پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی
پژوهش در یادگیری آموزشگاهی سال دوم پاییز 1393 شماره 6 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
سالهاست که ارایه دروس به شیوه متداول ادامه دارد و هر دو گروه معلم و دانش آموزان از کم بازدهی و کسل کنندگی کلاس ها ناراضی اند. روش های آموزش فعال، از جمله روش پازل، می توانند نقش مؤثری در ارتقاء کیفیت یادگیری فراگیران داشته باشند. بر این اساس این مطالعه با هدف تأثیر روش تدریس پازل بر میزان یادگیری دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی انجام شد. روش این مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه ششم شهر کرمانشاه در سال تحصیلی93-92 بود. نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انجام گرفت و دو کلاس به عنوان نمونه تحقیق به تعداد 50 نفر انتخاب و دروس علوم تجربی، مطالعات اجتماعی، هدیه های آسمانی و بنویسیم با روش پازل به گروه آزمایش آموزش داده شد. برای تحلیل داده های آماری جهت تعیین تفاوت و محاسبه و مقایسه نمره های پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه آزمایش و گواه از آزمون مانکوا استفاده شد. نتایج نشان داد که اثربخشی آموزش روش تدریس پازل بر میزان یادگیری دانش آموزان پایه ششم ابتدایی معنادار است. به عبارت دیگر روش تدریس پازل بر میزان یادگیری دانش آموزان تأثیر گذاشته است.
واکاوی مؤلفه های تبیین کننده تمایل دانشجویان به استفاده از فنآوری یادگیری از طریق تلفن همراه در آموزش محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف کلی تحقیق حاضر واکاوی مؤلفه های تبیین کننده تمایل به به کارگیری فنآوری یادگیری از طریق تلفن همراه در آموزش محیط زیست توسط دانشجویان دانشگاه های شهر تهران می باشد. جامعه آماری این پژوهش که با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است، دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می باشد (142800 .(N=حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 400 نفر تعیین شد و پاسخ گویان به روش نمونه گیری خوشه ای طبقه ای تصادفی از دانشگاه های تهران، تربیت مدرس، شهید بهشتی، علم و صنعت، امیرکبیر و مطهری انتخاب شدند. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات، پرسش نامه بوده است. جهت تعیین پایایی ابزار تحقیق از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که این ضریب برای بخش های مختلف پرسش نامه بیشتر از 70/0 به دست آمد. روایی ظاهری و محتوایی ابزار گردآوری داده ها نیز با استفاده از نظرات اساتید محترم راهنما و مشاور تعیین شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پنج مؤلفه سودمندی ادراک شده، هنجار ذهنی، خودکارآمدی، نگرش و سهولت ادراک شده در مجموع 93/43 درصد از کل واریانس را تبیین کرده اند. نتایج همچنین حاکی از وجود رابطه مثبت و معنی دار بین متغیرهای خودکارآمدی در استفاده از تلفن همراه، سهولت ادراک شده، سودمندی ادراک شده، نگرش نسبت به استفاده از تلفن همراه در آموزش محیط زیست و هنجار ذهنی دانشجویان با تمایل به استفاده از تلفن همراه در آموزش مباحث محیط زیست می باشد.
مقایسه باورهای انگیزشی فرزندان در گونه های مختلف خانواده بر اساس مدل فرایند و محتوای خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، تبیین تفاوت باورهای انگیزشی دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی در گونه های مختلف خانواده بر اساس مدل فرایند و محتوای خانواده بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع پس رویدادی می باشد. به منظور این پژوهش از میان دانش آموزان پایه دوم و سوم مقطع متوسطه شهر شیراز که در سال تحصیلی 91-90 مشغول به تحصیل بودند، 308 (186 دختر، 122 پسر) دانش آموز به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. فرایند انتخاب گروه نمونه در این پژوهش بدین ترتیب بود که ابتدا از هر کدام از نواحی چهار گانه شهر شیراز، دو دبیرستان (یک دبیرستان دخترانه، یک دبیرستان پسرانه) به تصادف انتخاب و سپس از هر دبیرستان به تفکیک رشته یک کلاس انتخاب و کلیه دانش آموزان کلاس انتخاب شده مورد مطالعه قرارگرفتند.
پس از نمونه گیری و انتخاب نمونه مورد نظر، برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس های خودگزارشی فرایند، مقیاس های خودگزارشی محتوای خانواده (فرم فرزندان) و راهبردهای انگیزشی یادگیری که روایی و اعتبار آن ها تأیید شده است، استفاده گردید، داده ها به صورت کمی تعریف شد. با استفاده از نرم افزار SPSS به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی میانگین و انحراف معیار و روش آمار استنباطی آزمون تحلیل واریانس یک متغیره، آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره، آزمون تی و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد.
