فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۸٬۰۲۶ مورد.
حوزههای تخصصی:
مقدمه و اهداف: مخازن سازمانی، داده های پژوهشی و اشیاء یادگیری ذخیره شده در آن باید از استانداردهای خاصی پیروی کنند؛ بنابراین مسئله فراداده مسئله اصلی برای ایجاد مخازن سازمانی است. هدف پژوهش حاضر تعیین عناصر فراداده ای برای سازماندهی اشیاء یادگیری الکترونیکی براساس استاندارد فراداده شیء یادگیری و غنی سازی این استاندارد در مخازن سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران است.روش ها: پژوهش حاضر از لحاظ نوع، پژوهش کاربردی است. مرحله اول پژوهش به روش پیمایشی توصیفی انجام شد و داده های آن از طریق مشاهده و با استفاده از سیاهه وارسی گردآوری شد. در مرحله دوم، از طریق مشاهده سندی و تحلیل اسناد، متون و پژوهش های مرتبط با روش فراترکیب، به شناسایی عناصر فراداده ای جدید برای غنی سازی استاندارد فراداده شیء یادگیری پرداخته شد. در مرحله سوم، پرسشنامه محقق ساخته برای انجام فن دلفی جهت اصلاح و اعتبارسنجی در اختیار متخصصان قرار گرفت. در مرحله چهارم مجموعه ای تأییدشده از عناصر و موجودیت ها برای اشیاء یادگیری الکترونیکی در مخازن سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران به دست آمد و ارائه شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد مخازن سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران در ذخیره و سازماندهی اشیاء یادگیری از استاندارد فراداده ای پیروی نمی کنند. از تعداد 60 عنصر استاندارد فراداده شیء یادگیری، 25 عنصر (41 درصد) با مجموع عناصر شناسایی شده از مخازن سازمانی پوشش داده شده است. همچنین غنی سازی استاندارد فراداده شیء یادگیری با سه عنصر تأییدشده توسط متخصصان صورت گرفت. عناصر شناسایی شده مربوط به توسعه دسته چرخه حیات، دسته طبقه بندی و دسته رابطه است.بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد استاندارد فراداده شیء یادگیری به عنوان استانداردی ترکیبی که انواع فراداده ها را شامل می شود و از جامعیت برخوردار است و به عنوان استاندارد مناسب برای سازماندهی اشیاء یادگیری الکترونیکی در مخازن سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران توصیه می شود. اصالت: این پژوهش با بهره گیری از استاندارد فراداده شیء یادگیری در سازماندهی مخازن سازمانی، رویکردی جدید ارائه می کند. علاوه بر این، با کاوش در کاربرد استاندارد فراداده شیء یادگیری برای بازیابی اشیاء یادگیری الکترونیکی، به شکاف های موجود در این زمینه می پردازد.
بررسی شاخص بین المللی نوآوری و نگاشت نفوذ صنعتی در انتشارات علمی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون مدیریت اطلاعات دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۴ شماره ۱ (پیاپی ۳۸)
228 - 207
حوزههای تخصصی:
هدف: ارتباط میان دانش نوین علمی و نوآوری های فنی از اهمیت فراوانی برخوردار است، استنادهای علمی پروانه های ثبت اختراع و استنادهای فنی متون علمی یکی از راه های بررسی ارتباط میان علم و فناوری است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تولیدات علمی ایران براساس شاخص نفوذ بین المللی بروندادهای پژوهشی بر صنعت و نوآوری است که براساس استناد پروانه های ثبت اختراع به متون علمی محاسبه می شود.
روش: این پژوهش با روش اسنادی و با رویکرد علم سنجی و تحلیل استنادی انجام شده است. جامعه پژوهش مدارک علمی ایران هستند که در بازه زمانی 2020-2018 در پروانه های ثبت اختراع مورد استناد قرار گرفته اند. با توجه به اینکه یک بازه زمانی سه ساله برای بررسی استناد مدارک در نظر گرفته شده است و تمامی مدارک بدون لحاظ کردن موضوع آنها مورد شمارش قرار گرفته اند و هر دوی این عوامل از عوامل مؤثر در استنادگیری هستند، نرمال سازی براساس زمان و موضوع انجام گرفت. به منظور نرمال سازی استنادها، موضوع مقالات براساس موضوع نشریات منتشرکننده آنها در 22 موضوع اصلی شاخص های اساسی علم قرار گرفتند تمامی مدارک به روش شمارش کامل مورد محاسبه قرار گرفته و سایر مدارک غیرقابل استناد و نیز قالب های انتشاراتی به جز مقاله، از جامعه پژوهش کنارگذاشته شدند. در این پژوهش از محصولات پایگاه کلاریویت مانندWOS ، JCR و ESI و نیز پایگاه هایLens ، WIPO و ISCWUR به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد. جدول انطباق WIPO براساس نمادهای طبقه بندی بین المللی پروانه های ثبت اختراع، زمینه فناوری هر یک را مشخص می نماید. با استفاده از این جدول، زمینه فناوری هر یک از پروانه های ثبت اختراع براساس گروه های طبقه بندی فناوری WIPO مشخص می شود.
یافته ها: در بازه زمانی 2020-2018، 274560 مدرک از ایران به ثبت رسیده است که 2662 مدرک در 3820 پروانه های ثبت اختراع، 4000 بار مورد استناد قرار گرفته است. بر این اساس، کمتر از یک درصد از آثار علمی ایران در پروانه های ثبت اختراع مورد استناد قرار گرفته اند. براساس استناد نرمال شده، دانشگاه آزاد اسلامی با 25.25 استناد نرمال شده در بین دانشگا ه های ایران رتبه نخست را دارد و دانشگاه های علوم پزشکی تهران و دانشگاه تهران به ترتیب با 23.10 و 14.78 استناد نرمال شده در رتبه های دوم و سوم قرار دارند.
نتیجه گیری: براساس گروه های طبقه بندی فناوری، بیشترین تعداد این پروانه های ثبت اختراع در حوزه داروسازی بوده و بیوتکنولوژی و فناوری رایانه با اختلاف زیاد در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. براساس حوزه های موضوعی، مقالات حوزه شیمی، علم مواد و فارماکولوژی و سم شناسی، بیشتر از سایر حوزه های موضوعی در پروانه های ثبت اختراع مورد استناد قرار گرفته اند که نشان می دهد این رشته ها بیشترین تاثیر را بر نوآوری داشته اند.
Integrating IoT, Artificial Intelligence, and Blockchain Technologies for the Development of Smart Networks(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۴۰ تابستان ۱۴۰۴ ویژه نامه انگلیسی ۴ (پیاپی ۱۲۵)
341 - 367
حوزههای تخصصی:
Background: IoT Smart networks are the latest creation of smart technology where Internet of Things, Artificial Intelligence, and Blockchain technologies have merged. Such technologies have the possibility of increasing performance, security and the degree of expansion in different fields like smart city, health and manufacturing. As it is, there are several issues that organisations continued to encounter when implementing both these systems in order to address diversified network requirements. Objective: The study aims to define how IoT, AI, and Blockchain technologies can be integrated to develop smart networks and how their integration will address the issues of performance, data integrity, and resource utilization in smart networks. Methods: The solution consisted of three components: IoT for instant data gathering, AI for modeling and efficient traffic control, Blockchain for secure data storage. Analyses of various objectives such as data throughput, latency, energy consumption, and security were conducted for smart city applications through simulations. Results: The linked matrix obtained a 45% increase in data transfer rate, a 40% cut in response time and a 50% enhancement of power utilization compared to other systems. Purchases made using blockchain were correct to the last digit, achieved with a success rate of 99.9%, and there were no cases of hacking. AI algorithms minimized congestion levels of the network by 55%, and IoT devices remained available 98% of the time. Conclusion: The incorporation of the IoT, AI and Blockchain enhances the effectiveness and assures the stability of smart networks greatly. From these findings, there is a significant potential for broad utility thus the need for research on the scale, integration, and testing of these in practice.
Green Telecommunications as An Innovations in Energy-Efficient Networking(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۴۰ تابستان ۱۴۰۴ ویژه نامه انگلیسی ۴ (پیاپی ۱۲۵)
737 - 764
حوزههای تخصصی:
Background: Telecommunication system plays a crucial role in fast development of energy demand growth and carbon dioxide emissions. As sustainability becomes part of corporate goals green telecommunications strive to bring innovation in energy efficiency. Objective: As part of examining the state of art developments in energy-efficient networking technologies and approaches to minimize power consumption in telecommunication facilities, the important global task of using green telecommunication for sustainable development goals is highlighted. Methods: A literature review and analysis were successfully performed to examine the use of advanced hardware technologies, SDN technology, NFV, and intelligent renewable energy integration. Some of the green telecommunication’s solutions that were implemented are explained with case studies in this article. Results: The studies reveal that new practices including energy-sensitive algorithms, state-of-art cooling solutions and integration of renewable power into Telecommunications networks have improved the energy efficiency standards. In addition, SDN and NFV also improve resource allocation of data centers, which also boosts energy efficiency. Conclusion: Green telecoms offer available strategies for cutting back energy use in telecoms sector. Mitigation of the environmental impacts can therefore be achieved through incorporation of Energy Efficiency measures and Renewable Energy Source technology to utility services without necessarily compromising quality of service delivery hence catalyzing the Advancement of the progress of sustainability.
تنوع ساختاری و موضوعی آثار فقهی استنساخ شده در نیمه دوم دوره صفویه و تطبیق آن با آثار فقهی نیمه نخست صفوی با استناد به نسخ خطی کتابخانه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: بررسی تحلیلی تنوع ساختاری آثار فقهی دوره دوم صفوی، اعم از کتاب و رساله، مستقل یا غیر مستقل بودن آن ها و تعیین تنوع موضوعات رساله های این دوره و تطبیق آن ها با تألیفات دوره اول صفویه، هدف پژوهش کنونی را شکل می دهد. روش : این پژوهش به روش پژوهش پیمایشی از نوع تحلیل محتوا انجام شد؛ یکی از ابزارهای روش پیمایشی، سیاهه وارسی است که در این پژوهش، از آن استفاده می شود. با توجه به دامنه موضوع، پژوهش به شیوه سرشماری انجام می شود. دامنه موضوعی این پژوهش آثار فقهی استنساخ شده در نیمه دوم دوره صفویه، از عصر پادشاهی شاه صفی (1038 ق.) تا زمان سقوط این سلسله (1135 ق.) است. یافته ها: پس از بررسی نسخ خطی فقهی که در دوره دوم صفوی استنساخ شده و تطبیق آن با نسخه های فقهی دوره اول، می توان به این نتیجه رسید که افزایش میزان تعلیم و تعلم و تألیف و استنساخ کتب فقهی شیعه در مدارس و کانون های استنساخ به ویژه از میانه دوره حکومت صفویه، آشکارا از فزونی و پیشرفت برخوردار بوده است. گرایش فقهای این دوره بیشتر به سمت تألیف موضوعات خاص فقهی موردنیاز جامعه بوده و درنتیجه، آنان بیشتر به تألیف رساله هایی با یک موضوع خاص پرداخته اند. یافته های تطبیقی پژوهش عبارت اند از: فراوانی آثار فقهی نیمه دوم، 885 اثر است که 75% از این آثار با ساختار رساله و 25% از آن ها به صورت کتاب هستند. فراوانی آثار فقهی نیمه نخست صفوی، 554 اثر است که 38% از آن آثار با ساختار کتاب و نزدیک 62% از آن ها با ساختار رساله تألیف شده است. تألیف رساله در موضوعات با استنساخ های زیاد مانند نماز، نکاح، طهارت، ارث، نماز جمعه و حج در نیمه دوم، نسبت به تألیف رساله در همین موضوعات در نیمه نخست افزایش قابل توجهی داشته است؛ همچنین تألیف رساله در موضوعات با فراوانی نسبتاً زیاد و متوسط در نیمه دوم نیز افزایش قابل توجهی داشته است. نتیجه گیری : افزایش کتاب های مستقل فقهی در این دوره، عمدتاً حاصل تلاش های فقهای بزرگ دوره نخست صفوی است که در روند تأسیس و گسترش مدارس مذهبی و تداوم مباحثات علمی، جدای از آنکه بر کتاب های فقهای پیشین شرح و حاشیه نوشته اند، خودشان هم کتاب های مستقل فقهی را تألیف کرده اند تا بر غنای منابع فقهی و درسی موردنیاز در مدارس مذهبی بیفزایند. با توجه به تربیت شاگردان متعدد در مدارس شیعی نیمه نخست و افزایش آثار فقهی در نیمه دوم، در رأس عبادات فردی و جمعی، موضوع نماز و مقدمه آن طهارت و تکمله آن نماز جمعه از اهمیت بالاتری در نیمه دوم صفوی برخوردار می شود؛ و دانستن احکام آن ها مطابق با مذهب امامیه بیشتر موردتوجه و نیاز توده مسلمان شیعه قرار می گیرد؛ و درنتیجه نسخه های متعددی از آثار فقهی مرتبط با این موضوعات به کرات استنساخ شده تا در دسترس فضلا قرار گیرد. همچنین موضوعات شرعی که جنبه اجتماعی و خانوادگی دارد و ارتباط و تعامل افراد با یکدیگر را مشخص می کند مانند نکاح و ارث نیز لازم می شود تا نسخه های متعددی از آن ها استنساخ شود و شیعیان بتوانند زندگی شخصی و خانوادگی خود را مطابق با احکام شرعی برنامه ریزی کنند.
