درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: تعیین سطح بلوغ، میزان آمادگی برای مدیریت دانش، و نیز شناسایی حوزه های نیازمند ابتکارات مدیریت دانش در کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه رازی براساس چهارچوب مدیریت دانش سازمان بهره وری آسیایی. روش شناسی: پژوهش حاضر کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد سازمان بهره وری آسیایی بود. پایایی پرسشنامه نیز با توجه به مقدار ضریب آلفای کرونباخ، 9/0 محاسبه شد. جامعه پژوهش 31 نفر بودند که 94 درصد آنان به پرسشنامه پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 23 استفاده شد. برای سنجش میانگین گروه های هفت گانه معیار از آزمون های همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونه ای، و آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و برای رتبه بندی گروه های معیار از آزمون غیرپارامتریک فریدمن بهره گرفته شد. یافته ها: وضعیت مدیریت دانش در کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه رازی در هفت گروه معیار پایین تر از چهارچوب مدیریت دانش سازمان بهره وری آسیایی قرار داشت. میزان آمادگی کتابخانه برای قبول مدیریت دانش در سطح آغاز ارزیابی شد. نتایج رتبه بندی گروه های معیار نیز نشان داد «فناوری اطلاعات» در بالاترین و «رهبری» در پایین ترین رتبه قرار دارد. رتبه بندی سایر گروه های معیار به ترتیب از بالا به پایین عبارت بودند از: «فرایندهای دانشی»، «نتایج مدیریت دانش»، «یادگیری و نوآوری»، «فرایند»، و «کارکنان». نتیجه گیری: به نظر می رسد کتابخانه مرکزی در راستای اجرای مدیریت دانش باید نسبت به شناسایی حوزه های نیازمند ابتکارات مدیریت دانش، شناسایی نقاط قوت، و زمینه هایی که نیاز به بهبودی دارند اقدام کند. همچنین در قالب برنامه ای منظم و براساس پیشنهادهای برگرفته از نتایج پژوهش، به سمت دستیابی به سطوح بالاتر، یعنی توسعه و اجرای فراگیر مدیریت دانش، پالایش و ارزیابی پیوسته برنامه های مدیریت دانش، و بلوغ و فراگیرکردن مدیریت دانش گام بردارد.

هدف: بررسی کتاب سنجی مقالات مجله پژوهشنامه نقد ادب عربی دانشگاه شهید بهشتی.<br /> روش شناسی: با روش کتاب سنجی همه مقاله های منتشرشده اساتید و دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی در پژوهشنامه نقد ادب عربی در دوره ای پنج ساله از ابتدای سال 1389 تا 1394 (برابر با 11 شماره) به تعداد 86 مقاله بررسی شدند. بعد از یادداشت برداری از قسمت های مدنظر هر مقاله (صفحه عنوان و فهرست منابع)، داده های جمع آوری شده برای تحلیل وارد نرم افزار اکسل شدند.<br /> یافته ها: 69 مقاله به زبان فارسی و 17 مقاله به عربی نوشته شده است. 125 نویسنده مرد و 47 نویسنده زن در نگارش مقالات مشارکت داشته اند. 16 مقاله به صورت انفرادی و 70 مقاله نیز به صورت مشترک نگاشته که 54 مقاله از مقالات مشترک، به صورت هم مؤسسه ای و 16 مقاله نیز به صورت غیرهم مؤسسه ای تألیف شده است. حجت رسولی با 5 مقاله بیشترین تولید علمی را داشته است. نقد، 3/44 درصد از موضوعات مقالات را به خود اختصاص داده است. 19 مقاله را اعضای هیئت تحریریه (میانگین 09/22) نوشته اند. درمجموع، 2346 منبع به کار رفته است که میانگین استفاده شده برای هر مقاله 27/27 درصد است. همچنین 1540 منبع (65/65 درصد) آنها میانگین عمریِ بالای 14 سال دارند. برحسب جنسیت، تفاوت معناداری بین نویسندگان مرد و زن وجود دارد. میزان بالایی از هم تألیفی بین نویسندگان وجود دارد که از نقاط مثبت مجله است. دانشگاه های شهید بهشتی و تهران، حدود یک سوم تعداد کل نویسندگان را به خود اختصاص داده اند که از نقاط ضعف مجله محسوب می شود.<br /> نتیجه گیری: پیشنهاد می شود مجله با تقسیم بندی دانشگاه های کشور به صورت قطبی، امکان حضور بیشتر و فعال تر برخی دانشگاه هایی را که امکان حضور کمتر و کمرنگ تری در مجله داشته اند فراهم کند. بدین ترتیب، زمینه حضور پررنگ تر نویسندگان زن نیز در مجله فراهم می شود. با توجه به عنوان و موضوع مجله، بهتر به نظر می رسد بیشتر مقالات به زبان عربی نوشته می شد. پیشنهاد می شود مجله با تغییر سیاست فعلی، دست کم به طور متناوب به دو زبان فارسی و عربی مقاله منتشر شود.

هدف: هدف اصلی پژوهش تعیین رابطه سبک های فرزندپروری والدین و گرایش به مطالعه در نوجوانان دبیرستان های شهر تهران است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی اجرا شده است. جامعه پژوهش دانش آموزان مناطق مختلف آموزش و پرورش شهر تهران بود. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای در سه مرحله استفاده شد و در مرحله آخر نمونه گیری، 200 نفر از دانش آموزان دختر و پسر و والدین آنها به پرسشنامه های میزان گرایش به مطالعه و سبک های فرزندپروری بامریند شامل سه بخش سبک سهل گیرانه، مقتدرانه، و مستبدانه پاسخ دادند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که سبک های فرزندپروری و روش های تربیتی والدین در گرایش به مطالعه در نوجوانان نقش دارند و رابطه معنی داری بین سبک فرزندپروری مقتدرانه و گرایش به مطالعه وجود دارد. همچنین رابطه مثبت معنی داری بین تحصیلات عالی والدین و سطح اقتصادی آنها با سبک فرزندپروری مقتدرانه مشاهده شد. اصالت/ارزش: از آنجایی که خانواده و الگوی تربیتی آن نقش مهمی در شکل گیری عادات و رفتارهای فرزندان دارد، به نظر می رسد تحول در شیوه های فرزندپروری بتواند به عنوان یکی از عوامل افزایش سرانه مطالعه مطرح شود.

مقدمه: استخراج فراداده های متنی از مقاله های علمی به شکل دستی کار زمان بر و پرهزینه ای است. وجود تنوع در قالب های ساختاری مقالات علمی نیز به پیچیدگی مسئله می افزاید. بنابراین، استخراج خودکار فراداده های متنی از مقاله های علمی به عنوان یک مسئله مطرح است و از الگوریتم های مختلفی می توان برای استخراج فراداده ها استفاده کرد. هدف این مقاله ارائه ی یک چارچوب برای استخراج فراداده های متنی از مقاله های علمی به زبان فارسی است. در این پژوهش از مدل آماری سی آر اف برای استخراج فراداده ها استفاده شده است. روش شناسی: این مقاله یک پژوهش کاربردی است. در این مقاله با مطالعات کتابخانه ای و آزمایش سعی شده است یک چارچوب برای استخراج فراداده ها ارائه شود. چارچوب ارائه شده شامل شناسایی سرآیند و مراجع انگلیسی و فارسی مقاله است. از مدل آماری سی آر اِف برای استخراج فراداده ها از سرآیند و مراجع فارسی و انگلیسی استفاده شده است. با تعریف ویژگی های مختلف این مدل آماری قابل تغییر است. آزمایش این روش بروی صد مقاله از مجلات علمی- پژوهشی ایران درصد موفقیت آن را نشان می دهد. مدل آماری سی آر اِف در برچسب زنی متن نسبت به مدل های آماری دیگر مانند مدل مخفی مارکوف دقت بالاتری را ارائه می دهد. از سوی دیگر این مدل بر مبنای آمار و ریاضی برچسب زنی را انجام می دهد. استخراج فراداده ها از مقالات با قالب های مختلف به کمک آمار نسبت به روش های مبتنی بر قانون نتایج بهتری را به دنبال دارد. بنابراین استفاده از مدل آماری سی آر اِف برای حل این مسئله مناسب است. یافته ها: برای ارزیابی روش پیشنهاد شده از معیار اِف استفاده شده است. مقدار معیار اِف در این پژوهش برای هر توکن متنی محاسبه شده است. مقدار معیار اِف به شکل میانگین برای فراداده های سرآیند، فراداده های مراجع فارسی و فراداده های مراجع انگلیسی به ترتیب ۸۹/۹۶ درصد، ۸۷/۹۳ درصد و ۷۵/۹۴ درصد است. نتایج این پژوهش با سه پژوهش مشابه در زبان انگلیسی مقایسه شده است. مقایسه میانگین نتایج به دست آمده نشان می دهد در فراداده های سرآیند نتایج پژوهش این مقاله بهتر از دو پژوهش انجام شده در زبان انگلیسی است. نتایج استخراج فراداده نویسنده در سرآیند در پژوهش های زبان انگلیسی بهتر است. برای فراداده چکیده در پژوهش زبان فارسی، نتایج بهتری به دست آمده است. مقایسه میانگین نتایج استخراج فراداده های مراجع، نشان می دهد پژوهش های زبان انگلیسی دقت بالاتری ارائه داده اند. نتایج استخراج فراداده مؤسسه در مراجع فارسی نسبت به فراداده های دیگر ضعیف تر است. بحث و نتیجه گیری: بررسی نتایج بدست آمده نشان می دهد که عملکرد مدل آماری سی آر اِف برای استخراج فراداده ها خوب است. بیشترین دقت برای فراداده چکیده با معیار اِف برابر ۶/۹۹ درصد است. این فراداده تعداد توکن بسیار بیشتری نسبت به بقیه فراداده ها دارد. دقت فراداده مؤسسه با معیار اِف برابر ۹۵/۸۰ درصد کمتر از بقیه است. دو دلیل در کاهش دقت موثر است. تعداد این فراداده در پیکره متون نسبت به فراداده های دیگر کمتر است. علاوه بر این کلمات نحوی که در این فراداده به کار می رود، تنوع بیشتری دارد. در مراجع فارسی اسامی شهرها در فراداده های مکان و مؤسسه به کار می رود. این مسئله باعث می شود در برخی از موارد فراداده های مکان و مؤسسه به اشتباه تشخیص داده شوند. در زبان فارسی کلماتی که به شکل مشترک در فراداده های مختلف به کار می روند نسبت به زبان انگلیسی بیشتر است. برای مثال بسیاری از اسامی ایرانی که برای نام افراد به کار می رود با معانی دیگر در فراداده های دیگر استفاده می شود. این مسئله ممکن است باعث بروز خطا شود. اکثر خطاهای به وجود آمده در استخراج فراداده ها مربوط به توکن هایی است که در مرز دو فراداده قرار دارند. تبدیل مقالات علمی فارسی با فرمت پی دی اِف به فرمت متن در موارد زیادی با مشکل رو به رو است و از محدودیت های این پژوهش به شمار می آید. در این پژوهش مجموعه ای از صد مقاله علمی استفاده شد. افزایش تعداد مقاله های علمی و تنوع بیشتر مقالات برای آزمایش می تواند در نتیجه ی بدست آمده تاثیر مثبتی داشته باشد. مجموعه ای از ویژگی های متنی در الگوریتم های برچسب زنی سی آر اِف استفاده می شود. تغییر در این ویژگی ها می تواند موجب بهینه سازی روش شود.

هدف: ارزیابی میزان رعایت استانداردهای ISBD مندرج در قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن با فهرست نویسی پیش از انتشار در کتابخانه ملی است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی و گردآوری داده ها با استفاده از سیاهه وارسی پژوهشگر ساخته صورت گرفت. یافته ها: تقریباً 38 درصد فهرست برگه ها دارای اشتباهات نشانه گذاری و 55 درصد فهرست برگه ها دارای اشتباهات مربوط به عدم رعایت فاصله های قبل و بعد از نشانه ها بودند. نشانه های به کاررفته پیش از منطقه وضعیت نشر با 65 درصد کمترین میزان، و نشانه های به کاررفته پیش از منطقه ویراست با 84/98 درصد بیشترین میزان انطباق را با ISBD داشته است. نتیجه گیری: گرچه کتابخانه ملی در رعایت قوانین ISBD عملکرد مطلوبی داشته اما لازم است دقت بیشتری برای صحت نشانه ها و علائم به کاررفته داشته باشد و به فهرستنویسان نیز آموزش های لازم را بدهد.

هدف: بررسی میزان استفاده از فراداده های زبان نشانه گذاری فرامتن در طراحی وب ­ سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران. روش تحقیق/ رویکرد پژوهش: در مجموع 66 صفحه اصلی وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، و دانشگاه های آزاد اسلامی با استفاده از دو مرورگر اینترنت اکسپلورر و نت اسکیپ بررسی شد. با مشاهده Source از طریق منوی View ابربرچسب های موجود در صفحه اچ.تی.ام.ال. وب سایت ها استخراج شد و در سیاهه وارسی تهبه وارد شد. سپس فراوانی، درصد، و میانگین استفاده از آنها محاسبه شد . یافته ها: تمام وب سایت ها از فراداده های عام زبان نشانه گذاری فرامتن ، هر­چند اندک ، بهره برده اند. میزان استفاده از این ابربرچسب ها، وب­سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی با میانگین43 درصد در رتبه اول و دانشگاه های آزاد اسلامی با 31 درصد در رتبه دوم و دانشگاه های تابع وزارت علوم نیز با 28 درصد در رتبه سوم قرار دارد. نتیجه گیری: تحقیق حاضر نشان داد که از مجموعه ابرنشانه ها، عناصر عنوان، نوع – محتوا، کلیدواژه، ارتباط، و توصیف بیشترین کاربرد را داشته اند و به­کارگیری این فراداده های عام در طراحی صفحات وب نسبت به طرح های فراداده ای خاص مانند دوبلین کور- با توجه به قدمت بیشتر ابربرچسب ها و آشنایی بیشتر طراحان وب سایت ها با آنها- میتواند توجیه­پذیر باشد.