ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۰۴۱ تا ۵٬۰۶۰ مورد از کل ۶٬۴۹۴ مورد.
۵۰۴۲.

ارزیابی آسیب پذیری فیزیکی بافت های شهری در برابر زلزله در روش RADIUS (نمونه موردی: منطقه 3 شهرداری شیراز)

کلیدواژه‌ها: زلزله آسیب پذیری منطقه 3 شهرداری شیراز روش RADIUS

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی ارزیابی مخاطرات طبیعی
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۱۴۳۲ تعداد دانلود : ۱۴۲۵
کشور ایران به علت موقعیت جغرافیایی خود (قرارگیری روی کمربند زلزله آلپ - هیمالیا) به طور مکرر با وقوع سوانح طبیعی، به ویژه زلزله مواجه بوده است. به دلیل شدت یافتن روند گسترش شهرها و تمرکز جمعیت و سرمایه در آنها، اهمیت خطر زلزله در کشور ما بیشتر شده است. شیراز - مهم ترین شهر جنوب کشور- به دلیل وجود چندین گسل فعال در اطراف و درون آن، ریسک بالایی در برابر خطر زلزله دارد. شناسایی میزان آسیب پذیری اجزا و عناصر شهری با استفاده از مدل ها و روش های موجود اولین گام در این زمینه است. با توجه به اهمیت موضوع ارزیابی آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله در مباحث مربوط به برنامه ریزی شهری، در این مقاله سعی شده است با به کارگیری روش RADIUS با استفاده از شاخص هایی چون جنس خاک منطقه، فاصله از گسل و... برآورد مناسبی از آسیب پذیری منطقه 3 شهرداری شیراز در برابر زلزله ارائه شود. بعد از تحلیل های انجام گرفته، مشخص گردید که ناحیه ذکرشده با در نظر گرفتن این عوامل آسیب پذیری زیادی در برابر زلزله دارد. به طوری که در صورت وقوع زلزله ای با بزرگی 4/7 ریشتر بیش از یک سوم بناهای منطقه تخریب خواهد شد و حدود 3700 نفر کشته و 30508 زخمی بر جا خواهد ماند. این مطالعه نشان می دهد بافت ارگانیک، شبکه ارتباطی نامنظم و نبود تجهیزات شهری مناسب، آسیب پذیری شهرها را در برابر زلزله افزایش می دهد. به این ترتیب، از نتایج این ارزیابی می توان در پیش بینی برنامه های مدیریتی و شهری برای کاهش آسیب ها و تلفات استفاده کرد.
۵۰۴۳.

مشارکت مردمی کلید تحقق پذیری طرح های بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده (نمونه مطالعاتی: محله جولان شهر همدان)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مشارکت بافت فرسوده برنامه های بهسازی و نوسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۲۲۲
بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری از جمله چالش های مهم فرا روی مدیریت شهری در کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما است. ارزیابی تجارب گذشته و تحلیل سیاست های پیشین نشان می دهد که تحقق اهداف و برنامه های بهسازی و نوسازی بافت های شهری مستلزم تعهد مشترک، رویکردی جامع و هماهنگ و برنامه ریزی با مشارکت کلیه نقش آفرینان به ویژه ساکنان و مالکان این محدوده ها است. اﻧﺪیﺸﻪ ﻣﺸﺎرکﺖ ﺷﻬﺮوﻧﺪان در اداره اﻣﻮر ﺷﻬﺮ ﻗﺪﻣﺘی دیﺮیﻨﻪ و به اندازه ﺗﺄﺳ یﺲ ﺷ ﻬﺮ دارد. بافت های ﻓﺮﺳﻮده ﺷﻬﺮ همدان علی الخصوص محله جولان در ﺣ ﺎﻟی از ﭼﺮﺧ ﻪ رﺷ ﺪ و ﺗﻮﺳ ﻌﻪ بازمانده اند ک ﻪ توانمندی های ﻧﻬﻔﺘﻪ و ظرفیت های ﻻزم را ﺟﻬﺖ ایﻔﺎی ﻧﻘﺸی تعیین کننده در فرآیند ﺗﻮﺳﻌﻪ ایﻦ ﺷﻬﺮ دارا ﻫﺴ ﺘﻨﺪ از ایﻦ رو ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻮﺳﺎزی بافت های ﻓﺮﺳﻮده ﺑﺎیﺪ از اﻫﺪاف اﺻﻠی ﻧﻮﺳﺎزی و ﺑﻬﺴﺎزی ﺷ ﻬﺮ همدان ﺑﺎﺷ ﺪ تا در ﺑﺮاﺑﺮ توسعه نیافتگی و ﻓﺮﺳﻮدﮔی ایﺴﺘﺎدﮔی کﻨﺪ. در ایﻦ ﺻﻮرت ﺗﺤﻘﻖ اﻫ ﺪاف ﻧﻮﺳ ﺎزی، به عنوان اﺛ ﺮ ﻧﻬ ﺎیی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻮﺳﺎزی بافت های ﻓﺮﺳﻮده ﻧیﺎزﻣﻨﺪ آن اﺳﺖ ﺗﺎ کﻠیﻪ تلاش ها در ایﻦ ﺳﻤﺖ جهت گیری و ﻣﻌﻨ ﺎدار ﺷ ﻮﻧﺪ. لذا این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی به تبیین اهمیت موضوع مشارکت ساکنین در امر بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده پرداخته و بهسازی و نوسازی های مشارکتی را در محله جولان شهر همدان را مورد بررسی قرار می دهد. طبق نتایج و یافته های تحقیق که با از طریق مشاهده و مصاحبه مستقیم با ساکنان محله به دست آمده است، الگویی مشارکتی در برنامه بهسازی و نوسازی محله جولان شهر همدان ارائه شد. این الگو که متخصصین ، بخش دولتی و مردم، در تمامی مراحل آن حضور دارند، می تواند راهگشای طراحان و برنامه ریزان شهری در تحقق پروژه های نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده بالأخص بافت فرسوده محله جولان باشد و در نهایت ، به راهبردهایی برای اصلاح و بهبود بافت فرسوده ی شهری محله جولان شهر همدان منجر شده که در متن مقاله به تفصیل به آن اشاره شده است.
۵۰۴۴.