تأثیر انگیزه تمرکز نظارتی بر فرآیند اشتراک گذاری دانش و پنهان سازی دانش(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقدمه: با توجه به اهمیت تاثیر عوامل انگیزشی در روند اشتراک گذاری یا پنهان سازی دانش، این پژوهش به بررسی تأثیر ابعاد انگیزه تمرکز نظارتی بر اشتراک گذاری کامل، اشتراک گذاری جزئی و پنهان سازی دانش از دیدگاه کارکنان دانشکده دندانپزشکی شیراز در سال 1402پرداخته است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به شیوه توصیفی- پیمایشی صورت گرفته است. جامعه پژوهش300 نفر بود که 140 نفر به عنوان نمونه تعیین گردید. برای نمونه گیری از روش تصادفی سیستماتیک استفاده گردید. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه آریل(Ariel, 2016) استفاده گردید. به منظور تحلیل داده ها در بخش آمار استنباطی از آزمون کولموگروف اسمیرنف، روش حداقل مربعات جزیی و نکویی برازش با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس و اس پی اس اس ویرایش25 استفاده شده است. یافته ها: انگیزه تمرکز پیشبردی موجب افزایش اشتراک گذاری کامل دانش می شود، اما بر اشتراک گذاری جزئی دانش تأثیری ندارد. همچنین تمرکز پیشبردی موجب کاهش پنهان سازی دانش می شود. از طرفی انگیزه تمرکز اجتنابی بر اشتراک گذاری کامل و جزئی دانش تأثیر مثبت و معناداری دارد، اما بر پنهان سازی دانش کارکنان تأثیر معناداری ندارد. براین اساس افزایش تمرکز اجتنابی موجب افزایش اشتراک گذاری دانش به صورت کامل و جزئی می شود. نتیجه گیری: انگیزه تمرکز پیشبردی موجب کاهش پنهان سازی دانش می شود و اقدام برای اشتراک گذاری دانش را افزایش می دهد. کارکنان دارای انگیزه تمرکز اجتنابی، دانش خود را هر چند به صورت جزئی به اشتراک می گذارند. چرا که انتقال تجربه و دانش خود را بر ایمنی و کسب مزیت رقابتی ترجیح می دهند و به جای پنهان سازی دانش، به اشتراک گذاری آن اقدام می کنند.
ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سواد دیجیتال برای دانشجویان دوره کارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سواد دیجیتال یکی از مهم ترین مهارت های قرن 21 است و مجهز شدن به آن یکی از ضرورت های زندگی امروزی به شمار می رود. به منظور آگاهی از وضعیت سواد دیجیتال دانشجویان، استفاده از یک ابزار معتبر و به روز لازم است. مرور پیشینه داخلی در حوزه ابزارهای اندازه گیری این مهارت حاکی از آن بود که ابزارهای مورد استفاده در پژوهش های داخلی متناسب با تغییرات سریع مفهوم سواد دیجیتال نیست. بنابراین، این پژوهش با هدف بومی سازی یک ابزار نوین در این زمینه به دنبال شناسایی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سواد دیجیتال Veda et al. (2022) در میان دانشجویان ایرانی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل 383 نفر دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. در بررسی ویژگی های روان سنجی ابزار، ابتدا این پرسشنامه ترجمه و تغییرات لازم برای متناسب سازی اعمال شد. سپس پرسشنامه برای متخصصان حوزه ارسال و روایی محتوایی به روش «لاوشه» تعیین شد. نتایج روایی محتوایی قابل قبول بود. به منظور بررسی روایی همگرایی، همبستگی ابزارِ مورد نظر با مقیاس سواد دیجیتال «رضایی» (1400)، 7/0 به دست آمد که معنادار بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی چند-مؤلفه ای نیز برازندگی مدل و ساختار روابط درونی گویه ها را تأیید کرد (RMSEA = 0.061, GFI= 0.796, CFI= 0.872, TLI= 859, CMIN/DF= 2.404). افزون بر این، پایایی ابزار نیز به کمک ضرایب آلفای کرونباخ و امگا مک دونالد محاسبه و در همه مؤلفه های پرسشنامه، مقادیر این دو ضریب قابل قبول بود. با توجه به نتایج تحلیل ها، نسخه فارسی پرسشنامه سواد دیجیتال Veda et al. (2022) برای سنجش سواد دیجیتال دانشجویان ایرانی مناسب است.
سازماندهی اطلاعات و دانش در ایران؛ از یاد نسل پیشکسوت و نسل نو تا افق های آینده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
سازماندهی اطلاعات و دانش یکی از حوزه های بنیادین کتابداری و اطلاع رسانی و از مراحل اساسی مدیریت اطلاعات محسوب می شود. باوجود گسترش کاربرد هوش مصنوعی در فرایندهای سازماندهی، دستاوردهای امروزی این حوزه محصول تلاش مستمر انسان هایی است که در طول تاریخ به سازماندهی منابع اطلاعاتی و دانش بشری پرداخته اند. نسل پیشکسوت سازماندهی در ایران بیش از هر چیز بر تدوین ابزارهای پایه برای فرایند سازماندهی متمرکز بود. پیش از فعالیت این نسل، نه توجه علمی جدی به مقوله سازماندهی در ایران وجود داشت و نه ابزارهای بومی و فارسی برای متخصصان این حوزه در دسترس بود. شخصیت هایی همچون ایرج افشار با تألیف "کتاب های ایران" و "پنج کتابشناسی ایران"، حسین بنی آدم با "کتابشناسی موضوعی ایران"، علی اکبر جانا با ترجمه های رده بندی دیویی، دکتر هوشنگ ابرامی با ترجمه "اصول فهرستنویسی" اثر مارگارت مان، احمد طاهری عراقی، دکتر عباس حری با "فهرست کوچک سرعنوان های موضوعی فارسی" و فرنگیس امید گام های بنیادینی برداشتند. در این میان، پوری سلطانی جایگاه ویژه ای دارد که با تألیف "سرعنوان های موضوعی فارسی" و "واژه نامه کتابداری"، ترجمه و اقتباس آثار مهم جهانی، راه اندازی مرکز آماده سازی کتاب تهران (۱۳۴۸)، تدوین راهنمای مجله های ایران و ساماندهی کتابشناسی ملی ایران، بنیان های سازماندهی در ایران را استوار ساخت. شاگردان و همکارانی چون زهره علوی، کامران فانی و فیروزان زهادی این راه را ادامه دادند. حوزه فهرست نگاری نسخ خطی نیز جایگاهی محوری در تاریخ سازماندهی اطلاعات در ایران دارد.. این فعالیت ها نه تنها میراث علمی و فرهنگی پیشینیان را حفظ کرده، بلکه زیرساختی ارزشمند برای پژوهش های معاصر در حوزه های نسخه شناسی، ایران شناسی و مطالعات فرهنگی فراهم آورده است. از اوایل دهه ۱۳۸۰، نسل جدیدی از پژوهشگران به حوزه سازماندهی روی آوردند. تفاوت اصلی این نسل با پیشینیان، توجه جدی به مباحث نو و جهانی سازماندهی بود، مباحثی چون مدل های مفهومی ایفلا (FRBR، FRAR، BIBFRAME، LRM) و کاربرد هستی شناسی ها در سازماندهی اطلاعات. انتظار می رود نسل نو با پویایی و همت بیشتر، فعالیت های پژوهشی و آموزشی را گسترش دهد و مایه نوآوری ها، تحولات و اثرگذاری های بیشتر در این عرصه شود. اکنون آنچه بیش از همه اهمیت دارد، برجستهساختن جایگاه سازماندهی و معرفی چهره های شاخص و اثرگذار آن است. روشن است که فصلنامه مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات رسالت دارد توجه ویژه ای به این حوزه مبذول دارد و بستری برای انتشار پژوهش ها و مقالات مرتبط فراهم آورد. راهبردهای آینده سازماندهی اطلاعات در ایران سازماندهی اطلاعات در ایران امروز در نقطه ای ایستاده است که از یک سو میراث گران سنگ پیشکسوتان و تجربه های عملی نیم قرن گذشته را در اختیار دارد و از سوی دیگر با چالش ها و فرصت های فناوری های نو، به ویژه هوش مصنوعی و مدل های مفهومی جهانی روبه روست. راهبرد آینده باید بر ترکیب هوشمندانه این دو تکیه کند: صیانت و به روزآوری ابزارهای بومی و زبان محور (سرعنوان ها، اصطلاحنامه ها و رده بندی های گسترش یافته) در کنار ادغام تدریجی مدل های مفهومی و استانداردهای بین المللی و فناوری های نوین. اکنون مایه شادمانی است که این حوزه در ایران، با پاسداشت میراث پیشکسوتان و به روزآوری ابزارهای بومی، همگام با جریان های علمی جهان حرکت می کند و با بهره گیری مسئولانه از فناوری های نوین، به مدیریتی معنایی و پیوندی از دانش دست می یابد؛ تا بدین سان، جایگاه خود را به عنوان یکی از ارکان تحول در نظام دانش کشور و بازیگری فعال در عرصه جهانی اطلاعات تثبیت کند.
