درخت حوزه‌های تخصصی

نظریه شبکه کنشگران، رویکردی کیفی برای مطالعه فرایند و سازوکارهای پیچیده ناشی از تعامل جامعه و فنّاوری است که مفاهیم و عقاید جدیدی برای درک ماهیت اجتماعی- فنّی سامانه های اطلاعات ارائه می کند. سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی از منظر نظریه شبکه کنشگران، شبکه ای مشتمل بر کنشگران، کنش ها، فرایندهای مرتبط اطلاعاتی (تولید، انتقال، ذخیره، بازیابی، ادغام، نشر، کاربرد، کنترل، و مدیریت)، و سازوکارهای سامانه (تعامل و شبکه ها) است . واکاوی چنین سامانه ای مستلزم بررسی گره ها و پیوندهای شبکه - مراکز ومجموعه های تولید، ترویج، و به کارگیری اطلاعات اقلیمی، و چگونگی کارکرد این اجزاء (تعامل و ارتباط آنها)– جهت افزایش محتوای دانش اقلیمی و در نهایت، توسعه کشاورزی است. این پژوهش بر دیدگاه شبکه محور در مطالعات سامانه های اطلاعات، به ویژه سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی، استوار است. از این رو، نوشتار حاضر ضمن معرفی نظریه شبکه کنشگران به عنوان یک رویکرد پژوهشی، به تشریح ابعاد و چگونگی استفاده از آن در مطالعات سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی نیز پرداخته است.

تجاری سازی رساندن تحقیق و فناوری در قالب محصول به دست مشتری است. یکی از مهمترین مراحل این فرآیند انتخاب شیوه مناسب بهره برداری از تحقیق و فناوری تولیدی است که از آن با عنوان راهبرد تجاری سازی یاد می شود. در این پژوهش، با استفاده از روش ترکیبی کیفی ـ کمّی، ابتدا عوامل بومی مؤثر بر انتخاب راهبرد تجاری سازی خاص ایران در جامعه 41 تایی شرکتهای فعال در حوزه زیست فناوری استان تهران از طریق انجام مصاحبه کیفی، شناسایی و سپس با ترکیب این عوامل و نیز عوامل استخراج شده از ادبیات موجود، پرسشنامه ای آماده و به منظور کسب جامعیت و اعتبار به نمونه ای بزرگتر ارائه شد. در نهایت، پس از تحلیل پرسشنامه ها، میزان اهمیت و رتبه بندی عوامل مؤثر بر انتخاب هر یک از راهبردهای تجاری سازی، تعیین و عوامل مرتبط با منابع شامل قابلیتهای مستقیم، غیرمستقیم و هم افزایی، به عنوان تأثیرگذارترین عوامل در انتخاب راهبرد تجاری سازی کشور شناسایی شد.

با توجه به نیاز روز افزون جوامع بشری به انرژی الکتریکی، روش های مختلف و نوینی برای تولید این انرژی با حداقل آلودگی های زیست محیطی متداول شده است که انرژی خورشیدی یکی از این روش های نوین می باشد. جهت دریافت این منبع انرژی، نیروگاه هایی تاسیس و با افزایش این تاسیسات نیاز به یافتن مکانی مناسب جهت احداث نیروگاه اجتناب ناپذیر می باشد. از این رو، تهران به دلیل دارا بودن بیشترین سهم از توسعه شهری و جمعیتی انتخاب گردید. در این تحقیق از روش های تصمیم گیری چند معیاره جهت انتخاب و اولویت بندی مکان های پیشنهادی و از GIS به عنوان ابزاری قوی جهت پردازش داده ها استفاده شده است تا اطلاعات مفید و مورد نیاز را برای مدیریت بهینه منابع و امکانات فراهم نماید. در این راستا، پس از انتخاب پارامتر های مورد نیاز جهت مکانیابی، از منطق فازی به عنوان روشی جهت ارزش دهی به مناطق و تولید نقشه ها استفاده گردید. در نتیجه، 9 منطقه به عنوان بهترین مکانها برای احداث نیروگاه خورشیدی انتخاب شد که در مجموع Km2 22 مساحت داشته و 0.15 درصد از کل مساحت استان را به خود اختصاص می دهد در انتها، توسط روش Fuzzy TOPSIS گزینه های پیشنهادی اولویت بندی شده و بهترین مکان جهت احداث نیروگاه شناسایی گردید.

در عصر حاضر فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور چشم گیری در حال پیشرفت و گسترش بوده و به عنوان یک توانمندساز در اکثر سازمانهای بزرگ مورد توجه قرار گرفته است و دستیابی به اهداف سازمان بدون بکارگیری آن امکان پذیر نمی باشد. هدف نهایی بکارگیری فناوری اطلاعات، تحقق استراتژی ها و اهداف کسب و کار در سازمانهاست. بر همین اساس سازمانها باید با بهره گیری از راهکارهای مناسب فناوری اطلاعات و ارتباطات در جهت تحقق اهداف خود گام بردارند. بهره گیری مناسب و اثربخش راهکارهای فناوری اطلاعات در سازمان بدون داشتن فرایندهای مناسب در این حوزه امری دشوار خواهد بود. از آنجا که مدل کوبیت، ساختاری ارائه می دهد که فرایندهای فناوری اطلاعات و اطلاعات را به استراتژی و اهداف سازمان و نیازمندیهای کسب و کار مرتبط کرده و روشهای بهینه برنامه ریزی و سازماندهی، اکتساب و پیاده سازی، تحویل و پشتیبانی و نظارت و ارزیابی فناوری اطلاعات را برای اهداف دوگانه مدیریت مخاطرات (برای ایجاد محرمانگی، دسترس پذیری، قابلیت اطمینان و انطباق) و اکتساب منافع و مزایا ( افزایش کارایی و اثربخشی ) یکپارچه می سازد، در این مقاله، ابتدا با استفاده از این چارچوب ارزیابی وضعیت موجود بلوغ فرآیندهای سازمان فاوا شهرداری اصفهان انجام شده و سپس جنبه جدیدی از مدل کوبیت را بررسی و ارتباط بین این اجزای آن را مطرح نموده و به ارائه این مطلب می پردازد که چگونه افزایش سطح بلوغ فرایندهای سازمان مبتنی بر IT می تواند موجب افزایش تامین نیازمندی های کسب و کار گردد .

موفقیت سازمان ها افزون بر تدوین استراتژی، در گرو همسوسازی استراتژی هاست. یکی از حوزه های وظیفه ای مهم که شرکت ها درآن به تدوین استراتژی می پردازند عملیات است. همسویی استراتژی های عملیات را همسویی افقی می گویند. هدف مقاله حاضر ارائه ی الگویی برای همسوسازی افقی استراتژی های حوزه عملیات است. بدین منظور الگوریتمی ابتکاری ارائه شده، با استفاده از آن همسویی افقی استراتژی های عملیات در صنایع غذایی و شیمیایی(شوینده ها) تحلیل شده اند. برای به دست آوردن مدل همسویی، ابتدا با روش توصیفی پیمایشی، نوع استراتژی عملیات مورد استفاده هر شرکت در نمونه ی آماری مشخص شد. سپس با استفاده از روش توصیفی همبستگی، و لحاظ کردن متغیر عملکرد، مدل عملیاتی مناسب همسویی به دست آمد. داده های این مطالعه با استفاده ازروش های داده کاوی (Data mining) و با نرم افزار Clementine از نظر همسویی مطالعه شده اند. نهایت این که در صنایع یادشده همسویی مناسب شناسایی و راهکارهای لازم ارائه شده است.

امروزه دانش یکی از مهم ترین سرمایه های سازمانی می باشد، بنابراین مدیریت و به کارگیری مؤثر این سرمایه، نقش حیاتی در موفقیت سازمان دارد. مقاله حاضر در پی شناسایی موانع تسهیم دانش در شرکت پالایش نفت اصفهان و تجزیه و تحلیل این موانع در جهت ایجاد زمینه مناسب اجرای مدیریت دانش و تسهیل حرکت سازمان به سوی سازمان یادگیرنده بوده است. در این پژوهش موانع بالقوه تسهیم دانش بررسی شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع پژوهش کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی می باشد. جامعه پژوهش تمام کارکنان رسمی واحد عملیاتی شرکت پالایش نفت اصفهان می باشند که دارای حداقل یک سال سابقه کاری هستند. داده های مورد نیاز از طریق انجام مصاحبه نیمه ساختار یافته با 24 نفر از کارکنان که به صورت نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شده اند، گردآوری شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات روش هفت مرحله ای کلایزی به کار گرفته شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که موانع تسهیم دانش شامل موانع فردی، موانع سازمانی، موانع فرهنگی و موانع فناورانه می باشد. در نهایت راهکارهایی برای رفع این موانع به مدیران سازمان ارائه شده است.

تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی کارایی نسبی واحدهای تصمیم گیری دارای چندین خروجی و چندین ورودی، بسیار سودمند بوده است. مدل های متعارف تحلیل پوششی داده ها برای اندازه گیری عملکرد واحدهای تصمیم گیری فقط دیدگاه خوشبینانه را در نظر می گیرند؛ به عبارتی برای هر واحد تصمیم گیری تحت ارزیابی، یک مجموعه از مطلوب ترین وزن ها را انتخاب می کنند. مدل های دیگری وجود دارد که کارایی یک واحد تصمیم گیری را از دیدگاه بدبینانه اندازه گیری می کنند. این مدل ها عملکرد هر واحد تصمیم گیری تحت ارزیابی را با استفاده از یک مجموعه از نامطلوب ترین وزن ها اندازه گیری می کنند. در این مقاله برای اندازه گیری عملکرد کلی واحدهای تصمیم گیری پیشنهاد می شود که هر دو کارایی را در قالب یک بازه ادغام کنیم و مدل های تحلیل پوششی داده های پیشنهادی برای اندازه گیری کارایی را مدل های کراندار می نامیم. رویکرد پیشنهادی با استفاده از یک مثال عددی مقایسه خواهد شد. یک مثال دیگر نیز در مورد سنجش توزیع بار در میان کشورهای عضو ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) ارائه خواهد شد تا مزایا، سادگی و سودمندی آن را در موقعیت های زندگی واقعی نشان دهد.

مسئله حاکمیت شرکتی به یک عنصر بسیار مهم تصمیم گیری سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران تبدیل شده است. با افزایش رعایت اصول اساسی حاکمیت شرکتی، میزان سرمایه گذاری سرمایه گذاران افزایش می یابد. بنابراین، رتبه بندی شرکت ها از نظر حاکمیت شرکتی می تواند اطلاعات ارزنده ای در اختیار استفاده کنندگان قرار دهد. شاخص حاکمیت شرکتی، شاخصی است که به وسیله آن میزان رعایت اصول حاکمیت شرکتی به وسیله شرکت ها نشان داده می شود، وجود چنین شاخصی افزون بر رتبه بندی شرکت ها می تواند برای سرمایه گذاران، حسابرسان و عموم مردم در قضاوت راجع به شرکت ها موثر باشد. به همین دلیل در این مقاله سعی بر آن است که شاخصی جدید تحت عنوان شاخص حاکمیت شرکتی فازی و مفاهیم زیر بنایی آن که بر اساس تئوری منطق فازی می باشد، معرفی گردد. روش شناسی مبتنی بر تئوری منطق فازی برآوردهای نادقیق و مبهم روش های ارزیابی سنتی را بهبود و توسعه داده است. این روش شناسی یک نوع جدید از شاخص حاکمیت شرکتی (CG) تحت عنوان شاخص حاکمیت شرکتی فازی (FCG) ارائه نموده است. شفافیت و افشا، ساختار مالکیت، ساختار هیئت مدیره و حقوق سهامداران از متغیرهای کلیدی حاکمیت شرکتی هستند که برای به دست آوردن یک شاخص قابل قبول برای ارزیابی حاکمیت شرکتی، در مدل فازی این پژوهش یک پارچه شده اند

این مقاله با توجه به اهمیت و نقش فزاینده صنایع کوچک و متوسط و نقشی که گسترش تجارت الکترونیکی در کاهش هزینه و بسط فعالیت این بنگاه ها دارد، به بررسی وضعیت استقرار تجارت الکترونیکی در بنگا ههای صنعتی کوچک و متوسط ایران پرداخته است. در این مقاله، نخست درباره مفهوم استقرار تجارت الکترونیکی از جنبه های گوناگون و با رویکردهای مختلف بحث می شود و شاخ صهای متنوعی که در کشورها و مقالات مختلف برای اندازه گیری این استقرار مورد استفاده واقع شده، بررسی م یشود. سپس، با تأکید بر استقرار نر مافزاری و با تکیه بر مطالعات و نظریه های رفتاری، مدل استقرار تجارت الکترونیکی در صنایع کوچک و متوسط ایران معرفی شده و بر مبنای این مدل، با طبقه بندی بنگا ههای صنعتی کوچک و متوسط ایران براساس پراکندگی جغرافیایی، نوع فعالیت بنگاه و تعداد کارکنان ، نمونه گیری وضعیت استقرار در بنگا ههای صنعتی 10 تا 99 نفره در سرتاسر ایران با استفاده از پرسشنامه انجا مشده و داد ههای حاصله با استفاده از رو شهای آماری تحلیل شده است. سرانجام، نی مرخ وضعیت استقرار تجارت الکترونیکی در این بنگا هها در مباحث قصد بهک ارگیری تجارت الکترونیکی، کاربردهای پای های، کاربرد رایانه و ارتباطاتشبکه ای، استقرار اطلاعاتی، استقرار عملیاتی و استقرار اطلاعاتی هم ب هطور کلی و هم ب هطور تفضیلی ارائه شده و مقایس های میان بنگا ههای متعلق به حوز ههای صنعتی گوناگون و نیز مناطق جغرافیایی مختلف از این بابت انجام پذیرفته است. نتیجه بررسی نشان می دهد درحالیک ه زمینه های بالقوه برای بهک ارگیری تجارت الکترونیکی در صنایع کوچک و متوسط ایران وجود دارد، اما در حال حاضر تمایل این بنگاه ها به استفاده از تجارت الکترونیکی کمتر از متوسط، کاربرد امکانات عادی ارتباطات در آ نها بیش از متوسط، کاربرد رایانه و ارتباطات شبک های در حد کم، و استقرار اطلاعاتی، عملیاتی و راهبردی تجارت الکترونیکی در آ نها خیلی کم است.

نظریه تلفیقی پذیرش و کاربرد فناوری که یکی از جدیدترین نظریه­های مطرح در زمینه پذیرش فناوری است حاصل یکپارچگی سازه­های مربوط به هشت الگوی پرکاربرد و مهم در حوزه تحقیقات پذیرش فناوری می­باشد. در این مقاله سعی شده است پذیرش خدمات بانکداری اینترنتی با استفاده از همین نظریه و با تأکید بر نقش متغیر تعدیل­کننده جنسیت مورد بررسی قرار گیرد. برای آزمون فرضیه­های تحقیق از داده­های بدست آمده از 349 نفر از مشتریان بانک ملی ایران در شهر تهران استفاده شده است. نتایج تحلیل داده­ها با استفاده از تکنیک تحلیل مسیر (الگوی­یابی معادلات ساختاری) لیزرل نشان داد که هر سه سازه؛ انتظارات مربوط به عملکرد، انتظارات مربوط به تلاش و اثر اجتماعی با قصد استفاده مشتریان از خدمات بانکداری اینترنتی رابطه معناداری دارند. هم­چنین رابطه سازه­های شرایط تسهیل­کننده و قصد رفتاری با استفاده واقعی از خدمات بانکداری اینترنتی معنادار می­باشد. تأثیر متغیر تعدیل­کننده جنسیت نیز بر ارتباطات موجود در الگوی تحقیق مورد تأیید واقع شده است.

در بیشتر پژوهش هایی که عوامل بحرانی موفقیت مدیریت دانش را بررسی کرده اند، مجموعه عواملی به صورت عمومی، به عنوان عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش معرفی شده اند. با وجود این، هر سازمانی عوامل کلیدی خاص خود را دارد. دغدغه سازمان ها این است که این عوامل را شناسایی و به آن ها توجه کنند تا در موفقیت مدیریت دانش پیش قدم باشند. بر مبنای تجارب سازمان های پیشرو درباره پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت هوافضا، عوامل کلیدی توفیق در این مقاله به طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته، به علاوه این که دو مورد کاوی از سازمان های نظامی کشورهای دیگر آورده شده است. روش تحقیق در این مطالعه ترکیبی است. یعنی هم از روش کیفی و هم کمی بهره گیری شده و جامعه آماری تحقیق 250 نفر از مدیران و کارشناسان صنایع هوافضا است که به روش نمونه گیری تصادفی و بر اساس جدول گرجسی ومورگان تعداد 152 نفر از بین آن ها به عنوان حجم نمونه انتخاب و جهت جمع آوری داده ها، پرسش نامه بین آن ها توزیع گردید. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که 7 عامل توسعه منابع انسانی، جهت گیری راهبردی دانایی محور، زیر ساخت سیستم های اطلاعاتی، ارزیابی و انتقال دانش، الگوگیری، درگیری فردی و فرهنگ مشارکتی عواملی کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در صنایع هوافضا به شمار می روند. همچنین نتایج مطالعه تطبیقی نشان داد که نقش هر سه مؤلفه انسان، فناوری و فرآیند(ساختار) در هرسه مطالعه مشهود است.

وب سایت یکی از فناوری های مهم قابل استفاده در سازمان ها جهت برقراری ارتباط با ذی-نفعان مختلف است. در این راستا وب سایت های خبری با توجه به فراهم کردن انواع مختلف اطلاعات مهم و مورد نیاز، یکی از مهم ترین انواع وب سایت ها به شمار رفته و نقش بسزایی در خلق و توزیع دانش در سطح جامعه دارند. طراحی و کاربری این گونه وب سایت ها یکی از چالش های مهم کسب وکارهای امروزی به شمار می رود. استفاده از خدمات متعدد و مناسب در ایجاد وب سایت های خبری، تأثیر مهمی در افزایش کیفیت و ارزش این وب سایت ها داشته و به دنبال آن سبب افزایش تعداد دفعات بازدید کاربر از وب سایت می شود. مهم ترین هدف این مقاله ارایه راهکاری مناسب جهت تحلیل و طراحی وب سایت های خبری با استفاده از بهترین ترکیب از خدمات ارزشمند تأثیرگذار بر کیفیت این وب سایت ها است. بدین منظور برای ارتقای کیفیت وب سایت های خبری، مهم ترین خدمات پرکاربرد آن ها استخراج شده و دسته بندی شده اند. این دسته بندی بر مبنای بررسی عمیق و جامع پرکاربردترین خدمت ها ی موجود در 50 وب سایت برتر خبری جهان انجام شده است. در ادامه این خدمات و نقش آن ها در ایجاد ارزش افزوده در وب سایت های خبری، توسط خبرگان این حوزه مورد بررسی قرار گرفته و اعتبار سنجی شده که به ارایه مدل نهایی منتج شده است. مدل ارایه شده می تواند برای مدیران وب سایت های خبری به جهت طراحی هرچه مؤثرتر وب سایت های خبری و پاسخ-گویی مناسب به نیازهای کاربران و ایجاد رضایت در آنان مفید باشد.