تقویت مدیریت محلی، راهکاری در جهت توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی مطالعه موردی: محمودآباد اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت محلی توانمندسازی سکونتگاه غیررسمی محمودآباد اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۱۰۲
اسکان غیررسمی، از پیامدهای نامطلوب شهرنشینی در جهان معاصر و کشور است که به ویژه در نتیجه صنعتی شدن شتابان و نابرابری های منطقه-ای شکل گرفته و شهرها و خصوصاً کلان شهرهای کشور را با مسائل عدیده ای مواجه ساخته است. نوشتار حاضر با بررسی اسکان غیررسمی و چگونگی شکل گیری آن در ایران و جهان به نمونه موردی محله محمودآباد در منطقه 12 شهرداری اصفهان پرداخته است. در این راستا به ارائه راهبردهایی به منظور ساماندهی و توانمندسازی محدوده مورد مطالعه پرداخته شده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی – تحلیلی، پیمایش و مطالعه میدانی در 300 پرسشنامه (حجم نمونه) اخذ شده از ساکنان در سکونتگاه غیررسمی محمودآباد استدلال کرده است که علت شکل گیری این پدیده در این محدوده، نتیجه مهاجرت های بی رویه از یک سو و مسائل و مشکلات اقتصادی و فقدان مدیریت واحد و هماهنگ در زمینه مسائل و مشکلات اقتصادی در حیطه مسائل مهاجرتی و اسکان اولیه آن ها از سوی دیگر بوده است. در ادامه پس از تحلیل های صورت گرفته به کمک ابزار تحلیل از شناخت محمودآباد در ابعاد مختلف، طرح پیشنهادی ساماندهی سکونتگاه غیررسمی در قالب راهبرد توانمندسازی و با تأکید بر نقش مدیریت محلی ارائه شده است که مبتنی بر تدوین سند توانمندسازی و تبیین راهکارهای اجرایی است.
۵۰۴۵.

نخستین میدان مدرن شهر تهران بررسی دگردیسی تاریخی فضایی میدان های کهن تهران تا دوره مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تهران فضای شهری توپخانه میدان سنت و تجدد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۵ تعداد دانلود : ۷۷۱
پرسش بنیادین در این پژوهش، اینکه نخستین میدان شهر تهران که ویژگی های سازمان فضایی شهری مدرن در آن پدید آمده کدام است و ویژگی های آن چیست؟ در این نوشتار میدان سنتی و میدان مُدرن تعریف و ویژگی های فضایی آنها استخراج خواهد شد. سپس سیر پیدایش نخستین میدان های شهر تهران بررسی شده تا مشخص شود در کدامیک از آنها برای نخستین بار ویژگی های میدان مدرن پدیدار شده است. این پژوهش به روش تاریخی و تفسیری، متمرکز بر محدوده مرکزی شهر تهران از عصر صفویه تا دوره مدرن است. بررسی موردی دربرگیرنده میدان های اولیه تهران است که در بازه زمانی بیان شده قرار داشتند. این میدان ها عبارتند از سبزه میدان، میدان ارگ، توپخانه، بهارستان، مخبرالدوله، راه آهن و حسن آباد. طرز تفکر استنتاجی و مقایسه ای، رویکرد و روش اصلی تفسیرها بوده است؛ به این معنا که ویژگی های کلی با نمونه های موردی مقایسه و نتیجه گیری انجام شده است. مکان، زمان و ویژگی های فضایی سه مؤلفه اصلی، شناسایی نخستین میدان مُدرن تهران در این پژوهش است. ویژگی های فضایی میدان در هر دوره، پس از استخراج از چهار دیدگاه ارائه شده است: 1. عملکردهای (پیرامونی و درونی) میدان؛ 2. گونه و نحوه دسترسی و اتصال راه ها به میدان؛ 3. شکل و قرارگیری میدان در بافت (مورفولوژی)؛ 4. گونه معماری و عوامل کالبدی بصری مؤثر در فضای میدان. برای کشف شاخصه های اصلی تحولات فضایی میدان در دوره های مختلف، نقشه ها و متونی که به بررسی سیر تحولات فضاهای شهری و گونه شناسی میدان ها می پردازند، پایه اصلی این مطالعه هستند. نتیجه به دست آمده در این پژوهش، اینکه میدان توپخانه که در دوره قاجاریه و زمان سلطنت ناصرالدین شاه شکل گرفته، نخستین میدان احداث شده در تهران است که ویژگی فضاهای شهر مدرن در آن پدیدار شده است.
۵۰۴۶.