استثنائات و معافیت های کتابخانه ای حق مولف منابع دیجیتال: مطالعه تطبیقی در نظام حقوقی ایران، فرانسه، آلمان و برخی اسناد و معاهدات بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل و مقایسه مستثنیات و معافیت های کتابخانه ای برای منابع دیجیتال با بهره گیری از قوانین داخلی، قوانین، اسناد و معاهدات بین المللی انجام شده است تا با واکاوی قوانین موردمطالعه بتوان به پیشنهادهای کاربردی به منظور اصلاح قوانین و استفاده در کتابخانه ها دست یافت.روش: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و از نوع مطالعات کیفی و با رویکرد تطبیقی و تحلیل قوانین و اسناد بین المللی انجام شده است. در پژوهش کنونی با بهره گیری از روش تحلیل اسنادی (سندکاوی)، قوانین داخلی و برخی قوانین و اسناد بین المللی تحلیل و باهم مقایسه شدند. جامعه پژوهش شامل 13 قانون حق مؤلف ایران، قوانین، معاهدات و اسناد بین المللی بود. قوانین حق مؤلف آلمان و فرانسه به صورت هدفمند برای پژوهش حاضر انتخاب شدند. به این دلیل که نظام حقوقی فرانسه و ایران رومی-ژرمنی است. علاوه بر آن در هر دو قانون فرانسه و آلمان مباحث دیجیتال، استثنائات و معافیت های کتابخانه ای بیان شده است. افزون بر این، مطالعه تطبیقی می تواند علاوه بر تبیین کمبودهای قوانین ایران، استفاده از تجارب سایر کشورها در زمینه های جدید را محقق سازد.یافته ها: دستورالعمل پارلمان و شورای اتحادیه اروپا، معاهده برن، معاهده حق مؤلف وایپو، معاهده اجراها و صفحات صوتی وایپو، معاهده رم، معاهده ژنو، قانون مالکیت فکری فرانسه و قانون حق مؤلف و حقوق مرتبط آلمان بررسی و مطالعه شدند. در کنار اسناد بین المللی، قوانین داخلی مانند حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان 1348، پیش نویس لایحه حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط، قانون ترجمه و تکثیر کتب، نشریات و آثار صوتی 1352 از دیدگاه استثنائات حق مؤلف تحلیل شدند. تحلیل اسناد بین المللی نشان می دهد که توجه به مباحث دیجیتال در زمره موضوعات مهم در برخی اسناد بوده است. در دستورالعمل 2019 اروپا، استثنائاتی همچون تکثیر، استفاده شخصی غیرتجاری، فعالیت های غیرتجاری توسط کتابخانه ها و سایر نهادهای مرتبط و ذخیره موقت به عنوان معافیت و استثنا مدنظر قرار گرفته است. افزون بر آن، دسترسی اشخاص ناتوان به آثار هم با درنظرگفتن استثنائاتی مغفول نمانده است. در معاهده برن که آزمون سه گام ازآنجا مطرح شد به اعمال و کاربست شروط آزمون سه گام در ابزارها و منابع دیجیتال تصریح شده است. بدین سبب که به قوانین ملی اجازه می دهد تا محدودیت ها و استثنائات جدیدی مناسب با فضای دیجیتال اتخاذ کنند. محدودیت ها و استثنائات در قوانین ملی مانند استفاده شخصی، اهداف پژوهشی و کتابخانه ای و معافیت های مورداستفاده در فناوری های جدید شامل ابزارهای دیجیتال و برخط خواهد بود.نتیجه گیری: علی رغم آنکه در قانون حق مؤلف و حقوق مرتبط آلمان و قانون حقوق مالکیت فکری فرانسه، دستورالعمل اروپا و سایر معاهدات موردبررسی به مباحث دیجیتال تا حد بسیار زیادی پرداخته شده بود، اما این موضوع در قوانین حق مؤلف موردمطالعه تا حد بسیاری کمرنگ است. برخی از مواد مطرح شده در مورد تکثیر موقت و سایر استثنائات در پیش نویس لایحه بیان شده بود که ناکافی است. با این توصیفات، پژوهش کنونی پیشنهاد می دهد پیش نویس لایحه قانون مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط ایران با درنظرگرفتن منابع دیجیتال مورد اصلاح مجدد و بازنگری قرار گیرد.
شناسایی و تبیین مؤلفه های خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی براساس معیارهای جامعه اطلاعاتی و ابعاد جهانی شدن با رویکرد دلفی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون مدیریت اطلاعات دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۴ شماره ۱ (پیاپی ۳۸)
135 - 158
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی مولفه های 11 معیار جامعه اطلاعاتی و 4 بُعد جهانی شدن در خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی و همچنین، تعیین میزان اهمیت آنان از دیدگاه پژوهشگران و اساتید آموزش عالی است.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و به روش کیفی با رویکرد دلفی در 3 دور با مشارکت متخصصان انجام شده است. جامعه پژوهش شامل10 نفر از اساتید و خبرگان دانشگاه های مختلف در زمینه جامعه اطلاعاتی و جهانی شدن متخصص بوده و روش نمونه گیری در بخش کیفی پژوهش از نوع نمونه گیری هدف دار است. مفاهیم اصلی به عنوان پایه و اساس، با بهره گیری از نتایج پژوهش های پیشین به روش تحلیل محتوا، به صورت پرسشنامه بدون ساختاریافته تهیه و پس از انجام سه دور دلفی براساس میزان بازخورد کنترل شده و اجماع نظرات متخصصین، پرسشنامه ساختاریافته با طیف لیکرت پنج گزینه ای با مقیاس «بسیار با اهمیت، با اهمیت، تا حدودی با اهمیت، کم اهمیت، و بدون اهمیت» تدوین شده است. روایی پژوهش، روایی محتوایی- صوری بوده و پایایی آن پس از تأیید اساتید و اطمینان از کارایی آن در پوشش اهداف پژوهش تحت تأثیر میزان پاسخ دهی قرار گرفته است. اطلاعات کسب شده پس از سه دور دلفی، با استفاده از شاخص های توصیفی و استنباطی انجام و سپس، تصمیم گیری و تصویب شده است. برای تعیین میزان اتفاق نظر میان اعضای پنل، از ضریب هماهنگی کندال استفاده شده که در هر دور نسبت به دور قبلی بهبود داشته است و پس از توافق نظر در مورد میزان اهمیت شاخص ها، فرایند دلفی متوقف شد.
