دو زبانه

نقش زبان روسی در شکل گیری فرهنگ و دیدگاه های امروز مردم اکرائین اجتناب ناپذیر بوده است، زبان اوکرائینی و روسی به عنوان زبان های مورد کاربرد بین این دو ملت تاثیرات اجتماعی و روانی خود را باقی گذارده اند و پدیده دوزبانه گی در میان مردم اکرائین ایجاد گردیده است. امروزه با تلاش برای پیوستن اوکرائین به اتحادیه اروپا، موضوع تاثیرگذاری زبان روسی و تاثیرات و تبعات آن، مورد توجه زبانشناسان و جامعه شناسان اوکرائینی قرار گرفته است. یادآور می شویم که در دوران حاکمیت شوروی، زبان روسی به علل مختلف در اوکرائین گسترش و تحکیم یافت. طوری که دانستن آن زمینه پیشرفت اجتماعی- حرفه ای برای اقشار مختلف مردم بود. امروز این جریان با ناسیونالسیم اوکراین مواجه و باعث تقابل منفی فرهنگی شده است. اگر چه امروز در اوکرائین در شهرهای بزرگ مردم به روسی صحبت می کنند. با اینحال زبان اوکرائینی در غرب این کشور و در شهرهای کوچک و روستاها تکلم می شود. اما موضوع ارتباط و تعیین جایگاه این دو زبان در آینده از مسائل مهم فرهنگی اوکرائین می باشد.

فرهنگ نویسی درکشورهای مختلف سابقه ای طولانی دارد ، و در کشور ما نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است . محققین شروع تاریخ فرهنگ نگاری توسط ایرانیان را از اوایل قرن 9 میلادی می دانند که در مقایسه با کشورهای اروپایی از سابقه طولانی آن حکایت می کند . فرانسویها از قرن 16 ، انگلیسیها از قرن 17 و روسها از قرن 18 بدین امر همت گمارده اند . هدف این پژوهش مقایسه اجمالی فرهنگهای به چاپ رسیده و پر کاربرد دو زبانه روسی به فارسی و فارسی به روسی و ارائه قابلیتها و ویژگی های یک فرهنگ خوب می باشد .

امروزه در جوامع چند زبانه، بسیاری از والدین به جای این که با فرزندان خود به زبان مادری صحبت کنند ترجیح می دهند با آنها به زبان غالب در آن جامعه صحبت کنند. این پدیده در میان گویشوران کردی کلهری در جامعه چندزبانه ایران نیز رایج می باشد. دوزبانگی، به دلیل شایع بودن، مورد توجه و علاقه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. برخی مطالعات شواهدی مبنی بر تایید تأثیر مثبت دوزبانگی بر یادگیری زبانهای دیگر فراهم آورده اند در حالی که برخی دیگر عکس این را نشان داده اند. پژوهش حاضر به بررسی این موضوع پرداخته است که آیا دانش آموزان کلهری که فقط به فارسی صحبت می کنند با آنهایی که هم فارسی و هم کردی کلهری صحبت می کنند از نظر یادگیری زبان انگلیسی تفاوتی دارند یا خیر. این پژوهش همچنین رابطه بین جنسیت و طبقه اجتماعی و دو زبانگی و تک زبانگی را مورد بررسی قرار داده است. به همین منظور، داده های لازم از 400 نفر دانش آموز (200 نفر تک زبانه و 200 نفر دو زبانه) کرد کرمانشاهی که زبان مادری والدینشان کردی کلهری بود جمع آوری شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین جنسیت و دو زبانگی و تک زبانگی رابطه معناداری وجود ندارد و بسیاری از دانش آموزان طبقه پایین اجتماعی به صورت دو زبانه بار آمده اند. به علاوه، دانش آموزان دو زبانه در یادگیری زبان انگلیسی موفق تر از تک زبانه ها بودند.