شناسایی عوامل موثر در شکل گیری شهر یادگیرنده در منطقه 6 شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: یادگیری مادام العمر یادگیری سازمانی سازمان یادگیرنده اجتماع یادگیرنده شهر یادگیرنده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۲۰
مقاله حاضر با هدف بررسی مفهوم شهر یادگیرنده و شناسایی عوامل موثر در شکل گیری این مفهوم در منطقه 6 شهرداری تهران انجام گرفته است. به این منظور، ابتدا مفاهیم یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده بررسی شده و سپس چارچوب نظری تحقیق بر مبنای ادبیات پیشین مشخص گشته است. این چارچوب شامل پنج متغیر اصلیمأموریت و استراتژی، آموزش خلاقیت و یادگیری، رهبری و توانمندسازی (مشارکت)، توسعه ارتباطات و همچنین نیروی کار دانشی است. همچنین بررسی ادبیات نشان می دهد که برای ایجاد و استمرار شهر یادگیرنده بایستی چند نهاد اصلی در شهر به عنوان نهادهای یادگیرنده فعالیت نمایند که عبارتند از: شهرداری، مدارس، مراکز آموزش علمی و کاربردی بزرگسالان، دانشگاه ها و سازمان های خصوصی متوسط و کوچک. در ادامه با استفاده از چارچوب نظری تحقیق پرسشنامه ای شامل 92 سئوال برای سنجش متغیرهای شهر یادگیرنده در هر کدام از نهادهای شهری در منطقه 6 شهرداری تهران طراحی و بین 100 پرسشگر توزیع گردید. در مقاله حاضر، داده های حاصل از پرسش نامه های توزیع شده با استفاده از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف، t تک نمونه ای برای توزیع های نرمال و آزمون علامت برای توزیع های غیر نرمال و تحلیل واریانس (ANOVA) تجزیه و تحلیل گردید. یافته های تحقیق نشان دهنده جایگاه منطقه 6 شهرداری تهران بر مبنای ابعاد شهر یادگیرنده از نظر کارشناسان است. در انتهای مقاله، به بحث در مورد اهمیت مفهوم یادگیرندگی در شهر پرداخته شده و راهکارهایی جهت توسعه مفهوم شهر یادگیرنده ارائه می شود.
۵۰۴۷.

برنامه ریزی توسعه بازاریابی گردشگری با رویکرد تحلیلی عرضه و تقاضا مورد مطالعه: شهرستان محلات

کلیدواژه‌ها: بازاریابی گردشگری تکنیک SWOT تقاضای گردشگری عرضه گردشگری شهرستان محلات

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای اقتصادی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۲۳۸۷ تعداد دانلود : ۱۰۰۲
امروزه لازمه برنامه ریزی موفق گردشگری، بازاریابی است. درک سطح اهمیت مطلق و نسبی عرضه و تقاضا در فرآیند بازاریابی صنعت گردشگری می تواند چهارچوب مفهومی مناسبی برای دانستن ماهیت تصمیم گیری گردشگران فراهم نموده و از این طریق در توسعه بازارهای فعلی و رونق مقاصد گردشگری موثر واقع شود. اینک در این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات میدانی و اسنادی به شناسایی ویژگی های عرضه و تقاضای گردشگری در شهرستان محلات پرداخته و با استفاده از مدلSWOT به تحلیل کارکردی آن اقدام شده است. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که گردشگران جوان زیر سی سال و گردشگران دارای تحصیلات دانشگاهی و بازارهای گردشگری استانهای همجوار از مهمترین مشخصه های شناخته شده در بخش تقاضا بوده و ضعف عملکرد بخش عرضه در گسترش زیرساخت ها و تسهیلات مناسب و عدم مهیابودن بعضی از جاذبه های گردشگری می باشد. تحلیل نهایی حاصل از تکینک سوات که بر پایه یافته های تحقیق در هر دو بخش عرضه و تقاضا صورت گرفت نشان داد که ضعف ها با امتیاز03/4 در رتبه اول و قوت ها با امتیاز 84/3 در رتبه دوم و فرصت ها و تهدیدها به ترتیب با امتیازات 72/3 و 55/3 در اولویت های سوم و چهارم قرار گرفتند. بر این مبنا و با توجه به تاثیرگذاری متفاوت این عوامل، ابتدا راهبردهای کاربردی WO به منظور برون رفت از وضع موجود و سپس راهبردهای SO به منظور خلق فضایی مناسب جهت توسعه آینده گردشگری منظقه تدوین و در اولویت برنامه ریزی قرار گرفتند.
۵۰۴۸.