یافته ها: پس از شناسایی 164 مولفه در 11 معیار جامعه اطلاعاتی و همچنین در 4 بعد جهانی شدن، یافته ها نشان می دهد، تامین خدمات به موقع در افزایش دسترس پذیری به پایگاه های اطلاعاتی با 82/4 درصد در معیار تحول ساختار شغلی صنعت اطلاعات؛ فراهم آوری تسهیلات و امکانات در ایجاد پایگاه های داده بومی برای مصارف در سطح ملی و بین المللی از طریق گسترش منابع اطلاعاتی با 84/4 درصد در معیار تحول ساختار شغلی بازار اطلاعات؛ فراهم آوری تسهیلات و امکانات در تطابق پذیری با 84/4 درصد در معیار تحول ساختار شغلی کارکنان اطلاعات؛ آموزش نحوه استفاده در ارتباط دو جانبه کاربر و سیستم از طریق آموزش خودآموز به شیوه فراگیر با 85/4 درصد در معیار تحول آگاهانه اجتماعی آموزش از راه دور؛ فراهم آوری امکانات و تسهیلات و امکانات در ایجاد بستر مناسب برای افراد با منافع مشترک با 65/4 درصد در معیار تحول آگاهانه اجتماعی کنفرانس های خبری از راه دور؛ تامین خدمات به موقع در کیفیت خدمات بازاریابی شبکه ای با 80/4 درصد در معیار تحول آگاهانه اجتماعی بازاریابی از طریق شبکه های رایانه ای؛ خدمات اطلاع رسانی در ارتباط سریع و مستقیم پژوهشگران با یکدیگر با نظارت از راه دور با 65/4 در معیار تحول اجتماعی مبتنی بر اطلاعات ایجاد شبکه اطلاعات؛ آموزش نحوه استفاده در تربیت نیروی انسانی کارآمد و ماهر با 82/4 در معیار تحول اجتماعی مبتنی بر اطلاعات ارتباطات الکترونیکی؛ تامین خدمات به موقع در مخاطبان بدون هدف و برنامه با 70/4 در معیار تحول سیاسی مبتنی بر مخاطبان منفعل و صرفاً مصرف کننده؛ خدمات اطلاع رسانی در مقبولیت و قدرت اثباتی اسناد الکترونیکی با 83/4 در معیار تحول سیاسی در تدوین قانون حاکم بر مبادله اطلاعات؛ فراهم آوری تسهیلات و امکانات در احساس تعلق به هویت ملی با 80/4 درصد در معیار تحول فرهنگی در احساس تعلق به هویت و غنای دانش حقیقی، بالاترین میزان اهمیت در جامعه اطلاعاتی خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی از دیدگاه پژوهشگران و اساتید آموزش عالی را به خود اختصاص داده اند. همچنین، تامین خدمات به موقع در حذف موانع و مرزهای اقتصادی 70/4 در بعد اقتصادی؛ آموزش نحوه استفاده در نزدیکی فرهنگی کشورها با توجه به جهانی شدن با 84/4 درصد در بُعد فرهنگی؛ تامین خدمات به موقع در رشد نگرش های جامعه مدنی با 80/4 درصد در بُعد اجتماعی- سیاسی؛ خدمات اطلاع رسانی در آموزش همراه با 65/4 درصد و تامین خدمات به موقع در آموزش همراه با 65/4 درصد در بُعد علمی و فناوری، بالاترین میزان اهمیت در جهانی شدن خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی از دیدگاه و اساتید آموزش عالی را نشان داده است.
نتیجه گیری: با توجه به شناسایی مولفه های معیار جامعه اطلاعاتی و ابعاد جهانی شدن و نیز، تعیین میزان اهمیت آنان در خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، می توان نتیجه گرفت که با ترسیم فرایندها در خدمات براساس نتایج کسب شده، در یکپارچگی شبکه اطلاعاتی و ارتباطات و نیز، مبادله اطلاعات و دریافت دقیق از محتواهای تولید شده در سطح بین المللی کمک خواهد شد.
Achieving Sustainability in Computing by Minimizing Data Center Carbon Footprints(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Background: The exponential growth of data centers has significantly increased their carbon footprint, raising concerns about their environmental impact. As the demand for digital services and cloud computing intensifies, sustainable computing practices have become crucial for mitigating climate change. Objective: This paper aims to explore strategies for reducing the carbon footprint of data centers by integrating sustainable computing practices, including energy-efficient hardware, renewable energy sources, and optimized cooling technologies. Methods: A comprehensive review of existing literature was conducted, along with an analysis of case studies from major technology firms employing green computing strategies. Data center energy consumption patterns and carbon emissions were evaluated using energy efficiency metrics such as Power Usage Effectiveness (PUE) and Carbon Usage Effectiveness (CUE). Results: Findings indicate that adopting energy-efficient hardware, coupled with renewable energy sources, can significantly reduce energy consumption and carbon emissions. Optimized cooling techniques, such as liquid cooling and free-air cooling, further contribute to energy savings. Companies employing these practices reported a reduction in carbon emissions by up to 30%. Conclusion: Sustainable computing practices offer a viable path for reducing the environmental impact of data centers. By prioritizing energy efficiency and renewable energy integration, data centers can minimize their carbon footprint while maintaining operational efficiency, thus contributing to global sustainability goals.
تأملی بر چالش های جهت دهی پژوهش های دانشگاهی به سمت نقش آفرینی در حل مشکلات و رفع نیازهای کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بازیابی دانش و نظام های معنایی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۴ شماره ۴۳
95 - 122
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر شناسایی چالش های جهت دهی پژوهش های دانشگاهی به سمت نقش آفرینی در حل مسائل و نیازهای کشور بود. برای دستیابی به این هدف، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. جامعه هدف در پژوهش حاضر شامل 16 خبره دانشگاهی و پژوهشگاهی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. برای بررسی اعتبار یافته های حاصل از پژوهش از دو روش بازبینی توسط مشارکت کننده و بازبینی توسط همکار استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که چالش های جهت دهی پژوهش های دانشگاهی به سمت نقش آفرینی در حل مسائل و نیازهای کشور را می توان در چهار مقوله اصلی و هشت مقوله فرعی شامل چالش های نهادی (خلأ آیین نامه ارتقاء در عدم اختصاص امتیاز ویژه به انجام پژوهش های کاربردی و مسئله محور، نبود نظام نظارت و اعتبارسنجی مناسب)، چالش های سازمانی (توزیع نامناسب نسبت اعضای هیئت علمی به دانشجو، عدم اختصاص بودجه عملیاتی و مسئله محور در دانشگاه ها، عدم توجه به مقوله مأموریت گرایی در جذب اساتید و دانشجویان)، چالش های محیطی (کامل نبودن چرخه علم، فناوری و نوآوری، تقاضای کم از سوی نهادها و سازمان های برای انجام پژوهش های کاربردی) و چالش های فردی (عدم توانایی و تمایل اندک اساتید در حل مسائل و مشکلات جامعه) طبقه بندی کرد.
سنجش و ارزیابی مجلات علمی کشورهای ایران، ترکیه و عربستان براساس شاخص های آلتمتریکس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف : هدف از پژوهش حاضر، شناسایی وضعیت مجلات علمی کشورهای ایران، ترکیه و عربستان براساس شاخص های آلتمتریکس در پایگاه اسکوپوس و نیز تببین رابطه میان شاخص های آلتمتریکس و عملکرد کیفی مجلات در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس است. روش پژوهش : از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد مطالعه تحلیلی از نوع علم سنجی است. شاخص های کمی آلتمتریک از پایگاه آلتمتریک اکسپلورر و شاخص های کیفی مجلات از طریق پایگاه اسکوپوس گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها به دلیل توزیع غیریکنواخت داده ها از آزمون همبستگی پیرسون در نرم افزار اس.پی.اس.اس استفاده شد. یافته ها : در ایران 44.4 درصد، در ترکیه 57.61 درصد و در عربستان 93.54 درصد مجلات علمی دارای نمره آلتمتریک بودند. در ایران حوزه موضوعی داروسازی، در ترکیه حوزه بهداشت و در عربستان حوزه پرستاری از میانگین نمره آلتمتریک بالایی برخوردار بودند. مهمترین رسانه اجتماعی مورد استفاده در این کشورها توییتر بوده است. در ایران بین SJR و میانگین نمره آلتمتریک آن رابطه آماری وجود دارد. در ترکیه تنها رابطه آماری معنادار و ضعیف بین SJR و CiteScore با میانگین نمره آلتمتریک آن دیده می شود. در عربستان بین شاخص های استنادی آن با میانگین نمره آلتمتریک آنها رابطه آماری دیده نمی شود. نتیجه گیری : مجلات باکیفیت تر و دارای شاخص استنادی بیشتر به میزان بیشتری در رسانه های اجتماعی نمایان می شوند. به طور کلی یافته ها نشان داد کشور عربستان از نظر میزان حضور در رسانه های اجتماعی و نمره آلتمتریک وضعیت قابل قبولی ندارند. با توجه به چالش های موجود برای آلتمتریک نمی توان آن را به عنوان شاخص جایگزین برای مجلات علمی در نظر گرفت بلکه می تواند معیار مکملی برای ارزیابی مجلات به کار رود.
تحلیل قیمت گذاری خدمات همانندجو با بهره گیری از نظریه بازی ها (تحلیل قیمت گذاری خدمات همانندجو)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) با هدف تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی و حفظ رضایت کاربران از خدمات سامانه های خود، اقدام به درآمدزایی می کند. یکی از این سامانه ها، سامانه «همانندجو»ست که میزان تشابه گزارش های پژوهشی دانشگاه های کشور را می سنجد. بازارهای مختلف خدمات این سامانه به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: بازار انحصاری شامل بازار پیشنهاده، پایان نامه و رساله، و بازار چندقطبی نشریات. هدف این پژوهش ارائه یک مدل قیمت گذاری برای سامانه «همانندجو» با استفاده از نظریه بازی هاست. در این راستا، تقاضای بالقوه و اهمیت رقبای هر بازار شناسایی شده و راهبرد های قیمتیِ مناسب برای هر بازار تعیین می شود. این راهبرد ها باید به گونه ای طراحی شوند که با توجه به مزیت رقابتی سامانه، سهم قابل کسب از بازار در وضعیت مطلوب قرار گیرد و سرانجام، سود خدمات این سامانه بیشینه گردد. تقاضای خدمات، تابعی از تقاضای بالقوه و قیمت خدمات است؛ به طوری که با افزایش قیمت، تقاضای خدمات کاهشی خواهد بود و در بازار چندقطبی تابعی از قیمت رقبا هم خواهد بود؛ به گونه ای که با افزایش قیمت رقبا تقاضای خدمات افزایش خواهد شد. نوع رقابت در نظر گرفته شده در بازارهای گوناگون انحصاری و چندقطبی با توجه به قدرت تصمیم گیری یکسان بازیکنان از نوع رقابت همزمان (تعادل نش) است. در این پژوهش، یک مدل ریاضی برای بازیکنان در نظر گرفته شده است و نقطه یکتای تعادل «نش» با برآورد کردن پارامترهای مدل ریاضی به طور دقیق به دست می آید. از مهم ترین نتایج این پژوهش می توان به تأثیر افزایش تقاضای بالقوه و ضریب کش سانی قیمت در افزایش سود و تقاضا اشاره کرد؛ به طوری که با افزایش تقاضای بالقوه، هم قیمت افزایش می یابد و هم سود نهایی سامانه بیشتر می شود و از سوی دیگر، با افزایش ضریب کش سانی قیمت سود نهایی سامانه و قیمت خدمات کاهش می یابد. به گفته دیگر، با رقابتی تر شدن بازار قیمت، ارائه خدمات کاهشی خواهد شد. این یافته ها نشان دهنده اهمیت توجه به عوامل بازار و رقبا در تعیین راهبرد های قیمت گذاری برای خدمات نرم افزاری است.
بررسی میزان همخوانی نقش دهنده های موجودیت عامل و نشانگرهای روابط میان منابع در استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آردی اِی) با نقش دهنده ها و نشانگرها در بافت انتشارات ایرانی – اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از این پژوهش، تبیین میزان همخوانی نقش دهنده های موجودیت عامل و نشانگرهای روابط میان منابع در استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آردی اِی) با نقش دهنده ها و نشانگرها در بافت انتشارات ایرانی – اسلامی بود. روش: این پژوهش با روش های تحلیل محتوا و تطبیقی انجام شد. جامعه پژوهش از پیشینه های کتابشناختی مربوط به مجموعه کتاب های دو خانواده بزرگ کتابشناختی نهج البلاغه و مثنوی معنوی در کتابشناسی ملی ایران بودند که به ترتیب از بافت انتشارات اسلامی و بافت انتشارات ایرانی انتخاب شدند. تمامی پیشینه های کتابشناختی مربوط به دو خانواده کتابشناختی بررسی شد و نمونه گیری از آن ها صورت نگرفت. ابزار گردآوری داده ها، پی افزود های آی و جِی استاندارد توصیف و دسترسی به منبع بودند که به عنوان سیاهه وارسی مورداستفاده قرار گرفتند. به منظور نیل به هدف پژوهش، در گام نخست اجرای پژوهش، با بررسی پیشینه های کتابشناختی، عبارات و واژه هایِ نمایانگر نقش دهنده ها و نشانگرها استخراج و همخوانی آن ها با یکدیگر موردبررسی قرار گرفت. سپس در مراحل بعدی، به ترتیب همخوانی نشانگرهای رابطه ای (از پیوست جِی) استاندارد آردی اِی با نشانگرهای بافت انتشارات ایرانی – اسلامی و نقش دهنده های (از پیوست آی) استاندارد آردی اِی با نقش دهنده های بافت انتشارات ایرانی-اسلامی در پیشینه های عضو جامعه پژوهش موردمطالعه قرار گرفت. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد، به طورکلی بین نقش دهنده های موجودیت عامل و نشانگرهای روابط میان موجودیت های چهارگانه مرتبط با منبع (وِمی) در استاندارد آردی اِی با نقش دهنده ها و نشانگرها در بافت انتشارات ایرانی–اسلامی در بسیاری از موارد همخوانی مطلوبی مشاهده شد، ولی همخوانی مناسبی بین نقش دهنده ها با نشانگرهای روابط کتابشناختی مورداستفاده در بافت انتشارات ایرانی – اسلامی وجود ندارد. نتیجه گیری : نتایج پژوهش بیانگر همخوانی کم بین نقش دهنده ها با نشانگرهای روابط کتابشناختی مورداستفاده در بافت انتشارات ایرانی-اسلامی بود؛ اما بین نشانگرهای روابط میان موجودیت های منبع در استاندارد آردی اِی با نشانگرهای روابط مورداستفاده در بافت انتشارات ایرانی-اسلامی همخوانی مناسبی قابل مشاهده بود. همچنین نتایج نشان داد، بین نقش دهنده های مورداستفاده در بافت انتشارات ایرانی-اسلامی با نقش دهنده های استاندارد آردی اِی همخوانی مطلوبی وجود دارد. عدم انسجام و یکدستی در به کارگیری نقش دهنده ها با نشانگرها در پیشینه های کتابشناختی موردبررسی، یکی از دلایل مهم از ناهمخوانی های یادشده است. همچنین، کاربرد نادرست نقش دهنده ها و نشانگرها نسبت به نوع نقش و رابطه در اغلب پیشینه ها به چشم می خورد.
شناسایی و دسته بندی فرایندها و مؤلفه های مدیریت دانش زنجیره تأمین کشاورزی مبتنی بر فناوری بلاکچین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: با توجه به اهمیت و گسترش دنیای دیجیتال و کارایی روزافزون فنّاوری، این پژوهش به شناسایی شاخص های مؤثر فناوری بلاکچین در مدیریت دانش موجود در زنجیره تأمین محصولات زراعی کشاورزی پرداخته است. روش: این پژوهش ازنظر ماهیت کیفی، ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ شیوه گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی است. متخصصان فناوری بلاکچین، اساتید دانشگاه در رشته بلاکچین و پژوهشگرانی که در حوزه استفاده از فناوری بلاکچین در کشاورزی مقاله علمی دارند، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. در مرحله اول تعداد 124 شاخص که قبلاً از مقالات علمی مرتبط به کمک روش فراترکیب جمع آوری و استخراج شده بود، در مصاحبه با گروه خبرگان تعداد 31 شاخص حذف یا ادغام شده و 93 شاخص باقی ماند. همچنین بخش های مدل مدیریت دانش نیومن و کنراد استخراج و با شاخص های بلاکچین مطابقت داده شد؛ و مورد تأیید خبرگان قرار گرفت. در مرحله بعد، از روش دلفی استفاده شد. تعداد خبرگان پنل دلفی 11 نفر بودند که در دو مرحله با این طرح همکاری کردند. یافته ها : ابتدا با استفاده از مقالات علمی مورد مطالعه، مشکلات فعلی موجود در زنجیره سنّتی استخراج و دسته بندی شد که شامل تعداد 58 شاخص از معایب و مشکلات زنجیره سنتی تأمین محصولات کشاورزی بود. از این تعداد، 14 مؤلفه مربوط به منشأ محصولات کشاورزی، 38 مؤلفه مربوط به توزیع محصولات کشاورزی و 6 مؤلفه به ایمنی و کیفیت مواد غذایی مربوط می شد. در مرحله پنل دلفی از بین 93 شاخص استخراج شده، 9 شاخص حذف شد و 86 شاخص مؤثر باقی ماند. شاخص های فناوری بلاکچین در مدل مدیریت دانش نیومن و کنراد شامل 15 مؤلفه مربوط به خلق دانش، 22 مؤلفه مربوط به نگهداری دانش، 12 مؤلفه مربوط به انتقال دانش و 37 مؤلفه مربوط به به کارگیری دانش است. نتیجه گیری : طبق یافته های این پژوهش، زنجیره سنتی تأمین محصولات کشاورزی دارای مشکلات و معایب بسیاری است و در مقابل طبق مدل مدیریت دانش نیومن و کنراد، می توان اثبات کرد که زنجیره تأمین محصولات کشاورزی حاوی فناوری بلاکچین می تواند به دلیل امن و مطمئن بودنش یک بستر مناسب برای تولیدکنندگان، توزیع کنندگان، عمده فروشان، خرده فروشان و مشتریان به وجود بیاورد. این فناوری به دلیل داشتن مزایای بسیار می تواند تحولی عظیم در صنعت کشاورزی ایجاد کند. شناسایی و تحلیل مؤلفه ها و شاخص های فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین محصولات کشاورزی به درک عمیق تر ما در استفاده از این فناوری منجر می شود. به کمک این فناوری می توان دانش آشکار و نهان موجود در زنجیره تأمین محصولات کشاورزی را سازمان دهی و بهره برداری کرد. بدین ترتیب، مراحل خلق، نگهداری، انتقال و به کارگیری دانش با ایمنی بیشتر و مفیدتر انجام خواهد شد.
بررسی تأثیر شاخص های سایت اسکور، اس.ان.آی.پی. و اس.جی.آر. نشریات حوزه وب معنایی بر تعداد استنادات دریافتی مقالات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با توجه به این که استناد یکی از معیارهای مهم در سنجش میزان ارتباط و تأثیر انتشارات پژوهشی است، این پژوهش به بررسی امکان پیش بینی تعداد استنادات دریافتی تولیدات علمی حوزه وب معنایی از طریق شاخص های سایت اسکور، اس.ان.آی.پی. و اس.جی.آر. نشریات این حوزه پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع بنیادی است که به شیوه توصیفی و با رویکرد علم سنجی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل 42270 مدرک تولیدشده در حوزه وب معنایی است که توسط مجلات نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در بازه زمانی 2021-1960 منتشر شده اند. پس از بررسی اولیه تعداد 10 عنوان از نشریات پرتولید حوزه وب معنایی که 15182 مدرک از تولیدات علمی این حوزه را منتشر نموده اند به منزله نمونه آماری انتخاب گردید. به منظور بررسی روابط بین متغیرهای پژوهش از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه به کمک نرم افزارهای اکسل و اس.پی.اس.اس. استفاده شده است. با توجه به سطح معناداری 812/0 و ضریب همبستگی 860/0، بین تعداد استنادات با شاخص اس.ان.آی.پی. همبستگی وجود ندارد. همچنین با توجه به سطح معناداری 874/0 و ضریب همبستگی 580/0 بین تعداد استنادات با اس.جی.آر. رابطه معناداری وجود ندارد. مقدار سطح معناداری 896/0 و ضریب همبستگی 480/0 بین تعداد استنادات با سایت اسکور نیز مؤید عدم وجود رابطه معنادار در این زمینه است. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که هیچ یک از شاخص های سه گانه سایت اسکور، اس.ان.آی.پی. و اس.جی.آر. توان پیش بینی تعداد استنادات دریافتی در پایگاه اسکوپوس را ندارند. عدم وجود رابطه معنادار بین شاخص های سایت اسکور، اس.ان.آی.پی. و اس.جی.آر. با تعداد استنادات دریافتی توسط نشریات پرتولید حوزه وب معنایی بیان کننده سهم ناچیز تعداد استنادات دریافتی از تولیدات حوزه وب معنایی نسبت به تعداد کل استنادات دریافتی این نشریات است.
