مرضیه دهقانی

مرضیه دهقانی

مدرک تحصیلی: عضو هیأت علمی گروه روش ها و برنامه های آموزشی و درسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۹۳ مورد.
۲۱.

چالش های یادگیری الکترونیک: مطالعه ای با رویکرد پدیدارشناسی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 59 - 81

کلیدواژه‌ها: آموزش الکترونیکی دوره کارشناسی ارشد مجازی نظرات دانشجویان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۳ تعداد دانلود : ۵۳۴
هدف پژوهش حاضر آگاهی از تجارب زیسته اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی از مفهوم آموزش الکترونیکی و چالش های آن است. در این راستا از رویکرد پژوهش کیفی- پدیدارشناسی استفاده شد. میدان پژوهش، دانشگاه تهران بود. نمونه پژوهش10نفر اساتید با تجربه و 10 نفر دانشجویان تحصیلات تکمیلی دوره های آموزش الکترونیکی در سال1396_1397 بودند که به روش نمونه گیری هدفمند و ملاک محور تا حد اشباع نظری ادامه یافت. برای گردآوری داده از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. برای تحلیل داده های پژوهش از روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. در مجموع 8 مضمون و30 خرده مضون شناسایی شد. جهت ارزیابی یافته های پژوهش با استفاده از مطالعه و بررسی مستمر داده ها، بازنگری و تجزیه و تحلیل انجام شده توسط همکاران استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد برداشت و تصور اساتید با دانشجویان در قسمت مربوط به چالش های اساتید و دانشجویان متفاوت است و هر یک از دو گروه چالش هایی را یادآور شدند.
۲۲.

تجارب زیسته اعضای هیئت علمی از برنامه های درسی توسعه حرفه ای: یک الگوی مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 177-206

کلیدواژه‌ها: تجربه زیسته توسعه حرفه ای مدرس دانشگاه روش پژوهش کیفی پدیدارشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۹ تعداد دانلود : ۵۱۸
این پژوهش جستاری در تجربه زیسته اعضای هیئت علمی دانشکده های ریاضیات، فنی و مهندسی و علوم پایه ( STEM ) در دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 از اجرای برنامه های درسی توسعه حرفه ای است. داده های این پژوهش از طریق رویکرد کیفی و با روشی پدیدارشناسانه توصیفی و با ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته استخراج شده است و داده ها از طریق روش کدگذاری و مقوله بندی تجزیه و تحلیل شده اند. نمونه گیری در این بخش از طریق هدفمند از نوع معیاری بوده و در مجموع 21 نفر شرکت نموده اند. برای اعتبار یافته ها به وسیله فن دلفی از سوی صاحب نظران و کارشناسان بر روی مقولات توافق شده است. با توجه به ساختار پژوهش و حوزه های چهارگانه در برنامه های درسی، برداشت محققین از مضامین و مفاهیم مرتبط با هر حوزه ارجاع داده شده است. در مجموع 37 مقوله و درنهایت به 4 طبقه کلی شامل طراحی و تدوین، اجرا، زمینه و ارزشیابی در سه بخش نقاط قوت، مسائل پیشرو و مطلوبیت برنامه های درسی مضمون یابی شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فاصله زیادی میان طراحی و اجرای برنامه ها بوده است و هم چنین الگویی مفهومی مبتنی بر تجارب زیسته اعضای هیئت علمی تدوین و در انتها پیشنهاد هایی ارائه شد.
۲۳.

تحلیلی بر الگوهای تفکر طراحی و شناسایی نقش و ابعاد آن: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال بیستم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸۰ 7-34

کلیدواژه‌ها: تفکر طراحی مدل مرور نظاممند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۹ تعداد دانلود : ۵۰۶
تفکر طراحی یک روش حل مسئله مشارکتی با رویکرد انسان محور است که با بالا بردن توانایی های تفکر خلاق یادگیرندگان، نوآوری را تقویت می کند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل مفهوم تفکر طراحی و بررسی مدل های تفکر طراحی با جمع آوری، ارزیابی و مرور نظام مند مقالات مرتبط با این موضوع می باشد. در این مطالعه جست و جو در بانک های داده اریک، ساینس دایرکت، تایلر و فرانسیس و اسپیرینگر انجام شد و کلیه مقالاتی که از سال 2000 تا 2020 در بانک داده های آنها نمایه شده بود با زبان انگلیسی گردآوری شد. پس از جست و جو در بانک های داده 1263مقاله بدست آمد. پس از خواندن خلاصه مقالات و بررسی اولیه نسخه کامل 58 مقاله تهیه و بررسی گردید. در جستجوی دستی که از طریق منابع مقالات انجام گردید 5 منبع با توجه به ماهیت تفکر طراحی، 3 سایت مرجع برای ارائه مدل و 3 کتاب اضافه گردید. از بین 58 مقاله موجود مقالات مرتبط انتخاب شده و با ملاک ارزیابی casp مورد ارزیابی قرارگرفتند و در نهایت 36 مقاله مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. با توجه به مطالعات به دست آمده، مطالعات در سه گروه: 1- مقالاتی که تعریفی نو از تفکر طراحی ارائه داده اند. 2- مدل های جدید را ارائه نموده اند. 3- از مدل ها در اجرای طرح استفاده نموده اند؛ تقسیم و مورد ارزیابی قرار گرفت
۲۴.

برنامه های درسی مغفول توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی دانشگاه های ایران: دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۷ 183 - 216

کلیدواژه‌ها: برنامه های توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی برنامه های درسی قصد شده برنامه های درسی مغفول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۹ تعداد دانلود : ۵۵۴
این مقاله برنامه درسی مغفول را در برنامه های قصد شده توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی را در دانشگاه های ایران بررسی و به عنوان نمونه بر روی برنامه های آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد تمرکز نمود. برای این پژوهش دو سؤال اصلی مطرح شد: نخست آنکه برنامه های توسعه حرفه ای چه حیطه هایی را شامل می گردد و دوم این که در برنامه های توسعه حرفه ای چه حوزه هایی مغفول مانده است. در این پژوهش از دو راهبرد سنتز پژوهی نوع دوم (سؤال نخست) و تحلیل محتوا (سؤال دوم) استفاده شد. جامعه آماری روش نخست تعداد 67 پژوهش مرتبط بود که از طریق نمونه گیری هدفمند معیاری انتخاب شدند. اعتبار یافته ها از طریق فن دلفی تائید شد. در سؤال دوم جامعه آماری، شامل 6 سند که به صورت سرشماری انجام گرفت. اعتبار یافته ها از طریق توافق درصدی تائید شد. یافته ها نشان می دهد که ابعاد توسعه حرفه ای شامل سه حیطه الف) برنامه های حمایتی؛ ب) برنامه های فردی و شامل شناختی (دانشی، مهارتی و عاطفی) و فراشناخت (ابعاد سطوح عالی تفکر و مدیریت خود)، انسانی (تعاملاتی و مهارت های بین فردی)، اخلاق حرفه ای و حوزه تخصصی-رشته ای و ج) برنامه های اداری-اجرایی شامل شغلی، مدیریتی، سازمانی، محیطی، مشاوره ای، پژوهشی و آموزشی است. در بخش دوم مهم ترین حیطه های مغفول برنامه های درسی قصد شده در دانشگاه های ایران و فردوسی مشهد برنامه های حمایتی، در حیطه سازمانی برنامه های مشاوره ای و در حیطه فردی برنامه های شناختی وجود دارد. به نظر می رسد برنامه های توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی در سطح کلان نیازمند بازنگری جدی است و از دیگر سو در سطح خرد، لازم است کنشگران برنامه های درسی زمینه های متنوعی را با توجه به تغییرات گسترده آموزشی تدارک ببینند.
۲۵.

تاثیر 12 هفته تمربنات یوگا بر امید به زندگی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 129-142

کلیدواژه‌ها: یوگا امیدبه زندگی زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۴۶۸
هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر تمرینات یوگا بر امید به زندگی زنان بود.طرح پژوهش این تحقیق شبه آزمایشی و به صورت آزمایشی با گروه کنترل با پیش آزمون و پس آزمون اجرا گردید.نمونه گیری به صورت در دسترس و انتخاب گروه کنترل با روش همتاسازی به صورت تصادفی انجام شد. شرکت کنندگان پژوهش شامل 50 زن از شهر کرمانشاه بودند که به شکل تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. پروتکل تمرینات شامل سه جلسه در هفته و هر جلسه60 دقیقه فعالیت بود و مداخلات به مدت 36 جلسه اعمال گردید. به منظور سنجش میزان امید به زندگی زنان، از پرسش نامه امید به زندگی میلر و پاورز (1988) استفاده شد.پایایی پرسش نامه در این پژوهش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 89/0به دست آمد. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره تحلیل شدند. نتایج نشان داد تمرینات ورزشی یوگا بر امید به زندگی زنان مؤثر بوده است. با توجه به نتایج به دست آمده آموزش یوگا را می توان برای بالا بردن امید به زندگی در زنان به کار برد.
۲۶.

واکاوی محدودیت های مشارکت والدین در مدارس متوسطه: مطالعه ای با رویکرد پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۴ 71-96

کلیدواژه‌ها: محدودیت و موانع مشارکت والدین مدارس متوسطه پدیدار شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۴۹۱
تقویت فرهنگ مشارکت والدین در فرایندهای مدیریتی و تربیتی مدارس، از نشانه های نظام آموزشی کارآمد به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف واکاوی محدودیت های مشارکت والدین در مدارس متوسطه انجام گرفته است. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختارمند با 18 نفر از والدین، مدیران ، معلمان و دانش آموزان در سطح 3 مدرسه از منطقه 6 تهران گردآوری شده و بر اساس راهبرد کُلایزی تحلیل و مقوله بندی شده است. راهبرد های اعتباربخشی به داده ها با استفاده از روش های ممیزی بیرونی ، چند سویه سازی، بازبینی اعضاء و درگیری طولانی مدت پژوهشگر در جریان مصاحبه انجام شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، محدودیت های مشارکت والدین/ مدرسه را می توان در 3 مقوله کلی شامل عوامل مرتبط با مدرسه، عوامل مرتبط با والدین و عوامل مرتبط با نوجوانان معرفی نمود.
۲۷.

کاوشی پدیدارشناسانه در تعیین شایستگی های کارآفرینان دانش آموخته در قلمرو رشته های علوم اجتماعی و رفتاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 163 - 182
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۷۵۲
هدف: پژوهش حاضر با هدف کاوش پدیدارشناسانه در تعیین شایستگی های کارآفرینان دانش آموخته در قلمرو رشته های علوم اجتماعی و رفتاری انجام شد.روش : این پژوهش با رویکرد کیفی و استفاده از روش پدیدارشناسی انجام شد. جامعه پژوهش، افراد کارآفرین در قلمرو رشته های علوم اجتماعی و رفتاری بودند که 12 نفر از آنان به طور هدفمند و با تکنیک معیاری و روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. فرایند تحلیل داده ها در بخش مصاحبه نیمه ساختاریافته با دانش آموختگان کارآفرین در رشته های علوم اجتماعی و رفتاری، استقرایی بود که در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شد.یافته ها : شایستگی های افراد کارآفرین در قلمرو رشته های علوم اجتماعی و رفتاری، سه مقوله اساسی شایستگی های نگرشی کارآفرینانه(هشت زیرمقوله)، شایستگی های مدیریتی کارآفرینانه(شش زیرمقوله) و شایستگی های فنی کارآفرینانه(پنج زیرمقوله) را شامل می شود.نتیجه گیری : ضروری است که دست اندرکاران و برنامه ریزیان درسی برای سوق دادن دانشجویان قلمرو رشته های علوم اجتماعی و رفتاری به سوی کارآفرینی با تأکید بر فرهنگ اسلامی جامعه، اقدامات لازم را برای بازنگری سرفصلهای برنامه درسی با توجه به اضافه کردن شایستگی های مورد نظر در این حوزه اتخاذ کنند. این امر می تواند راهبردی مطلوب برای ایجاد نوع جدیدی از دانشگاهها، با عنوان دانشگاههای اسلامی کارآفرین باشد.
۲۸.

تجارب دانش آموزان دوره ابتدایی از معلمان جایگزین (مطالعه موردی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۷ 145 - 166

کلیدواژه‌ها: معلم جایگزین تجارب دانش آموزان مدیریت کلاسی راهبردهای تدریس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۵ تعداد دانلود : ۳۵۰
پژوهش حاضر با روش پدیدارشناختی، با هدف بررسی تجارب دانش آموزان دوره ابتدایی از معلمان جایگزین انجام گرفت. بدین منظور، تعداد سی و یک نفر از دانش آموزانی که حداقل به مدت یک نوبت تحصیلی معلم جایگزین داشته اند، به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. با هر دانش آموز به طور میانگین حدود 30 دقیقه مصاحبه شد و داده ها، با استفاده از روش پنج مرحله ای ین مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که تجارب دانش اموزان از مدیریت کلاسی و راهبردهای تدریس معلمان جایگزین، به ویژگی های معلمان جایگزین همچون میزان تجربه و دانش تربیتی و شایستگی عاطفی و اجتماعی آنان، بستگی دارد. همچنین، بیشتر دانش آموزان از قانون کاهش ساعت موظف معلمان اصلی ناراضی هستند. نتیجه این که لازم است در انتخاب معلمان جایگزین، دقت کافی صورت گیرد و با انجام تحقیقات بیشتر، لزوم تغییر در قانون کاهش ساعت موظف معلمان دوره ابتدایی بررسی شود.
۲۹.

واکاوی شایستگی های کارآفرینانه در برنامه درسی رشته علوم تربیتی: یک مطالعه سنتزپژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰ 187 - 206

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی شایستگی های کارآفرینانه علوم تربیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۸۶
بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاه ها و رشته علوم تربیتی یکی از علل توجه همگان به بحث کارآفرینی است. برای تربیت دانشجویانی کارآفرین، بایستی شایستگی های کارآفرینی مورد توجه قرار گیرد. هدف از مطالعه حاضر، دست یابی به مهمترین شایستگی های کارآفرینی و بررسی آن ها در برنامه درسی رشته علوم تربیتی بوده است. شایستگی های کارآفرینی با روش سنترپژوهی از متن مطالعات استخراج شده و پس از بررسی روایی محتوایی آن ها، در برنامه درسی رشته علوم تربیتی مورد بررسی قرار گرفت. شایستگی های کارآفرینی به چهار دسته خصوصیات فردی و زمینه ای، دانش، نگرش و مهارت کارآفرینی شد. بررسی برنامه درسی علوم تربیتی نشان داد، آموزش کارآفرینی به عنوان یک درس تخصصی فقط برای یکی از زمینه های این رشته لحاظ شده و در سایر دروس نیز توجه به شایستگی های کارآفرینی کم یا بسیار کم بوده است. با توجه به یافته های مطالعه حاضر پیشنهاد می شود، برنامه ریزان درسی، آموزش کارآفرینی را برای همه دانشجویان رشته علوم تربیتی ارائه دهند. همچنین پیشنهاد می شود، شایستگی های کارآفرینی در تدوین سایر دروس این رشته نیز مدنظر باشد.
۳۰.

بررسی سیره پیامبر اعظم (ص) در برنامه درسی تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی و راهنمایی تحصیلی بر اساس مهارت های زندگی، از منظر دبیران و تحلیل محتوای کتب فوق الذکر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال دهم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴۰ 7 - 32

کلیدواژه‌ها: سیره نبوی(ص) مهارت های زندگی تحلیل محتوا دیدگاه های دبیران کتب تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی دوره راهنمایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۳۲۱
هدف این پژوهش بررسی میزان آموزش مهارت های زندگی از منظر سیره نبوی (ص) در کتاب های تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی و راهنمایی است. به همین منظور، ضمن تحلیل محتوای کتاب های یاد شده، از نظرات دبیران نیز استفاده شده است. جامعه مورد بررسی دراین پژوهش، اولاً شامل کتاب های تعلیمات اجتماعی دوره  ابتدایی و راهنمایی تحصیلی و ثانیاً کلیه دبیران دوره راهنمایی شهرستان ارومیه است که از جامعه اول، کلیه درس ها تحلیل گردید و از جامعه دوم ، 80 معلم به عنوان نمونه بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها برای بررسی نظرات دبیران، پرسش نامه محقق ساخته بود که بر اساس مقیاس لیکرت تنظیم شد و جهت بررسی مهارت های زندگی بر اساس سیره نبوی (ص)، مصادیق مهارت های زندگی شناسایی گردید. برای طبقه بندی داده ها از آمار توصیفی استفاده شد. فرضیه های پژوهش به وسیله آمار استنباطی و با بهره گیری از آزمون تحلیل واریانس یک سویه و آزمون تعقیبی شفه مورد آزمون قرار گرفت، سپس بر اساس سؤالات تحقیق بررسی های لازم نیز انجام گرفت که درمجموع نتایج زیر حاصل شد:  میزان مهارت های زندگی با توجه به سیره نبوی(ص) در کتب تعلیمات اجتماعی، مجموعاً در حد متوسط و متوسط به پایین ارزیابی شد. تعداد و درصد مقوله های مهارت های زندگی در کتاب پایه پنجم دوره ابتدایی بیشتر از پایه های سوم و چهارم و در دوره راهنمایی سال اول بیشتر از سال دوم و سوم تشخیص داده شد. اکثر دبیران با تناسب بین محتوای کتب تعلیمات اجتماعی و زمان اختصاص یافته به آن موافق نبودند. اکثر دبیران پایه های اول و دوم راهنمایی معتقدند که در کتب دوره راهنمایی به آموزش مهارت های زندگی از منظر پیامبر اکرم(ص)، در حد متوسط پرداخته شده است، لیکن دبیران پایه سوم معتقدند که در کتاب اجتماعی  سال سوم به این موضوع در حد متوسط به پایین پرداخته شده است. در مجموع، دبیران هر سه پایه راهنمایی اذعان داشتند که در این کتاب ها از روش و سیره پیامبراکرم (ص) به صورت روشن ومشخص اسم برده نشده و به صراحت از آن سخن به میان نیامده است. مضافاً این که با توجه به سوال های باز پرسش نامه، اکثر دبیران استفاده از سبک و سیره پیامبراکرم (ص) در کتب درسی تعلیمات اجتماعی را پیشنهاد نموده اند.
۳۱.

سنتز یک الگوی برنامه درسی کارآفرینی در رشته علوم تربیتی مبتنی بر شبکه تارعنکبوتی اکر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره هفدهم پاییز ۱۴۰۰شماره ۳ 231 - 250

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی سنتز شبکه تار عنکبوتی اکر علوم تربیتی کارآفرینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۲۵۹
دست یابی به یک برنامه درسی مطلوب و حرکت در جهت نیل به دانشگاه های کارآفرین، یکی از راهکارهای اصلی برای حل معضل بیکاری، فقر و اقتصاد به کما رفته کشور است. یکی از کامل ترین الگوهای برنامه درسی، شبکه تارعنکبوتی اَکر است؛ که منطق را به عنوان عنصر اصلی و رسالت مرکزیِ برنامه درسی معرفی کرده است. هدف این مطالعه "سنتز یک الگوی برنامه درسی کارآفرینی در رشته علوم تربیتی مبتنی بر شبکه تار عنکبوتی اکر" است که به روش سنتز پژوهی انجام شده و 183 مقاله (75 مقاله فارسی و 108 مقاله انگلیسی)، به فرایند سنتز پژوهی وارد شده اند. پس از دستیابی به عناصر برنامه درسی کارآفرینی منطبق بر 10 عنصر مدل اَکر، روایی محتوایی عناصر به دست آمده بررسی و الگوی حاصل با روش دلفی اعتباربخشی شد و الگوی نهایی طراحی و تدوین گردید. یافته های مطالعه حاضر نشان داد، منطق برنامه درسی کارآفرینی، توسعه روحیه کارآفرینی در دانشگاه ها و جامعه است. ارتقای شایستگی های کارآفرینی در دانشجویان و تقویت قصد کارآفرینی در آن ها از مهم ترین اهداف برنامه درسی کارآفرینی است. محتوا بایستی رویکردی منعطف و مبتنی بر نیاز داشته باشد. اختصاص زمان و مکان مناسب، حمایت از ایده های کارآفرینانه، کار گروهی دانشجویی بر روی پروژه های واقعی کارآفرینی و استفاده از روش های مختلف ارزشیابی از دیگر ضروریات برنامه درسی کارآفرینی هستند. در چنین فرایندی، دانشجو نقشی فعال داشته و استاد تسهیل کننده یادگیری است.
۳۲.

اثربخشی ذهن آگاهی بر سازگاری روانی اجتماعی با بیماری، روابط خانوادگی و بهزیستی ذهنی زنان مبتلا به ام اس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویکردی نو در علوم تربیتی سال چهارم زمستان ۱۴۰۱شماره ۴ 14 - 24

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی سازگاری روانی اجتماعی با بیماری روابط خانوادگی بهزیستی ‏ذهنی ام اس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۲۴۷
پژوهش حاضر با هدف مطالعه تاثیر ذهن آگاهی بر سازگاری روانی اجتماعی با بیماری،روابط خانوادگی و بهزیستی ذهنی زنان مبتلا به ام اس صورت گرفت. در این تحقیق از طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون –پس آزمون و گروه گواه استفاده شد.جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان مبتلا به ام اس مراجعه کننده به انجمن ام اس تهران بود که از طریق فراخوان همکاری در این پژوهش از آنان دعوت به عمل آمده و از بین علاقمندان به وسیله نمونه گیری در دسترس 30 نفر زن مبتلا در دامنه سنی20 تا 50 سال انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند.برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه سازگاری روانی اجتماعی با بیماری،پرسشنامه سنجش عملکرد خانواده جهت بررسی روابط خانوادگی و پرسشنامه بهزیستی ذهنی استفاده شد.گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت مداخله ذهن آگاهی قرار گرفتنداین در حالی است که گروه گواه هیچ درمانی دریافت نکردند.بررسی آماری از طریق تحلیل کوواریانس انجام گرفت .نتایج تحلیل کوواریانس نشان دادکه این مداخله بر سه متغیر نامبرده در گروه آزمایش موثر بوده است
۳۳.

تحلیل محتوای کتاب های علوم دوره ابتدایی از نظر مقوله های سه گانه سواد تغذیه ای

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 69 - 90

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا علوم دوره ابتدایی سواد تغذیه ای مهارت نگرش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۳۳۶
یکی از ارکان سلامت جامعه، تأمین نیازهای جسمی و ذهنی از طریق تغذیه مطلوب است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه کتاب های درسی علوم ابتدایی نسبت به مقوله ها ی سواد تغذیه ای است. جامعه آماری پژوهش، کتابهای علوم تجربی دوره ابتدایی و 255 نفر از آموزگاران شهرستان کرمانشاه بودند. روش آماری این پژوهش، تحلیل توصیفی داده ها بود .به این منظور از روش تحلیل محتوای کریپندوروف و روش های آمار توصیفی استفاده شد. مقوله ها از نظر سه هدف دانشی، مهارتی و نگرشی مورد بررسی قرار گرفتند. ابزارتحلیل کتابها، سازه تحلیل محتوا و ابزار گردآوری داده ها برای بررسی نظرات معلمان، پرسشنامه محقق ساخته بود. نتایج تحلیل محتوا نشان داد میزان توجه به مقوله ها در متن کتابها 44%، سؤالات 1/22% وتصاویر9/33% است.میزان توجه به مقوله های دانشی درمتن، تصویرو سؤالات کتابها 2/82 % ، مقوله های مهارتی 6/16% و مقوله های نگرشی 2/1 % می باشد. در بررسی نظرات معلمان مشخص شد که مقوله-های دانشی و تصاویر در کتاب علوم دوم و سوم و مقوله های مهارتی و ارزشی در کتاب علوم پایه سوم بیشتر از سایر کتاب ها بوده است.
۳۴.

تحلیلی بر جایگاه عادت و عاملیت در پرورش انسان: ژرف اندیشی در آرای تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال هجدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۷۲ 91 - 116

کلیدواژه‌ها: عاملیت عادت تعلیم وتربیت مبادی میلی مبادی معرفتی مبادی ارادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۳۳۱
هدف پژوهش حاضر شناسایی جایگاه «عادت» و «عاملیت» در پرورش انسان است. روش پژوهش، «تحلیل مفهومی» است که ناظر بر فراهم آوردن تبیین روشن از معنای یک مفهوم به واسطه توضیح دقیق ارتباطات آن با سایر مفاهیم است. عادت حالتی است در وجود انسان که در اثر کنش های تکراری پدید می آید و به تدریج دشواری انجام آن کنش را آسان می کند. عاملیت نیز بر مفاهیمی نظیر آزادی عمل، مسئولیت پذیری و پاسخ گویی در بروز یک کنش استوار است و از مبادی میلی، معرفتی و ارادی در وجود انسان نشئت می گیرد. مهم ترین یافته های این پژوهش عبارت اند از: ضرورت پرورش عاملیت در فرایند تربیت و عقب راندن موقت آن؛ رفع مسئولیت متربی هنگام سلب عاملیت؛ نفی مطلق انگاری در پرورش عاملیت به دلیل امکان خطا در مبادی عمل؛ وابستگی خودکنترلی در عاملیت به بلوغ ایمانی و معرفت ارزشی عامل؛ ارزش مضاعف عادت های هوشیار به سبب شکل گیری در بستر عاملیت؛ ارزشمندی عادت های ناهوشیار هنگام ضعف عاملیت؛ نقش مؤثر عادت های ناهوشیار در تقویت مبادی عمل، محدودیت عادت های هوشیار در وابستگی به مبادی عمل؛ جلوگیری از زوال عادت ها از طریق ایجاد پیوند با محرک های ارزشی و عاطفی. نتیجه این پژوهش نشان داد که عادت های هوشیار، در بستر عاملیت شکل می گیرند و با آن معارض نیستند. این عادت ها در جایگاه غایت مطلوب، با پرورش عاملیت در تعارض اند و در مقام تسهیل کننده، مکمل رشد عاملیت هستند. همچنین در منظومه تربیتی، پرورش «عاملیت» و «عادت های هوشیار» در جایگاه «اهداف واسطی» و پرورش «عادت های ناهوشیار» در جایگاه «اهداف ابزاری» قرار دارند.
۳۵.

بررسی ظرف ذهنی دانش آموزان اول متوسطه در سمفونی تدریس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال پنجم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 17 - 33

کلیدواژه‌ها: یادگیرنده یاددهنده سمفونی تدریس و یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۲۹۲
هدف: هدف اصلی این پژوهش واکاوی تجربه زیست شده یادگیرندگان اول متوسطه از یاددهندگان در تجربه تدریس است. روش: این پژوهش با طرح تحقیق آمیخته اکتشافی متوالی از نوع ابزارسازی و با رویکردی پدیدارشناسانه - توصیفی دارد. در بخش نخست داده های این پژوهش از طریق مصاحبه گروهی در میان چهار گروه 10 تا 12 نفر از پایه های مختلف دانش آموزان پسر مدرسه شهید هاشمی نژاد (تیزهوشان) شماره 1 شهرستان مشهد در سال تحصیلی 94-95 استخراج شد. نمونه گیری در این مرحله نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی بود. در بخش دوم پژوهش، جامعه پژوهش 443 نفر بود که براساس جدول گرجسی و مورگان حجم نمونه 201 نفر تعیین شد. ابزار پژوهش، مصاحبه عمیق در بخش نخست و در بخش دوم پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیل داده ها در مرحله نخست روش کلایزی و در بخش دوم، آزمون فریدمن بود. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که از منظر یادگیرندگان، مهارت های معلمان را به مقولاتی چون مهارت در تدریس (توضیح کافی و متنوع موضوع درسی، توجه به تکالیف درسی و متناسب، داشتن طرح درس و استفاده از تجهیزات و امکانات موجود جهت تدریس بهتر)؛ مهارت در مدیریت کلاس (استفاده مناسب از زمان و مسؤولیت پذیری معلم)؛ مهارت دانشی (دانش تخصصی رشته تدریس) و صلاحیت های منش شامل مقوله اخلاقی (خوش اخلاقی و صداقت، شوخ طبعی، انصاف و عدم تبعیض میان دانش آموزان) و مقوله تعاملی (نحوه تعامل و احترام به دانش آموز) تقسیم بندی نمودند. همچنین از منظر دانش آموزان صلاحیت های اخلاق و منش بر سایر مهارت ها ترجیح دارد و معلمانی را که در رفتار خود به دانش آموزان احترام گذاشته و به آوا و صدای آنان در این سمفونی گوش فرا دهند، مورد توجه قرار می دهند.
۳۶.

بررسی پژوهش های انجام شده مرتبط با سند تحول بنیادین آموزش وپرورش ایران: یک مطالعه فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۹ 5 - 47

کلیدواژه‌ها: سند تحول بنیادین آموزش وپرورش فراترکیب نقد اجرایی نقد محتوایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۱۸۳
هدف از پژوهش حاضر، بررسی پژوهش های کیفی مرتبط با سند تحول بنیادین آموزش وپرورش است که طی سال های 1389 تا 1399 انجام شده اند تا از این رهگذر، علاوه بر توصیف وضعیت پراکندگی موضوعی این تحقیق ها، درباره امکانات سیاستی و اجرایی حاصل از یافته های پژوهش ها کسب اطلاع شود. بدین منظور، از روش فراترکیب هفت مرحله ای سندلوسکی و باروسو (2007) استفاده کرده ایم که در آن، ازمیان جامعه ای با 2283 منبع، پس از طی کردن مراحل غربالگری، 35 پژوهش را انتخاب و طی فرایند تحلیل مضمون، نقدهای وارد بر فرایند اجرا و نیز محتوای سند درکنار پیشنهادها و راهکارهای اصلاح آن ها را درقالب دوازده مضمون فراگیر شناسایی کرده ایم. یافته های حاصل از این فراترکیب نشان می دهد ازجمله مهم ترین نقدهای وارد بر فرایند اجرای سند، موارد ذیل را می توان برشمرد: وجودنداشتن اجماع نظری و صراحت عملی میان نهادها و بازیگران، شتاب زدگی و بی برنامگی، صورت نگرفتن تفهیم و مشارکت درمیان ذی نفعان، و ضعف در فرایند ارزیابی. شاخص ترین نقدهای وارد بر محتوای سند نیز عبارت اند از: ابهام داشتن و شفاف نبودن مفاهیم، التقاط روش شناختی، ضعف و تعارضات نظری در مفاهیم و مبانی، و کم توجهی به تنوع فردی و فرهنگی. براساس یافته های پژوهش، پیشنهادهایی را برای اصلاح وضع موجود در دو بخش اجرایی و محتوایی می توان مطرح کرد که مهم ترین آن ها عبارت اند از: تنظیم نقشه راه؛ جلب مشارکت همگانی و فراقُوه ای با زمینه سازی قانونی، علمی، نهادی و نگرشی درراستای حکمرانی اجتماعی؛ اصلاح فرایندهای نظام مدیریت منابع انسانی در آموزش وپرورش؛ اصلاح کلیت متن سند؛ روش شناسی تدوین و مفاهیم و مبانی نظری آن. در بررسی توصیفی وضعیت پراکندگی موضوعی پژوهش ها، یافته های پژوهش نشان می دهد بیش از نیمی از مطالعات صورت گرفته به نوعی با زیرنظام های مطرح در سند تحول ، مرتبط بوده اند و در نیم دیگر، با رویکردهای درون متنی یا برون متنی، مفاهیم متعددی در سند مطالعه شده و تنها در تعدادی محدود از تحقیقات، بررسی و نقد اجرای سند صورت گرفته است.
۳۷.

تحلیل کیفی چگونگی کنش میان استاد راهنما و دانشجو در فرآیند پژوهش (انجام پایان نامه): مطالعه موردی دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 95 - 120

کلیدواژه‌ها: فرآیند یاددهی - یادگیری کنش میان استاد و دانشجو برنامه درسی پنهان کارشناسی ارشد پایان نامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۳۰۶
ادراک دانشجویان در خصوص فرآیند یاددهی-یادگیری و چگونگی کنش میان استاد و دانشجو، مسائل مختلفی از پیدا و پنهان فرهنگ دانشگاهی را روشن می کند. در این پژوهش به عوامل موثر بر چگونگی این کنش به ویژه در انتخاب استادراهنما از منظر دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تهران با رویکردی کیفی پرداخته شد. میدان تحقیق دانشگاه تهران بود و نمونه ها که به صورت هدفمند طبقه ای از دو دانشکده ی الف)مهندسی برق و کامپیوتر، ب)حقوق و علوم سیاسی انتخاب شدند، با 39دانشجوی کارشناسی ارشد به اشباع رسید؛ از این تعداد، 19نفر از اطلاع رسان ها، از دانشکده الف و 20نفر از آنان، از دانشکده ب بودند. ابزار پژوهش مصاحبه های نیمه ساختار یافته بود. برای روایی از بازبینی توسط همکاران و بررسی توسط مصاحبه شوندگان استفاده شد و داده های حاصل از مصاحبه ها با توجه به نظریه انتخاب گلاسر و با کدگذاری موضوعی تحلیل شد. نتایج نشان داد عوامل موثر بر انتخاب استاد راهنما، در هفت مقوله اصلی جای می گیرند: 1.تصوری که نسبت به پایان نامه و شرایط آموزشی دارند. 2.ادارکی که از طریق کانال های شناختی کسب می کنند. 3.تصوری که از توانایی ها و ویژگی های استاد راهنما دارند. 4.تصوری که نسبت به رشته تحصیلی خود دارند. 5.تصوری که نسبت به شرایط اقتصادی، فرهنگی، سیاسی کشور دارند. 6.ادراکی که تحت تاثیر رفتارهای اجتماعی دارند. 7.تصوری که نسبت به خودو آینده خود دارند. تحلیل پژوهشگران از این مقولات، وجود تفکر سیستمی، میان دانشجویان در انتخاب استاد راهنما است. برای ادراک دانشجویان از چگونگی کنش میان استاد و دانشجو ساختار ادراکی طراحی شد که مراحل مختلف این ساختار عبارتند از: 1.تعیین خواسته 2.تعیین مسیر 3.خود ارزیابی 4.انتخاب.
۳۸.

مطالعه دیدگاه های معلمان در خصوص وضعیت صلاحیت های حرفه ای معلمان ابتدایی در تهران

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴ 1 - 10

کلیدواژه‌ها: صلاحیت های حرفه ای معلم آموزش ابتدایی شهرتهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۷۹
این مطالعه به دنبال بررسی دیدگاه های دبیران در خصوص صلاحیت های حرفه ای معلمان ابتدایی در شهر تهران می باشد. شیوه اعمال شده، تحقیق توصیفی است. جمعیت آماری شامل معلمان زن همه مدارس ابتدایی دخترانه در شهر تهران در سال تحصیلی 2016-2015 می باشد، شیوه نمونه گیری تصادفی برای تعیین اندازه نمونه استفاده شده است. نمونه آماری شامل 226 نفر بوده است. برای جمع آوری داده های مورد نیاز، پرسشنامه هایی استفاده شده است . ابزار جمع آوری داده در این مطالعه پرسشنامه بوده است که شامل 35 گویه با مقیاس نوع لیکرت در 8 مولفه اصلی صلاحیت ارتباطی، شخصیتی، اخلاق حرفه ای، تدریس، رفتارهای اجتماعی، مدیریت کلاس وفناوری اطلاعات بوده است. روایی پرسشنامه توسط استادان راهنما ومشاور صورت گرفته است و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ ارزیابی و 95/0 بوده است. آمارهای توصیفی ( فراوانی، میانگین وانحراف معیار)، و آمارهای استنباطی ( آزمون t و آزمون فریدمن) به وسیله نرم افزار SPSS محاسبه شده است. نتایج نشان داده است که صلاحیت حرفه ای معلمان در شرایط خوبی بالاتر از حد متوسط می باشد.
۳۹.

واکاوی برنامه درسی اجرا شده دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران و ارائه راهکارها؛ یک پژوهش روایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 221 - 248

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی کارآفرینی روایت پژوهی آموزش کارآفرینی دانشکده کارآفرینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۳۸۱
تحقیق حاضر به بررسی چالش های موجود و راهکارهای برخاسته از تجارب زیسته در اجرای برنامه درسی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران پرداخته است. با توجه به پیچیدگی های موجود، از روش روایی برای واکاوی عمیق چالش ها و ارائه راهکارها استفاده شد. انتخاب فرد مناسب با استفاده از نمونه گیری هدف مند و در سه مرحله با تعریف ملاک های مناسب صورت گرفت. کارآفرین منتخب در عرصه های متفاوتی از جمله صنعت پتروشیمی، صنعت سینما و تجارت گوشت به فعالیت پرداخته و دغدغه آموزشی دارد. بررسی روایت ها نشان داد، هویت کارآفرینانه، خلاقیت کارآفرینانه، کاربردی بودن، روش تدریس و صلاحیت نظریه سازی در برنامه درسی کارافرینی از جمله چالش های موجود برنامه درسی کارآفرینی است؛ واکاوی روایت ها نشانگر این است که برای احیای برنامه درسی کارآفرینی می توان از بازتعریف نقش دانشکده کارآفرینی، در نظر داشتن نظریه کلان کارآفرینی، اتصال دانشجویان به فعالان اقتصادی، استفاده از رویکرد آموزشی شناخت موقعیتی به عنوان راهکارهایی برای رفع چالش ها استفاده نمود.
۴۰.

شناسایی ابعاد و مؤلفه های شایستگی دیجیتال معلمان: یک مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال ۱۹ بهار ۱۴۰۳ شماره ۷۲ 121 - 146

کلیدواژه‌ها: شایستگی شایستگی دیجیتال معلم مرور نظام مند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۲۵۹
مقاله حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفه های شایستگی دیجیتال معلمان شکل گرفت. داده ها بر اساس روش کیفی از نوع مرور سیستماتیک جمع آوری شد. انتخاب مقالات بر اساس واژگان کلیدی بر پایه نظر خبرگان و ساختار پریسما انجام و تعداد ۳۸ سند در قالب مقالات خارجی وارد تحلیل شد. منابع با استفاده از تحلیل مضمون و نرم افزار 2020 MAXQDA  تحلیل شد. روایی یافته ها بر اساس نظرات گروه پژوهشی حاصل شد، پایایی ابزار از طریق شاخص پایایی ارزیاب ها بررسی گردید که ضریب کاپا مقدار ۸۴/. را به دست داد. یافته ها نشان داد که شایستگی دیجیتال معلمان شامل ۷ بعد و ۲۷ مؤلفه بود. ابعاد شامل آموزش و یادگیری، توسعه حرفه ای و شغلی، راهبری و تعامل، تفکر دیجیتالی، ارتقای مهارت دیجیتالی یادگیرنده، ارزیابی و ویژگی های فردی بود. با توجه به نتایج، پیشنهاد می شود آموزش های حرفه ای مبتنی بر فناوری، تدریس تعاملی در محیط های مجازی و ترکیب شایستگی های دیجیتالی معلمان با مؤلفه های مستخرج مورد توجه جدی قرار گیرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان