حسین شمس آبادی

حسین شمس آبادی

مدرک تحصیلی: دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری
پست الکترونیکی: drshamsabadi@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۷ مورد.
۲۱.

مضامین مشترک در اشعار سلمان هراتی و بدرشاکرالسیّاب با تکیه بر«أنشوده المطر»(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: بدر شاکر السیاب سلمان هراتی وطن امید نماد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۴۹۴
ادبیات تطبیقی به مقایسه و موازنه میان آثار ادبی می پردازد و این مقاله کوششی تطبیقی است که برخی از مضامین مشترک را در آثار سلمان هراتی، شاعر پارسی گوی و «أنشوده المطر» بدر شاکر السیاب، شاعر عرب بیان کند. هردو شاعر به وطن خویش عشق ورزیده و آن را چون موجودی زنده به تصویر کشیده اند؛ سلمان هراتی در توصیف وطن، عقل و عشق و معنویت را در هم آمیخته است. این دو شاعر در اشعار خود، از غفلت مردم گلایه می کنند و در عین حال به آن ها نوید فردای بهتر و روشن تر را می دهند. سلمان هراتی، امید به فردا را با مفهوم انتظار در هم می آمیزد و السیاب با بهره گیری از نماد باران، این امید را منعکس می کند. بدر شاکر السیاب و  سلمان هراتی، برای بیان آن چه که از گفتن صریح آن عاجز هستند، از نمادها و رمزهای گوناگونی مانند شب، باران، حیوانات و... کمک می گیرند و این کاربرد در اشعار السیاب از پیچیدگی بیشتری برخوردار است و وی آن را با اسطوره ها در هم آمیخته است.
۲۲.

تطبیق و تحلیل مفهوم شهید و شهادت در برخی از سروده های سلمان هراتی و شفیق حبیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شفیق حبیب سلمان هراتی شهید شهادت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۵۰۹
شعرای ایران و فلسطین با ادبیات پایداری، شهید و شهادت، مأنوس هستند. سلمان هراتی و شفیق حبیب از جمله این شعرا هستند که برخی از سروده های خود را به شهدا اختصاص داده اند و این نوشتار به تحلیل و تطبیق این سروده ها از نظر محتوا و سبک می پردازد. هردوشاعر به تأثیرگذاری و ارزش خون شهدا اذعان دارند و به جاودانگی راه و نام شهید اشاره کرده اند. از دست دادن شهدا، توأم با حسرت و دلتنگی است که سلمان هراتی و شفیق حبیب هردو با نوعی عدم تصدیق و انکار با این قضیه روبه رو می شوند و با تشبیه های زیبا، شهدا را تجلیل می کنند و از معنویّت و قدرت هدایتگری آنها سخن می گویند. شفیق حبیب، امید به ظفر و پیروزی را در ضمن تکریم شهدا می آورد. هردوشاعر با بیانی روان و سبکی به دور از تکلّف مفاهیم خود را به مخاطب ارائه می دهند و این سادگی و عدم تکلّف همراه با لفظ زیبا و عمق معنا است. تکرار واژه، عبارت و حروف در اشعار سلمان و شفیق و کاربرد حروف مجهوره و مهموسه در جای مناسب در سروده های شفیق حبیب از جمله مختصات سبکی این دو شاعر است. در میان اسالیب مختلف جمله، اسلوب ندا در سروده های آنها از بسامد بیشتری برخوردار است.
۲۳.

دراسه أسلوبیه وتحلیلیه لأبعاد السرد وتقنیاته لروایه "میرأمار" لنجیب محفوظ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نجیب محفوظ السرد الروائی میرأمار أسلوبیه و تقنیات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۴۵
یعدّ نجیب محفوظ أشهر روائی مصری علی الإطلاق الذی حاز علی جائزه نوبل فی الأدب عام 1988. یحاول الکاتب فیها أن یصف الثوره والأوضاع السیاسیه المخیمه علی مصر فی سنه1919، ونظره الأحزاب المختلفه بالنسبه إلی الأغنیاء والفقراء، وردود الفعل للطبقات المختلفه مع الثوره وبالعکس. نحاول فی هذه الروایه بناء علی المنهج التحلیلی- الوصفی لأسالیب سردیه و عناصرها أن نجیب إلی هذین السؤالین الرئیسیین:1-کیف یرسم الکاتب الشخصیات فیها إلی الملتقی؟ 2- ما هی التقنیات التی إستفاد الکاتب ضمن هذه الروایه؟ ثم تجلی نزعه الکاتب الواقعی فی الخصائص الأسلوبیه لروایته، منها الأوصاف والتشابیه مستمده من الظروف المصریه آنذاک. کما أنّ للروایه خصائص سیمیائیه ممتازه یساعد فهم القارئ فی ادراک الأبعاد الجمالیه للنص الروائی، فدلاله الأوجه والألوان والأصوات إلی جانب التناص القرآنی وذکر بعض الأمثال.
۲۴.

بررسی و تحلیل سبک شناسی آوایی خطبه های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عناصر آوایی سبک شناسی آوایی خطبه های نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی سبک شناسی مفاهیم کلی سنتی سطح زبانی آوایی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب نثر
تعداد بازدید : ۲۰۲۹ تعداد دانلود : ۲۱۳۸
سبک شناسی، یکی از رویکردهای نقدی است که در سده ی أخیر، توجه ویژه ای از طرف ادیبان و سخنوران به آن شده است. یکی از مهم ترین موضوعات مورد بررسی در سبک-شناسی، بررسی آوایی و یا موسیقایی متن ادبی و به عبارت دیگر سبک شناسی آوایی اثر ادبی است که نحوه ی کاربرد واحدهای آوایی (صدا و آهنگ) در یک موقعیت زبانی و نیز کارکرد بیانی آواهای زبان را بررسی می کند. از جمله متونی که ارزش و شایستگی بررسی و تحلیل سبک شناسی آوایی را دارد، خطبه های نهج البلاغه امیرمؤمنان علی(ع) است. این خطبه ها دارای موسیقی دلنشین و تأثیرگذاری می باشد که توجه ی بسیاری از اندیشمندان و ادیبان را به خود جلب نموده است، نوشتار حاضر بر آن است، تا عناصر سبک ساز آوایی خطبه های نهج البلاغه و میزان انسجام این عناصر با مفاهیم مورد نظر حضرت را با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار دهد. نتایج حاضر از این نوشتار حکایت از آن دارد که سجع، جناس، نظم آهنگ درونی، تکرار، تضاد و مقابله به عنوان نمود های برجسته ی عناصر آوایی در خطبه ها هستند که علاوه بر موسیقی گوش نواز، امکان استنباط معانی و مفاهیم مورد نظر حضرت را فراهم می کنند.
۲۵.

تحلیل تطبیقی درونمایه های ادبیات پایداری در اشعار سلمان هراتی و بدرشاکر السیّاب با تکیه بر «أنشوده المطر»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادبیات پایداری بدر شاکر السیاب سلمان هراتی درونمایه های ادبیات پایداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۳۷۸
این نوشتار انعکاس درونمایه های ادبیات پایداری را در آثار سلمان هراتی و «أنشوده المطر» بدر شاکر السیّاب به صورت تحلیلی- توصیفی مورد بررسی قرار می دهد. این دو شاعر به وطن خویش عشق ورزیده و آن را ستوده اند و سلمان هراتی عقل و عشق و دین را در ستایش وطن در هم آمیخته است. بدر شاکر السیّاب و سلمان هراتی به فردایی بهتر امیدوار هستند و این باور را در اشعارشان انعکاس داده اند. سلمان هراتی با زبانی تند و شدید از غفلت و رفاه طلبی مردم انتقاد می کند و السیاب با بهره گیری از نماد و مظاهر طبیعی به توصیف جامعه ظلمت زده خود می پردازد.
۲۶.

بررسی کارکرد موتیف نمادگرایی یوسف (ع) و بازآفرینی آن در اشعار محمود درویش و قیصر امین پور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نماد قیصر امین پور یوسف (ع) محمود درویش قرآن و ادبیات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۷ تعداد دانلود : ۷۵۷
قصّه یوسف (ع) و حوادث مربوط با زندگی ایشان در ادب عربی و فارسی مطرح شده است و می توان از آن به عنوان نماد، اسطوره و موتیف نام برد. محمود درویش و قیصر امین پور با توجّه به شرایط موجود و حاکم بر جامعه خویش از عناصر این قصّه برای بیان افکار و مقاصد خویش استفاده کرده اند و به غربت و بی پناهی و حسن و جمال یوسف (ع) اشاره کرده اند و امید به رهایی را بشارت داده اند و قیصر در ورای این نماد، انتظار ظهور امام دوازدهم را بیان می کند و مهارت هردو شاعر در بازآفرینی عناصر این داستان مثال زدنی است. این نوشتار به روش تحلیلی – توصیفی به بیان دیدگاه این دو شاعر درمورد یوسف (ع) و چگونگی بازآفرینی آن می پردازد و از بین عناصر داستان یوسف (ع)، غربت و بی پناهی یوسف، برادرکشی، مفهوم سیاسی و اجتماعی یوسف (ع)، چاه، مفهوم انتظار، پیراهن و حُسن یوسف (ع) را مطرح کرده است.
۲۸.

سنت و استعداد فردی از دیدگاه الیوت و أدونیس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زبان زمان ذهن سنت الیوت أدونیس استعداد فردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۶ تعداد دانلود : ۶۱۰
سنّت و استعداد فردی از منظر الیوت و أدونیس دو مفهوم اساسی در بطن خود دارند و آن دو مفهوم عبارت اند از ذهن و زبان. ذهن به عنوان فاعلِ شناسا به تصویرسازی از پدیده های هستی می پردازد و آن ها را در قالب زبان می ریزد. در تفکّر ایشان دو مقوله ذهن و زبان تا جایی درهم آمیخته می شوند که هستی به مثابه زبان گرفته می شود. این دو مفهوم پیوند عمیقی با مفهوم زمان در تلقّی فلسفی از منظر های دیگر، پیدا می کنند. ما در این مقاله این ارتباط را تحت عنوان سنّت مورد بررسی قرارمی دهیم. در قطب دیگر این مفاهیم، استعداد فردی قراردارد که تحت عنوان نقد روان کاوی در تلقّی فروید، قابل بررسی می باشد. این مقاله بر آن است تا مفاهیم ذهن، زبان و زمان را در آرای أدونیس و الیوت مورد بررسی و مداقّه قراردهد و در پایان، شِمای کلّی از منظر این دو شاعر عربی و انگلیسی از حیث نگاه شاعرانه به هستی به خواننده ارائه نماید.
۲۹.

ناهنجاریهای واژگانی و مفهومی در ترجمه متون داستانی و نمایشی از عربی به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مفهوم ترجمه واژگان هنجارها متون داستانی و نمایشی ناهنجارها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۵ تعداد دانلود : ۵۸۲
یکی از دشواری های فراروی مترجمان، رویارویی با واژگان همانند و چگونگی کاربرد آنها در زبان می باشد. مترجم تنها به بهانه همانندی معنایی دو واژه آنها را به جای یکدیگر به کار می برد که به دلیل وجود تفاوت های پنهان در لایه های زیرین معنایی آن دو واژه، جمله کاربر از معنا و مفهوم درستی برخوردار نمی شود. بر این پایه، گزینش واژه برابر و مناسب در ترجمه، در کنار آشنایی مترجم با زبان و فرهنگ ملت ها بزرگترین چالش فراروی مترجم بوده و از مهارت های وی به شمار می رود. از سوی دیگر معنای جمله در یک متن داستانی و نمایشی عبارت است از: مجموعه معانی منطقی عناصر تشکیل دهنده جمله و معنای کلام، همان معنایی است که هر جمله، با توجه به هدف گوینده از بیان جمله به خود اختصاص می دهد. از آنجا که نقشها و گفتگوها با توجه به اشخاص و موقعیت جمله و متن تغییر می یابد، مترجم باید ببیند در قالب بیانی یا ساختاری که در زبان فارسی برای ترجمه جمله (عربی) برمی گزیند، چه برابری برای تعبیر مورد نظر مناسب تر است. جستار پیش رو به بررسی نمونه هایی از ترجمه متون داستانی و نمایشی از دیدگاه شیوه برابریابی واژگانی پرداخته، تفاوت های واژگانی (ارجاعی، تجربی، یکان های معنایی، همایشی، ضمنی و چندمعنایی) و کلامی (معنای کلام و معنای جمله) را مورد کنکاش قرار می دهد و ترجمه پیشنهادی خود را در برابر هر یک از جمله های داستانی و نمایشی بیان می کند. نتایج بررسی، نشان دهنده وجود روش های گوناگون برابریابی است که در این میان برابریابی پویا بیشتر خودنمایی می کند.
۳۰.

جبرا والقصه القصیره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الأدب جبرا إبراهیم جبرا القصه القصیره الدراسه النقد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۱۱
یدرس هذا المقال قصص جبرا إبراهیم جبرا القصیره؛ وهو أدیب فلسطینی المولد، عراقی الموطن. یعتبر هذا الأدیب من المبدعین فی الأدب العربی الحدیث سواء فی الشعر، أو فی الترجمه والنقد أو فی الروایه. کانت مجموعه «عرق وقصص أخری» من أولی تجاربه القصصیه، ویلاحظ فی قصصه أنها مقدمات لروایته أو استمرار لها. إنه یستلهم فی کتابه قصصه من الأدب الرومانسی، ویخلط بین الرومانسیه والواقعیه والرمزیه. کان جبرا یکتب من نسج خیاله لیکتشف فیما بعد أنها قد تصبح واقعیه.
۳۱.

پیوند میان شعر و هنر نقاشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادبیات مقابله ای ادبیات عربی ادبیات انگلیسی شعر هنر مکتب ادبی رومانتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۵۵
ادبیات مقابله ای در مفهوم فراگیرش در بر گیرنده پیوند ادبیات با دیگر هنرهای زیباست. دیدگاه های نظریه پردازانی چون ارسطو و هوراس درباره گونه های هنر مبنای پژوهش های مقابله ای و بررسی پیوند و همانندی میان هنرها شده است، و به ورود اصطلاحات تصویرپردازی و کنده کاری و مجسمه سازی در حوزه شعر انجامیده است. در این جستار به کاربرد هنر مجسمه سازی و کنده کاری در شعر پرداخته می شود، و مفاهیم بدیع برآمده از این پیوند به خواننده ارائه خواهد شد. بر این پایه به واکاوی دو قصیده أبو ریشه و کیتس با عنوان های «معبد کاجورائو» و «گلدان یونانی» پرداخته، و مصادیق تأثیر و الهام را بررسی می کنیم.
۳۲.

بن مایه های فکری مکتب نقد نو در نگاه الیوت و آدونیس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقد نو نقد عینی به هم پیوستگی عینی شخصیت زدایی نمادپردازی الیوت ادونیس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۳۵
نمادپردازی نزد تی. اس. الیوت کارکرد ویژه ای دارد. الیوت زبان شعر را زبان ویژه ای می داند که از تناقض، طنز، ابهام، اسطوره و نماد به شیوه ای بهره می جوید که تصویری عینی و محسوس به دست دهد. این شیوه، همان کاربرد نماد در قالب نظریه به هم پیوستگی عینی است که نخستین بار، او آن را مطرح کرد. این نظریه ابعاد گوناگون دارد. جنبه نخست آن به شخصیت زدایی شاعر مربوط است که اساس و پایه مکتب نقد نو را تشکیل می دهد. دیگر، پیوند نزدیک آن با نماد است که آن را به مرزهای مکتب سمبولیسم نزدیک می سازد؛ و سوم، کاربرد سنّت در شعر است که بر جنبه نوکلاسیکی این نظریه نظارت دارد. ادونیس شاعر و منتقدی است که غیرمستقیم از نظریه او تأثیر پذیرفته است. این جُستار، نخست نظریه به هم پیوستگی عینی الیوت را تبیین می کند؛ آنگاه اصول و پایه های نظریه را نزد ادونیس بررسی کرده؛ به نمودهای عینی و واقعی آن می پردازد؛ در پایان آن دو را منتقدانی عین گرا و از پیش گامان مکتب نقد نو، معرفی کند.  
۳۳.

أنوار نجوم تأث ّر مدرسه الدیوان بسماء الآداب الأجنبیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدرسه الدیوان التأثر الآداب الأجنبیه الأدب الإنجلیزی الأدب الفرنسی الأدب الفارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۲۳۰
مدرسه الدیوان هی إحدی المدارس الأدبیه التی ظهرت فی تاریخ الأدب العربی الحدیث، ولها دور رئیسی فی توجیه الأدب العربی نحو حرکه التجدید ومسایره التطورات الأدبیه، التی شهدت العالم خلال القرن العشرین. أمّا هذا التجدید الذی دَعَت إلیه هذه المدرسه لها جذور غیر عربیه فی أکثر حالاتها، الجذور التی تتجلی فی الآداب الأجنبیه الأخری، مثل الآداب الإنجلیزیه والفرنسیه والفارسیه. فی هذه الدراسه نرید أن نسلط الضوء علی کیفیه تأثّر هذه المدرسه من هذه الآداب الأجنبیه عن طریق الأدب الانجلیزی.
۳۴.

الواقعیه فی شعر نزار قبانی السیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الأدب العربی المذاهب الواقعیه نزار قبانی الشعر السیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۴۱
نزار قبانی شاعر کبیر بین الشعراء المعاصرین الذی اشتهر بشعر المرأه وشعره السیاسی؛ لکننا نجد فی شعره السیاسی بعض السمات الخاصه القریبه من الأدب الواقعی. فمن المعلوم بأنّ لجغرافیا الوطن العربی، ولعاداته ودینه وسننه وأفکار أفراد مجتمعه تأثیرات خاصّه علی المذهب الواقعی و هذا لأنّ مهمّه الأدب الواقعی تصویر واقع المجتمعات وبما أنّ واقع العالم العربی یختلف عن الواقع الأوروبی، فهناک اختلافات بینهما ولکنّ هذا لا یعنی بأنّه مختلف تماماً عن نظیره الغربی بل فضلا عن سمات اجتماعیّه الأدب، اتّسمت الواقعیّه العربیّه ببعض السمات المحلیه والمناسبه للأدب العربی. وهذا ما بعث الباحثین علی کتابه هذه المقاله التی تستهدف أن تظهر الواقعیه الأدبیه فی شعر نزار قبانی السیاسی وتثبته مستخدمه سمات هذا المکتب الأدبی الفنیه.
۳۵.

شیوه های برابریابی واژگانی، ساختاری و بافتاری در ترجمة داستان از عربی به فارسی (برپایة نمونه هایی از داستان های نجیب محفوظ)

کلیدواژه‌ها: داستان ترجمه واژگان راه کارها برابریابی ساختار و بافتار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۶ تعداد دانلود : ۵۳۳
زبان های گوناگون نظام های همسانی ندارند و هر زبان خود عناصر واژگانی، ساختارهای دستوری، ترکیب ها و اصطلاحات ویژه ای دارد، از این رو، گاهی ناگزیر می شویم برخی از ساختارهای واژگانی و دستوری متن مبدأ را تغییر دهیم تا در زبان مقصد، فهمیدنی و آشنا باشند. یکی از اصول مهمی که در ترجمه متون داستانی بیان می شود، برابریابی های واژگانی، ساختاری و بافتاری دقیق و مناسب در برگرداندن پیام از زبان مبدأ به زبان مقصد است. بر این پایه برای آشناشدن با تغییراتی که در برابریابی از زبان مبدأ به زبان مقصد می توان وارد کرد، نخست برابریابی را در ترجمه داستان در سه سطح اشتراک، تغییر و انتقال مورد ارزیابی قرار می دهیم. در این پژوهش برآنیم تا با الهام گرفتن از این تغییرات و راه کارها بتوانیم شیوه های برابریابی را در ترجمه داستان های عربی به فارسی در سطح واژگان (واژه های خاص مردمی، کوچه وبازاری، غربی و واژگان با معنای متنی و ارتباطی)، ساختار (ادبی نویسی، سجع پردازی، ترجمه پیامی و ارزش پیامی ساختار زبان مبدأ) و بافتار (عناصر شبه زبانی، پیش تصورها و عوامل تأثیرگذار در معنا) مورد کندوکاو قرار دهیم. از این رو برای بررسی بر روی نمونه های ترجمه، از شماری از داستان های نجیب محفوظ نویسنده مصری چون «شهر العسل»، «زقاق المدق»، «تحت المظله»، «اللص و الکلاب» و «الشحاذ» بهره جستیم.
۳۶.

القضایا الاجتماعیه فی مرآه شعر الرصافی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الأدب معروف الرصافی الاجتماع الحریه الاستعمار المرأه الدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۲۱۶
ولد معروف الرصافی سنه 1875م فی مدینه بغداد وکان شاعرا، وکاتبا، وصحفیا متمتعا بمنصب کبیر ومکانه اجتماعیّه مرموقه فی الدوله العثمانیه. لقد شبّ الرصافی فی عصر کانت تتوالی فیه الأحداث فی العالم العربی، وقد خیّم الجهل، والفقر، والمرض علی البلاد العربیّه خلال أکثر فترات الحکم العثمانی.إن الشعر العربی قد عرف فی أواخر القرن التاسع عشر ومطلع القرن العشرین بوادر نهضته وازدهاره، واشتمل علی موضوعات سیاسیّه، واجتماعیّه، وحضاریّه. وإن الأدب وخاصه الشعر قادر علی أن یؤثر تأثیرا إیجابیا فعّالا فی صنع التاریخ وفی تحویل مجری الحیاه وتغییر أوضاعها.البیئه وأحوال العصر دعت الرصافی وغیره من الشعراء إلی الاهتمام بشؤون الوطن، والناس، وحریه الرأی، ونشر العلم، والقضاء علی الجهل، وإخراج المرأه من ظلمتها، والاعتماد علی النفس، ونشر لواء العدل، وإنصاف الطبقه البائسه، والدفاع عن الوطن، والتشجیع علی العمل، والقضاء علی الاستعمار والأجانب. إنها موضوعات لاکتها الألسنه، وترددت أصوات دعاتها فی کلّ مکان وقد عالجها الرصافی بکل ما أوتی من قوه حتی عرف ب "شاعر البؤساء" و"شاعر الحریّه".
۳۷.

أزمه المرأه فی عدد من قصص نجیب محفوظ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الأدب القصه نجیب محفوظ المرأه الأزمه النسویه الاجتماعیه السیکولوجیه الفلسفیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۲۰۸
تعتبر مصر فی العصر المعاصر من روّاد استخدام المناهج الجدیده لکتابه القصه و الروایه، و من بین کتّابها نجیب محفوظ استطاع أن یقدّم ثوره صادقه، لحرکه المجتمع المصری فی العقود المتأخره من القرن العشرین. من أهمّ الأزمات التی عالجها نجیب محفوظ هی أزمه الجنس، لاسیما الأزمه النسویه؛ فمن الکتاب من استخدم الجنس اجتماعیاً و آخر سیکولوجیاً أو فلسفیاً. کذلک هذا المقال یلقی الضوء علی معالجه نجیب محفوظ هذه الأزمه من ثلاث نواح: الناحیه الاجتماعیه، الناحیه السیکولوجیه، و الناحیه الفلسفیه. فبحثنا الحاضر یهدف إلی دراسه نماذج من نساء قصص نجیب محفوظ اللاتی جعل منهن المؤلف محوراً للأحداث أو مرآه تعکس خفایا نفس البطل.
۳۸.

مفاهیم الاغتراب والتغریب فی الأدب العربی دراسه بالمقارنه فی الأسباب والتأثیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الأدب العربی الغربه الاغتراب التغریب العصر الجاهلی العصر الحدیث التأثیر والتأثر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۰۹
المفاهیم الاغتراب والتغریب فی الأدب العربی دراسه بالمقارنه فی الأسباب والتأثیرلخص یدرس هذا المقال مفاهیم الاغتراب والغربه فی العمل الأدبی. فی الحقیقه لایزال هذا المصطلح غامضاً، وقلما رأینا یتفق الباحثون علی تحدید مفهومه بل یذهبون مذاهب مختلفه فی تعریفه فلایستطیعون تحدید أنواعه ومصادره ونتائجه السلوکیه علی الأفراد والمجتمع. فالغربه بشکلیها الاغتراب والتغریب أکانت نفسیاً أم مادیاً أو فکریاً قد صحب الإنسان منذ نشأته الأولی علی سطح هذا الکوکب. لکن ما نجده من معنی الغربه فی العصر الجاهلی یختلف کل الاختلاف عما نلحظه فی العصر الحدیث. فالموجد الرئیس لها فی العصر الجاهلی هو الشیب والشیخوخه حیث یقع علی نفس الشاعر ویؤدی إلی ارتداد صدی هذا الصراخ إلى نفسه ثم عرضه فی أدبه؛ أما الوضع فی العصر الحدیث فغیر ما فی الجاهلی من خضوع البلاد العربیه لنفوذ الاستعمار الغربی وسیطرته علیها منذ مطلع القرن السابع عشر المیلادی حیث زاد شیئا فشیئا خطر هذا الاستعمار وآثاره السلبیه وأثّرت الحضاره الغربیه علی مجمل حیاه الأمه العربیه.
۳۹.

نوآوری های شعری نازک الملائکه (نازک الملائکة وإبداعاتها الشعریة؛ رؤی نقدیة)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: العراق الأدب العربی العصر الحدیث نازک الملائکة الرومنسیّة الإبداعات الشعریة

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۰ تعداد دانلود : ۱۸۳۱۸
یتطرق هذا المقال إلی الشاعرة العراقیة نازک الملائکة التی لها دور أساسی وهامّ فی الشعر العربی الحدیث ما بین الأربعینات والستّینات من القرن الماضی؛ المرأة التی دخلت معرکة أدبیة یخوضها الرجال وقامت بالإبداع، فظهرت کمبدعة فی مجال الشعر. هی تتعلق بالمذهب الرومانسی الذی یقوم أساسه علی الإبداع دون التقلید وإنها من ممثلی المذهب الرومانسی فی العراق، التی استطاعت أن تبلغ الرومنسیة إلی ذروتها فی العراق مع أنها دخلت العراق متأخرة بالنسبة إلی البلاد العربیة الأخری. کانت نازک الملائکة من روّاد التطوّر الشعری؛ التطوّر الذی عمّ أقطار العالم. وهی من أفضل شاعرات الوطن العربی، لأنهّا شاعرة الإبداع والتجدید وناقدة فی قضایا الشعر العربی. وهی عاشت فی عزلة عن بیئتها الثقافی وکانت أسیرة عالمها العائلی المحافظ بسبب أنها نشأت فی مجتمع لم یکن فی إمکان المرأة أن تبدی آراءها ولم تکن تقدر علی أن تحضر النوادی والجماعات الأدبیة وقبول هذه القضیة أن المرأة تختلط بالرجل فی الأماکن المختلفة والأسواق کان صعبا علی الرأی العام فی المجتمع.
۴۰.

موقف الأدب الفلسطینی عند جبرا ابراهیم جبرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الأدب العربی فلسطین القصه و الروایه جبرا ابراهیم جبرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۳۱
جبرا ابراهیم جبرا أدیب فلسطینی یعتبر من أکثر الأدباء العرب إنتاجاً و تنوعاً؛ و قدم للقاریء العربی أبرز الکتّاب الغربیین، و عرف بالمدارس و المذاهب الأدبیه الحدیثه، و أنه امتداد نوعی للمثقف العربی الحدیث فی شکله الکلاسیکی. ذلک أنه وطّد ما جاء به سابقوه و أضاف الیه جدیداً و أیضا یعطی ملخصاً من تنوع فنونه و آرائه و أفکاره فی قصصه. کان جبرا الکاتب و المترجم و الشاعر شخصیه فذه، کأنه واحد من شخصیات النهضه الأوروبیه العظیمه ک دافنشی ، التی لها إحاطه بالعلم و الأدب و الفن و التیارات الفکریه الأخری. جبرا کان متعدد الجوانب الذی مارس الکثیر من الأنواع الأدبیه: القصه، الروایه، النقد، الشعر، المسرحیه و الرسم؛ و هو من أبرز کتاب المعاصرین الذین قلیلاً ما درس أسلوبهم القصصی. أصدر جبرا سبع روایات و مجموعه قصصیه واحده.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان