درخت حوزه‌های تخصصی

اگرچه امروزه معلمان در فراگیری وسایل موبایل در حوزه آموزش و یادگیری توافق ندارند، اما یادگیری به کمک این وسایل در حال از میان برداشتن موانع حاکم بر این حوزه است. این خود از ویژگی هایی همچون در دسترس بودن، قابل حمل بودن، راحتی و تطبیق پذیری آسان این وسایل نشات می گیرد. بنابراین، در این مطالعه با تلفیق نظریه های شناختی و یادگیری به کمک کامپیوتر های کیفی، روند یادگیری واژگان زبان انگلیسی در مورد فراگیران ایرانی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 161 نفر از زبان آموزانی که بین 16 تا 19 سال داشتند انتخاب شدند. برای اطمینان از هم سطح بودن مهارت زبانی آنان آزمون تعیین سطح مهارت برگزار شد و با استفاده از آزمون های حافظه کوتاه مدت بصری و کلامی به 4 گروه تقسیم شدند. بعلاوه، واژگان جدید با ضمائم تصویری و نوشتاری از طریق ارسال بلوتوث انبوه در اختیارشان قرار گرفت. در نهایت آنان در آزمون های شناختی و یاد آوری شرکت کردند. بر اساس نتایج، مشخص شد فراگیران با حافظه های کوتاه مدت بصری و نوشتاری قوی در یادگیری واژگان همراه با ضمائم عملکرد خوبی دارند. همچنین فراگیران با حافظه کوتاه مدت بصری قوی، ولی حافظه کوتاه مدت کلامی ضعیف و فراگیران با حافظه کوتاه مدت بصری ضعیف و حافظه کوتاه مدت کلامی قوی عملکرد مشابهی دارند. اما فراگیران با حافظه های کوتاه مدت بصری و کلامی ضعیف در یادگیری واژگان بدون ضمائم را بهتر یاد می گیرند. نتایج این مطالعه از رابطه نزدیک بین نوع ارائه محتوای آموزشی و سطح شناختی فراگیران حکایت دارد.

توجه بر ساختار زبان در کنار رویکردهای معنا مدار آموزش زبان در دهه اخیر مورد توجه مطالعات زبان بوده است. «فرصت فکر کردن د ر مورد محتوا و ساختار» زبان و هدایت زبان آموز در «استفاده صحیح ساختار» به عنوان راه های عملی برای حل مشکلات ساختاری گفتار فراگیران زبان پیشنهاد شده اند. مطالعه حاضر که 37 دانشجوی زبان انگلیسی در آن شرکت کردند به نقش راه حل اول پرداخته است. شرکت کنندگان 3 قسمت از یک کارتون را تماشا کردند. بعد از قسمت اول 10 دقیقه فرصت داشتند قبل از روایت داستان بطور شفاهی‘ در مورد آن فکر کنند. بعد از تماشای قسمت دوم‘ بلافاصله متنی در مورد آن نوشتند‘ و بعد از تماشای قسمت سوم‘ داستان را بطور شفاهی روایت کردند. نتایج نشان داد که فرصت فکر کردن و نوشتاری بودن فعالیت زبانی تاثیر معناداری در روانی و صحت گفتار فراگیران انگلیسی به عنوان زبان دوم دارد. با توجه به نتایج حاصله‘ روش های فوق برای بهبود پاره ای از مشکلات زبان آموزی در کلاس های متمرکز بر معنا توصیه می گردد.

