درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف از این پژوهش ترسیم آینده های ممکن پیشِ روی کتابخانه های عمومی ایران از نظر کتابداران، مدیران و اعضای منتخب است. روش: در پژوهش حاضر، با تمرکز بر روش سناریونگاری و رویکرد شبکه جهانی کسب وکار در آن، روندهای محیطی مؤثر بر آینده کتابخانه های عمومی مورد دیدبانی قرار گرفته، و سپس با استفاده از روش کارگاه های آینده و با رویکردی مبتنی بر اقدام پژوهی مشارکتی و بهره مندی از نظرات کتابداران و مدیران منتخب و نیز اعضای فعال منتخب کتابخانه ها (در پنج کارگاه) به ترسیم سناریوهای ممکن پیشِ روی آینده کتابخانه ها پرداخته شده است. یافته ها: در هر کارگاه، گروه های پنج گانه بر اساس انتخاب دو عدم قطعیت کلیدی، در مجموع، به طراحی 25 دسته سناریوی چهارگانه اقدام کردند. تیم پژوهش نیز از تجمیع و پالایش ذهنیت گروه ها به چهار سناریو بر اساس تلاقی دو عدم قطعیت پربسامد دست یافت که عبارت اند از: 1) شیوه مالکیت/ حکمرانی متمرکز یا نامتمرکز و 2) نقش محوری کتاب یا تجربه کاربر. سناریوی تلفیقی اول با عنوان دانش رانی کتابخانه ای تجربه گرا را در فضای حاکمیت دولتی توصیف می کند. سناریوی تلفیقی دوم کتابداری است و یک کتابخانه کتاب گرا را در فضای حاکمیت دولتی به تصویر می کشد. سناریوی تلفیقی سوم دانش یابی نام دارد و یک کتابخانه تجربه گرا با حاکمیت خصوصی را توصیف می کند. سناریوی تلفیقی چهارم با عنوان کتاب کاری یک کتابخانه کتاب محور است و در فضایی که بخش خصوصی حاکم است به فعالیت می پردازد. اصالت/ارزش: پژوهش هایی که به ویژه در ایران در حوزه آینده کتابخانه های عمومی صورت گرفته و در آن ها از رویکرد سناریونگاری بهره گرفته شده است تاکنون رویکرد کارگاهی و اقدام پژوهی مشارکتی این پژوهش را مدنظر قرار نداده اند.

ارزش، که در مدیریت ارزش استفاده می شود، این روش را از روش های مرسوم بررسی هزینه متمایز می کند. تحقیق با هدف بررسی رابطه مدیریت ارزش با خلق ارزش در مدیریت کتابخانه های عمومی شهر کرمان انجام شده است. روش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی و از نوع هم بستگی است. جامعه آماری، مدیران و کارکنان کتابخانه های عمومی شهر کرمان بودند. به دلیل محدودبودن جامعه آماری پژوهش، از روش سرشماری کل استفاده شد. تعداد مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی کرمان ۷۰ نفر بودند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های 26 سؤالی مدیریت ارزش با روایی قابل قبول و پایایی 764/0 و پرسش نامه دوازده سؤالی مدیریت کتابخانه با روایی قابل قبول و پایایی 788/0 استفاده شد. مؤلفه های اصلی پرسش نامه مدیریت ارزش، شامل کیفیت و مشتری مداری، تخصص گرایی، استقلال عمل، مدیریت و تسهیل کنندگان، و ساختار حرفه ای بود. داده های پرسش نامه با استفاده از آزمون های هم بستگی پیرسون نرم افزار اس.پی.اس.اس نسخه 21 تجزیه وتحلیل شد. یافته ها : بررسی و نتایج حاصله نشان می دهد که مؤلفه های تخصص گرایی در میان کارکنان با میانگین= 6/3 و میانه= 4؛ کیفیت و مشتری مداری با میانگین=2/3 و میانه= 5/3 وضعیت بالاتر از حد متوسط و مؤلفه های مهارت مدیریت و تسهیل کنندگان با میانگین= 6/2 و میانه= 7/2؛ ساختار حرفه ای با میانگین=2/2 و میانه= 3/ 2 وضعیت پایین تر از حد متوسط را داشته اند. مؤلفه های تخصص گرایی، استقلال عمل و مهارت مدیریت و تسهیل کنندگان، اثر پیش بینی کنندگی معناداری در مدیریت کتابخانه ها دارند. همچنین بر طبق شاخص ضریب هم بستگی جزئی، در میان مؤلفه های مدیریت ارزش، مؤلفه تخصص گرایی و استقلال عمل، بیشترین رابطه را با مدیریت ارزش دارد. به طور کلی، یافته های این پژوهش نشان داده اند که مؤلفه های مدیریت ارزش به غیر از مؤلفه ساختار حرفه ای با مدیریت کتابخانه های عمومی شهر کرمان رابطه معنی داری دارند. نتیجه گیری : ایجاد ارزش با شرایط فعلی کتابخانه های عمومی شهر کرمان دور از انتظار است. به مؤلفه تخصص گرایی و استقلال عمل بیشتر توجه شده است. با کاربردی کردن مؤلفه های مدیریت ارزش در ساختار مدیریتی کتابخانه های عمومی و سایر کتابخانه ها، می توان ایجاد ارزش کرد و باعث ارزش افزوده خدمات کتابخانه ای شد. نتایج نشان داد که به کارگیری مؤلفه های مدیریت ارزش می تواند باعث بهبود روند کاری در این کتابخانه ها شود. همچنین سبب جذب بهتر کاربران می شود. توانمندی های فنی، آشنایی با فناوری های اطلاعاتی، رایانشی، شناخت بهتر دستگاه ها و تجهیزات کتابخانه سبب حفظ ارزش های کتابخانه می شود. افزایش کیفیت خدمات اطلاعاتی، تأمین مشتری مداری، توجه به تخصص گرایی، گروه بندی دقیق تخصص و استقلال عمل، تقویت مهارت های مدیریتی و تمرکز بر حرفه گرایی با توجه به مؤلفه های مدیریت ارزش از زمره پیشنهادهای پژوهش است.

هدف: آشنایی با مفهوم رده بندی های مردمی، نقاط قوت و ضعف آنها، و پیشنهاد در راستای بهره گیری از نقاط قوت رده بندی های مردمی برای تقویت نظام های سازماندهی دانش. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کتابخانه ای است که در آن، ادبیات حوزه رده بندی های مردمی و پژوهش های انجام شده در این زمینه مرور و تحلیل شده است. نتیجه گیری: رده بندی های مردمی و نظام های سازماندهی دانش حرفه ای (مانند اصطلاح نامه ها، هستی شناسی ها، و طرح های رده بندی) هریک نقاط قوت و ضعفی دارند که تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف نیازمند مطالعات جدی در این زمینه است. با تکیه بر نقاط قوت رده بندی های مردمی و کشف و تحلیل ساختار و الگوهای پنهان موجود در این رده بندی ها می توان برای تقویت و روزآمدسازی نظام های سازماندهی دانش حرفه ای عمل کرد.

هدف:مطالعه تطبیقی سوء رفتار علمی در برخی کشورهای مورد اتهام شامل ایران، عربستان، ترکیه، مصر، فلسطین اشغالی، هند، پاکستان، امریکا، چین، ژاپن، کره جنوبی، سوئد، و فرانسه است. روش شناسی:تمامی پژوهش های کشورهای مذکور که از 2010 تا 2017 در پایگاه وب علوم (وب آو ساینس) نمایه و سپس به دلیل سوء رفتار علمی سلب اعتبار شده اند استخراج و به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شدند. در این پیمایش تحلیلی با روش مقایسه ای و با رویکرد علم سنجی وضعیت مقالات سلب اعتبارشده برخی کشورهای مورد اتهام، از حیث میزان همکاری با کشورهای دیگر، دوره زمانی، میزان استنادهی ، انواع بدرفتاری های علمی به تفکیک کشورها، رشته ها، و حوزه های علمی بررسی گردید. یافته ها:بیشترین نوع سوء رفتار علمی، سرقت علمی و متعلق به رشته های حوزه علوم پایه است. چین بیشترین مقالات سلب اعتبارشده در رشته ها و حوزه های مختلف علمی داراست.  بیشترین مقاله سلب اعتبارشده مربوط به حوزه علوم پزشکی است. نتیجه گیری:مقالات سلب اعتبارشده در سال های اخیر روند روبه رشدی داشته است. در مجموع،  ایران، هند، و پاکستان بیشترین میزان سوء رفتار را نسبت به کل تولیدات علمی داشته اند.

عوامل زمینه ای، نقش کلیدی در استقرار موفقیت آمیز مدیریت دانش در سازمان ها دارد. این تحقیق با مفروض دانستن اینکه مهمترین عوامل زمینه ای استقرار مدیریت دانش در هر سازمان نظام فناوری اطلاعات، فرایند های دانش و فرهنگ سازمانی است و بهره گیری از این مبانی منجر به استفاده هرچه کامل تر از دانش موجود در سازمان می شود، در پی تبیین و سنجش وضعیت هر یک از این عوامل برای استقرار مدیریت دانش است.  این پژوهش با هدف شناسایی عوامل زمینه ای مدیریت دانش در سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران انجام شد و پرسشنامه ای در میان کارکنان سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران در 22 منطقه شهرداری در مورد وضعیت و میزان اهمیت هرکدام از این عوامل در زمینه استقرار مدیریت دانش درجه بندی شده و با استفاده از نرم افزار SPSS و با توجه به آزمون فریدمن به رتبه بندی این عوامل پرداخته شد. بر اساس داده های منتج شده بر اساس دیدگاه کارکنان سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران مهمترین عامل برای استقرار مدیریت دانش بودن فرهنگ سازمانی درست و حامی، برای استقرار آن است، چرا که در صورتی ما تمامی زیر ساخت های مرتبط با استقرار مدیریت دانش را در یک سازمان فراهم کنیم ولی فرهنگ سازمانی که شامل عناصر مشارکت در تصمیم گیری، حمایت مدیریت  و حس تعلق سازمانی می باشد، در سازمان نباشد، مدیریت دانش مستقر نخواهد شد. به همین ترتیب و در ادامه اولویت بندی عوامل، نظام فناوری اطلاعات در جایگاه دوم و فراینده های مدیریت دانش در جایگاه سوم اولویت گذاری شده است. بنابراین قبل از راه اندازی و به کار گماری نظام فناوری اطلاعات، باید فرهنگ سازمانی در این زمینه که مدیران و کارکنان به راحتی دانش ضمنی خود را در اختیار سایرین قرار دهند به وجود بیاید چون هر چند که ما بتوانیم ساختار های فناوری را به صورت صیحیح فراهم کنیم و فرایند های مدیریت دانش را به صورت اصولی اجرا کنیم ولی فرهنگ سازمانی تقویت کننده این وضعیت نباشد به صورت قطع به یقین نظام مدیریت دانش سازمان نا کارآمد خواهد بود.