درخت حوزه‌های تخصصی

با دکتر کاظم معتمدنژاد قرار ملاقات و مصاحبه داریم.ساعت 2 بعدازظهر،پس از شرکت در جلسه‌ای طولانی از دانشگاه علامه، از راه می‌رسد.می‌پرسیم، اگر خسته‌اید و صلاح می‌دانید،‌گفت‌وگو را به زمان و مکان مناسبتری موکول کنیم. می‌گوید، هیچ گاه برای صحبت کردن خسته نیستم. پای صحبت او می‌نشینیم و گاه حرف‌های اورا با پرسش‌های دیگری قطع می‌کنیم، که بیش‌تر بازتاب و نشانه تاثیر سخنان خود اوست و هدف‌مان ایجاد فرصت و فضایی برای تمدید نیروی استاد. متن حاضر حاصل دیدگاه‌های استاد درخصوص مهمترین سؤالاتی است که در حوزه مطالعاتی جهانی سازی مطرحند.

همه پرسی استقلال کردستان عراق علیرغم مخالفت های گسترده با اصرار حزب بارزانی در تاریخ 3 مهر 1396 مصادف با 25 دسامبر 2017 برگزار شد و اخبار مرتبط با همه پرسی اقلیم کردستان عراق برای مدت زیادی به اخبار یک رسانه های منطقه ای، فرامنطقه ای و بین المللی تبدیل شده بود. از این رو در این پژوهش برآنیم تا با بررسی مطالب مرتبط با همه پرسی در روزهای نزدیک به برگزاری آن، بازتاب این خبر را در در چهار سایت خبری الجزیره، ایرنا، روداوو و بی بی سی بررسی کنیم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هر کدام از سایت های خبری انگاره سازی خاص خود را از همه پرسی دارند، ایرنا بیشتر با ذکر اخبار بازتابی به مخالفت با همه پرسی پرداخته است. الجزیره با گزارش های تحلیلی خود تلویحاً از همه پرسی حمایت کرده لکن خطرات آن را گوشزد نموده، بی بی سی با به کارگیری سیاست دوسویه خود را حامی ملت کرد نشان داده و انتقادات را در اخبار بازتابی بیان کرده است و روداوو به عنوان سایت کرد زبان از همه پرسی حمایت کرده و چارچوب معنایی مثبت از آن ساخته است.

در دهه های اخیر، شبکه های اجتماعی همراه، موردتوجه بسیاری از افراد جامعه قرار گرفته اند، چرا که این شبکه ها، از عوامل ظهور و شکل گیریِ اشکالِ جدیدی از ارتباطات انسانی هستند. امروزه گسترش روزافزون استفاده از این شبکه ها در میان جوانان و تبدیل شدن آنها به ابژه های مشترکِ نسلی، توجه پژوهشگران علوم ارتباطات را به بررسی نقش و پیامدهای این شبکه ها بر روابط بین نسلی جوانان با والدین معطوف کرده است. هدف اصلی این پژوهش، شناخت نقش شبکه های اجتماعی همراه در مناسبات نسلی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسش نامه محقق ساخته است. با استفاده از فرمول کوکران، از جامعه آماری- که تمام دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشکده های ارتباطات، حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی را شامل می شد- 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد بین مدت زمان استفاده از شبکه های اجتماعی همراه و تحکیم مناسبات نسلی دانشجویان با والدین، هم بستگی منفی وجود دارد. همچنین بین مدت زمان استفاده از شبکه های اجتماعی همراه و نوع مناسبات نسلی دانشجویان، به لحاظ انسجام و هم بستگی، روابط چهر ه به چهره با والدین و اعضای خانواده و میان میزان استفاده از شبکه های اجتماعی همراه و نوع مناسبات نسلی دانشجویان، از منظر تضعیف پیوند عاطفی در خانواده، رابطه معناداری وجود دارد. در مقابل، بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی همراه و نوع مناسبات نسلی دانشجویان، از منظر شکاف نگرشی در خانواده، رابطه معنادار تأیید نشده است. شبکه های اجتماعی همراه، روند نوسازی در عرصه روابط خانوادگی را تسریع و پیوندهای سنتی در خانواده را تضعیف می کنند، در این زمینه، با تقویت پیوندهای عاطفی میان والدین و فرزندان، می توان از بروز بسیاری از عواقب جبران ناپذیر جلوگیری کرد. واژه های کلیدی: شبکه های اجتماعی، مناسبات نسلی، شبکه های اجتماعی همراه، روابط بین نسلی، جوانان.

هدف این مقاله، تحلیل روابط بین ادراکات ارزش، پایبندی و تصمیم به استفاده از خدمات بانکی تلفن همراه است. با توجّه به پیشینه موجود در این زمینه، الگویی متشکل از چهارده فرضیّه مورد آزمون قرار گرفت. جامعه آماری این تحقیق کاربران همراه بانک در سطح مشهد است که به دلیل عدم وجود پایگاه اطّلاعاتی مشخص از روش نمونه گیری در دسترس برای این تحقیق استفاده شد. ابزار تحقیق پرسشنامه طیف 5 نقطه ای لیکرت است که به وسیله آن نظرات 93 تن از کاربران همراه بانک جمع آوری گردید. از روش مدل یابی معادلات ساختاری بوسیله نرم افزار SMART-PLS برای تحلیل داده ها بهره گرفته شد. نتایج نشان داد پایبندی به بانک ارائه کننده خدمات، پایبندی به استفاده از تلفن همراه و تصمیم به استفاده از تلفن همراه بطور مستقیم و مثبت و ارزش لذّت مدار و در بطن آن ارزش اجتماعی، بطور غیر مستقیم و مثبت بر تصمیم به ادامه ارتباط با بانک اثرگذارند.

دلبستگی به محله نمایانگر احساس ذهنی مثبت افراد نسبت به محلة مسکونی است که تعهد ساکنان به محل سکونت و تمایلشان به حفظ رابطه با آن در طول زمان و در مراحل مختلف زندگی را موجب می شود. این پژوهش نقش شبکه فردی و همچنین شیوه های ارتباطی نوین بر دلبستگی را بررسی می کند. در بررسی شبکه های فردی، به پیوندهای محلی و فرامحلی توجه شده است. جامعه آماری این پژوهش پیمایشی را 391 نفر از ساکنان بالای 15 سال ساکن شهر تهران تشکیل می دهند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. مناطق 3، 11 و 18؛ و چهار محله از هر منطقه شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. بر اساس یافته ها، دلبستگی افراد به محله در سطح متوسط است. روابط افراد بیشتر فرامحلی است، شبکه روابط محلی فرد بر دلبستگی به محله تأثیر می گذارد اما روابط فرامحلی مؤثر نیست. بررسی نتایج پژوهش در زمینه نقش وسایل ارتباطی نوین نشان می دهد که دربین وسایل ارتباطی نوین، فقط تماس از تلفن همراه افراد با دلبستگی به محله ارتباط معناداری دارد. بین متغیرهای زمینه ای و محله ای نیز سن، درآمد ماهیانه خانوار و مدت اقامت فرد در محله با دلبستگی به محله ارتباط مثبت و معناداری دارند.

موبایل به منزله یکی از فناوری های نوین و تأثیرگذار ارتباطی هم اکنون حضوری ناخوانده، ولی فعال در بین نوجوانان و جوانان دارد و در فضاهای آموزشی بسیاری، سنن و آموزه های تعلیم و تربیت سنتی را به چالش می کشد. در این راستا، مطالعه درباره رابطه میان استفاده از موبایل و جامعه پذیری مدرسه ای دانش آموزان، درواقع ردیابیِ یکی از مسائل اجتماعیِ بالقوه ای است که نه تنها در جامعه ما، بلکه در ملل دیگر نیز به تدریج توجه و تمرکز محققان و کارشناسان ـ و البته مسئولان و برنامه ریزان اجتماعی ـ را به خود معطوف کرده است. در پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه میان نحوه استفاده از موبایل با جامعه پذیری مدرسه ای از نظریه های جامعه شناسانی چون: «مانوئل کاستلز»، «هانس گسر»، «اینگلهارت» و دیگران استفاده کرده و در انجام تحقیق از روش پیمایشی بهره برده ایم. یافته های پژوهش نشانگر آن است که در مجموع بین الگوی استفاده از موبایل با توجه به ابعادی چون: شدت و میزان استفاده، نوع نگرش و استفاده (ابزاری یا بیانگر)، موقعیت های استفاده (مناسب یا نامناسب) و سابقه استفاده از موبایل با میزان جامعه پذیری مدرسه ای رابطه معنادار وجود دارد.

شبکه جهانی وب ، با تمام امکاناتی که در ذخیره سازی ، پردازش و خصوصا انتقال اطلاعات به ارمغان آورده ، متصدیان سازماندهی اطلاعات را با چالش های زیادی رو به رو ساخته است . سرعت سرسام آور منابع اطلاعاتی ، ویژگیهای ماهوی آنها و خصیصه های منحصر به فرد این رسانه نوظهور موجب گردیده که روشهای سنتی توصیف و سازماندهی منابع در این محیط کارآیی خود از دست بدهند . بنابراین ، آنچه توجه اکثر متخصصان را در امر سازماندهی منابع وب به خود جلب کرده 0است ابزاری است که 0امروزه ”ابرداد“ نامیده می شود .

بر اساس نظریه رسانه و دیدگاه های انتقادی در حوزه رسانه و ارتباطات، رسانه این قدرت را دارد که محتوای خود را تحت تأثیر خواستگاه های فرهنگی و هویتی به ویژه ماهیت سکولاری خود قرار دهد و محتواهای دینی را تغییر داده و نتیجه ای دور از روح و اندیشه محتوای رسانه ای شده ایجاد نماید. عمده این نظریات تلاش نموده اند تا قدرت تسلط فناوری بر فرهنگ را اثبات و تشریح نمایند و از همین رو، برخی در نگاهی ناامیدکننده، بین مفاهیم دین و فناوری های رسانه ای مرزی هویتی کشیده اند. ظهور شبکه های اجتماعی مجازی و در پی آن رشد استفاده از آن ها برای محتواهای دینی و آیین های مذهبی، چالشی نظری ایجاد نموده است که آیا این رسانه ها نیز قابلیت تسلط فرهنگی در بازتاب موضوعات دینی را دارند و اگر این چنین است، چگونه می توان از عدم تطابق و ناسازگاری هویتی آیین های دینی رسانه ای شده با موجودیت اصلی خود جلوگیری نمود؟ برای پاسخ به این سؤالات، آیین زیارت در دین اسلام به عنوان یکی از این موضوعات دینی انتخاب شد و تلاش نمودیم تا رسانه گری این آیین در فضای شبکه های اجتماعی سازگار با هویت اسلامی در قالب مدلی ارائه شود. بدین منظور، بر اساس مدل پارادایمی نظریه برخواسته از داده، تعداد 14 مصاحبه با مطّلعان این حوزه شامل صاحب نظران و اساتید دانشگاهی، رسانه گران برتر در حوزه رسانه های دیجیتال به ویژه افراد باتجربه در رسانه گری دینی در فضای مجازی و همچنین، استفاده کنندگان از رسانه های دیجیتال به ویژه شبکه های اجتماعی با موضوع زیارت انجام شد. در نهایت بر اساس تعداد 31 مقوله استخراج شده، مدل پارادایمی ارائه شد. محور اصلی این مدل مبتنی بر فطری گرایی رسانه گری زیارت قرار دارد که بر چرخش معنایی از مفهوم کاربر و مخاطب به سمت معنای زائر و از معنای رسانه گری به معنای خادمیت تأکید دارد. برای تحقق این موضوع چهار راهبرد ارائه شد.