انجام شد؛ منطقه 6 آموزش و پرورش شهر تهران به عنوان خوشه مناطق و از مدارس منطقه 6، یک مدرسه دولتی و یک مدرسه غیردولتی دخترانه مقطع ابتدایی به عنوان خوشه مدارس انتخاب شد. 250 نفر از والدین دانش آموزان به عنوان مشتریان بیرونی مدارس به پرسشنامه ها پاسخ دادند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل سروکوال بود. برای تحلیل داده ها از آزمون t مستقل دو گروهی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که مدارس غیردولتی در مشتری محوری( ابعاد فیزیکی، اطمینان پذیری، مسئولیت پذیری، ضمانت و تضمین، همدلی و انتقاد پذیری) مشتری محورتر از مدارس دولتی بودند.

"هدف: افرادی که خدمات توانبخشی ارایه می کنند به دلیل ارتباط مستمر با مردمی که هر یک به نوعی دچار نقص، ناتوانی و مشکلات همراه آن می باشند، در معرض استرس شغلی مداوم هستند. حال چنانچه با سیاست ها و فرآیندهای نامناسب سازمانی نیز مواجه شوند، استرس مضاعف حاصله می تواند بهداشت روانی و سلامت جسمانی آنان را خدشه دار نماید. هدف این مطالعه بررسی نگرش کارکنان این مراکز نسبت به وضعیت عوامل درون سازمانی استرس زا و شدت استرس زایی آنهاست. روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی جهت تعیین وضعیت سیاست ها و فرآیندهای نامناسب استرس زای سازمانی و شدت استرس زایی هر یک از این عوامل از دیدگاه پرسنل مراکز جامع توانبخشی تحت پوشش بهزیستی استان تهران، از همه کارکنان درخواست شد پرسشنامه ای شامل 32 سوال را تکمیل کنند. اعتبار محتوایی پرسشنامه به تایید صاحبنظران رسیده و پایایی آن 0.83 محاسبه شد. یافته ها: براساس نتایج بدست آمده، کارکنان بیش از همه با سیاست «ارزیابی غیر واقعی کارکنان» (98%) و فرآیند «نقص معیارهای سنجش عملکرد کارکنان» (95%) روبرو بودند و همچنین در مواجهه با سیاست «عدم تساوی حقوق و مزایای افراد همطراز» (میانگین شدت استرس 2.64= از 4) و فرآیند «نقص معیارهای سنجش عملکرد کارکنان» (میانگین شدت استرس 1.71= از 4) احساس استرس بیشتری می کردند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش به منظور کاهش استرس پرسنل، بعنوان اولین قدم بر اصلاح نظام ارزیابی و تدوین معیارهای صحیح برای سنجش عملکرد کارکنان، و اصلاح نظام پرداخت ها تاکید می شود."

این پژوهش، با هدف بررسی سبک آموزش دینی امام سجاد(ع) انجام شد و در پی تبیین راهبردی «الگوی آموزش دینی آن حضرت بود»؛ به این منظور از روش توصیف و تحلیل نظریِ سخنان آن امام(ع) (صحیفه سجادیه و رساله حقوق) استفاده شد. از دستاوردهای این پژوهش عبارت بود از: 1) در هر شرایط، لازم است که دین آموزی به تناسبِ همان شرایط شکل گیرد و تعطیل نشود (جهل، اختناق و یأس مردم، فساد حاکمان، انزوای امام(ع))؛ 2) محتوا، باید طبق نیاز جامعه ارائه شود (امام به اموری؛ مانند عدالت، قیامت، قبر، حقوق افراد نسبت به یکدیگر، حقوق محیط زیست، فقه، خانه و خانواده، مسائل عمیق اخلاقی و عرفانی، امر به معروف و نهی از منکر... پرداختند)؛ 3) به لحاظ روش آموزش، باید از همه روش های ممکن سود جست (تربیت نیرو از میان مستضعفان، ارائه مناجات و دعا، آموزش های رفتاری برنامه ریزی شده، آموزش های گفتاری با زبان توده مردم، زبان عاطفی و فطرت گرا).