در این مقاله سعی بر آن شده است که به بررسی پیشرفت تحصیلی کودکان دو زبانه در مقایسه با کودکان تک زبانه با استفاده از ریتم در موسیقی پژوهشی صورت پذیرد. لذا استفاده از هنر موسیقی نه تنها با آموزش دانش آموزان در ارتباط است بلکه با روح لطیف آنها نیز سروکار دارد. در عصر نوین و پر تلاطم سراسر آشفته استفاده بهینه از زمان و پرکاربردترین ابزارها برای رسیدن به هدف از ساده ترین راه ها استفاده می شود و بشر امروز سعی در آن دارد تا بتواند با استفاده از هنر امورات خود را به پیش ببرد. امروزه دولتها متوجه این موضوع شده اند که استفاده از هنر در آموزش و پرورش جایگاه ویژه ای دارد و چه بسا هنرمندانی که با کار خود تاثیر بسزایی بر مخاطبین گذاشته اند. لازم به ذکر است که می بایست آموزش از ابتدایی آغاز گردد. لذا آموزشی که از ابتدایی آغاز شود می تواند تا سالیان سال و حتی تا پایان عمر در ذهن بشر باقی بماند. ریتم در موسیقی یکی از مهمترین عناصر می باشد، این موضوع بسیار مهمی است و یادگیری ریتم موسیقی برای همه ی کسانی که می خواهند با موسیقی آشنا تر شوند، یا به تازگی شروع به یادگیری نواختن یک ساز کرده اند لازم بوده و توصیه می شود. اما زمانی که از ریتم به عنوان یک عمل کمکی برای یادگیری زبان دوم استفاده می شود تا حدودی کاربرد تخصصی خود را از دست می دهد و تنها به عنوان یک ضرباهنگ برای جذاب تر نمودن فضای کلاس مورد استفاده قرار می گیرد. ریتم، کلاس درس را به جلو می راند، باعث ادامه یافتن آن شده و موزیسین های حرفه ای را از غیر حرفه ای متمایز می کند. می شود گفت بدون ریتم، موسیقی وجود ندارد و در این مقاله که مبحث بر سر استفاده از ریتم در آموزش زبان می باشد در واقع عدم استفاده از ریتم و عدم وجود آن به آموزش لطمه وارد می نماید.

زمینه و هدف: دوزبانگی عبارت از حالتی است که فرد به زبان دیگری غیر از زبان مادری خود آموزش می بیند و این خود مشکلاتی را برای اقلیت های زبانی به خصوص در تحصیل فراهم می کند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه هوش هیجانی دانش آموزان یک زبانه ( فارس ) و دوزبانه ( فارس- بلوچ ) و نقش آن در نگرش نسبت به یادگیری زبان انگلیسی انجام شد. روش: طرح پژوهش توصیفی، از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر چابهار در سال تحصیلی 93-1392 بود که به صورت نمونه گیری طبقه ای 240 دانش آموز (120 فارس و 120 بلوچ) انتخاب شده و پرسشنامه های هوش هیجانی (شات و همکاران، 1998) و نگرش و انگیزش یادگیری زبان انگلیسی (گاردنر، 1985) را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تی گروه های مستقل، تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که دانش آموزان دوزبانه در مقایسه با دانش آموزان یک زبانه از تنظیم هیجانی بالاتری برخوردارند. بین نگرش نسبت به یادگیری زبان انگلیسی در دانش آموزان یک زبانه و دوزبانه تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین بین هوش هیجانی دانش آموزان یک زبانه و دو زبانه تفاوت معناداری مشاهده نشد (0/01 > p ). نتیجه گیری: نگرش نسبت به زبان انگلیسی پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی دانش آموزان است اما متغیر هوش هیجانی پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی در درس زبان انگلیسی نیست؛ در نتیجه تغییر نگرش های دانش آموزان فارسی زبان نسبت به اهمیت و ضرورت یادگیری زبان انگلیسی می تواند مفید باشد.

زمینه و هدف: امروزه به ندرت می توان کشورهایی را سراغ داشت که حداقل بخش کوچکی از جمعیت آن به دو یا چند زبان تکلم نکنند، هم اکنون حدود چهار هزار زبان گوناگون تخمین زده می شود. هدف پژوهش حاضر، مقایسه یادگیری انگلیسی در دانش آموزان دوزبانه (فارسی و ترکی زبان) و تک زبانه (فارسی زبان) پرداخته شده است. مواد و روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً توصیفی و از نظر روش شبه آزمایشی و از نوع علی- مقایسه ای می باشد. جامعه آماری این پژوهش، دانش آموزان دختر نمونه پایه هفتم منطقه 15 شهر تهران می باشد. از بین دانش آموزانی که از طریق مصاحبه به زبان ترکی، دو زبانه تشخیص داده شدند 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. نمرات زبان انگلیسی این دانش آموزان، میانگین نمره کتبی میان نوبت و نوبت اول آنان می باشد. 30 نفر دیگر از بین دانش آموزان تک زبانه (فارسی زبانان) نیز به همین روش (نمونه گیری تصادفی ساده) انتخاب گردید. نمره انگلیسی این دانش آموزان نیز به صورت میانگین میان نوبت و نوبت اول محاسبه گردید. یافته ها: نتایج آزمون آماری t مستقل انجام شده بر روی میانگین نمرات زبان انگلیسی در دانش آموزان ترک زبان نسبت به دانش آموزان فارسی زبان توسط نرم افزار آماری SPSS نشان می دهد که با وجود برابر نبودن میانگین و انحراف معیار این دو گروه از دانش آموزان، با توجه به آماره 392/1= t اختلاف مثبت معناداری در نمرات کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود ندارد. لذا فرضیه تحقیق، مورد تأیید قرار نگرفت. بحث و نتیجه گیری: از آنجا که این پژوهش روی دانش آموزان مدرسه نمونه دولتی انجام گرفته است، سطح نمرات زبان انگلیسی همه دانش آموزان بالا می باشد و به همین دلیل تفاوت معنی داری در نمرات کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود ندارد؛ اما اگر این پژوهش در مدارس عادی و با سطح نمرات متفاوت انجام گیرد به نظر می رسد که تفاوت معنی داری در نمره کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود داشته باشد.

در زبان شناسی شناختی، زبان بخشی از توانمندی های شناختی انسان تلقی می شود و هرگونه تحلیل زبانی با تحلیلی از توانایی های شناختی انسان همراه است. یکی از توانایی های شناختی انسان بازداری شناختی است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه بازداری شناختی در دانش آموزان دو زبانه و دانش آموزان یک زبانه انجام شد. روش این پژوهش عل ّ ی مقایسه ای بود. جامعه مورد مطالعه، دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر قزوین بودند که تعداد 82 دانش آموز (43 دانش آموز دو زبانه و 39 دانش آموز یک زبانه) با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار های پژوهشِ پرسش نامه دموگرافیک و آزمون رایانه ای استروپ عددی بود. دانش آموزان پس از پر کردن پرسش نامه دموگرافیک، به آزمون استروپ عددی پاسخ دادند. داده های حاصل از پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) تجزیه و تحلیل شد. یافته های آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که بین عملکرد دانش آموزان دو زبانه و یک زبانه در آزمون استروپ عددی تفاوت معناداری وجود دارد. بدین صورت که اثر استروپ عددی و اثر استروپ فیزیکی در دانش آموزان یک زبانه بیشتر از دانش آموزان دو زبانه است. با توجه به یافته های پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که دانش آموزان دو زبانه نسبت به دانش آموزان یک زبانه، عملکرد بهتری در بازداری شناختی دارند که سبب می شود در برخورد با مسائل شناختی، خطای کم تری داشته باشند و سریع تر پاسخ دهند. واژه های کلیدی: آزمون استروپ، بازداری شناختی، دانش آموزان، دو زبانه، یک زبانه.

پژوهش حاضر سعی بر بررسی توانش کاربرد شناسی فراگیران فارسی و فارسی-بلوچ در ضمن یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم و زبان سوم شان داشت. کاربرد راهبرد های امتناع با توجه به شأن و مقام طرف صحبت (پایین تر، مساوی و بالا تر) و انواع کنش های انگیزشی (درخواست، دعوت، پیشنهاد، توصیه) مورد بررسی قرار گرفت. افزون بر این، تشخیص راهبردهای امتناعِ مناسب در زبان انگلیسی با توجه به فاصله اجتماعی بین افراد، رابطه قدرت آنها و میزان تحمیل امتناع مورد مطالعه قرار گرفت. از 36 فراگیر زبان انگلیسی فارسی-بلوچ و 33 فارسی زبان خواسته شد تا به آزمون تکمیل گفتمان نوشتاری و آزمون تکمیل گفتمان چند گزینه ای پاسخ دهند. نتایجِ پژوهش تفاوتهایی را در فراوانی و تناوب قواعد معنایی بکار برده شده توسط شرکت کنندگان بلوچ و فارس نشان داد. فراگیران فارسی زبان بیشتر از فرمولهای غیر مستقیم و راهبرد های حفظ وجهه در پاسخ هایشان استفاده کردند، در حالیکه فراگیران فارسی-بلوچ انواع مستقیم تری از قواعد معنایی را با درجات مختلف فراوانی مورد استفاده قرار دادند. به استثنای ردِ پیشنهاد که در آن فرار از موقعیت و امتناعِ مستقیم بیشترین کاربرد و بیان تأسف کمترین کاربرد را دارا بودند، در سایر موارد، رایج ترین قاعده های معنایی عذر/توجیه، بیان تأسف و امتناع مستقیم بودند. بهرحال، در ارتباط با تشخیص راهبرد امتناعِ مناسب، فراگیران بلوچ توانش کاربرد شناسی بهتری نسبت به فارسی زبان ها بروز ندادند، به نحوی که تفاوت بین دو گروه در تشخیص راهبرد های مناسب معنا دار گزارش نشد.