درخت حوزه‌های تخصصی

این تحقیق با توجه به تحولات مداوم رشته کتابداری و در نتیجه تغییر نیازهای آموزشی کتابداران، به بررسی وضعیت نیروی انسانی و نیازهای مهارتی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی استان خوزستان پرداخته است. در این پژوهش، تعداد 172 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی استان خوزستان، مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج نشان میدهد در حال حاضر بیشترین دوره های مورد نیاز این کتابداران، فناوریهای نوین است و آنها برای اینکه خود را با این تغییر و تحولات حاصل از فناوریهای مدرن هماهنگ سازند و بتوانند بهترین و مفیدترین خدمات را در کمترین زمان ممکن به شکلی مطلوب ارائه دهند، باید در این زمینه ها آموزشهای لازم را ببینند؛ که لازمه آن برنامه ریزی و تدارک این آموزشها توسط مسئولان ذیربط میباشد.

ارزیابی نظامهای بازیابی اطلاعات یکی از چالشهای بزرگ متخصصان علم اطلاعات است چون تعیین کارآیی یک نظام به قضاوت در مورد ربط مدارک ارائه شده با نیاز اطلاعاتی کاربر بستگی دارد و این موضوع دارای پیچیدگی های خاصی است. از طرفی نظامهای بازیابی وبی، بسیار متفاوت تر از نظامهای بازیابی سنتی هستند. در محیط وب نیز با نظامها با مجموعه های رتبه بندی شده و نظامها با مجمو عه های رتبه بندی نشده مواجه هستیم که هر کدام معیار و مقیاس ارزیابی خود را دارند. به همین دلیل، سنجش ربط بر اساس نوع رتبه بندی نتایج در این نظامها، متفاوت است. در این مقاله، معیارهای سنجش ربط در نظام های بازیابی اطلاعات به تفکیک نظامهای رتبه بندی نشده(شامل دقت، بازیافت، معیار اف ) و نظامهای رتبه بندی شده (شامل منحنی های دقت و بازیافت، دقت افزوده، میانگین دقت افزوده در نقطه 11، میانگین دقت متوسط، دقت در K ، دقتR و منحنی راک و افزایش تجمعی) تشریح شده و ضمن اشاره به مقیاسهای ارزیابی ربط، یک مقیاس ارزیابی دقت 4 درجه ای معرفی گردیده است که با استفاده از آن می توان به ارزیابی غیردودیی دقت در نظام بازیابی اطلاعات وب شامل دقت کامل، برتر، مفید، واقعی و در نهایت دقت متغیر پرداخت.

در این پژوهش میزان خود ـ استنادی در مقاله های منتشر شده در دو نشریة «فصلنامه کتاب» و «فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی» بین سالهای 1382 تا 1386 بر اساس پایگاه گزارشهای استنادی نشریه های فارسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام مقایسه میشود. همچنین، شاخصهایی همچون تعداد خود - استنادی نویسنده، درصد خود- استنادی نویسنده، میزان مقاله های دارای خود- استنادی نویسنده، همچنین نوع مدرک خود استناد شده در هر نشریه، عمر خود - استنادی در هر نشریه و نرخ خود - استنادی مجله و ضریب تأثیر نشریه ها قبل و پس از حذف خود - استنادی و عملکرد مجله ها پس از حذف خود - استنادی محاسبه شده است. نتایج نشان داد میزان خود – استنادی در دو نشریه در سالهای مورد بررسی نسبتاً پایین است. در کل، فصلنامة کتابداری و اطلاع رسانی نسبت به فصلنامه کتاب ، خود - استنادی نویسنده بیشتری دارد اما در مورد خود - استنادی مجله تا سال 1385 فصلنامه کتاب نرخ خود - استنادی بالاتری را نشان میدهد. این میزان در سال 1386 برای فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی نسبت به فصلنامه کتاب بیشتر است. از دیگر نتایج پژوهش این است که خود - استنادی باعث افزایش ضریب تأثیر شده و رتبه مجله پس از حذف خود- استنادی تغییر میکند

در این مقاله وب سایتهای انجمنها و مؤسسات ملی و بین­المللی کتابداری واطلاع رسانی با استفاده از روش وب سنجی مورد مطالعه قرار گرفته است. در این بررسی، کل پیوندها، پیوندهای دریافتی، هم پیوندیها، تعداد صفحات هر وب سایت و ضریب تأثیر گذاری این وب سایتها به منظور ارزیابی میزان رؤیت، میزان تأثیرگذاری و همکاری گروهی، ملی و بین المللی میان انجمنهای کتابداری و اطلاع رسانی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. کل جامعه مورد بررسی، جمعاً 127 وب­سایت مربوط به انجمنهای کتابداری است که از فهرست انجمن کتابداران آمریکا(ALA) استخراج شده است. این مجموعه پس از اعمال دو بار برش در مقاطع شمارش پیوندهای دریافتی و هم­پیوندی­ها (به منظور انتخاب وب­سایتهای پربسامد) به 28 وب سایت کاهش یافت. تجزیه و تحلیل این وب سایتها نشان داد سایتهای انجمن کتابداران آمریکا، انجمن کتابخانه­های تخصصی، فدراسیون بین المللی انجمنها و مؤسسات کتابداری وانجمن کتابداری پزشکی آمریکا از نظر تعداد کل پیوندها و پیوندهای دریافتی در بالاترین سطح قرار داشتند و در بین وب سایتهای مورد بررسی دارای بیشترین میزان رؤیت در محیط وب بودند، به همین دلیل ضریب تأثیرگذاری آنها از وب سایتهای انجمنها و مؤسسات دیگر کتابداری و اطلاع رسانی بیشتر بود. همچنین نتایج بررسی نشان داد تعداد سه خوشة ملی، بین المللی و اختصاصی- پژوهشی، در بین وب سایتهای انجمنهای کتابداری و اطلاع رسانی وجود دارد.

هدف: پژوهش حاضر به بررسی میزان هوش هیجانی کتابداران کتابخانه های دانشکده ای دانشگاه تهران میپردازد. روش: روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. جامعه این پژوهش کلیه کتابداران کتابخانه های دانشکده ای دانشگاه تهران بودند که 60 نفر کتابدار (42 نفر مرد و 18 زن ) به صورت سرشماری انتخاب شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که میزان هوش هیجانی کتابداران و مولفه های آن شامل خودآگاهی، خود انگیزی، مدیریت خود، مهارت اجتماعی و آگاهی اجتماعی متوسط به بالا است. نتایج همچنین نشان داد بین کتابدارن دارای مدرک تحصیلی کتابدارای و کتابداران فاقد این مدرک در برخورداری از هوش هیجانی تفاوت معناداری وجود ندارد. اما، تفاوت معناداری بین کتابداران دانشکده های دانشگاه تهران در برخورداری از هوش هیجانی وجود داشت .

هدف: ارزیابی کیفی وبگاه های کودکان و نوجوانان ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی است و با استفاده از سیاهه وارسی مبتنی بر استاندارد ایزو 1-9126 و مدل وب کیو.ای.ام. داده های مورد نیاز 33 وبگاه گردآوری شده است. یافته ها: وبگاه های کودکان و نوجوانان ایران از لحاظ ""قابلیت استفاده"" با میانگین 39/0 در وضعیت مطلوبی قرار ندارند، از لحاظ ""قابلیت عملکرد"" با میانگین 447/0 در وضعیت متوسط به پایین قرار دارند، و از لحاظ ""قابلیت اطمینان"" با میانگین 637/0 و ""قابلیت کارآیی"" با میانگین 732/0 گرچه در وضعیت بهتری قرار دارند، اما با وضعیت بسیار مطلوب فاصله دارند. نتیجه گیری: وبگاه ها ی کودکان و نوجوانان ایران از نظر رعایت الگوها و معیارهای کیفی وب کیو.ای.ام.، نمره ای پایین تر از حد متوسط دریافت کرده اند و بازنگری در طراحی و تدوین آنها را می طلبد.

امروزه نیاز ها در شهرها بسیار پیچیده شده اند و بنابراین شهرها به هوشمندسازی نیازمند هستند. این پیچیدگی ها از یک طرف، عمدتا بخاطر ارتباطات زیادی است که بین سیستم های مختلفی مانند حمل و نقل، شبکه های ارتباطی، سیستم های تجاری بوده و از طرف دیگر، شهروندانی است که با همه ی این سیستم ها در ارتباط هستند، می باشد. همچنین فرآیند هماهنگ سازی سریع شهرها با تکنولوژی های نوین، بصورتی سریع و کارا نیز به نوبه خود تاثیر بسزایی در این پیچیدگی دارد. در این راستا، یکی از مهمترین نیازها در برنامه ریزی برای هوشمندسازی یک شهر، استفاده بهینه از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات می باشد. پس برای پیاده سازی یک شهر هوشمند، نیاز به تعریفی واضح و دقیق از آن داریم. درک هرچه بهتر مفاهیم مورد نظر در شهر هوشمند باعث پیاده سازی و ارزیابی بهتر حوزه های درگیر همچون ""محیط زیرساخت"" و ""محیط سرویس دهی"" می گردد. تحقیقات زیادی در رابطه با شهر هوشمند انجام شده است اما هیچکدام برمبنای سیستم های توصیه گر و جمع سپاری، به معماری مشخصی نرسیده اند. این تحقیق، به منظور هوشمند سازی شهر تهران صورت گرفته است. پس از بررسی ادبیات موضوع و تعاریف گوناگون، در ابتدا به بررسی بیست شهر مطرح هوشمند در سطح جهان پرداخته شده و سپس تعریفی از شهر هوشمند برای شهر تهران ارائه می گردد که از اینترنت اشیاء در آن بصورتی کاربردی استفاده شده است. در ادامه، پس از بررسی معماری های گوناگون بر اساس شاخص های بدست آمده از ادبیات تحقیق، معماری پیشنهادی ارائه می شود. در این معماری، پنج لایه زیرساخت ها، جمع آوری داده ها، مدیریت و پردازش داده ها، خدمات و برنامه های کاربردی پیش بینی شده اند. سپس اجزا هر لایه مشروحا توضیح داده شده اند. نهایتا، این تحقیق به این نتیجه رسید که با ایجاد نوآوری در معماری های متداول بوسیله بهره گیری از ایده های ""جمع سپاری"" و ""سیستم های توصیه گر"" می توان باعث بهبود در سیستم حمل و نقل هوشمند، سیستم های مدیریت انرژی هوشمند و خانه هوشمند در حوزه شهر هوشمند شد.

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی مستقر در شهر تبریز از طریق مدل تحلیل شکاف مبتنی بر دیدگاه کاربران با استفاده از ابزار لایب کوال است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی تحلیلی انجام گرفته است. تعداد کتابخانه های عمومی مورد مطالعه در این پژوهش 19 کتابخانه است. در زمان انجام پژوهش، تعداد اعضای کتابخانه های عمومی مستقر در شهر تبریز 46 هزار نفر بود که با مد نظر قرار دادن ضریب خطای 5 درصد، 381 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد که با افزایش میزان دقت، 450 نفر از اعضای کتابخانه ها به صورت نمونه تصادفی برای پژوهش انتخاب گردید. پس از حذف پرسشنامه های ناقص، تعداد 414 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور انجام تحلیل های آماری از آزمون های U من ویتنی و کروسکال والیس استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که سطح خدمات دریافتی کاربران از کتابخانه ها در تمام موارد از سطح حداقل مورد انتظار آنها فراتر است؛ اما هنوز حداکثر سطح مطلوبیت مورد نظر کاربران را فراهم نکرده اند. همچنین بر اساس یافته های این پژوهش و امتیازات تعلق یافته از سوی کاربران، بخش منابع کتابخانه ها نسبت به سایر بخش ها ضعیف تر است. قویترین بخش کتابخانه ها مربوط به حوزه وجود کارکنانی با برخورد مؤدبانه می باشد. در این پژوهش فرض تفاوت معنی داری بین حداکثر و حداقل سطح انتظار کاربران از کتابخانه با سطح کیفی خدمات ارائه شده فعلی مورد تأیید قرار گرفت. اصالت/ارزش: نتایج حاصل از این پژوهش می تواند مدیران و مسئولان کتابخانه های عمومی این شهر را در ارتقای کیفیت خدمات یاری رساند. همچنین برای رفع شکاف بین حداکثر مطلوبیت کیفیت خدمات با سطح واقعی که در حال حاضر ارائه می شود میتوان با برنامه ریزی و آسیبشناسی دقیقتر- به تفکیک هر کتابخانه- اقدام نمود.

اطلاع رسانی به عنوان ابزاری اساسی برای توسعة فرهنگی و متعاقب آن زیرساختی برای توسعه در سایر بخشهای کشور به شمار میرود. یک جامعه بدون بهره گیری از اهرم توانمند اطلاع رسانی، در دستیابی به توسعه با مشکل مواجه خواهد شد. به عبارت دیگر، بهبود شبکه های اطلاع رسانی عمومی به عنوان پیش نیازِ برنامه ریزی و تصمیم گیری، به بهبود و افزایش توسعهیافتگی در تمام جنبه های آن منتهی میشود. بدین منظور، مقالة حاضر با هدف بررسی و تجزیه و تحلیل توسعهیافتگی شهرستانهای استان یزد از نظر شاخصهای اطلاع رسانی عمومی و روند تغییرات آن طی سالهای 84-1380 و به منظور برنامه ریزی در این بخش، انجام گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است و جامعهی آماری آن را شهرستانهای استان تشکیل میدهد. برای انجام این تحقیق، پس از تعیین شاخصهای توسعهیافتگی اطلاع رسانی، آمار و داده های آن از سالنامة آماری و سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان تهیه گردیده است. به منظور اندازه گیری توسعهیافتگی اطلاع رسانی این استانها، از روش تاکسونومی عددی و با استفاده از 11 شاخص بهره گرفته شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد حدود نیمی از شهرستانهای این استان از امکانات اطلاع رسانی کافی محرومند. شهرستانهای ابرکوه، بافق، مهریز و اردکان از نظر شاخصهای اطلاع رسانی طی سالهای 84-1380، همواره جزء شهرستانهای برخوردار استان به شمار میروند. شهرستانهای خاتم، طبس و صدوق نیز شهرستانهای محروم از امکانات اطلاع رسانی استان بوده اند. سایر شهرستانهای این استان نیز در زمرة شهرستانهای نیمه برخوردار به شمار میروند