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر فرآیند تدریس - یادگیری، پژوهش و کیفیت تدریس بر کارآیی آموزش از دور است. عامل فرایند تدریس- یادگیری نیز متشکل از چهار زیر عامل استفاده از بازخورد، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، استفاده از منابع و وسایل آموزشی و الگوها و روش های تدریس است. عامل پژوهش نیز دارای سه زیر مؤلفه قراردادهای پژوهشی، سمینارها و همایش ها و فرصت های مطالعاتی است و عامل کیفیت تدریس نیز دارای سه زیر مؤلفه طرح درس، اجرای تدریس و ارزشیابی از تدریس است. بر اساس ادبیات نظری و مدل تدوین شده پرسشنامه پژوهش که شامل 36 سؤال بود تهیه و تدوین گردیده است. پس از تعیین پایایی ابزار پژوهش، روایی آن نیز با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. یافته های به دست آمده نشان می دهد که عامل های تناسب برنامه آموزشی و درسی، امکانات و تجهیزات آموزشی و پژوهشی، منابع مالی، اهداف، فرآیند تدریس-یادگیری، پژوهش، کیفیت تدریس، رضایت دانشجویان، آثار علمی تولیدشده و دانش آموختگان از عوامل اصلی تأثیرگذار بر کارآیی آموزش از دور است. بنا بر تحلیل های انجام گرفته می توان عنوان کرد که تأثیر فرآیند تدریس یادگیری، پژوهش و کیفیت تدریس بر کارآیی آموزش از دور معنادار و مثبت است.

این پژوهش، درصدد بررسی رابطه ساختار توزیع قدرت در خانواده، با کارآمدی آن از منظر آموزه های اسلامی است. جامعه آماری شامل کلیه زنان معلم مدارس شهر نورآباد لرستان است. نمونه پژوهش، 205 نفر است که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. ابزار پژوهش، پرسش نامه 79 سؤالی کارآمدی خانواده و پرسش نامه 36 سؤالی ساختار قدرت در خانواده است. پژوهش از نوع کمی است. داده ها بر اساس ضریب همبستگی پیرسون، آنالیز واریانس، آزمون تعقیبی تامهان و رگرسیون چند متغیره گام به گام تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین ساختار قدرت در خانواده و کارآمدی آن، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین از بین ساختارهای چهارگانه (زن سالار، دموکراتیک زن مقتدر، دموکراتیک مرد مقتدر و مردسالار)، ساختار زن سالار دارای کمترین کارآمدی است. ساختار دموکراتیک مرد مقتدر، بیشترین کارآمدی را به دنبال دارد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان می د هد که ساختار قدرت در خانواده، 1/9 درصد از واریانس عملکرد خانواده را تبیین می کند. یافته های پژوهش، تبیین روشنی از یافته های متفاوت پیشین ارائه می دهد و همسو با الگوی ساختار قدرت براساس آموزه های اسلامی است.

نوشتار پیش روى، با هدف بیان ساز و کارهاى تأمین بهداشت روانى در دین به نگارش در آمده است. بدین منظور، نخست گذارى گذرا بر چیستى بهداشت روانى در مکتب هاى گوناگون روان شناسى و نیز در اسلام دارد؛ آن گاه به مؤلفه هایى از بهداشت روان مى پردازد که پژوهشگران غربى نیز بدان ها اذعان دارند و سپس نقش دین را در تحقق آنها بررسى مى کند. در این نوشتار، مفهوم بهداشت روانى، با مرورى بر تعریف هاى اندیشمندان مختلف مانند گلدشتاین، جاهودا، ونتیز، آلپورت، چاهن و مکتب هاى گوناگون زیستى نگرى، روان تحلیل گرى، رفتارگرایى و انسان گرایى ارزیابى مى شود و آن گاه ساز و کار دین در تحقق مؤلفه هاى آن (پرستش و تجربه هاى معنوى و . . . ) بیان مى گردد.

چکیده: صبر یکی از خصوصیات روان‌شناختی و از راهبردهای مذهبی مقابله است که با استفاده از آن می‌توان بر فشارهای روانی روزمره و حتی آسیب‌زا غلبه نمود و در جهت سلامت روانی گامی برداشت. مواد مقیاس سنجش صبر با استفاده از آیات قرآن مجید و تفاسیر، حدیثی شیعه و سنی و کتاب‌های اخلاقی تهیه شده است. این پرسش‌نامه 48 عبارت دارد که در مقوله‌های صبر بر سختی، طاعت و گناه تهیه شده‌اند. نمونه‌ی این تحقیق 148 دانش‌آموز دختر سال اول دبیرستان بودند که به روش نمونه‌برداری خوشه‌ای تصادفی از میان دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر تهران، در سال تحصیلی 86 ـ1385 انتخاب شده بودند. اعتبار محتوایی این مقیاس را متخصصان علوم قرآن و دین تأیید کرده‌اند و پایایی آن، بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 866/0 محاسبه شده است. به کمک این مقیاس می‌توان نوجوانانی را که صبر ندارند شناسایی کرده، با آموزش‌های عملی گرفته‌شده از دین و مبانی روان‌شناختی، در این زمینه، در جهت بهداشت روانی آنان گامی برداشت.

در چند سال اخیر، فرسودگی تحصیلی به علت تأثیر منفی ای که بر فرایند آموزش و یادگیری بر جای می گذارد مورد توجه متخصصان تعلیم و تربیت قرار گرفته است. فرسودگی یک حالت منفی خستگی فیزیکی، هیجانی و ذهنی است که با حس عمیق شکست از کار همراه است. فرسودگی تحصیلی توسط دانش آموزان و دانشجویان به صورت خستگی مزمن ناشی از کار بیش اندازه در فعالیت های درسی، نگرش بدبینانه و بی تفاوتی نسبت به کارهای مدرسه و احساس شایستگی پایین و فقدان احساس موفقیت در تکالیف بروز داده می شود؛ از اینرو، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه فرسودگی تحصیلی با سلامت روان و هوش معنوی بوده است. جامعه آماری شامل دانشجویان دختر و پسر پنج دانشکده دانشگاه کاشان بود. 447 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه فرسودگی تحصیلی (برسو و همکاران، 1997)، پرسشنامه سلامت روان (28GHQ-) و پرسشنامه هوش معنوی (عبدالله زاده و همکاران، 1387) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین هوش معنوی و سلامت روان با فرسودگی تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. سلامت روان و هوش معنوی به طور معناداری، فرسودگی تحصیلی را پیش بینی می کنند و سلامت روان پیش بینی کننده قوی تری برای فرسودگی تحصیلی است.

هدف از این پژوهش مطالعه اثر بخشی آموزش به شیوه یادگیری مشارکتی و نقشه مفهومی فردی بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون –پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه اول دبیرستان در مدارس شهرستان همدان بود. نمونه آماری شامل 60 نفر بود که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند، در این پژوهش 20 نفر آموزش به شیوه یادگیری مشارکتی، 20 نفر آموزش به شیوه نقشه مفهومی فردی دریافت کردند، 20 نفر در گروه کنترل بودند. داده ها با استفاده از پرسشنامه انگیزش تحصیلی و آزمون پیشرفت تحصیلی بدست آمد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد آموزش به شیوه یادگیری مشارکتی و نقشه مفهومی فردی بر بهبود انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مؤثراست (p<0.001). کاربرد نتایج پژوهش ها برای معلمان این است که به منظور افزایش انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، باید به نقش عوامل انگیزشی آموزش به شیوه یادگیری مشارکتی و آموزش به روش نقشه مفهومی فردی توجه نمایند.