School Administration (مدیریت مدرسه)

School Administration (مدیریت مدرسه)

مدیریت مدرسه دوره هفتم زمستان 1398 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بازنمایی مفهوم «رهبری مدرسه» با روایت پژوهی تجارب کارورزی در مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایت پژوهی تجربه ی کارورزی مشارکت کنندگان مدارس رهبری مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۳ تعداد دانلود : ۴۸۲
پژوهش حاضر با رویکردی تفسیری و کیفی و با راهبرد روایت پژوهی انجام شد. هدف پژوهش تحلیل ابعاد مختلف رهبری مدرسه از طریق بازنمایی تجارب کارورزی مشارکت کنندگان در مدارس بود. به منظور جمع آوری داده ها از یک پروتکل مصاحبه ی واقعه گرا به شیوه نیمه ساختارمند استفاده شد. مشارکت کنندگان بالقوه این پژوهش مشارکت کنندگان و فارغ التحصیلان رشته های دبیری و علوم تربیتی از دانشگاه فرهنگیان کردستان و دانشگاه های دولتی، پیام نور و آزاد اسلامی واقع در شهر سنندج بودند که تجربه ی گذراندن حداقل یک ترم دوره ی کارورزی را در طول تحصیل خود داشتند نمونه گیری به صورت هدفمند و ملاکی انجام شد. پس از مصاحبه با 30 نفر داده ها به شکل استقرایی و بر اساس تحلیل مضمونی با استفاده از نرم افزار Nvivo10 دسته بندی و مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل ها نشان داد که تجربه کارورزی در مدارس علاوه بر توسعه ی مهارت های تدریس و مدیریت کلاس دیدگاهی نو درباره مدیریت و رهبری مدرسه را برای دانشجویان در پی داشت. همچنین مشارکت کنندگان به رشد مهارت های حرفه ای معلمی و ارتباطات انسانی دست پیدا کردند و ارتباط و همکاری مشارکت کنندگان با یکدیگر، با معلمان و مدیران در فعالیت های مدرسه ای و هم چنین انجام فعالیت های یادگیری، توسعه حرفه ای و تلاش برای توسعه مهارت های رهبری در مدارس از این جمله اند. توصیه می شود که با توجه به تأثیرگذاری کارورزی در مدارس برای آماده سازی رهبران آموزشی، برنامه ریزی دقیق تری ازلحاظ سرفصل های درسی از سوی وزارت آموزش وپرورش و دانشگاه ها انجام شود و جریان تصمیم گیری و هدایت این فرایند توسط افرادی که از قبل برای این کار آموزش لازم را دیده اند و متخصص و دارای رشته ی مرتبط هستند پیش برود. درنهایت مفهوم رهبری مدرسه حول هفت مضمون اصلی شامل مدیریت کلاس درس، خودبهسازی حرفه ای، تربیت معلم فکور، تربیت مدیر بینش مند، تحمل محرک های فشارزا، یادگیری رهبری مدرسه و تربیت معلم پژوهنده توسط کارورزان بازنمایی شد.
۲.

آگاهی و نگرش معلمان نسبت به مفاهیم و احکام سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سندتحول بنیادین آموزش و پرورش آگاهی نگرش معلم مدیر مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۶۸۰
   پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است که با رویکرد آمیخته با طرح اکتشافی انجام شد. مطالعه در بخش کیفی، توسط مصاحبه نیمه ساختار یافته با 100 نفر از خبرگان جامعه علمی و متخصصان آموزش و پرورش که از سوابق اجرایی برخوردار بودند، انجام شد و در بخش کمّی نیز، جامعه آماری شامل کلیه مدیران مدارس و معلمان استان کردستان به تعداد 24125 نفر بود که 1000 نفر از آنان جهت پاسخگویی به پرسشنامه های محقق ساخته، انتخاب شدند برای گردآوری داده های تحقیق در بخش کیفی از دو ابزار فیش و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد و در بخش کمی از دو پرسشنامه محقق ساخته " آگاهی سنجی " و " نگرش سنجی " که مبتنی بر معیارهای استخراج شده از مرحله کیفی و با مطالعه مبانی نظری سند و مصاحبه با خبرگان آموزش و پرورش در خصوص احصای مفاهیم کلیدی و احکام سند تحول می باشد استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی پژوهش از تحلیل محتوا و بخش کمی از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد که در کل میزان آگاهی معلمان استان کردستان نسبت به تمامی مفاهیم و احکام سند تحول بنیادین به طور میانگین، پایین است که نمره آگاهی آنان نسبت به مفاهیم کمی بیشتر از آگاهی آنان نسبت به احکام بوده است اما میزان نگرش معلمان نسبت به مفاهیم و احکام سند تحول مثبت است و در مقایسه با نمرات کسب شده از پرسشنامه سنجش آگاهی، نتایج حاصله در بخش نگرش نشان دهنده دیدگاه مطلوب اکثریت آنان نسبت به احکام و مفاهیم سند می باشد.
۳.

بررسی وضعیت نیروی انسانی و فضای آموزشی مراکز پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مراکز پیش دبستانی آموزش و پرورش فضای آموزشی مهد کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۹۰
   پژوهش حاضر به صورت کمی و از نوع توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری آن را کلیه  مربیان  و مراکز پیش دبستانی شهر اهواز در سال تحصیلی 98-97 تشکیل دادندکه به ترتیب 180 مربی و176 مرکز از طریق جدول کرجسی و مورگان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه و چک لیست محقق ساخته استفاده گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه و چک لیست براساس نظرات صاحب نظران تأیید گردید و پایایی ابزارها از طریق آلفای کرونباخ برای پرسشنامه نیروی انسانی 96/0 و چک لیست ارزیابی فضای فیزیکی مراکز 75/0 محاسبه گردید. نتایج پژوهش نشان داد که میزان مطلوبیت نیروی انسانی (مربیان مراکز پیش دبستانی) بیش از سطح متوسط بوده است. همچنین، بررسی فضای آموزشی مراکز پیش دبستانی نشان داد که بیشترین مطلوبیت فضا و تجهیزات آموزشی مربوط به مکان نگهداری وسایل کودکان، نور و هوای کافی، وسایل ایمنی، اطفای حریق و کمک های اولیه، طبقه ی همکف بودن کلاس ها، تجهیز مرکز به لوازم بهداشت عمومی و بهداشت فردی، میز و صندلی متناسب با سن کودکان و کمد یا قفسه ی نگهداری وسایل و پوشه های فعالیت آنها، وجود تابلوهای آموزشی، وسایل صوتی- تصویری، وسایل و لوازم مورد نیاز مفاهیم دینی، لوحه های تصویری و آموزشی بوده و کمترین مطلوبیت فضا و تجهیزات آموزشی مربوط به استاندارد بودن فضای ساختمان و.... بوده است.
۴.

مدل یابی روابط ساختاری عملکرد آموزشی معلمان بر اساس رفتار شهروند سازمانی و میانجی گری اشتیاق شغلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد آموزشی اشتیاق شغلی رفتار شهروند سازمانی معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۳۱۰
ﭘﮋوﻫﺶ حاضر ﺑﺎ ﻫﺪف تدوین مدل ﺳﺎﺧﺘﺎری عملکرد آموزشی معلمان بر اساس رفتار شهروند سازمانی و میانجی گری اشتیاق شغلی اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه جمع آوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، شامل معلمان استان کردستان در سال تحصیلی 98-1397 بود که مشتمل بر 11040نفر بود. ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭘﮋوﻫﺶ 358 نفر بود که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های عملکرد آموزشی زرانی، رفتار شهروندی سازمانی پادساکف و اشتیاق شغلی سالوانا و همکاران استفاده شد. با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و LISREL از تحلیل مدل معادلات ساختاری برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که رفتار شهروند سازمانی بر عملکرد آموزشی معلمان اثر مستقیم دارد؛ اشتیاق شغلی بر عملکرد آموزشی اثر مستقیم دارد. رفتار شهروند سازمانی اثر غیرمستقیم (از طریق اشتیاق شغلی) بر عملکرد آموزشی معلمان دارد. بنابراین، رفتار شهروند سازمانی و نقش میانجی گری اشتیاق شغلی معلمان نقش سازنده و موثری در افزایش کیفیت عملکرد آموزشی معلمان دارد. از این رو، توجه به ابعاد رفتار شهروند سازمانی و اشتیاق شغلی معلمان برای کیفیت عملکرد آموزشی آنان ضروری است. کیفیت کلید واژگان: عملکرد آموزشی، رفتارشهروند سازمانی، اشتیاق شغلی، معلمان.
۵.

نقش تعدیل کنندگی جو یادگیری در تأثیر کیفیت زندگی در مدرسه بر خودکارآمدی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی در مدرسه جو یادگیری خودکارآمدی دانش آموزان دوره ابتدایی دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۳۱۷
روش پژوهش برحسب هدف از نوع کاربردی و براساس شیوه اجرا، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل 22025 دانش آموز دوره ابتدایی دوم نواحی یک و دو آموزش و پرورش همدان در سالتحصیلی96-95 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی، نمونه ای به حجم 384 نفر(188 دختر و 196 پسر) با استفاده از جدول کرجسی و مورگان انتخاب شد. ابزار های گردآوری اطلاعات شامل سه پرسشنامه ی کیفیت زندگی درمدرسه، جو یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی بود. داده های جمع آوری شده بر اساس شاخص های آمار توصیفی وآزمون های استنباطی کولموگروف_اسمیرنوف، همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. یافته های پژوهش نشان داد بین متغیرهای کیفیت زندگی در مدرسه با خودکارآمدی، کیفیت زندگی در مدرسه با جویادگیری و خودکارآمدی با جو یادگیری همبستگی مثبت و معنادار در سطح (01/0≤ p) وجود دارد. همچنین یافته های حاصل از ضرایب تحلیل مسیر حاکی از آن است تاثیرکیفیت زندگی بر خودکارآمدی، جویادگیری بر خودکارآمدی و کیفیت زندگی برجویادگیری مثبت و مستقیم است. بعلاوه، کیفیت زندگی در مدرسه بر خودکارآمدی تاثیر غیر مستقیم نیزدارد و جو یادگیری در رابطه بین کیفیت زندگی و خودکارآمدی، نقش تعدیل کنندگی دارد. پیشنهاد شد، مدارس از طریق طراحی تجربیات آموزشی لذت بخش، بازخورد مناسب و حمایت گرانه، علاوه بر تأمین کیفیت زندگی در مدرسه، به تقویت باورهای دانش آموزان از توانایی خود و ایجاد جو یادگیری اثربخش به عنوان مهم ترین شاخص های اثربخشی مدارس بپردازند.
۶.

بررسی عملکرد اجرای طرح مدارس جامع محیط زیستی: مطالعه موردی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش و پرورش مدارس جامع محیط زیستی عملکرد تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۲۳۱
رویکرد پژوهش از نوع کمی و راهبرد مورد استفاده توصیفی پیمایشی است. اعضای جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران، معاونین، معلمان و کارشناسان مربوطه در سازمان آموزش و پرورش شهر تهران بودند. برای انجام نمونه گیری، از روشنمونه گیری تصادفی استفاده شد. ابزار گردآوری داده های مورد نیاز نیز پرسشنامه محقق ساخته بود. یافته های پژوهش نشان داد که مدارس جامع محیط زیستی در خصوص پنج مولفه اقدامات آموزشی و پرورشی، فضای سالم، زیبا و استاندارد، مصرف انرژی الکتریکی در تاسیسات روشنایی ساختمان و محوطه، مصرف انرژی الکتریکی در تاسیسات سرمایشی و گرمایشی ساختمان و محوطه و مصرف مواد اولیه و بازیافت عملکرد مناسبی داشته اند ولی در خصوص مولفه های مصرف آب در ساختمان و ناوگان حمل و نقل و جا به جایی عمکلرد مناسبی نداشته اند.
۷.

واکاوی پدیده بدبینی سازمانی معلمان یک پژوهش روش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بدبینی بدبینی سازمانی بدبینی سازمانی معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۲۹۹
بدبینی نوعی نگرش منفی نسبت به اطرافیان، وقایع، امور و فعالیت های پیرامون است که ناشی از عدم اعتماد و باور به راستی و درستی آن ها می شود. انسان ها همواره به تفسیر محیط اطراف خود می پردازند پس هر جا که انسان فعالیت داشته باشد احتمال وقوع پدیده بدبینی وجود دارد. معلمان نیز به عنوان یکی از عناصر اصلی فرایند یاددهی یادگیری که در نهاد تأثیر گذار آموزش و پرورش به ایفای نقش می پردازند از این قاعده مستثنی نمی باشند از این رو هدف اصلی این پژوهش شناسایی مؤلفه های بدبینی سازمانی معلمان ابتدایی شهر تهران است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش پدیدارنگاری صورت گرفته است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته از اطلاع رسان ها جمع آوری گردیدند. انتخاب اطلاع رسان های پژوهش به صورت هدفمند و با استفاده از راهبردهای نمونه گیری با حداکثر تنوع صورت پذیرفت. اطلاع رسان ها 14 نفر بودند که همگی آن ها حداقل از 5 سال سابقه تدریس در مقطع ابتدایی برخوردار بودند. تحلیل داده ها ی حاصل در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت پذیرفت. بر اساس یافته ها، مقوله های اساسی بدبینی سازمانی معلمان شامل 1) بدبینی نسبت همکاران 2) بدبینی نسبت به اولیا 3) بدبینی نسبت به دانش آموزان 4) بدبینی نسبت به مسائل آموزشی 5) بدبینی نسبت به طرح ها و برنامه ها و 6) بدبینی نسبت به رشد حرفه ای می شود.
۸.

بازاندیشی مطالعات مدیریت آموزشی در دو دهه اخیر: درس هایی برای آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت آموزشی تحلیل شبکه ارتباطات علمی علم سنجی تحلیل کتابشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۳۰۶
پژوهش حاضر در بخش اول از نوع تحلیل شبکه های اجتماعی و در بخش دوم از نوع تحلیل استنادی بود. از این رو جزو مطالعات ترکیبی به شمار می آید. جامعه آماری شامل 1349رکورد مستخرج از پایگاه داده های اسکوپوس بود که در این میان بیشترین مستندات، شامل 980 رکورد متعلق به مقالات با پژوهش های میدانی، 114رکورد متعلق به مقالات مروری، و 97 رکورد متعلق به کنفرانس ها بود. یافته های توصیفی پژوهش نشان داد که بر اساس محل انتشار با شاخص بیش ترین تعداد و پراستنادترین مقالات، کشور آمریکا در رتبه اول دنیا و پس از آن با شاخص بیش ترین انتشار مقالات به ترتیب کشورهای چین، کانادا و استرالیا قرار دارند. بر مبنای مرجع انتشار، پر استنادترین نشریات به ترتیب به فصلنامه مدیریت آموزشی، مجله مدیریت آموزشی و مجله تحقیقات آموزش رهبری که همگی متعلق به کشور آمریکا است، اختصاص دارد. در میان کلیدواژه های به کار رفته در پژوهش ها نیز مفهوم مدیریت آموزشی عمدتاً با مفاهیم رهبری، آموزش و مدیر به کار رفته است. همچنین یافته های تحلیلی نشان داد که مفهوم مدیریت آموزشی دارای طیف وسیعی از مفاهیم مرتبط بوده و گستردگی، کثرت و تنوع موجود در آن، قابل تأمل است. چنین گستردگی را می توان نشان از وسعت موضوعات قابل مطالعه این رشته و در برخی موارد ناشی از عدم تمرکز آن بر مفاهیم تخصصی ویژه ی آن قلمداد کرد.
۹.

ارائه الگوی سهمبری ذی نفعان در انتخاب مدیران مدارس خراسان بر مبنای استراتژی تئوری داده- بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی انتخاب و انتصاب ارتقاء مدیران آموزش و پرورش تئوری داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۴۸۵
هدف اصلی پژوهش ارائه الگوی سهم بری ذینفعان در انتخاب و انتصاب مدیران مدارس در آموزش و پرورش خراسان رضوی بود. این پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از تئوری داده بنیاد انجام شد. مشارکت کنندگان در این پژوهش از میان مدیران و متخصصان و نخبگان علمی دانشگاه وهمچنین صاحب نظران آموزش وپرورش خراسان انتخاب شدند؛ جمع آوری داده ها از روش نمونه گیری نظری و انجام 19 مصاحبه های ساختاریافته، رو در رو و عمیق بود. مقوله های بدست آمده از فرایند کد گذاری باز پژوهش، ارائه و سپس اجزای فرایند کدگذاری محوری شامل شرایط علی ، پدیدیه اصلی ، راهبرد ها ، زمینه ، شرایط مداخله گر و پیامد ها به تفکیک و بر اساس مقوله های زیر مجموعه خود طرح و در نهایت طبق کدگذاری انتخابی به هم پیوند داده شده اند و سیر داستان و یا روایت ارتقاء و انتصاب مدیران در آموزش پرورش ترسیم شد. پژوهشگر یک مقوله محوری را "سهمبری ذینفعان در انتخاب مدیر" انتخاب نمود و آن را در مرکز فرایند انتخاب و انتصاب مدیران آموزش و پرورش قرار داد و سپس دیگر مقوله ها که شامل شرایط علی، راهبردها، شرایط زمینه ای و مداخله گر و پیامد ها بود را به آن ربط داد. نتایج پژوهش نشان داد که پدیده اصلی فرایند مورد مطالعه"سهم بری ذینفعان در انتخاب مدیر" شامل دو مفهوم اصلی می شود، یکی "انتخابی بودن مدیر به جای انتصابی بودن" و "مشارکت ذی نفعان در فرایند انتخاب مدیر" است. اکثر مشارکت کنندگان این اصل را سرآغاز تغییر در آموزش و پرورش می دانند.
۱۰.

عوامل مؤثر بر توسعه ی حرفه ای مدیران آموزشگاهی در افق 1404(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه ی حرفه ای مدیران آموزشگاهی سند چشم انداز 1404 سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۳۹۴
رویکرد تحقیق، کیفی و روش نظریه برخاسته از داده ها مدنظر بوده است. جامعه آماری؛ صاحب نظران رشته ی مدیریت آموزشی است. برای تعیین نمونه های این پژوهش و تعیین گروه خبرگان از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. در این پژوهش با توجه به مبانی نظری و پیشینه تحقیق و نیز استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با تعداد 24 نفر از متخصصان و صاحب نظران رشته مدیریت آموزشی و مدیران میانی و عالی وزارت آموزش وپرورش که دارای مدرک تحصیلی دکتری و کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی بودند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. درنتیجه، شاخص های استخراج شده از تجزیه وتحلیل مصاحبه ها، با توجه به اصل کفایت نظری داده ها و اشباع نظری محقق، تأیید شد. با تجزیه وتحلیل محتوای مصاحبه ها و با سه مرحله؛ کدگذاری باز، کدگذاری محوری و گزینشی، عوامل مؤثر بر توسعه ی حرفه ای مدیران آموزشگاهی در افق سند چشم انداز 1404، در هشت مقوله اصلی؛ فناوری، دینی، فرهنگی، فردی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و سازمانی گنجانده شده است.
۱۱.

طراحی مدل اعتبارسنجی مدارس متوسطه نظری آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبارسنجی تضمین کیفیت مدارس متوسطه تحلیل محتوا فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۲۴۶
هدف پژوهش حاضر، طراحی مدل اعتبارسنجی به منظور تضمین کیفیت آموزش در مدارس متوسطه نظری بود. روش پژوهش، روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی-استنتاجی بود. برای دسترسی به داده های غنی پس از تحلیل اسناد (7 سند داخلی و 17 سند خارجی مرتبط با کلید واژه های منتخب)، از مصاحبه با صاحبنظران استفاده شد. مشارکت کنندگان در پژوهش بر اساس رویکردی هدفمند و با استفاده از روش موارد مطلوب، از بین خبرگان تعلیم و تربیت، متخصصین اعتبارسنجی و مسئولان اجرایی آموزش و پرورش برگزیده شدند. اشباع نظری به عنوان شاخص کفایت داده ها پس از مصاحبه عمیق با 35 نفر از مشارکت کنندگان، حاصل شد. برای گردآوری داده ها از تحلیل اسناد، مصاحبه عمیق و با رویکرد نیمه ساختاریافته بهره گرفته شد. برای اطمینان از صحت و استحکام داده ها ضمن انجام دقیق مصاحبه ها توسط پژوهشگر، فایل متنی مصاحبه ها تهیه و توسط مشارکت کنندگان، تایید شد. همچنین کدهای استخراج شده، مقوله بندی ها و نام گذاری آنها توسط مشارکت کنندگان و همتایان مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. نتایج نشان داد مدل اعتبارسنجی مدارس متوسطه نظری دارای 7 عامل (ساختار سازمانی، ساختارفیزیکی، عوامل فردی معلم (کادر اداری و آموزشی)، عوامل فردی دانش آموزی، عوامل سیاسی، عوامل فرهنگی و هسته فنی تدریس و یادگیری) می باشد و 60 ملاک و 266 نشانگر متناسب با ویژگی های مدارس متوسطه نظری برای عوامل هفتگانه فوق شناسایی شد و نهایتاً مدل پیشنهادی اعتبارسنجی مدارس متوسطه نظری معرفی گردید. واژگان کلیدی: اعتبارسنجی، تضمین کیفیت، مدارس متوسطه، تحلیل محتوا، فرهنگ
۱۲.

عوامل مؤثر بر توانمندسازی مدارس با تأکید بر نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانمندسازی مدارس نظام مراقبت اجتماعی مدارس دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۷ تعداد دانلود : ۲۶۰
رویکرد این پژوهش آمیخته (کیفی – کمی) است، در بخش کیفی از روش  پدیدار شناسی و در بخش کمی از روش توصیفی-پیمایشی بهره گرفته شد. نمونه آماری در بخش کیفی متخصصان و صاحب نظران حوزه علوم تربیتی، روانشناسی، جامعه شناسی و علوم اجتماعی بود. جامعه ی آماری پژوهش در بخش کمی شامل کلیه دانش آموزان دوره های تحصیلی (ابتدایی، متوسطه اول و دوم)، والدین و کارکنان مدارس شهر ساری و نکا بوده است. روش نمونه گیری در بخش کیفی هدفمند و در بخش کمی خوشه ای به صورت  چند مرحله ای است که تعداد 386 نفر به عنوان نمونه آماری جهت بررسی انتخاب شدند. برای تعیین حجم نمونه مورد نظر از فرمول کوکران استفاده شد. ابزار گردآوری داده های پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی پرسشنامه مورد تأیید متخصصان و اساتید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ در یک مطالعه مقدماتی بر روی 40 نفر94/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق تحلیل عاملی اکتشافی انجام شد. نتایج نشان داد که چهار عامل فرایندها (16 شاخص)، زیرساخت ها (12 شاخص)، عوامل داخلی (9 شاخص) و عوامل خارجی (9 شاخص) در توانمندسازی مدارس در حوزه نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان تأثیرگذار هستند.
۱۳.

از شکوه «شوکتی» تا افول «دولتی» درس آموزی از تجارب مدرسه داری شوکتیه بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شوکتیه تاریخ محلی بیرجند مدارس تاریخی مدیریت مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۳۷۲
دغدغه اصلی پژوهش پاسخ به دو پرسش بوده است. پرسش نخست، بر پایه ی کدام عوامل برپاسازی مدرسه «شوکتیه» قابل تبیین است؟ پرسش دوم، از ویژگی های «شوکتیه» برای به کرد نظام فعلی مدرسه داری چه می توان آموخت؟ به منظور پاسخ به پرسش های مذکور از رویکرد تاریخی-تحلیلی استفاده شده است. از این رو، ابتداء به اجمال به سیر تحولات تاریخ مدرسه داری در ایران و جایگاه مدرسه «شوکتیه» در تعامل با «نهضت مدرسه داری نوین» اشاره شده است. در ادامه به مقوم های سیاسی، فرهنگی (دینی) و جغرافیای سیاسی (ژئوپلیتیکی) به مثابه عوامل شکل گیری مدرسه «شوکتیه» اشاره و در نهایت با الهام از چارچوب تحلیلی «پارسونز» ویژگی های «شوکتیه» در سه سطح «نهادی»، «مدیریتی» و «فنی» طبقه بندی شده است. در سطح نهادی به خصوصیاتی از جمله داشتن کارکرد اجتماعی، الگوی توسعه تدریجی، پیوند مدرسه با اجتماع و برقراری تعامل بین سنت و تجدد اشاره شده است. در سطح اداری به ویژگی هایی همچون روش تامین کادر آموزشی، تجهیز منابع مالی پایدار و متنوع، مدرسه محوری و الگوی پذیرش همگانی و رایگان توجه شده است. در سطح فنی به مواردی از قبیل ماموریت و رسالت متفاوت مدرسه، جامعیت برنامه درسی و روش ارزشیابی دانش آموزان پرداخته شده است. مقاله با ارائه پیشنهادهایی برای بهبود عملکرد نظام مدیریت آموزش و پرورش به پایان رسیده است.
۱۴.

درک اعضای جامعه مدرسه از مفهوم معلّم فراخوانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی انسانگرایانه پدیدارنگاری خود پنداره مثبت معلم فراخوانی مدرسه خانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۵۳
در این پژوهش با رویکردی تفسیری و کیفی از راهبرد پدیدارنگاری استفاده شد. با بکارگیری روش نمونه گیری هدفمند و انجام مصاحبه  نیمه ساختاریافته با 25 نفر از اعضای جامعه مدرسه  تفاوت ها در درک و آگاهی آنها در رابطه با معلم فراخوانی احصاء گردید. نتایج پژوهش پنج دیدگاه متفاوت را در رابطه با مفهوم معلم فراخوانی نشان داد، که در طبقات توصیفی معلم فراخوانی به عنوان یک مربی انسان گرا، مربی تسهیل کننده یادگیری خودراهبر، مربی فراهم کننده محیط سازنده گرا ، مربی محیط شهروندپرور و مربی محیط خانوادگی دسته بندی شدند. مقاله با ترسیم جهت گیری های درونی و بیرونی فضای نتیجه، به معلمان راهکارهایی ارائه می دهد تا با بینشی وسیع تر و به صورت آگاهانه کلاس های درس را به شیوه فراخوانی سازمان دهی کنند.
۱۵.

مهارت های رهبری در مدارس دخترانه دوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهارت آموزی رهبری مدرسه مهارت ترسیم چشم انداز مهارت پرورش همراهان مهارت خودرهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۱۳
در پژوهش حاضر از روش کیفی با رویکرد پدیدارنگاری استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها بر پایه فن مثلث سازی: سند تحول بنیادین آموزش وپرورش، مشاهده مشارکتی و مصاحبه نیمه ساختاریافته (با 15 نفر از مدیران مدارس به روش گلوله برفی) بودند. داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی بررسی شدند. یافته های پژوهش در 21 مقوله ، 26 زیر مقوله و 5 مضمون با عناوین «مهارت ترسیم چشم انداز»، «مهارت ارتباط مؤثر»، «مهارت پرورش همراهان»، «مهارت هدایت و راهنمایی همراهان» و «مهارت خودرهبری» دسته بندی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد برای اثربخشی رهبری مدرسه، توجه به ویژگی های اعضای مدرسه یعنی معلمان، کارکنان و ویژگی های دانش آموزان (در این پژوهش دختران دوره متوسطه) بسیار اهمیت دارد. با توجه به اهمیت مهارت آموزی رهبران آموزشی، پیشنهاد می شود برنامه های توسعه حرفه ای، پرورش مدیران و رهبران مدارس طراحی و اجرا شود.
۱۶.

رابطه ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه با تمایل به کارآفرینی در مدیران مدرسه ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه تمایل به کارآفرینی چالش طلبی ریسک پذیری متعادل مدیران مدرسه ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۳۸۶
در دنیای درحال تحول امروز، کامیابی از آن جوامع و سازمان هایی است که بین منابع کمیاب، قابلیتهای مدیریتی و کارآفرینی منابع انسانی خود رابطه معنی داری برقرار کنند. به همین منظور تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه با تمایل به کارآفرینی در مدیران مدرسه ابتدایی انجام شد. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن کلیه مدیران مدرسه ابتدایی شهر اصفهان در سال 98-1397 به تعداد 180 نفر بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه پرسشنامه ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه "کردنائیج و همکاران" و پرسشنامه تمایل به کارآفرینی "لامپکین و دس" استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط استاد راهنما و چند نفر از صاحبنظران موضوعی و روایی صوری نیز توسط چند تن از افراد جامعه آماری تایید شد. همچنین پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ برای پرسشنامه ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه 857/0، پرسشنامه تمایل به کارآفرینی 802/0 محاسبه شد. نتایج نشان داد بین ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه با تمایل به کارآفرینی در مدیران مدرسه ابتدایی رابطه وجود دارد و همچنین رابطه ریسک پذیری متعادل، کانون کنترل درونی، نیاز به موفقیت، سلامت فکری، عملگرایی، تحمل ابهام، رویا پردازی و چالش طلبی با تمایل به کار آفرینی مثبت و معنادار بود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۳