حفاظت منابع اطلاعاتی در محیط ابری: دیدگاه های مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبائی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بازیابی دانش و نظام های معنایی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۴ شماره ۴۲
115 - 150
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی دیدگاه های مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبائی در مورد حفاظت دیجیتالی در محیط ابری انجام شده است. به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی و با روش پیمایشی – توصیفی انجام شده است. در بخش اول با بررسی متون، پرسش نامه محقق ساخته ای با پنج مؤلفه «آشنایی با مفاهیم حفاظت دیجیتال در محیط ابری»، «اعتماد و امنیت حفاظت دیجیتال در محیط ابری»، «زیرساخت های فناورانه حفاظت دیجیتال در محیط ابری»، «وضعیت سازمانی حفاظت دیجیتال در محیط ابری» و «موانع و چالش های حفاظت دیجیتال در محیط ابری» تهیه گردید و برای نظرسنجی در اختیار مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبائی قرار گرفت. این پرسش نامه در مقیاس پنج گزینه ای طیف لیکرت طراحی شده بود و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ، برابر با 852/0 بود. در بخش دوم اطلاعات جمع آوری شده بر اساس شاخص های آمار توصیفی (میانگین، میانه، انحراف معیار و واریانس) و آزمون آماری تی تک نمونه بررسی شدند. همچنین برای رتبه بندی عامل «چالش ها و موانع احتمالی» از آزمون فریدمن استفاده شد. یافته ها نشان داد که اکثریت شرکت کنندگان در حد متوسطی با مفاهیم مربوط به حفاظت دیجیتال در محیط ابری آشنایی داشتند. همچنین از دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبائی «وضعیت اعتماد و امنیت داده ها در حفاظت در محیط ابری» و «فراهم بودن زیرساخت های فناورانه برای حفاظت در محیط ابری در دانشگاه» در سطح مطلوبی قرار دارد (05/0> p-مقدار). «وضعیت سازمانی دانشگاه برای حفاظت در محیط ابری» در سطح متوسط و نسبتاً مطلوبی قرار دارد و «دانش و آگاهی لازم در حفاظت در محیط ابری در کتابداران» در سطح نسبتاً نامطلوبی قرار دارد (05/0< p-مقدار). از سویی از دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبائی مهم ترین موانع و مشکلات احتمالی حفاظت در محیط ابری، «ریسک بازگشت سرمایه یکی از مشکلات استفاده از محیط ابری برای حفاظت دیجیتال»، «مقرون به صرفه نبودن استفاده از محیط ابری یکی از مشکلات استفاده از آن برای حفاظت دیجیتال» و «مقرون به صرفه نبودن هزینه های آموزش یکی از مشکلات استفاده از محیط ابری برای حفاظت دیجیتال» بودند. بر اساس نتایج به دست آمده، دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبائی در مورد حفاظت دیجیتالی در محیط ابری در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارد. به نظر می رسد مطالعات بیشتری در خصوص مسائل حفاظت دیجیتال و محیط ابری لازم است تا علاوه بر پیدا شدن اختلاف نظرها، اشراف کاملی بر نگرش ها و دیدگاه ها، صورت گیرد. توجه هر چه بیشتر به این نکات سبب بهبود وضعیت حفاظت دیجیتال در محیط ابری خواهد شد.
Low-Latency Communication with Drone-Assisted 5G Networks(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۴۰ تابستان ۱۴۰۴ ویژه نامه انگلیسی ۴ (پیاپی ۱۲۵)
765 - 796
حوزههای تخصصی:
Background: Unmanned Aerial Vehicles (UAVs) utilizing and active interface with 5G networks has become the new frontier to tackling problems of latency and energy efficiency, interference, and resource management. Although prior researches explained the benefits of UAV integrated networks; overall assessment of various parameters and cases is still scarce. Objective: The article seeks to assess the performance of UAV integrated 5G network in terms of latency, power, signal quality, task coordination and coverage optimization and to ascertain the efficiency of optimization algorithms in the improvement of the integrated 5G network. Methods: Emulations were done in MATLAB and NS3 platforms in urban / suburban / emergency call settings. Latency, power consumption, SINR, and completion time were the performance indicator chosen in the paper. Optimization algorithms: Particle Swarm Optimization (PSO), and Genetic Algorithm (GA), and the Multi-Objective Evolutionary Algorithm (MOEA) is evaluated in terms of Convergence time and Solution quality. Results : UAV-aided networks showed 36.7% and 29.2 % improvement in latency and energy consumption, while 33.6 % enhancement in SINR. MOEA offered the best results with 98.3% solution quality, and the PSO being the most convergence oriented. Minor deviations between simulation and real results highlight the need for adaptive mechanisms. Conclusion: The results presented focus on the enough potential of UAV-assisted 5G networks and their potential influence on improving performances in case of different criteria. Further research should focus on successfully implementing and deploying the proposed solutions and broadening the context of study to include 6G technologies.
شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر اجرای طرح شهر الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر تعیین و رتبه بندی عوامل مؤثر بر اجرای طرح شهر الکترونیک با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی است. روش پژوهش برحسب ماهیت آن توصیفی و با توجه به هدف، کاربردی و شیوه انجام آن پیمایشی و مبنای نوع داده ها، کمی است. در این پژوهش جامعه آماری شامل 21 نفر از خبرگان است. در جامعه آماری به دلیل محدود بودن جامعه آماری (21 نفر)، حجم نمونه با جامعه آماری یکسان در نظر گرفته می شود. نمونه گیری هدفمند در این پژوهش از دو شیوه روش کتابخانه ای و پرسش نامه جهت جمع آوری داده ها استفاده گردیده است. در پژوهش حاضر برای سنجش روایی پرسش نامه های پژوهش از نظر خبرگان استفاده گردید. بر این اساس، پرسش نامه ها به چند نفر از صاحب نظران و اساتید مدیریت داده شده و از آن ها در مورد سؤالات نظرخواهی گردید. نهایتاً روایی پرسش نامه ها تائید گردید. برای تعیین پایایی پرسش نامه (مقایسات زوجی)، به ازای هر ماتریس مقایسه زوجی یک بار محاسبه نرخ ناسازگاری انجام پذیرفته است و به طور میانگین نرخ ناسازگاری کل 06/0 بوده که با مقیاس 1/0 قابل قبول و ماتریس ها پایا محسوب می شوند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Choice Expert و تحلیل سلسله مراتبی بود. مطابق دیدگاه خبرگان، عوامل سازمانی دارای بیشترین اهمیت (وزن 29/0) و عوامل سیاسی دارای کمترین اهمیت (وزن 19/0) است. در بین شاخص های عوامل سازمانی، شاخص راهبرد سیستم های اطلاعاتی دارای بیشترین اهمیت (وزن نسبی 26/0 و وزن نهایی 076/0) و شاخص توزیع قدرت دارای کمترین اهمیت (وزن نسبی 12/0 و وزن نهایی 037/0) است. در بین شاخص های عوامل فناوری، شاخص مسئله امنیت و حریم خصوصی دارای بیشترین اهمیت (وزن نسبی 39/0 و وزن نهایی 100/0) و شاخص مسئله دسترسی و درگاه دولت الکترونیک دارای کمترین اهمیت (وزن نسبی 13/0 و وزن نهایی 034/0) است.