کتاب صدر اسلام و زایش سرمایه داری به دلیل رویکرد تاریخی نویسنده در نسبت دادن خاستگاه سرمایه داری نه به غرب، بلکه به ساختارهای اقتصادی و تجاری جامعه عرب پیش و پس از اسلام، حائز اهمیت است. با این حال، داده های تاریخی، استدلال ها، مقدمات و نتایج ارائه شده در کتاب برای پشتیبانی از چنین فرضیه ای ناکافی و مبتنی بر ضعف دانش تاریخی نویسنده است. این مقاله با تمرکز بر مقوله تجارت، که از نظر نویسنده مهم ترین پیوند را با پیدایش سرمایه داری دارد، به نقد تحلیلی کتاب پرداخته و می کوشد میزان انطباق آن را با واقعیات تاریخی بررسی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که تحلیل نویسنده از پیوند میان تجارت عرب و زایش سرمایه داری، به دلیل بی توجهی به بافتار اجتماعی و فرهنگی جامعه عرب پیشااسلامی، سنت های اقتصادی و ارزش های اسلامی، و همچنین پیشینه تجارت جهانی در میان ملل دیگر همچون یونان و روم، از دقت و انسجام تاریخی کافی برخوردار نیست و به نتیجه گیری موفقی نینجامیده است.