تأثیر توسعه پراکنده مناطق شهری بر الگوی سفرهای روزانه ساکنین شهرها (بررسی موردی: منطقه یک-کلانشهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شیراز پراکندگی شهری سفرهای روزانه الگوی سفر فاصله کاربری ها

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری حمل و نقل شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۱۰۶۵ تعداد دانلود : ۵۵۷
در سال های اخیر شواهد تجربی فراوانی بیانگر تأثیر برنامه ریزی کاربری زمین بر الگوی سفرهای درون شهری افراد بوده است. در این میان توسعه مناطق شهری بصورت پراکنده یکی از موضوعات بحث برانگیز در زمینه رابطه بین خصوصیات کالبدی شهر و نوع الگوی سفر ساکنین می باشد. رشد و توسعه لجام گسیخته شهرها توأم با فقدان سیستم حمل و نقل عمومی و برنامه ریزی کاربری اراضی مؤثر و کارآمد سبب افزایش سفرهای روزانه با خودرو شخصی شده است. در این راستا، شناخت عوامل مؤثر بر توسعه شکل شهر بصورت پراکنده می تواند در کاهش سفرهای درون شهری مؤثر واقع گردد. در این مقاله نقش پراکندگی شهری بر الگوی سفر ساکنین با توجه به یافته های حاصل از یک تحقیق تجربی مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق دو ناحیه مسکونی از محدوده منطقه یک شهرداری شیراز که از نظر شاخص های پراکندگی شهری در دو سطح متفاوت می باشند، مطالعه شده است. تعداد سفرهای روزانه انجام شده با خودرو شخصی توسط خانوارهای ساکن به عنوان شاخص الگوی سفرهای روزانه بیان شده است. اطلاعات و داده های اولیه از طریق تکمیل پرسشنامه خانوار (به تعداد 250 مورد) جمع آوری گردیده است. توصیف و بررسی رابطه بین تعداد سفرهای روزانه با خودرو شخصی با شاخص های پراکندگی شهری با استفاده از تجزیه و تحلیل های آماری (تحلیل واریانس و تحلیل همبستگی) انجام شده است. نتایج نشان می دهد که شاخص های پراکندگی شهری (فاصله محل سکونت تا محل کار، فاصله محل سکونت تا مراکز خرید، فاصله محل سکونت تا محل تفریح) در افزایش استفاده از خودرو شخصی نقش بسزایی داشته است. این امر نقش مدیران و برنامه ریزان شهری در اتخاذ تصمیمات شایسته و توجه به توسعه پایدار شهری در جهت کاهش سفر با وسایل نقلیه موتوری را تأیید می کند.
۵۰۴۹.

ارزیابی معناشناختی المان های محیطی و تهدیداستحاله معنایی و عملکردی «شهر زیارتی مشهد» به «شهر توریستی مشهد»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی معناشناختی استحاله معنایی و عملکردی المان های محیطی شهر مشهد مقدس

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۹۵۶ تعداد دانلود : ۹۳۹
در شهرهای مذهبی و در این مطالعه به طور ویژه در شهر مشهد انتظار می رود المان های محیطی استفاده شده در فضاهای شهری متناسب با هویت شهر و تقویت کننده فرهنگ زیارت و در راستای معنویت باشد. اگر المان های محیطی که در برخی تقاطع ها و مکان های عمومی شهر مشهد جانمایی شده اند را بتوان در هر کلانشهر یا شهر دیگری از ایران استفاده کرد، پس در این زمینه تفاوتی میان سیاستگذاری، برنامه ریزی و اقدامات زیباسازی در شهر مشهد به عنوان پایتخت معنوی ایران و دیگر شهرهای ایران قائل نشده ایم. تلاش این تحقیق بر ارزیابی معناشناختی المان های محیطی «طرح استقبال از بهار» در شهر مشهد بر مبنای مدل تحلیلی تحقیق و با تأکید بر ارزش های اسلامی بوده و در این راه از مطالعات کتابخانه ای، مشاهدات میدانی و رویکرد تحلیلی تصاویر المان های محیطی (10 المان محیطی) استفاده شده است. نتایج تحلیل معنایی المان های محیطی «طرح استقبال از بهار» شهر مشهد نشان می دهد که «جانمایی نامناسب برخی المان ها خصوصاً در مبادی ورودی زائرین»، «بکارگیری المان هایی با مفاهیم معنایی پیچیده»، «نامشخص بودن مرجع تذکر در تعدادی از المان ها»، «استفاده از المان های متعدد بدون توجه به فرهنگ و هویت شهر مشهد»، «جانمایی المان هایی با مرجع تذکر ارزش های سنتی-آیینی در نقاط کم رفت و آمد» و «استفاده از ایده های خام در طراحی برخی المان ها بویژه در مقیاس بزرگ» مواردی هستند که باعث می شود مولفه های معنایی المان های محیطی و مولفه های زمینه ای در شهر مشهد مقدس ناسازگار باشند. در کل می توان گفت در فرآیند سیاستگذاری های مدیریت کلان شهر مشهد در این حوزه، مباحث معنایی المان ها، پیام هایی که این المان ها منتقل می کنند و هم چنین تناسب این پیام ها با زمینه فرهنگی و مذهبی شهر مشهد چندان مورد توجه قرار نگرفته و این تصمیمات و اقدامات، خواسته یا نا خواسته منجر به تغییر تصور ذهنی ناظر از «شهر زیارتی مشهد» به «شهر توریستی مشهد» و تبدیل «زائر» به «گردشگر» در آینده نه چندان دور خواهد شد.
۵۰۵۰.

