جامعه پژوهی فرهنگی

جامعه پژوهی فرهنگی

جامعه پژوهی فرهنگی سال هفتم بهار 1395 شماره 1 (پیاپی 19) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی تصور شهروندان از شهر دزفول با تاکید بر عوامل نشانه ای و اجتماعی حاکم بر شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نماد نشانه نشانه شناسی شهری تصویرسازی شهری شهر دزفول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۶ تعداد دانلود : ۴۹۹
در سال های اخیر که شهرهای جهان در بازار پرزرق وبرق جهانی باهم رقابت می کنند مسئله تصویرسازی شهری اهمیت زیادی یافته است. هدف این تحقیق بررسی تصور شهروندان از شهر دزفول با تأکید بر عوامل نشانه ای و اجتماعی حاکم بر این شهر می باشد. روش تحقیق و گردآوری مطالب پیمایشی، توصیفی و تحلیلی و جامعه آماری موردبررسی، مردم شهر دزفول می باشند. برای این منظور از روش نمونه گیری تصادفی با حجم 384 نفر استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ساختار نمادین این شهر شدیداً تحت تأثیر سه گروه از نشانه های شهری تاریخی، مذهبی و دفاع مقدس می باشد. هر یک از نشانه های فوق گفتمان خاصی را نمایندگی می کنند. مدیریت شهری سعی در معرفی دزفول به عنوان شهری تاریخی، مقاوم و جنگ زده دارد؛ اما مردم این شهر را تاریخی و مذهبی تصور می کنند. در این رابطه دو گروه قابل شناسایی می باشند. گروه اول کسانی هستند که در متن شهر قرار داشته، دزفول را شهری تاریخی می دانند و از آن اصالت و هویت طلب می کنند. گروه دوم که اغلب در حاشیه ماندگان شهر هستند، دزفول را شهری مذهبی تصور می کنند. درواقع کسانی که احساس تعلق چندانی به تاریخ به عنوان پشتوانه هویتی گروه اول ندارند، برای اینکه پشتوانه هویتی مستقلی برای خود بسازند و دست به غیر سازی با آنان بزنند، مذهب را به عنوان پشتوانه هویتی خود در زندگی شهری برگزیده اند.
۲.

عوامل مرتبط با مدگرایی در بین جوانان شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوانان رسانه مصرف گرایی مقایسه اجتماعی مدگرایی منزلت جویی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۱۸۱۲ تعداد دانلود : ۱۷۲۸
در جوامع امروزی، مد نقش یک رسانه را دارد و در میان برخی از مردم به ویژه جوانان، به ابزاری برای انتقال پیام خود به جامعه تبدیل شده است. هدف این تحقیق، بررسی عوامل مرتبط با مدگرایی جوانان بوده است. روش پژوهش از نوع پیمایش و جامعه ی آماری این تحقیق جوانان شهر یزد بوده است. تعداد نمونه 358 نفر بوده که با استفاده از فرمول کوکران به دست آمد و نمونه با شیوه خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. تکینک گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته است که از نظر روایی و پایایی مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس یافته های این پژوهش، بین متغیرهای استفاده از رسانه های جمعی، منزلت جویی، مصرف گرایی، جهت گیری اخلاقی فراغت مدارانه، مقایسه اجتماعی، همنوایی اجتماعی و مدگرایی، رابطه ی معنادار وجود دارد. همچنین بین افراد مجرد و متأهل در مدگرایی تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که با توجه به ضریب تعیین تعدیل شده در معادله رگرسیون 26 درصد از واریانس متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل تبیین می شود. مصرف گرایی قوی ترین رابطه را با مدگرایی نشان داد.
۳.

بازنمایی مردانگی در شبکه محلی سیمای ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ بازنمایی مردانگی شبکه استانی ایلام سریال های محلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه بازنمایی رسانه ای
تعداد بازدید : ۱۶۵۶ تعداد دانلود : ۱۰۶۲
مردانگی امری برساختی و تاریخیاست که درفرهنگ های گوناگون، به شیوه های متفاوتی تجربه می شود. پژوهش حاضر به بررسی پرمخاطب ترین سریال های شبکه محلی مرکز ایلام در سال های اخیر پرداخته است.آنچه موجب عطف توجه به این موضوع شده، اهمیت آن در بافت به شدت در حال تغییر استان ایلام است. سؤال اصلی پژوهش این است که در شبکه محلی استان ایلام چه نوع تصویری از مردانارائه شده است. برای این منظور تلفیقی از چارچوب مفهومی ساختارنگر - به منظور بررسی بافت جامعه ایلام - وخردنگر-به منظور بررسی کنش بین افراد - استفاده شده است. روش تحقیق حاضر کیفی، ازنوع تحلیل محتوای کیفی است. برای کشف مفاهیم و مقولات آشکار و پنهان متن از تکنیک کدگذاری استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه هدفمند است؛ یعنی سه سریال پرمخاطب در سیمای ایلام. نتایج پژوهش نشان می دهد کهاین سریال هابا بازنمایی شکل خاصی از مردانگی به عنوان مردانگی هژمونیک، بر پذیرش، تأیید و تقویت آن کمک کرده است. همچنین مردانگی دیگری که جدا از بافت پدرسالارانه و سنتی قرار دارند به عنوان مردان نابهنجار و حاشیه ای از اجتماع محلی طرد می شوند.
۴.

تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی بر نگرش زنان نسبت به بدن در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت بدن نگرش زنان عوامل فرهنگی واجتماعی نگرش به بدن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۱۶۴۹ تعداد دانلود : ۹۸۸
در این پژوهش به بررسی عوامل فرهنگی و اقتصادی موثر بر نگرش زنان نسبت به مدیریت بدن می پردازیم هدف این پژوهش شناخت عوامل تاثیرگذار بر نگرش زنان است که با استعانت از نظریه های فوکو ،بوردیو ،بودریار ،الیاس ،ترنر ،موس ،داگلاس ،هبدایج ،فستینگر،فمنیست مورد بررسی قرار گرفته است. با طرح پرسش هایی همچون عوامل فرهنگی واجتماعی تا چه اندازه بر نگرش زنان نسبت به مدیریت بدن تاثیرگذار است ؟ آیا ویژگی های جمعیت شناختی (تحصیل ،پایگاه اقتصادی ،سن ،...) بر نگرش زنان نسبت به مدیریت بدن تاثیرگذار است ؟به تحلیل و تبیین موضوع پرداخته است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته 14 سوالی مبتنی بر طیف لیکرت است . نمونه مورد مطالعه 317نفر از بانوان تهرانی فعال در باشگاههای ورزشی بانوان منطقه 5 تهران هستند که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند.. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار اس پی اس اس استفاده شده است یافته ها نشان داد که تمام عوامل فرهنگی واجتماعی تاثیرگذار برنگرش زنان نسبت به مدیریت بدن در سطحی بالاتر از حد متوسط قراردارند. تفاوت معناداری در مورد تاثیرگذاری عوامل فرهنگی واجتماعی برنگرش زنان نسبت به مدیریت بدن بر اساس متغیرهای جمعیت شناختی سن، وضعیت تاهل، تحصیلات شخصی، تحصیلات مادر، وضعیت اشتغال، وضعیت اقتصادی، میزان درآمد و وضعیت مسکن وجوددارد.
۵.

رویکردی انسان شناختی به: گفتمان میراث طبیعی و گردشگری روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری روستایی میراث طبیعی انسان شناختی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی گردشگری و توریسم
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۱۰۹۹
گردشگری روستایی به عنوان یک سوژه فرهنگی , مقوله ی جدیدی است که حاصل گفتمان مدرنیته و دنیای متجدد امروزی است؛ اما مطالعه حیات اجتماعی طبیعت و روابط میان انسان و طبیعت بسیار قدیمی است و تاریخچه ای بیش از علم مردم شناسی دارد، آنگونه که در طی قرون متمادی، علوم مختلفی چون جغرافیای انسانی، بوم شناسی فرهنگی و قوم شناسی زیستی، از مطالعه روابط میان انسان و طبیعت نشو و نما یافته است. اگر بپذیریم یکی از مهمترین انگیزه های گردشگران روستایی استفاده از چشم اندازها و میراث طبیعی است, پرداختن به ابعاد نظری میراث طبیعی می تواند سیاستگذاران گردشگری را در تدوین برنامه ها کمک کند. زیرا همانگونه که ذکر شد گردشگری روستایی از عمر چندانی برخوردار نیست و کمتر به ابعاد نظری آن پرداخته شده است.
۶.

بررسی رابطه ی بین سرمایه ی اجتماعی و سلامت روان (مورد مطالعه: دبیران مقطع متوسّطه ی اوّل و دوم ناحیه ی یک شهراراک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت روان حمایت اجتماعی اراک مشارکت اجتماعی دبیر اعتماد اجتماعی سرمایه ی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی پزشکی و بهداشت
تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۵۱۲
این تحقیق با هدف بررسی رابطه ی سرمایه ی اجتماعی با سلامت روان دبیران مقطع متوسّطه ی اوّل ودوم ناحیه ی یک شهر اراک انجام شده است. روش مطالعه پیمایشی بوده،جامعه ی آماری 1745 نفراز دبیران مقطع متوسّطه ی اوّل ودوم ناحیه ی یک شهر اراک،روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای وحجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 320 نفر انتخاب شده است که این تعداد با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته و پرسشنامه ی سلامت روانی گلدبرگ و هیلر(GHQ) مورد پرسش وسنجش قرار گرفته اند. پس از بررسی اعتبار و پایایی پرسشنامه ی محقق ساخته، داده ها جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. یافته های تحقیق حاکی از آن بوده که رابطه ی بین دو بعد متغیّرسرمایه ی اجتماعی ومؤلفه های آن، اعتماد میان فردی،اعتماد مدنی، اعتماد اجتماعی،حمایت عاطفی،حمایت مالی،حمایت اطّلاعاتی وحمایت اجتماعی با متغیّر وابسته سلامت روان به لحاظ آماری معنی دار ،و نوع رابطه نیز، خطی، منفی و معکوس بوده است. همچنین، متغیّرهای مستقل حاضر در مدل رگرسیونی، شامل متغیّرهای اعتماد میان فردی،اعتماد مدنی، حمایت اطّلاعاتی، حمایت عاطفی وحمایت مالی توانسته اند 34% از تغییرات متغیّر وابسته را تبیین نمایند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۰