ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۱۸۱ تا ۹٬۲۰۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
۹۱۸۱.

پیشینه ترجمه در فرهنگ ایران و زبان فارسی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۸
"هنر ترجمه در طول زندگانی فکری، فرهنگی، اجتماعی ... انسان، پیوسته با زبان آدمی همراه و همگام بوده و چشم به پویش و افت و خیزهای آن داشته و خود را با زبان، همسو و هماهنگ ساخته است. سیر زبان ترجمه پدیده ای اجتناب ناپذیر بوده و از سپیده دم کار ترجمه تا به امروز، با توانایی و استواری تمام، به زندگانی خود ادامه داده است و نیز ادامه خواهد داد. هر چند با پیشرفتهای شگرفی که در دانشهای آدمی و ابزارهای کاربری دانشها پیش می آید، بی گمان شیوه یا شیوه های ترجمه نیز دگرگون خواهد شد، هیچ گاه جامعه انسانی از این هنر کهن و دیرپای خویش، بی نیاز نخواهد گشت. پیداست که همین روند ترجمه، در گسترده زبان فارسی نیز که یکی از زبانهای شیرین__ به گفته غیر فارسی زبانان__ نیرومند و جاافتاده روی زمین است، در کار بوده و نیز تا زندگی مردم بر جای است، در کار خواهد بود."
۹۱۸۴.

اصول دستورى لغت سازى علمى و فنى در زبان فارسى معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پسو ند لغت سازى اصطلاح یا بى پیشو ند اسم ساز

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی دستور زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
تعداد بازدید : ۱۱۸۸ تعداد دانلود : ۹۰۲
این مقاله به زبان فارسى پیشرفته اى مى پردازد که با حفظ هویت تاریخى و فرهنگى خو د و حرکت در مرزهاى فرهنگ، دانش و فن آورى روز جهان، ظرفیت بالایى در ترجمه، انتقال و تولید علم، از خود نشان مى دهد و در انجام وظیفه ملى و جهانى خود، هیچگاه تحت تأثیر زبان هاى دیگر قرار نمى گیرد. بلکه با سعهء صدر وکمال جویى مخصوص به خود، به تعامل صحیح با زبان هاى با شکوه جهان از جمله فرانسه، انگلیسى، عربى و... توجه دارد. رکن و جوهر اصلى اصلى این مقاله ""اصول و قواعد دستورى لغات و اصطلاحات علمى و فنى معاصر"" در زبان فارسى است و امیدوارم مجموعه مقالات من در این خصوص، شکل کاملى از این ایدهء تحول آفرین را ارائه نموده و دریچه جدیدى به زبان علم در زبان فارسى بگشاید.
۹۱۸۵.

مفهوم روسی(cqacTbe)در بوته معناشناسی تاریخی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بخت خوشبختى سرنوشت معناشناسى تاریخى ریشه شناسى

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه)
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
تعداد بازدید : ۱۶۷۵ تعداد دانلود : ۱۱۴۵
معناشناسى تاریخى، یا به تعبیر دیگر مطالعه در فرایند شکل گیرى معنا، ابزارى کارامد براى شناخت مفاهیم مربوط به فرهنگ هاى گذشته و پیوستگى هاى ان با فرهنگ هاى کنونى است. در مقالهء حاضر، معناى،واژهء روسى با همین رویکرد مورد بررسى قرار گرفته است. نخست با بررسى ریشه شناختى بر روى و اژه، نشان داده شده که چگونه این و اژه در مراحل تاریخى شکل گیرى زبان، با ترکیب پیشوند،”c” و اژهء " ، به عنوان معناى اسمى پایه ساخته شده است. سپس در مقایسه میان فرایند ساخت معناى در رو سى و برخى واژه هاى هم ارز در چند زبان دیگر هند و ارو پایى، نشان داده شده است که چگونه مفهوم (بخت، قسمت) در جهان بینى اسلاو ى، زمینه ساز شکل گیرى این معناى مرکب گشته است. در ادامه، سیر تغییرات رخ داده دربارهء معناى بررسى شده و مسیر ان تا ساخت مفاهیم نوین پى گرفته شده است.
۹۱۸۷.

تعیین ترتیب ارائه متون برای ترجمه بر اساس سطح دشواری

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۳
"یکی از دشواریهای عمده تدریس در کلاسهای ترجمه، تعیین ترتیب ارائه متون برای تمرین ترجمه در دوره های ترتیب مترجم است. اصلی که به طور معمول عموم مدرسان ترجمه رعایت می کنند این است که سطح دشواری متون را بر پایه دو روش مختلف تعیین می کنند. در روش اول میزان دشواری درک زبان مبدا را می سنجند و در روش دوم دشواریهای مربوط به ترجمه متن مبدا را مشخص می کنند. در هر دو روش، تعیین سطح دشواری در سه سطح واژگانی، نحوی و مفاهیم حاضر در متن تعیین می گردد. از میان سه سطح گفته شده، سطح سوم دشوارتر از دو سطح دیگر می نماید. مفاهیم حاضر در متن، اعم از این که مرجعی عینی و ملموس یا مرجعی تجریدی و غیر ملموس داشته باشند، می توانند جهانی یا غیرجهانی باشند. بدیهی است مفاهیمی که جهانی و همگانی باشند، هم به آسانی درک می شوند و هم به سهولت ترجمه می شوند. ترجمه مفاهیم غیرجهانی، بخصوص پس از رفع دشواریهای مربوط به درک متن، لزوما دشوار نیست. در مقاله حاضر چارچوبی برای تعیین میزان دشواری متن در سطح واژگانی و نحوی ارائه شده است. در ادامه مقاله پیشنهاد شده است که موثرترین شیوه این است که متونی که برای ترجمه در کلاس داده می شوند بر اساس نوع و مقوله مفاهیم از یکدیگر تفکیک شوند و سپس بر اساس میزان دشواریهای واژگانی و نحوی طبقه بندی شوند. "
۹۱۹۱.

زمینه های تاثیر زبان پارسی در زبان تازی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
تعداد بازدید : ۱۵۷۰
تاثیر متقابل زبان فارسی بر زبان تازی نتیجه جبری ارتباط عربها و ایرانیان و معلول گفت و گوی تمدنها و فرهنگهاست. نگارنده تاثیر زبان فارسی را بر زبان تازی در دو مقطع تاریخی بررسی کرده: یکی قبل از ورود اسلام به ایران و دیگری بعد از پذیرش اسلام ایرانیان. قبل از ورود اسلام به ایران، سرزمین ایرانی دارای تمدن کهن و قدیمی بود، که آوازه بلند شاهان آن همه جا را پر کرده بود و مسائل مختلف زمینه‌های جذب عالمان و دانشمندان کشورهای مختلف، ازجمله ادبا و شاعران عرب زبان را به دربار ایران فراهم کرد و این خود زمینه تاثیر زبان فارسی و انتقال لغات و مثلهای آن به زبان عربی و نیز ورود کلمات اعجمی در قرآن کریم گردید. بعد از ظهور اسلام در میان عرب، ایرانیان روح بلند خویش را در آموزه‌های دینی مسلمین یافتند، تشویق خلفای عباسی به علم و ادب، زمینه‌های درونی ایرانیان را نسبت به علم‌آموزی شکوفا کرد، از این جهت با جدیت تمام به آموزش علوم ادب رو آوردند و آثار مکتوب ادبی ارزشمندی از خود به یادگار گذاشتند که سبب ترویج و گسترش زبان عربی گردید.
۹۱۹۲.

چگونگی تاثیر پذیری زبانهای فارسی و عربی از یکدیگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۸۹ تعداد دانلود : ۳۳۱۶
زبان وسیله ای است برای برقراری ارتباط اجتماعی و به دو صورت ظهور می کند: خط و گفتار. این دو به تبع عوامل و تأثیرات متعدد دستخوش دگرگونی های فراوان می شوند. همچنین زبانها در تأثیرگذاری بر روی یکدیگر گاه مایه فساد و فرسایش و گاه مایه شکوفایی متقابل می گردند که از جمله می توان به رابطه تاریخی میان زبان فارسی و عربی اشاره کرد که مایه شکوفایی هر دو زبان گشته است. با این وجود، در اکثر تحقیقات و مطالعات بیشترین اذعان و یا بزرگنمایی بر جانب تأثیر زبان عربی بر فارسی بوده است و این مقاله حدود واقعی این تأثیر گذاری دو جانبه را مورد بررسی قرار می دهد.
۹۱۹۳.

رابطه نحو و معناشناسی در تعیین متمم های گزاره ای در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۳ تعداد دانلود : ۸۶۸
در این مقاله، فرض اصلی آن است که ساخت معنایی محمول جمله اصلی و ساخت صوری بند متممی رابطه دارند. در زبان فارسی تفاوت صوری میان وجه اخباری و وجه التزامی دربند پیرو مربوط به تفاوتهایی است که در رابطه معنایی میان محمول جمله پایه و محمول جمله پیرو وجود دارد.
۹۱۹۴.

مقایسه صفات فعلی فاعلی و مفعولی در زبان روسی و فارسی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: صفت فعلى فاعلى مفعولى گذرا و ناگذر بن ماضی مضارع

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری رده شناسی زبان
تعداد بازدید : ۲۴۳۲ تعداد دانلود : ۱۶۱۸
صفت فعلى فاعلى و مفعولى در هر دو زبان، همانطورى که از نامشان پیدا است، ویژگى هاى موصوف خود را بیان مى نمایند. این دو صفت، ضمن بیان ویژگى موصوف، بیان کنندهء عمل فعلى اند که از آن مشتق شده اند. صفات فاعلى و مفعولى در زبان فارسى از تمام افعال مى توانند مشتق شوند، ولى در زبان روسی صفت فعلى مفعولى فقط از افعال گذرا (متعدى) ساخته مى شوند. در زبان فارسى فقط صفات مفعولى مى توانند بیان کنندهء رمان باشد، در صورتى که در زبان روسى هم صفات فعلى فاعلى و مفعولى چه از لحاظ شکل و چه از لحاظ معنی داراى مفهوم زمان اند.
۹۱۹۵.

درآمدی بر نگارش فرهنگهای تخصصی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اصطلاح لغت نامه لغت فرهنگ نامه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی مرجع شناسی فرهنگها و فرهنگ نویسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی فرهنگ نویسی
تعداد بازدید : ۱۶۳۹
در مقاله حاضر ، لغت و اصطلاح ، رابطه آن دو و عوامل پیدایش اصطلاحات ، مورد بحث قرار گرفته ، آنگاه ضمن مقایسه فرهنگ با فرهنگنامه و برابرنامه ، به پیشینه هر یک اشاره شده است و طبقه بندی گونه های مختلف فرهنگها مورد ارزیابی قرار گرفته و در پایان ، ویژگیهایی که یک فرهنگ تخصصی از نظر اطلاع رسانی باید دارا باشد ، ارائه گردیده است .
۹۱۹۶.

همسان اندیشی و وامگیری در ادبیات عربی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
تعداد بازدید : ۱۴۸۴
ادب عربی و فارسی در بسیاری از مضامین، یکدیگر را چنان سخت در آغوش گرفته‌اند که جدا کردن آنها از هم، شخصیت بخشیدن به هر کدام، نشاندن هر یک در جایگاه خاص خود و تعیین اصل و فرع را دشوار می‌نماید. نوشته حاضر به تجزیه و تحلیل مضامینی متعدد در این راستا می‌پردازد. و با مقایسه‌ای که به عمل می‌آورد نکته‌هایی از زیباییها و تازگیهای هنری را در هر دو زبان بدون تعصب و موضع‌گیری می‌نمایاند.
۹۱۹۷.

ناممکن بودن تعادل کامل در ترجمه کلام الله

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۶
"تعادل، مفهومی بحث انگیز است که به طور وسیع در مطالعات ترجمه مورد بحث قرار گرفته است. بعضی از نظریه پردازان آن را از مسائل اساسی ترجمه می دانند و ترجمه را با محوریت آن تعریف می کنند، در حالی که برخی دیگر تعادل را تصوری خیالی می دانند که به ویژه در ترجمه متون ادبی و دینی غیر قابل حصول است. صاحبنظران گروه اول بین تعادل و برابری فرق می گذارند و بر این عقیده اند که در فرایند ترجمه باید به دنبال تعادل بود و نه برابری، در صورتی که از دیدگاه گروه دوم دنبال تعادل بودن در حقیقت درگیر شدن در نوعی خیال پردازی است که به واقعیت نمی رسد. مقاله حاضر تلاشی است برای بررسی انواع مختلف تعادل تا مشخص شود که آیا دستیابی به تعادل کامل در ترجمه کلام الله امکان پذیر است یا نه. پژوهش نشان می دهد که حصول تعادل کامل در هیچ ترجمه ای از کلام الله ممکن نیست هر چند که ترجمه خیلی دقیق هم باشد."
۹۱۹۹.

زمان: تفاوت عمده میان ترجمه شفاهی و مکتوب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۵
"هدف از نگارش این مقاله تبیین وجوه افتراق و اشتراک میان ترجمه مکتوب و ترجمه شفاهی است. به هنگام مقایسه این دو گونه ترجمه، اگر چه به موارد اشتراک متعددی میان این دو می رسیم، وجوه افتراق این دو گونه ترجمه نیز از مختصات بارزی برخوردارند که در این مقاله به بحث و بررسی آنها پرداخته خواهد شد. "
۹۲۰۰.

رابطه ترجمه شناسی و زبان شناسی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷۵
در این مقاله سعی بر آن است تا جایگاه دانش ترجمه شناسی به منزله مطالعه علمی ترجمه، نسبت به زبانشناسی مشخص گردد. برای دست یازیدن به این مهم ابتدا به معرفی زبان فردی و زبان اجتماعی پرداخته خواهد شد؛ سپس به مطالعه ترجمه و گونه های آن در طول زمان اشاره خواهد گردید. در بخش بعد با اشاره به چگونگی تعبیر پیام، امکان طرح پرسش اصلی این مقاله فراهم خواهد آمد تا با پاسخ دادن به آن معلوم گردد، آیا ترجمه شناسی را باید به ضرورت شاخه ای از مطالعه علمی زبان دانست یا نه.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان