درخت حوزه‌های تخصصی

تأثیر رسانه های مجازی بر افکار و هویت مخاطبان در سطح قومی و ملی از مباحث بحث برانگیزی است که موضوع تحقیقات متعددی در دهه 80 و آغازین سال های دهه 90 شمسی در محافل علمی و دانشگاهی بوده است. در پژوهش حاضر، از میان تحقیقات موجود در زمینه تأثیر فضای مجازی بر هویت ملی و قومی، دوازده مقاله منتشر شده در نشریات علمی، انتخاب شدند و به شیوه فرا تحلیل مورد بررسی قرار گرفتند. نکته مشترک این تحقیقات، سنجش تأثیرات فضای مجازی بر هویت ملی و قومی مخاطبان بوده است. در این فرا تحلیل، داده های جمع آوری شده از مقالات مورد بررسی قرار گرفتند تا به این پرسش پاسخ دهند که رسانه های جدید با توجه به رشد سریع در میان جامعه قومی ایران به ویژه نسل جوان، در تعامل با هویت قومی و ملی چه آثار و پیامدهایی داشته اند. دستاورد اکثر پژوهش های مورد بررسی، تأیید تأثیر مثبت فضای مجازی بر هویت قومی بود؛ اگرچه از دید بعضی از محققان، اثرات منفی فضای مجازی نیز نادیده گرفته نشده بود. تقویت مرزبندی ها و رشد انشعابات کوچک قومی ازجمله اثرات منفی قلمداد شده بود. همچنین، به زعم پژوهش ها، نشانه هایی از جریان هویت زدای قومی نیز قابل کتمان نیست.

در جوامع امروزی با پیشرفت علم و تکنولوژی، اطلاعات تبدیل به یک فرا وسیله شده است. در این بین افراد فعال در این دهکده جهانی ضمن رضایت از امکانات ارتباطی جدید، در تلاش اند که در حفظ حریم خصوصی خود کوشا بوده تا حقوق ایشان توسط افراد سوء استفاده گر مورد تجاوز قرار نگیرد. در این مقاله، ابتدا مفهوم حریم خصوصی را بررسی نموده، سپس مبنا و ماهیت این حق در خدمات ارزش افزوده تلفن همراه به عنوان بخشی از خدمات مبتنی بر فضای مجازی مورد بررسی قرار می گیرد. در این راستا با مطالعه تطبیقی قوانین کشور هند که شباهت نسبی ای با قواعد حریم خصوصی در ایران دارند سعی خواهد شد تا به درک بهتر خواننده در اعمال این قوانین در کشور کمک شود.

با وجود رسانه های اجتماعی مجازی چون تلگرام پدیده شایعه رواج بسیاری پیدا کرده است. از طرفی دیگر وقت ی مخاط ب از اطلاع رسانی شبکه های رسمی، مانند تلویزیون قانع نشود و حس کن د در جریان کل پدیده یا رخداد قرار نگرفته اس ت، ضمن کم ش دن اعتماد به جریان اطلاع رس انی رس می، س عی در کسب اط لاع از ط رق دیگر مانند پیام رسان های موبایلی می کند. به مرور زمان و در نتیجه منطقی این اتفاق، اخبار منتش ر ش ده در پیام رسان های موبایلی ک ه همواره ممکن است آمیخته با شایعات باشد به عنوان منبع مورد مراجعه مخاطبان قرار می گیرد. در این پژوهش با هدف بررسی میزان باورپذیری پدیده «شایعه» در پیام رسان های موبایلی بین مردم شهرستان اهواز با تأکید بر نقش «رسانه ملی» به انجام رسیده است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار اندازه گیری، مصاحبه و پرسشنامه است. جامعه آماری کلیه افراد 15 تا 60 سال ساکن شهر اهواز هستند که بر اساس آمارنامه کلان شهر اهواز در سال 1390، 728955 نفر بوده اند. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای است. نتایج نشان داد 8/48 درصد پاسخ افراد اعتماد خود را به مطالب ارائه شده از رسانه ملی را زیاد و خیلی زیاد دانسته و 2/51 درصد افراد اعتماد زیادی به مطالب ارائه شده از رسانه ملی ندارند. همچنین 62 درصد افراد اظهار داشته اند که در صورت مواجهه با اخبار متناقض رسانه ملی را جهت آگاهی از اخبار واقعی انتخاب می کنند. همچنین در حدود 80 درصد افراد رسانه ملی را قابل اطمینان تر از پیام رسان های موبایلی می دانند.

امروزهتردیدی وجود ندارد که توسعه و گسترش اینترنت و همچنین بهره مندی از این ابزار نوین ارتباطی، نیازمند یک نظام حقوقی مدون و منسجم است. نظام حقوقی مورد نظر باید بتواند ضمن تأمین آزادی این رسانه نوین، مانع سوءاستفاده احتمالی از آزادی بیان شده و به مردم اطمینان دهد که دسترسی و استفاده آن ها از رسانه های اینترنتی ارزان، امن و پایدار خواهد بود. در بین رسانه های اینترنتی، پایگاه های اطلاع رسانی یا همان سایت های خبری به لحاظ نقش و تأثیری که بر تأمین حق آزادی بیان دارند، شاید بیش از سایر این رسانه ها نیاز به نظام حقوقی مدون و منسجم دارند.  در این مقاله تلاش شده تا با توجه به اهمیت پالایش پایگاه های اطلاع رسانی اینترنتی، اصولی برای پالایش صحیح و قانونمند این رسانه های نوین ارائه گردد. به همین منظور اصول هفتگانه آزادی اینترنت، مداخله حداقلی دولت ها، قانونمندی، شفافیت، امکان دادخواهی، هوشمندی و آموزش بر مبنای اسناد حقوق بشری، مصوبات یونسکو و توصیه نامه های شورای اروپا و همچنین تجربیات کشورهای پیشرو در زمینه حقوق ارتباطات شناسایی و مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند.

امروزه، کاربران بسیاری در شبکه های اجتماعی مختلف، عقاید و نظرات خود را با سایرین به اشتراک می گذارند. حجم انبوه داده های خام تولیدشده در شبکه های اجتماعی، آن ها را به مخزنی سرشار از ایده ها، افکار و دغدغه های تعداد بی شماری از کاربران تبدیل کرده که می تواند نقش تعیین کننده ای در تصمیم گیری های خرد و کلان داشته باشند. فلذا پژوهش حاضر درصدد آن است که با استفاده از روش های متن کاوی در توییتر، دغدغه های اجتماعی مردم را شناسایی کرده تا در طرح های آتی نوآوری و کارآفرینی اجتماعی لحاظ شود. برای دستیابی به این هدف، توییت های مرتبط با نوآوری اجتماعی و کارآفرینی اجتماعی با روشی نوین از توییتر استخراج شدند و با استفاده از تکنیک ها و الگوریتم های متن کاوی از جمله مدل سازی موضوعی LDA و تحلیل احساسات مورد بررسی قرار داده شدند. یافته های متن کاوی نشان داد، کاربران عموما در حوزه کارآفرینی اجتماعی بیشتر به موضوعاتی همچون لزوم اهمیت به مساله ی اشتغال در چابهار، برگزاری رویداد های رایگان برای شناسایی ایده ها و فرصت ها و مشکلات جذب سرمایه در پروژه های کارآفرینی پرداخته بودند. همچنین در حوزه نوآوری اجتماعی نیز کاربران به موضوعاتی چون لزوم اهمیت به معلولین، ساخت مراکز دندانپزشکی و همچنین تاسیس گلخانه در مناطق جنوبی کشور و توانمندسازی بانوان توجه بیشتری نشان داده اند. علاوه براین تحلیل احساسات توییت های فارسی درباره ی کارآفرینی و نوآوری اجتماعی، حاکی از مثبت بودن نتایج داشت. باتوجه به نتایج مثبت حاصل از تحلیل احساسات مردم نسبت به کارآفرینی و نوآوری اجتماعی و موضوعات شناسایی شده، می توان در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های آینده، طرح هایی را برای رفع دغدغه های مردم .....

ابرپیوند در فضای وب پیوندی است از یک پایگاه به پایگاه دیگر که پایگاه های مختلف را در فضای مجازی به یکدیگر متصل می کند. با اتصال پایگاه ها از طریق ابرپیوندها شبکه ای تودرتو از منابع اطلاعاتی شکل می گیرد که وسعت آن به طور پیش فرض کل فضای وب را دربرمی گیرد. در این پژوهش تلاش کردم شبکة ابرپیوندی را مطالعه کنم که میان پایگاه های معرفی شده در صفحة مشهور به فیلترینگ به نشانی اینترنتی Peyvandha.ir شکل می گیرد. هدف های اصلی، مطالعة ساختار پیوند در این شبکه و نیز شناسایی گره ها یا همان پایگاه های کلیدی است. برای این منظور پس از مرور مبانی نظری دو رویکرد اصلی تحلیل پیوند در وب سنجی و تحلیل شبکة پیوند در حوزة تحلیل شبکه های اجتماعی، فهرست 2370 پایگاه بخش فرهنگی و مذهبی معرفی شده در صفحة فیلترینگ را در 5 بخش استخراج و به عنوان فهرست ورودی خزندة وب سوسیوبوت در نظر گرفتم. نتایج پژوهش نشان می دهد که در سطح کلان تنها 3 شبکة ابرپیوند با تراکم بسیار کم و دو پایگاه کلیدی در سطح خرد وجود دارد.