تحلیل ها نشان داد که از میان خرده مقیاس های باورهای انگیزشی، خودکارآمدی و ارزش گذاری درونی در گونه های مختلف خانواده دارای تفاوت معنادار است، که تفاوت در گونه های سالم با گونه های غیر سالم می باشد. در حالی که در اضطراب امتحان تفاوت معناداری در گونه های مختلف خانواده مشاهده نشد. همچنین تفاوت جنسیتی در هیچ یک از مؤلفه های باور انگیزشی معنادار نبود. و به روان شناسان مدرسه و مشاوران توصیه می شود که این موضوع را در مشاوره با دانش آموزان مورد توجه قرار دهند.
نقش سبک های شناختی، اهداف پیشرفت و خودکارآمدی ریاضی در پیشرفت ریاضی دانش آموزان دبیرستان های دولتی شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحقیق حاضر به بررسی نقش سبک های شناختی، اهداف پیشرفت و خودکارآمدی ریاضی در پیشرفت ریاضی دانش آموزان صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان پسر پایه اول دبیرستان های دولتی منطقه تبادکان تشکیل داد. از این جامعه تعداد 263 نفر آزمودنی با روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شدند سپس پرسش نامه سبک های شناختی وابسته به زمینه و ناوابسته به زمینه «آزمون گروهی اشکال نهفته»، پرسش نامه جهت گیری هدفی میدگلی و همکاران (1998) وپرسش نامه خودکار-آمدی ریاضی به آنان ارایه و داده ها جمع آورری گردید. ضریب پایایی آزمون گروهی اشکال نهفته آن به روش بازآزمایی 89/. به دست آمده است، اعتبار کلی پرسش نامه جهت گیری هدفی در اجرای نهایی نیز 87/؛ و اعتبار خرده آزمون های آن به ترتیب 87/. 84/. و 76/. به دست آمده است، روایی پرسش نامه خودکارآمدی ریاضی بر اساس آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تأییدی به دست آمده و تأیید شد. پایایی کلی پرسش نامه 91/. گزارش شد. داده ها با روش آماری همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل و رگرسیون چندگانه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میان سبک های شناختی، اهداف پیشرفت و خودکارآمدی ریاضی با پیشرفت ریاضی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و خودکارآمدی ریاضی پیشترین سهم را در پیش بینی پیشرفت ریاضی دارد. دانش آموزانی که سبک شناختی ناوابسته به زمینه دارند، میزان خودکارآمدی ریاضی بیشتری را گزارش کرده اند. همچنین دانش آموزان با سبک شناختی ناوابسته به زمینه نمره اهداف تبحری بیشتری دارند. و دانش آموزان با سبک شناختی وابسته به زمینه نمره اهداف اجتنابی بیشتری دارند. اهداف تبحری با خودکارآمدی ریاضی رابطه معنادار دارد. - بین میزان خودکارآمدی و نمره هدف رویکردی ارتباط معناداری در جهت مستقیم وجود دارد- بین میزان خودکارآمدی و نمره هدف اجتنابی ارتباط معناداری در جهت معکوس وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان می دهد که پیشرفت عملکرد تحصیلی ریاضی به تنهایی از طریق اهداف پیشرفت، سبک شناختی و میزان خودکارآمدی قابل پیش بینی است، ولی در تحلیل رگرسیون گام به گام مشخص گردید که سهم باورهای خودکارآمدی ریاضی پیش از اهداف پیشرفت وسبک شناختی است.
بررسی تأثیر مدل چرخه یادگیری مبتنی بر رویکرد اکتشافی در پیشرفت تحصیلی و نگرش به یادگیری درس علوم تجربی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام پژوهش حاضر، اثربخشی مدل چرخه یادگیری مبتنی بر رویکرد تدریس اکتشافی بر پیشرفت تحصیلی و نگرش به یادگیری درس علوم دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی می باشد. روش تحقیق از نوع شبه آزمایشی با گروه های نامعادل و از طرح دو گروهی با پیش آزمون- پس آزمون استفاده شد. 34 دانش آموز دختر در دو کلاس مختلف (19 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل) پایه چهارم ابتدایی در شهر کرمانشاه در این پژوهش مشارکت داشتند که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. گروه آزمایش از طریق مدل چرخه یادگیری مبتنی بر رویکرد تدریس اکتشافی و گروه کنترل از طریق روش تدریس سنتی (معمول) آموزش دیدند. مدت دوره آموزش هفت هفته بود. برای تعیین تأثیر روش چرخه یادگیری در مقایسه با روش سنتی از یک آزمون پیشرفت تحصیلی درس علوم شامل 20 سؤال به عنوان پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه کنترل و آزمایش و همچنین مقیاس21 سوألی نگرش به یادگیری درس علوم (اکپینر و همکاران، 2009) به منظور سنجش نگرش یه یادگیری علوم مورد استفاده قرار گرفت. جهت تحلیل داده های آماری از تحلیل کوواریانس یک متغیری (ANCOVA) استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که دانش آموزانی که از طریق مدل چرخه یادگیری مبتنی بر رویکرد تدریس اکتشافی آموزش دیده بودند پیشرفت تحصیلی بالاتری در مقایسه با دانش آموزان آموزش دیده با روش تدریس سنتی داشتند.همچنین یافته ها در این مطالعه نشان داد که دانش آموزانی که از طریق مدل چرخه یادگیری آموزش دیده بودند، نگرش مثبت تری به درس علوم داشتند.
تبیین دلالت های دیدگاه جان دیویی در خصوص هنر و زیبایی شناسی برای فرایند تدریس و یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش، تعیین دیدگاه زیبایی شناختی جان دیویی برای فرایند تدریس و یادگیری است. در پژوهش حاضر، ما دو سوال داشته ایم: 1) زیبایی شناسی از دید جان دیویی چیست و دارای چه مؤلفه هایی است؟ 2) رابطه این مؤلفه ها با فرایند تدریس و یادگیری چگونه است؟ برای پاسخ گویی به این سوالات تحقیق از منابع کتابخانه ای متعدد به صورت فیش برداری و از پایگاه های اطلاعاتی اینترنتی (نمایه ، پایگاه مقالات خارجی دانشگاه تربیت مدرس، پایگاه پایان نامه های دانشگاه های تربیت مدرس تهران- دانشگاه تهران- علامه طباطبایی- الزهرا، بانک اطلاعات نشریات کشور و مجلات ایران، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، نورمگز، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی) اطلاعات جمع آوری شده است و سپس با استفاده از روش مروری – اسنادی، به صورت مختصر دیدگاه دیویی در خصوص هنر، زیبایی، زیبایی شناسی و تدریس و یادگیری شرح داده شده است. بعد از انجام این کار، دلالت های دیدگاه هنری دیویی برای فرایند تدریس و یادگیری را استنباط و استخراج نمودیم. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که فرایند تدریس و یادگیری، تجربه ای زیبایی شناختی است و باید به صورت زیبایی شناختی ارایه گردد: از دید دیویی برای این که فرایند تدریس و یادگیری، زیبایی شناسی باشد، باید این موارد را به کار برد: استفاده از مبانی علمی در فرایند تدریس و یادگیری؛ تدریس واحد داشتن؛ پرهیز از تقابل ها در تدریس؛ اتصال یادگیری با امور روزمره و اجتماعی؛ استفاده از عوامل روان شناسی مثل تخیل و عاطفه در فرایند تدریس و یادگیری؛ نگاهی زیبایی شناختی داشتن به شغل معلمی؛ استفاده از بازی در این فرایند؛ ضرورت صداقت و نظم برقرار کردن به صورت هنرمندانه.
شناسایی عوامل مؤثر بر مدیریت توسعه علوم انسانی با رویکردی مبتنی بر نظریه داده بنیاد با نگاهی به آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر مدیریت توسعه علوم انسانی با رویکردی مبتنی بر نظریه داده بنیاد و آزمون این عوامل در وضعیت موجود آموزش عالی صورت گرفته است. بدین منظور با روش تحقیق توصیفی پیمایشی و رویکردی آمیخته، پژوهش در دو بخش کیفی و کمی به صورت متوالی انجام پذیرفت. در بخش کیفی 14 نفر از صاحب نظرترین افراد به کمک روش نمونه گیری هدفمند و در بخش کمی، تعداد 245 نفر به روش تصادفی ساده از بین اعضای هیئت علمی رشته های علوم انسانی دانشگاه های دولتی و پیام نور استان اصفهان (تعداد 670 نفر) گزینش شدند. روایی سوالات مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسش نامه محقق ساخته به روش محتوایی و هم زمان و پایایی به ترتیب با روش ضریب توافق (04/90) و آلفای کرونباخ (87/.) محاسبه گردید. یافته های کیفی مبتنی بر تحلیل داده ها به روش داده بنیاد و یافته های کمی حاصل تحلیل رگرسیون چندگانه و شاخص های توصیفی می باشد. نتایج کلی پژوهش حاکی از آن است که 9 عامل اصلی و 33 عامل فرعی به طور کلی بر مقوله محوری مطالعه حاضر مؤثر می باشد که در قالب شرایط عِلّی، زمینه ای و میانجی قابل تبیین می باشند.