سرفصل درسی به منزلة یکی از ارکان اصلی آموزش، در کنار راه بردهای تدریس و کتاب های مناسب، می تواند نقش به سزایی در تحقق و پیش برد اهداف هر درس داشته باشد. یکی از دروس پایة رشتة زبان و ادبیات عربی در مقطع کارشناسی، که نقش کارامدی در تقویت مهارت های ترجمه، خواندن، ذوق ادبی، و سبک شناسی دارد، درس «متون نظم و نثر عربی» است. برای این درس هر چند سال یک بار از سوی شورای برنامه ریزی درسی وزارت علوم سرفصلی پیش نهاد می گردد، ولی با توجه به نارضایتی برخی از استادان این رشته، به نظر می رسد سرفصل موجود با اهداف مورد انتظار این درس هم خوانی کامل را ندارد. از این رو نویسندگان در پژوهش حاضر می کوشند با استفاده از نظر استادان، به نقد و آسیب شناسی سرفصل این درس بپردازند و در نهایت سرفصلی متناسب با این درس پیش نهاد دهند. برخی از یافته های پژوهش نشان داد که سرفصل موجود بسیار کلی است و شایسته است در دو بخش نظم و نثر به طور جداگانه طراحی گردد.

از زمان ظهور جنبش اصلاحی یا انقلاب در روش دستور- ترجمه در اواخر قرن نوزدهم، فرآیندهای تسلط بر زبان دوم تغییرات زیادی را در غرب پشت سر گذاشته است؛ اما در حوزة آموزش زبان عربی برای فارسی زبانان، بیشتر بر همان روش دستور- ترجمه، به بُعد خواندن و درک متن و توانش زبانی دانشجویان توجه می شود. در پژوهش حاضر، با روش توصیفی– تحلیلی می کوشیم با توجه به چالش ها و نیازهای زبان آموزان، در راستای ایجاد توانش ارتباطی، یک الگوی مناسب با نام اختصاری ATN-D ارائه کنیم که به ترتیب متشکل از چهار روش Audio Lingual Method (روش شنیداری- گفتاری)، Task based Approach (روش کارمحور)، Functional Syllabus Notional (روش مفهومی- کاربردی) و Desuggestopedia (روش تلقین زدایی) است. در روش نخست موضوع تکرار- جهت تثبیت ساختارهای زبانی و واژگان، در روش دوم ایجاد یک محیط محاوره ای طبیعی، در روش سوم بُعد ارتباطی و کنشی زبان و در روش جانبی چهارم بحث تلقین- تلقین زدایی را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهیم. مهم ترین نتیجة پژوهش حاضر این است که برای تقویت و تثبیت توانش ارتباطی، دیالوگ محوری مناسب، استفادة درست از ساختارهای دستوری، تقویت و تلقین توانایی به کارگیری عبارت های مناسب در موقعیت های اجتماعی خاص، توانایی در شروع، ورود، مشارکت و خاتمة مکالمه، توانایی در ایجاد ارتباط با تصحیح فرآیند گفت وگو و ... از نقش بسزایی در فراگیری دو مهارت شفاهی (شنیدن و صحبت کردن) زبان عربی برخوردار هستند.

تحقیق موجود بر آن است که با توجه به انتظار حاضر از معلم زبان مبنی بر داشتن دانش لازم جهت ایجاد تغییرات متناسب در تدریس مبتنی بر درک درست از شرایط مختلفی که در کلاسهای مختلف وجود دارد خصوصیاتی را که چنین معلمی باید دارا باشد تا به این مهم دست یابد را بررسی و ارائه نماید. به این منظور چنین خصوصیاتی که در این نوشته عملکردهای اصلی معلم نامیده می شود با نظر به مسائل مطروحه در رشته آموزش زبان انگلیسی تعیین و در معرض قضاوت زبان آموزان معلمین و مدیران موسسات آموزش زبان قرار داده شد و اطلاعات حاصله از این منابع و نیز بازدیدهای کلاسی که توسط افراد واجد شرایط انجام شد تجزیه تحلیل آماری گردید. نتایج حاصله نشان داد که از هفت عملکرد اصلی تدریس که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت یعنی (1) کنترل رفتار زبان آموزان (2) نحوه ارائه مطلب درسی (3) نظارت بر روند تدریس (4) گرفتن بازخورد آموزشی (5) سعی در تسهیل روند آموزش و فراگیری (6) ایجاد ارتباط با زبان آموزان و (7) انجام فعالیت های آموزشی مرتبط در خارج محیط کلاسی عملکرد ششم و هفتم به ترتیب از نظر کلیه شرکت کنندگان در این تحقیق با عملکردهای دیگر تفاوت معنی داری داشت. باید خاطر نشان ساخت که نتایج حاصله در این تحقیق با روند موجود در بحث های مربوط به تربیت معلم که در آن ها اهمیت زیادی به ایجاد ارتباط با زبان آموزان و بالا بردن دانش تئوریک و درایت معلم داده می شود هماهنگ است.