نهادهای شهری و مشارکت شهروندان در اداره ی امور شهری (مطالعه ی موردی: شهراصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۲ تعداد دانلود : ۵۲۸
مشارکت به عنوان اساسی ترین عنصر در دست یابی به اهداف توسعه، به ویژه توسعه ی شهری از اهمّیّت خاصّی برخوردار است. هرچه توده ی مردم جامعه مشارکت بیشتری در امور خود داشته باشند، امکان کسب موفّقیّت بیشتر فراهم می شود، اقشار پایین و محروم جامعه از نتایج مشارکت و فواید حاصل از توسعه بهره مند می شوند. امروزه مشارکت شهروندان در امور شهری یک ضرورت است، ضرورتی که می تواند منجر به توسعه ی پایدار شهری شود. عوامل بسیاری بر مشارکت مردم در امور شهری تأثیرگذارند که در مقاله پیش رو، تأثیر نهادهای شهری بر آن مورد مطالعه قرار گرفته است. بنابراین هدف اصلی مقاله، بررسی تأثیر نهادهای شهری برمشارکت شهرندان در امور شهری است. روش پژوهش پیمایشی بوده و با استفاده از ابزار پرسش نامه، از بین سرپرستان خانوارهای هفت منطقه ی شهرداری شهر اصفهان، تعداد700 نفر به شیوه ی نمونه گیری چندمرحله ای، به عنوان نمونه ی نهایی انتخاب شدند. روش های آماری مورد استفاده، شامل r پیرسون، رگرسیون چندمتغیّره و تحلیل مسیر هستند. تمام آمارها و اطلاعات این پژوهش، به کمک نرم افزار SPSS16 برآورد شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بیشتر شهروندان اصفهانی، مشارکت بالایی در امور شهری داشته اند. براساس نتایج این پژوهش، رابطه ی معناداری بین اعتماد نهادی و رضامندی اجتماعی با مشارکت وجود دارد. در مجموع، عملکرد نهادهای شهری بر میزان مشارکت شهروندان در امور شهری تأثیرگذار بوده است. میزان اثرهای تحلیل شده ی کلّی نشان می دهد که متغیّرهای مستقل مورد استفاده در این پژوهش، 36 درصد تغییرات متغیّر وابسته را تبیین کرده اند.
۵۰۵۱.

ارزیابی مکان استقرار شعب بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری منطقه 6 شهر تهران با استفاده از تکنیک DEMATEL و فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بانک و مؤسسه ی مالی و اعتباری روش دیماتیل و فرآیند تحلیل شبکه ای

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۵۷۱
ارزیابی وضعیت استقرار مراکز مالی و تجاری، به ویژه بانک ها و مؤسسه های مالی و اعتباری، در برابر سایر رقبا را می توان مهم ترین مسئله ی پیش روی بانک ها در راستای بازنگری مجد د در ساختار شبکه ی بانکی آنها به منظور کاهش هزینه ها و افزایش بهر هوری دانست. این پژوهش برای ارزیابی وضعیت استقرار (GIS) به دنبال ارائه ی مدلی در سامانه ی اطلاعات جغرافیایی بانک ها و مؤسسه های مالی و اعتباری است. برای رسیدن به این هدف ، پس از شناسایی معیار ها و عوامل مؤثّر اقتصادی با توجه به تأثیر گذاری و تأثیر پذیری معیارها از یکدیگر در دنیای واقعی، روش دیماتیل برای شناسایی این روابط مورد استفاده قرار گرفت و پس از تکمیل پرسش نامه ی مقایسه ی زوجی از سوی کارشناسان، از مدل فرآیند تحلیل شبک ه ای برای وزن دهی به آنها استفاده شد. از اوزان به دست آمده، بر اساس شعاع تأثیرگذاری (ANP) معیار ها برای مدل سازی فضایی و پهن هبندی منطقه از عملگر جمع جبری فازی استفاده شد. این فرآیند در منطقه ی شش شهر تهران اجرا شد و از نتایج آن، وضعیت هر کدام از شعب بان کها و مؤسسه های مالی و اعتباری به دست آمد. نتایج حاصل در قالب جداول برای مدیران و برنامه ریزان این امر مهم اقتصادی، بیان کننده ی وضعیت کنونی هر کدام از شعب آنان در برابر رقبای دیگر است تا در صورت لزوم، نسبت به اتخاذ تصمیم های بهینه برای سودآوری بیشتر راهگشا باشد. بر اساس مشاهدات میدانی، مدل مورد نظر مورد ارزیابی قرار گرفت و از ضریب برای تعیین میزان همگونی میان نتایج به دست آمده در مدل و نتایج مشاهدات c تاو کندال 0را نشان م یدهد که از رابطه ی قوی بین / استفاده شد. نتایج به دست آمده ضریبی برابر با 748 دو متغیر حکایت می کند.
۵۰۵۲.

واسنجی و ارزیابی روش های مختلف تخمین تابش خورشیدی روزانه (مطالعه موردی: رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشت تابش خورشیدی ساعات آفتابی روزهای ابری روزهای غیر ابری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۲۵۳
چکیده تابش خورشیدی رسیده به سطح زمین (Rs) در بسیاری از علوم مانند کشاورزی و آبیاری دارای کاربرد فراوانی می باشد، اما اندازه گیری آن در تعداد کمی از ایستگاه های هواشناسی ایران انجام می شود. از این رو می توان از روش های تخمینی Rs استفاده نمود. در این تحقیق از داده های اندازه گیری شده Rs در ایستگاه رشت طی سال های 2004 تا 2006 برای واسنجی معادله ها و طی سال های 2007 و 2008 برای ارزیابی معادله ها استفاده شد و روزهای ابری و غیر ابری نیز از یکدیگر تفکیک شدند. نتایج نشان داد که برای روزهای غیر ابری معادله ساده آنگستروم مناسب تر از سایر معادله ها می باشد. همچنین نتایج نشان داد که برای روزهای ابری هیچ کدام از معادله های ارائه شده برای تخمین Rs مناسب نیستند، اما در صورت نیاز می توان با دقت کمی از معادله ساده پیشنهاد شده به وسیله آلن و همکاران (1998) استفاده نمود.
۵۰۵۴.

بررسی تحلیلی نمود شفافیت و تأکید بر کاستن از ماده و افزایش فضا در برخی نمونه های ارزشمند معماری ایرانی

کلیدواژه‌ها: شفافیت سیلان فضایی ساخت وسازهای پایدار تکنولوژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۱
مدرنیته، ظهور تکنولوژی قرن بیست و یکم، غالب شدن زندگی ماشینی در دهه های اخیر، تجلی معماری اصیلی را که در آن فضاسازی، خلق محیط های شفاف و پویا از عناصر اصلی شکل گیری آن بوده است را کمرنگ کرده و گاهی از بین برده است. در این میان برای احیاء رابطه ی میان انسان، معماری و محیط و حل بحران های ناشی از گسست این روابط، به بررسی تداوم مفهوم شفافیت و شفاف سازی در معماری و شهرسازی و ارتباط آن با خلق فضاهای پویا، زنده و عملکرد گرا می پردازیم. معماری و شهرسازی ایرانی، همواره دغدغه ی تلاش و تکاپوی خلق فضای آزاد وزنده، کاستن از جرم و افزایش فضا و سیلان فضایی را در سیر تکاملی خود داشته است. در این پژوهش، با توجه به تأکید بر مفهوم خلق فضا و افزایش تعاملات فضایی، به احیاء و تکامل اصول و نظریه های مرتبط با شفافیت معماری و شهرسازی ایرانی و اسلامی پرداخته شده است. بدین منظور این پژوهش با استفاده از مطالعات اسن ادی و کتابخانه ای، چهارچوب نظری ارتباط میان شفافیت و فضاسازی را شکل داده است. در این راستا با استفاده از روشی کیفی با رویکرد تحلی لی توصیفی– پیمایشی بر اساس نمونه های برجسته هنر معماری، شاخصه ی شفافیت مرتبط با معماری و شهرسازی تدوین گردیده است. این پژوهش نشان می دهد که با استفاده از مبانی پایه شفافیت و تکامل آن و با به کارگیری این نظریات می توان گامی درراستای ساخت وسازهای پایدار معماری و شهرسازی برداشت.
۵۰۵۵.

ارزیابی کیفیت نواحی شهری با توجه به توزیع خدمات شهری در بحران های انسان ساخت با رویکرد پدافند غیر عامل (نمونه موردی: نواحی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهر تهران خوشه بندی سطح بندی پدافند غیر عامل خدمات شهری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۲۰۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۸۵
شهرها به دلیل گستره جغرافیایی وسیع، تجمع مراکز ثقل، تأسیسات و نیروی انسانی همواره مورد تهدید بوده اند. بر این اساس پژوهش حاضر جهت ارزیابی کیفیت نواحی شهر تهران با محوریت توزیع خدمات شهری در بحران های انسان ساخت با رویکرد پدافند غیر عامل صورت گرفته است. این مقاله با رویکرد تحلیلی-کاربردی جامعه آماری نواحی 117 گانه شهر تهران را بررسی می نماید، که جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات مذکور از مدل های AHP، Topsis، Vikor، شاخص موران (Moran's I) و Getis-Ord استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که در شاخص نهایی کیفیت نواحی شهر تهران تنها تعداد 38 ناحیه یعنی 32.5 درصد از کل نواحی شهری تهران دارای کیفیت مناسب و نسبتاً مناسبی می باشد که با توجه به تحلیل Hotspot به طور واضح شکاف بین مرکز و غرب شهر تهران را در کیفیت نواحی شهر تهران در بحران های انسان ساخت پی برده شد.
۵۰۵۶.

بررسی ابعاد حقوقی قوانین امنیّت شهری و عملکرد مسئولان در ساماندهی معضلات امنیّتی شهروندان (مطالعه ی موردی: منطقه ی 13 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت شهری احساس ناامنی قوانین و مقررات شهرسازی منطقه ی 13 تهران اقدامات شهرداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۴ تعداد دانلود : ۵۵۷
از پیامدهای ناگوار رشد ب یرویه ی شهرها، افزایش جرایم شهری است. با توجه به شرایطفیزیکی موجود در شهرها، آلودگی صوتی و آلودگی هوا، شرایط زیست محیطی نامناسب،شلوغی و تراکم جمعیت و...، شهرها آماده ی تبدیل شدن به مکانهای وقوع جرم هستند . باوجود تأثیر عوامل مختلف در زندگی شهری، امنیت مهمترین عامل برای اسکان شهروندان دریک محیط و محلّه ی شهری است. بدیهی است امنیت شهری نیز مانند تمام مسائل دیگرشهر، پیرو قوانین و مقرراتی است که در آن زمینه تصویب م یشود. در این پژوهش، قوانین ومقررات شهری مصوب ایران مورد بررسی قرار گرفته تا مشخّص شود، در این قوانین تا چهمیزان به ایجاد کالبد شهری امن توجه شده است. سپس به کمک پرسش نامه میزان رعایتقوانین مصوب در زمینه ی امنیت شهری در منطقه ی 13 شهر تهران بررسی شده است. نتایجبررسی های پژوهش نشان داد که در قوانین شهری ایران هیچ قانونی با عنوان ایجاد کالبدشهری امن وجود ندارد، ولی در روح و محتوای برخی از قوانین به طور غیرمستقیم به ایجاد فرمکالبدی امن اشاره شده و با رعایت درست قوانین فوق، امنیت شهری نیز برقرار خواهد شد .نتایج حاصل از پرس شنامهها نیز بیانگر آن است که عملکرد شهرداری در اجرای قوانینی کهبه طور غیرمستقیم باعث ارتقای امنیت منطقه میشود، کم بوده و بر اساس طیف لیکرت درتمامی موارد رقمی پایینتر از 3 (متوسط) داشته است؛ اما همین عملکرد ضعیف، نقش بسیارمهمی درکاهش ناامنی منطقه داشته است؛ به گونه ای که ارزیابی مردم از تأثیر عملکردشهرداری حتّی با دامنه ی ضعیف در تمامی موارد امنیتی مورد پرسش، بالاتر از میزان متوس طبوده است. همچنین آزمون تی نیز این موضوع را نشان داد که عملکرد شهرداری بسیارپایی نتر از میزان احساس ناامنی مردم است.
۵۰۵۷.

تحلیلی بر شاخص های پایداری حمل و نقل شهری در ایران

کلیدواژه‌ها: پایداری شهر اهواز حمل و نقل شهری پایداری حمل و نقل تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳۱ تعداد دانلود : ۱۷۲۶
امروزه حمل و نقل شهری یکی از ارکان اصلی مبحث پایداری در روند توسعه به دلیل شرایط خاص موجود و چالش های ایجاد شده در ابعاد محیطی، اقتصادی و اجتماعی مربوط بدان تلقی می گردد. شناسایی و آگاهی از مؤلفه ها ومشخصه های پایداری در بخش حمل و نقل شهری و تجزیه و تحلیل اهمیت هرکدام از آنها با توجه به شرایط موجود یکی از ضروریات اساسی در سوق دادن این رکن اساسی توسعه به سمت پایداری آن و جلوگیری از تبعات زیان بار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی آن است که در کشور ما با توجه بهمسائل و مشکلات و شرایط موجود آن امری گریز ناپذیر می باشد. در نوشتارحاضر که با رویکرد «توصیفی- تحلیلی» به انجام رسیده است، هدفپژوهش،تعیین میزان اهمیت شاخص های پایداری حمل و نقل شهری در کشور با عنایت به مسائل و مشکلات موجود با استفاده از شاخص های منتخبدر بحث پایداری حمل و نقل شهری از دیدگاه کارشناسان می باشد.در این راستا با توجه به جامعیت و شمول در تعاریف ومیزان دربرگیری شاخص هایفرعی، سه شاخص اصلی پایداری اقتصادی، اجتماعی و محیطی در قالب30 متغیر انتخاب و جهت تعیین میزان اهمیت این شاخص ها و متغیرها از نظرات 20 نفر از کارشناسان امر بهره برده شده است. برای تحلیل داده های بدست آمده جهت آگاهی از میزان اهمیت شاخص هااز روش تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازیFDAHPاستفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که از نظر کارشناسان پژوهش ابعاد اقتصادیشاخص های پایداری حمل و نقل شهری درکشوربا کسب بیشترین وزن ها هم در بخش شاخص های اصلی و هم شاخص های فرعی دارای بیشترین اهمیت برای پرداخت بدان در بین شاخص های پایداری حمل و نقل شهری می باشد.
۵۰۵۸.

«اصالت بخشی به بافت فرسوده مرکزی شهر رفسنجان براساس مطالعه وضعیت اجتماعی و کالبدی محلات»

کلیدواژه‌ها: بافت قدیمی بافتهای فرسوده تنزل مرکز شهر اصالت بخشی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۱۳۴۷ تعداد دانلود : ۶۳۰
هدف این پژوهش ساماندهی به بافت قدیمی مرکز شهر رفسنجان و بالا بردن انگیزه اقامت ساکنین با ارتقاء کیفیت فضایی می باشد. در فرآیند توسعه نامتوازن جوامع شهری، بخش وسیعی از بافتهای مرکزی و قدیمی شهری با ناکارآمدی و فرسودگی در بعد کالبدی، شکلی از محیط را ارائه می کند که به جهت ناهمگونی با محیط پیرامون خود، جایگاه افراد مهاجر و کم در آمد شده است. بافت مرکزی شهر رفسنجان از روند تئوری اصالت بخشی تبعیت می کند و دارای ویژگی های نامناسب کالبدی بوده و به لحاظ شاخص های کالبدی در سطح پایین قرار دارد. در این تحقیق سعی شده است، تئوری اصالت بخشی به عنوان چارچوب نظری تحقیق انتخاب گردد، که این تئوری بر اصلاح مسکن به همراه بهبود کیفیت محیط مسکونی تأکید دارد. در این تئوری تنزل کیفیت فیزیکی محلات منجر به خروج سرمایه و گروههای درآمدی بالا از محلات و جایگزینی گروههای کم درآمد می گردد. اطلاعات مورد نیاز به صورت کتابخانه ای و میدانی جمع آوری و با استفاده از روشهای کمی، توصیفی و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزارSPSS ، بررسی می کنیم که چه ارتباطی بین پارامترها وجود دارد و شدت و ضعف آنها به چه میزان است. همچنین با استفاده از نرم افزار GIS اطلاعات برداشت شده ی حجم نمونه بر روی موقعیت مکانی آن انعکاس داده شده و نهایتاً تحلیل های مورد این پژوهش از حجم نمونه، بصورت گرافیکی ارائه می گردد. پس از این مرحله جدولSWOT ارائه و سپس بر این اساس به ارائه پیشنهادات پرداخته شده است.
۵۰۵۹.

نقش مدیریت شهری در توسعه پایدار گردشگری شهرهای ساحلی در سالهای 1368 1388 ( مطالعه موردی : شهر نوشهر )

کلیدواژه‌ها: مدیریت شهری گردشگری پایدار شهر ساحلی توسعه ساحلی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت شهری
تعداد بازدید : ۱۶۶۱ تعداد دانلود : ۶۸۵
امروزه صنعت گردشگری پایدار آنچنان در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور ها نقش دارد که اقتصاد دانان آن را بعنوان موتور توسعه نواحی ساحلی تلقی می نمایند. توسعه این صنعت در دنیا، به کارآمدی نظام مدیریتی، تقویت زیرساختها و بهبود ظرفیت های لازم نیاز دارد. گسترش جریان های گردشگری در این منطقه، با برنامه ریزی نامناسب و ضعف زیرساخت ها و مدیریت گردشگری اثرات نامطلوبی بر زیست محیط و سازمان اجتماعی در پی داشته است. بر این اساس تحقیق حاضر در پی شناخت نقش عوامل مدیریتی در توسعه گردشگری شهر نوشهر و ارائه راهکارهای مناسب جهت توسعه پایدار گردشگری است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و نوع آن پیمایشی است. جامعه آماری، ساکنان شهر نوشهر با 42175 نفر بوده که طبق جدول مورگان از این تعداد 350 نفر انتخاب شده است. در تحقیق حاضر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیات از روش آماری ضریب همبستگی اسپیرمن در محیط نرم افزار Spss استفاده شده است. نتایج یافته ها بیانگر رابطه مثبت و معنی دار بین ویژگی های مدیران شهری، تغییرات رشد تسهیلات گردشگری و توسعه پایدار گردشگری و نیز عدم وجود رابطه معنی دار بین تغییر کاربری اراضی ساحلی با توسعه پایدار گردشگری است. در ضمن این یافته ها بیانگر رابطه مثبت و معنی دار بین متغیرهای برنامه ریزی های ساحلی، هماهنگی سازمانهای مرتبط با گردشگری، ایجاد فرصت های شغلی و توسعه خدمات خرده فروشی و توسعه زیرساختهای لازم، احداث کمپینگ ها، سازماندهی خانه های اجاره ای، اطلاع رسانی و انجام بازرسی های فصلی و نظارت مستمر با توسعه پایدار گردشگری شهری می باشد.
۵۰۶۰.

گونه بندی شهرهای بالای صد هزار نفری ایران براساس تحولات جمعیتی 50 سال گذشته (85-1335)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحولات جمعیتی گونه بندی شهری شهره ای بزرگ نرخ رشد منفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸۲ تعداد دانلود : ۸۷۱
این تحقیق با هدف تبیین تحولات 40 ساله در جمعیت این شهرها بویژه شهرهایی که از رشد نامتعادل تری برخوردار بودند صورت گرفته است. رویکرد این مطالعه از نوع تحلیلی- تکوینی بوده و بر پایه داده­های اسنادی- کتابخانه­ای و نتایج سرشماری سال­های 1345 تا 1385 استوار است. شهرها براساس نرخ رشد متوسط 40 سال اخیر در چهار گروه تقسیم­بندی شدند. نتایج حاصله بیانگر آن است که 80 شهر بالای صدهزار نفری ایران 70 درصد جمعیت شهری را تشکیل می­دهند این شهرها از نظر تعداد و سهم جمعیتی همواره رو به افزایش بوده و از نظر میزان رشد اکثراً تا سال 1365 سیری صعودی و پس از آن به تدریج روند نزولی را آغاز نمودند. برخلاف سده­های گذشته که عوامل طبیعی تأثیر تعیین­کننده­ای در رشد و پراکنش جمعیت شهری ایران داشته، امروزه عوامل انسانی نظیر سیاست­های اقتصادی و جمعیتی دولت نقش مهمی را در این خصوص ایفا نموده­اند. پس از اسلامشهر با 91/12 درصد رشد متوسط در طول p دوره مورد مطالعه، شهرهای اقماری تهران مانند قدس، ملارد، قرچک و پاکدشت با جذب سرریز جمعیتی تهران بیشترین رشد را داشته­اند. برخی شهرها مانند مسجدسلیمان و آبادان نیز از رشدی بسیار ضعیف وگاه منفی برخوردار بودند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان