درخت حوزه‌های تخصصی

ضرورت سامان دهی نقاشی های دیواری به منظور رفع آلودگی های بصری شهر ها امری اجتناب ناپذیر است؛ زیرا بخش عمده ای از ناآرامی های روانی و مشکلات فرهنگی کلان شهرهای کنونی متأثر از ناهماهنگی های محیطی است. استفاده صحیح از هنر نقاشی دیواری می تواند در تلطیف نماهای شهری نقش مؤثری ایفا کند. این شاخه از هنر نقاشی، ضمن داشتن اصول و معیارهای ثابت، دارای قواعدی ویژه مناطق مختلف است؛ این اصول و ضوابط می توانند به منزله معیار سنجش کیفیتِ آثار نقاشی دیواری مورد استفاده قرار گرفته، بر اساس آن ها عیوب و کاستی های موجود بررسی شوند. این مقاله در پاسخ به این سؤال تنظیم شده است که آیا نقاشی های دیواریِ تبریز، از نظر فنّی و بر اساس اصول و معیارهای هنری و زیبایی شناسی، در سطح قابل قبولی قرار گرفته اند. بدین منظور، در این پژوهش 55 نمونه عکاسی شده از نقاشی های به اجرا درآمده در سطح شهر تبریز (به منزله جامعه آماری)، به روش مشاهده و تحقیق میدانی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. برای تشخیص سطح کیفیت هنری آن ها، به روش کتابخانه ای، به منابع معدود امّا مستدل و تخصصی استناد شده است. این آثار از دو جنبه بصری و محتوایی قابلیت بررسی داشتند؛ ولی با توجه به گستردگی مباحث در این مقاله، صرفاً به مطالعه ساختار بصری آن ها پرداخته شده است. بر اساس یافته های تحقیق و با توجه به اصول و قواعد مرتبط با ساختار بصری نقاشی های دیواری، دلایل ضعف و کاستی ها با روشی علمی و به دور از هرگونه پیش داوری تبیین شده است. نمونه های موجود در این مجموعه در رعایت اصول فنی و سبک و مناسبات فرهنگی نمود ضعیفی دارد و فاقد ایده های نو، سبک و تکنیک مورد انتظار از یک اثر هنری است.

در فرهنگ و تمدن اسلامی ایران ، تجلید به عنوان یکی از شاخه های مهم هنر کتاب آرایی و کتاب سازی ، از موضوعات ثمربخش تاریخ تمدن عالم اسلامی محسوب می شود که توانسته با نفوذ معنوی خود حتی در تاریخ تمدن جهان تأثیر بسزایی بگذارد . بی تردید آگاهی از چگونگی این تأثیر و نقش فرهنگ اسلامی در جهت دهی و تعالی این هنر ،‌ بخش در خور توجهی از علل و عوامی شکوه و جلال معنوی و فرهنگی یکی از تمدنهای بزرگ بشری را تبیین می کند . در این مقاله ،‌ ضمن بررسی جایگاه تجلید در فرهنگ اسلامی از دیدگاه نصوص و رهنمودهای قرآن کریم و احادیث نبودی (ص) و ائمه ی اطهار ( ع ) ، تاریخ و فرهنگ کتاب سازی و کتاب آرایی و ادبیات فارسی ، نقش فرهنگ اسلامی در کمیت و کیفیت جهت دهی هنر تجلید ایران با استفاده از کنکاش مقایسه ای در سیر تاریخی تجلید ایران ، ...