"اشتباه به معنی دور شدن از قواعد کلی پذیرفته شده در سطوح واژگان ‘ ترکیب کلمات و جملات می باشد. از آنجا که بررسی و مطالعه و مشاهده اشتباهات گفتاری زبان آموزان‘ امکان تعیین میزان سطح سختی مبحث مورد نظر در آموزش و ارائه راه کارهای مناسب جهت تکمیل روند آموزش را فراهم می سازد‘ در روش تدریس زبان های خارجی‘ دارای اهمیت خاصی می باشد. اشتباهات گفتاری(زبانی) ممکن است بر اثر تداخل زبانی (زبان مادری و زبان بیگانه) به وجود آیند. اشتباهات دستوری به معنی دور شدن از قوانین و قواعد دستوری در گفتار که عدم تناسب و هماهنگی در بیان مفهوم جمله را دربر دارد‘ می باشند. این گونه اشتباهات به اشتباهات صرفی و نحوی تقسیم می شوند. در اشتباهات نحوی می توان به نقض ترکیب کلمات‘ قواعد ساخت جملات و نقض نظم کلمات و در اشتباهات صرفی می توان به انتخاب اشتباه شکل(کلمه) اشاره کرد. بررسی اشتباهات دستوری زبان آموزان ایرانی برای اولین بار در ایران انجام می شود ونتایج حاصله از آن می تواند به زبان آموزان و اساتید زبان روسی در درک درست مطلب و ارائه روش تدریس مناسب تر و کارایی بیش تر کمک نماید. "

تحقیق حاضر با هدف بررسى تاثیر صداى پس زمینه اى بر درک شنیدارى زبان اموزان و نیز بررسى نقش ماهیت صدا در این تاثیرگذارى انجام شد. دربارهء نقش ماهیت صدا، سه ویژگى از مجموعه و یژگى هاى ان مورد مطالعه قرار گرفت. این سه ویژگى عبارت بودند از: کلامى یا غیرکلامى بودن صدا (یعنى این که صدا صداى انسان باشد یا غیر انسان)، معنادار یا بى معنا بودن صدا (یعنى این که صداى کلامى براى زبان اموزان قابل فهم باشد یا خیر)، این که صداى معنادار به زبان مادرى زبان اموزان باشد یا به زبانى که در حال فراگیرى انند. براى پیشبرد این اهداف، ده متن از طریق یک نوار صوتى به زبان اموزان شرکت کننده در تحقیق ارائه شد. دو متن از این ده متن بدون صدا (یعنى کاملا واضح) بودند، هشت متن دیگر در پمس زمینه خود صدا داشتند. این صدا یا پارازیت رادیویى (به عنوان جایگزین صداى سفید که صداى غیرکلامى استاندارد محسوب مى شود) بود، یا صداى کلامى به زبان روسى به عنوان صداى بى معنا، کاملا نا آشنا)، زبان انگلیسى (به عنوان زبان دو م زبان اموزان) یا زبان فارسى (به عنوان زبان مادرى زبان اموزان). تحلیل آمارى داده ها نشان داد که صداى پس زمینه اى تاثیر منفى عمده اى بر درک شنیدارى زبان آموزان دارد. هم چنین مشخص شد که تاثیر منفى صد اى غیرکلامى بیشتر از صداى کلامى است. از سوى دیگر، معناى صدا به لحاظ آمارى نقش چندانی در تاثیرگذارى منفى بر درک شنیدارى نداشت، و سرانجام آن که صداهاى زبان مادرى، زبان دو م تاثیر منفى یکسانى بر درک شنیدارى زبان اموزان داشتند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تراکم هم آیی واژگانی بر درک مطلب زبان آموزان ایرانی و توانایی حدس زدن واژگان نا آشنا می باشد. به همین منظور هشتاد نفر زبان آموز با سطح بسندگی متفاوت از بین هشتاد و پنج نفر که در موسسه ی آموزش عالی زند در نیمسال اول 89-90 مشغول به یادگیری زبان انگلیسی بودند بر اساس نمراتشان در یک آزمون کوتاه شده ی تافل (1998) انتخاب شدند. از این تعداد، به طور تصادفی چهل نفر به گروه کنترل و چهل نفر دیگر به گروه آزمایشی اختصاص داده شدند. آزمون دیگری که در این تحقیق استفاده شد، آزمون هم آیی واژگانی بود که از دو متن تشکیل شده ( به صورت پیش آزمون و پس آزمون): یکی دارای تراکم هم آیی واژگانی بالا و دیگری با تراکم هم آیی واژگانی پایین که توسط خود محققین طراحی شده بود. در مرحله ی تجزیه و تحلیل داده ها، چند آزمون جفت های همگون و آزمون نمونه مستقل، و یک آزمون اندازه گیری تکرار دوسویه برای پاسخ به پنج سوال تحقیق به کار گرفته شد. نتایج بررسی نشان داد که متن ها با تاثیر تراکم هم آیی واژگانی بالا تأثیر مثبتی بر روی درک مطلب زبان آموزان دارد. و همچنین، زبان آموزان در پاسخگویی به اقلام واژگانی موجود در آزمون هم آیی واژگانی با تراکم بالا موفق تربودند. نتایج این پژوهش نشان داد که با وجود اینکه آموزش مستقیم هم آیی واژگانی کمک موثری به جواب دادن به اقلام واژگانی نکرد، ولی آموزش هم آیی واژگانی می تواند کمک شایانی به مهارت خواندن زبان آموزان بنماید. نتیجه ی آخر بدست آمده از این تحقیق این است که، سطح بسندگی متفاوت زبان آموزان بر روی عملکرد آنان با توجه به تراکم هم آیی واژگانی تآثیر بسزایی نداشت.

نظر به اهمیت املای صحیح واژگان در نگارش به زبان فرانسه، این مطالعه به نوع شناسی خطاهای املائی دانشجویان ایرانی زبان فرانسه براساس طبقه بندی و کدهای پیشنهادی «مرکز ملی تحقیق و پژوهش فرانسه - شاخه مطالعات تاریخی و ساختاری املای زبان فرانسه » و تعیین فرکانس انواع خطا پرداخته است. نتیجه حاصله از مطالعه بر روی 85 دانشجوی ایرانی زبان فرانسه در سه دانشگاه شهر تهران نشان داد که خطاهای املائی دانشجویان ایرانی زبان فرانسه به پنج دسته خطاهای آوانگاری، تکواژنگاری، واژه نگاری، خطاهای مربوط به حروف ریشه ای-تاریخی و نقطه گذاری (ایده نگاری) تقسیم می شوند که در این بین بیشترین نوع خطا مربوط به خطاهای آوانگاری بوده و سایر خطاها از فرکانس کمتری برخوردارند. این موضوع در آزمونی که برروی 476 دانش آموز فرانسوی توسط مرکز ملی تحقیق و پژوهش فرانسه انجام شده در مورد یک واژه مشترک میان متن آزمون ما و متن آن آزمون نتیجه مشابهی را نشان می دهد