یادگیرنده الکترونیکی

یادگیری الکترونیکی در سراسر جهان رشد داشته است، اما شکست ها نیز وجود دارند. پژوهش های گذشته نشان داده است که رضایت کاربران، اولین عامل مهم در ارزیابی موفقیت پیاده سازی یک سامانه یادگیری الکترونیکی بوده و عوامل متنوعی نیز بر رضایت کاربران مؤثر بوده است. در این پژوهش، هشت متغیر مستقل به نام های خودتوانی اینترنتی یادگیرنده، پاسخگویی به موقع مدرس، انعطاف پذیری و کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی، کیفیت فنّاوری، سودمندی سامانه، سهولت استفاده از سامانه، و تنوع در ارزیابی، در قالب نه فرضیه مورد بحث واقع شدند. از تحلیل همبستگی اسپیرمن برای بررسی هشت فرضیه اول و از مدل رگرسیون خطی چندگانه گام به گام برای هدایت آزمون فرضیه نهم استفاده گردید. نتایج نشان دادند که چهار متغیر مستقل انعطاف پذیری، کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی، کیفیت فنّاوری، و تنوع در ارزیابی، از عوامل کلیدی مؤثر بر رضایت یادگیرنده الکترونیکی هستند که برای پیاده سازی موفق دوره های یادگیری الکترونیکی نباید مورد غفلت واقع شوند.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مهارت های یادگیری الکترونیکی بر رضایت و موفقیت تحصیلی دانشجویان مجازی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان مرکز آموزش مجازی دانشگاه تهران و موسسه آموزش عالی مهر البرز هستند که از طریق روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی و بر اساس جدول کرجسی و مورگان 338 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شده اند. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است و برای جمع آوری داده های موردنیاز از دو پرسشنامه محقق ساخته، آزمون سنجش آمادگی یادگیری الکترونیکی و آزمون رضایت تحصیلی استفاده شده است. روایی محتوایی این دو آزمون از طریق اعمال نظرات هفت نفر از متخصصان آموزش مجازی و پایایی آن ها پس از اجرای آزمایشی در بین 60 نفر دانشجو، با محاسبه آلفای کرانباخ به ترتیب 0.84 و 0.87 به دست آمد. همچنین برای سنجش موفقیت تحصیلی از معدل پیشرفت تحصیلی دانشجویان استفاده گردید. تحلیل یافته های این پژوهش با استفاده از آزمون T، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام نشان داد که میزان مهارت های دانشجویان در حد متوسط، رضایت تحصیلی در حد متوسط و موفقیت تحصیلی آن ها در حد خوب بوده است. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین مهارت های فراشناختی و شناختی با موفقیت تحصیلی همبستگی وجود دارد. همچنین این پژوهش نشان می دهد که بین مهارت های فراشناختی و شناختی با رضایت تحصیلی همبستگی وجود دارد و بین متغیرهای مهارت های فناورانه و مهارت های ارتباطی با موفقیت و رضایت تحصیلی ارتباط قابل ملاحظه ای مشاهده نشد. سهم مهارت های فراشناختی در پیش بینی موفقیت تحصیلی دانشجویان 32.8 درصد و سهم مهارت های شناختی 11.5 درصد می باشد. همچنین سهم مهارت های فراشناختی در پیش بینی رضایت تحصیلی دانشجویان 50 درصد و سهم مهارت های شناختی 17.5 درصد می باشد.

با رشد روزافزون قابلیت های متنوع اینترنت در دهه های اخیر، پیچیدگی مرتبط با رفتار مصرف-کننده آنلاین و متعاقباً رضایتمندی وی به عنوان یکی از مسائل حائز اهمیت در کسب و کارهای آنلاین مطرح می شود. ظهور این توانمندی های مبتنی بر وب منجر به تمرکز حرفه ای ها و پژوهشگران بر شناسایی عوامل مؤثر در پیاده سازی سیستم های یادگیری الکترونیکی و رضایتمندی یادگیرنده الکترونیکی شده است. در این پژوهش با مطالعه ای جامع بر شناسایی عوامل مؤثر در رضایتمندی یادگیرنده الکترونیکی و جمع آوری داده های کیفی با انجام مطالعه موردی در مؤسسه آموزش الکترونیکی مهرالبرز، به وسیله تکنیک مدلسازی نگاشت های شناختی فازی و تکنیک تحلیل عاملی سعی بر آن داریم تا مدلی جامع از اثربخش ترین مسیر رضایتمندی دانشجویان سیستم آموزش الکترونیکی مهرالبرز و تعاملات عوامل رضایتمندساز یادگیرنده الکترونیکی ارائه دهیم. نتایج این روش تحقیق آمیخته حاکی از آن است که تعامل (استاد- دانشجو)، ارائه برنامه آموزشی از پیش تدوین شده، دسترسی به کتابخانه های دیجیتالی و پایگاه های علمی با دریافت وزن قوی در نگاشت شناختی و نیز مدل ارائه شده از تحلیل عاملی اثربخش ترین عوامل رضایتمندی دانشجوی الکترونیکی در مهرالبرز شناخته و تأیید شدند.