درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: با توجه به این که امروزه خدمات وب به عنوان یکی از پرکاربردترین فن آوریها جهت ایجاد تعاملات خودکار، با کیفیت و پرسرعت اطلاعاتی شناخته میشود، هدف اصلی این مقاله ارائه چارچوبی جامع از مجموعه خدمات مهم وب سایت های فارسی کتابخانه ها جهت استفاده در طراحیهای آتی و همچنین تقسیم بندی عوامل نرم افزاری هوشمند برای استفاده در پرکاربردترین خدمات وب سایت های فارسی برای ارتقاء کیفی این خدمات میباشد. روش: خدمات اساسی و ضروری ایجاد یک وب سایت، پس از بررسی صد وب سایت پربیننده ایرانی و صد وب سایت برتر غیرایرانی، استخراج گردید و توسط آزمون های آماری، نرخ اعتبار محتوا و آنتروپی شانون مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. سپس با مطالعه عمیق و جامع ادبیات تحقیق موجود در حوزه عوامل نرم افزاری هوشمند، تقسیم بندیای از این عوامل براساس بررسی کاربردهای آنها و تطبیق آنها با خدمات پرکاربرد وب سایت های کتابخانه های دیجیتال به دست آمد. یافته ها: به کارگیری مفاهیم وب های معنایی و خدمات وب با عنوان خدمات وب معنایی، منجر به ایجاد خدمات وب هوشمند گردیده و به لحاظ کیفی، منجر به ارتقاء وب سایت ها میگردد. یکی از روش های بهبود وب سایت ها، استفاده از خدمات وب بر مبنای به کارگیری عوامل هوشمند نرم افزاری میباشد که میتواند در پردازش اطلاعات و شناسایی نیازهای کاربران صفحات وب به مدیران وب سایت ها کمک کرده و قابلیت وب را در پاسخ گویی به نیازهای آنان در زمان مناسب و با کیفیت بالا و ایمن افزایش دهد. یافته های این پژوهش میتواند در طراحی وب سایت کتابخانه های الکترونیک مورد استفاده قرار گیرد. فراهم کردن خدمات اساسی شناسایی شده، مبنا و گام اولیه طراحان این وب سایت های کتابخانه های الکترونیک در راستای ایجاد آنها به شمار میرود. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که عوامل هوشمند نرم افزاری به جهت ویژگیها و کارکردهای متنوع خود و همچنین قابلیت کاربرد در فضای سایبر، میتوانند در ارائه خدمات اساسی وب سایت های کتابخانه های الکترونیک یاریرسان بوده و ارزش افزوده داشته باشند. اصالت/ارزش: چارچوب ارائه شده برای طراحان و مدیران وب سایت کتابخانه های دیجیتال مفید بوده و آنها را قادر میسازد تا صفحات وب را به صورت کارا طراحی کرده و به نیازهای کاربران به صورت مؤثر پاسخ دهند.

هدف: مطالعه رفتار جستجوی کاربران در وب و تأثیر سبک های شناختی کلی نگر و جزئی نگر، نوع وظیفه، و میزان تجربه بر عملکرد جستجو. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش ترکیبی و از نوع کاربردی است. در بخش کیفی، تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوا بود و در بخش کمّی از روش پیمایشی تحلیلی استفاده شد. جامعه پژوهش 44 پژوهشگر در حوزه های مختلف علوم بودند. از آزمون سبک شناختی رایدینگ، پرسشنامه تجربه وب، و سه وظیفه جستجو به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد. یافته ها:در رفتار جستجوی اطلاعات افراد با سبک های شناختی کلی نگر و جزئی نگر از نظر توصیفی تفاوت هایی وجود دارد؛ کلی نگرها از تعداد راهبرد های بیشتری نسبت به جزئی نگرها برای تکمیل سه وظیفه استفاده کردند. در عملکرد جستجوی افراد با سبک شناختی کلی نگر و جزئی نگر تفاوت هایی وجود دارد. افراد با سبک شناختی جزئی نگر نسبت به کلی نگر زمان بیشتری را صرف و تعداد گره های بیشتری را برای تکمیل وظایف بازدید کردند. تحلیل آماری بین سبک های شناختی کلی نگر و جزئی نگر در مدت زمان تکمیل وظایف و در تعداد گره های بازدیدشده برای تکمیل وظایف تفاوت معناداری نشان نداد. بین سطوح وظایف و بین سبک شناختی و میزان تجربه در مدت زمان تکمیل وظایف و تعداد گره های بازدیدشده تفاوت معناداری وجود نداشت. هیچ تفاوت معناداری بین نوع وظیفه و سبک های شناختی در مدت زمان تکمیل وظایف و تعداد گره های بازدیدشده مشاهده نشد. نتیجه گیری: انتظار می رود نتایج این مطالعه از یک سو بتواند به بهبود درک رفتار جستجوی کاربران در وب بر مبنای سبک های شناختی رهنمودهایی برای آموزش کاربر و طراحی ابزارهای جستجو در وب فراهم نماید و از سوی دیگر بتواند به ایجاد و توسعه مدل های رفتار جستجوی کاربران وب کمک کند.

فرهنگ نویسی درکشورهای مختلف سابقه ای طولانی دارد ، و در کشور ما نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است . محققین شروع تاریخ فرهنگ نگاری توسط ایرانیان را از اوایل قرن 9 میلادی می دانند که در مقایسه با کشورهای اروپایی از سابقه طولانی آن حکایت می کند . فرانسویها از قرن 16 ، انگلیسیها از قرن 17 و روسها از قرن 18 بدین امر همت گمارده اند . هدف این پژوهش مقایسه اجمالی فرهنگهای به چاپ رسیده و پر کاربرد دو زبانه روسی به فارسی و فارسی به روسی و ارائه قابلیتها و ویژگی های یک فرهنگ خوب می باشد .

پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه تفکر انتقادی و انگیزش یادگیری با کاوش اینترنتی ارادی انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و نمونه پژوهش شامل 224 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران بوده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم ب و خرده مقیاس انگیزش یادگیری پینتریچ و گارسیا و رفتار کاوش اینترنتی ارادی وو است. نتایج حاکی از عدم وجود رابطه معنی دار بین تفکر انتقادی و کاوش اینترنتی ارادی در جامعه پژوهش بود، اما فرضیه وجود رابطه معنی دار بین انگیزش و کاوش اینترنتی ارادی تأیید شد. سطح تفکر انتقادی با میانگین 19/10 ضعیف، میانگین نمره انگیزش (10/82) بالاتر از حد میانی، و میانگین امتیاز کاوش اینترنتی ارادی (51/58) در حد متوسط است. بررسی رابطه متغیرهای پژوهش با متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد بین سه متغیر تفکر انتقادی، انگیزش یادگیری، و کاوش اینترنتی ارادی و مقطع تحصیلی و رشته رابطه معنی دار وجود دارد و میانگین دانشجویان کارشناسی ارشد بیش از کارشناسی است .

هدف: هدف پژوهش بررسی تأثیر نیاز به شناخت دانشجویان بر رفتار اطلاعاتی آنان بر حسب متغیرهای جمعیت شناختی است. 1389 ، تعداد 364 نفر به روش - روش: از 19965 دانشجوی در حال تحصیل در دانشگاه فردوسی مشهد طی سال تحصیلی 90 نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. پاسخگویان سنجه نیاز به شناخت و پرسشنامه رفتار اطلاعاتی را تکمیل کردند. یافته ها: یافتهها حاکی از تفاوت معنادار میزان نیاز به شناخت آزمودنیها بر حسب حوزه تحصیلی و مقطع تحصیلی آنان بود. بین نیاز به شناخت و رفتار اطلاعاتی دانشجویان رابطه معنادار مشاهده شد. رفتار اطلاعاتی دانشجویان برحسب سطح نیاز به شناخت آنان تفاوت معناداری داشت. نتیجه اینکه نیاز به شناخت بر رفتار اطلاعاتی دانشجویان مؤثر است.

یادگیری الکترونیکی در سراسر جهان رشد داشته است، اما شکست ها نیز وجود دارند. پژوهش های گذشته نشان داده است که رضایت کاربران، اولین عامل مهم در ارزیابی موفقیت پیاده سازی یک سامانه یادگیری الکترونیکی بوده و عوامل متنوعی نیز بر رضایت کاربران مؤثر بوده است. در این پژوهش، هشت متغیر مستقل به نام های خودتوانی اینترنتی یادگیرنده، پاسخگویی به موقع مدرس، انعطاف پذیری و کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی، کیفیت فنّاوری، سودمندی سامانه، سهولت استفاده از سامانه، و تنوع در ارزیابی، در قالب نه فرضیه مورد بحث واقع شدند. از تحلیل همبستگی اسپیرمن برای بررسی هشت فرضیه اول و از مدل رگرسیون خطی چندگانه گام به گام برای هدایت آزمون فرضیه نهم استفاده گردید. نتایج نشان دادند که چهار متغیر مستقل انعطاف پذیری، کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی، کیفیت فنّاوری، و تنوع در ارزیابی، از عوامل کلیدی مؤثر بر رضایت یادگیرنده الکترونیکی هستند که برای پیاده سازی موفق دوره های یادگیری الکترونیکی نباید مورد غفلت واقع شوند.

تحلیل استنادی به عنوان یکی از روش های کمی، بر پایه استناد های موجود در متون علمی قرار دارد، به طوری که با شمارش تعداد استناد-های به کار رفته در متون گوناگون همانند نشریه ها و پایان نامه ها به تحلیل و ارزیابی این متون می پردازد. مبحث تحلیل استنادی در دهه 60 در ایران آغاز شد و تا کنون پژوهش های زیادی با آن روش انجام شده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است با دیدی تحلیلی و مروری به بررسی عمده ترین آثار فارسی موجود در این زمینه از جمله کتاب، مقاله، پایان نامه و همایش هایی که در ایران برگزار شده، که در پیش برد این حوزه مؤثر بوده اند، پرداخته شود. بر اساس نتایج این بررسی، پژوهش های زیادی در رابطه با تحلیل استنادی انجام شده، ولی سهم پایان-نامه ها بیش از دیگر پژوهش ها است. سیر مطالعاتی پایان نامه ها و مقاله ها نشان داد که زمینه پژوهشی آن ها مشابه بوده و بیش تر الگوبرداری از آثار پیشین است. به طور کلی تحلیل استنادی در ایران نیازمند دگرگونی است و پیشرفت آن دقت نظر بیش تری را از سوی مدرسان و پژوهش گران حوزه کتابداری و اطلاع رسانی می طلبد.