امروزه هوش عاطفی، بخش عمدة آثار تألیف شده در زمینة مباحث نوین مدیریت را به خود اختصاص داده است. این مفهوم، در مباحث تحقیق مدیریت نیز عاملی پراهمیت و تأثیرگذار بر مسائلی همچون عملکرد شغلی، خلاقیت شغلی، تعهد حرفه ای و امثال آن، شناخته و معرفی شده است. به همین دلیل، مطالعات مختلفی در زمینه سنجش و بهبود سطح هوش عاطفی کارکنان انجام شده است. همگام با بسیاری از سازمانهای نوین، کتابخانه ها نیز در جوامع امروز، نقش بسیار مهم و حساسی در توسعة اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در جوامع پیدا کرده اند. در این بین، کتابداران نقش مهمی در ارائة خدمات مفید به کاربران، ایفا میکنند که به موفقیت کتابخانه ها منجر میشود. بنابراین، تحلیل و تجزیه هوش عاطفی کتابداران می تواند کمک مفیدی باشد برای بهبود خدمات کتابخانه ها. این مقاله به بررسی هوش عاطفی کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان یزد می پردازد. پرسشنامة این تحقیق، با توجه به مدل «لرد و هوگان» طراحی و در بین همة کتابداران توزیع شد؛ سپس با استفاده از ابزارهای آماری و تکنیک TOPSIS، هوش عاطفی کتابداران، سنجیده و وجوه مختلف آن رتبه بندی گردید. یافته های این پژوهش نشان میدهد از میان وجوه مختلف هوش هیجانی، بخشهای مربوط به برقراری ارتباط و نفوذ در دیگران، قابل اعتماد بودن، تمایل به خدمت رسانی، به دیگران و تیم سازی نسبت به سایر مؤلفه ها به طور قویتری در کتابداران وجود دارد؛ در حالی که مؤلفه های آگاهی سازمانی، خودکنترلی، انطباق پذیری، همدلی و درک دیگران، به طور ضعیف تر و کمتری در آنها دیده میشود. در پایان، پیشنهادهایی برای بهبود ابعاد ضعیف، ارائه شده است.

مقدمه: سواد سلامت ظرفیت افراد برای کسب، پردازش و درک اطلاعات و خدمات بهداشتی پایه مورد نیاز برای تصمیم گیری های مناسب بهداشتی است. میزان سواد سلامت علمکردی در طول رویارویی بیمار با ارائه دهندگان خدمات سلامت نقش مهمی بازی می کند و سطح کارآمدی ارتباط افراد با اهداف نظام مراقبت بهداشتی را تعیین می کند. بنابراین، هدف این پژوهش، ارزیابی سطح سواد سلامت بیماران مبتلا به دیابت مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شیراز و عوامل مؤثر بر آن بوده است. روش بررسی: روش پژوهش توصیفی پیمایشی و نوع مطالعه کاربردی است. در این پژوهش، در مجموع 400 بیمار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شیراز در فاصله شهریور و مرداد سال 91 خورشیدی به شیوه نمونه گیری در دسترس برای بررسی سطح سواد سلامت انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون هنجاریابی شده سواد سلامت عملکردی بزرگسالان به دست آمد. روایی پرسشنامه با بهره گیری از روایی پرسشنامه با بهره گیری از نظر اساتیدی که در حیطه سواد سلامت فعالیت داشته اند، در حد مطلوب گزارش شد و پایایی آن نیز از روش همبستگی آزمون بازآزمون (99/0) به دست آمد. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی پیرسون جهت بررسی همبستگی بین متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد سواد سلامت بیماران دیابتی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر شیراز با میانگین 66 در سطح مرزی قرار دارد. سطح سواد سلامت با سن، جنس، سطح تحصیلات، عضویت در انجمن دیابت و شغل رابطه معنی داری داشت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد سطح سواد بیماران در سطح مرزی و ناکافی قرار دارد. این موضوع نشان از لزوم توجه به مساله سواد سلامت و تلاش در جهت بهبود سطح سواد سلامت افراد می دهد. تهیه منابع آموزشی ساده و قابل فهم برای همه افراد جامعه، برگزاری کلاس های آموزشی و ... از جمله راه های افزایش سطح سواد سلامت است.