مدیریت اطلاعات سلامت

مقدمه: سیستم اطلاعات داروخانه با پشتیبانی از یک رویکرد درمانی و مدیریت مراقبت دارویی یکی از ارکان ضروری نظام سلامت است، تا اطمینان حاصل شود که دارودرمانی با همان سطح ایمنی و کیفیت مانند دیگر درمان ها و خدمات، پشتیبانی و ارزیابی می شود. این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد سیستم اطلاعات داروخانه ی بیمارستان های آموزشی، خصوصی وتأمین اجتماعی شهراصفهان انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک مطالعه ی تحلیلی است که در بیمارستان های آموزشی، خصوصی و تأمین اجتماعی شهر اصفهان درسال 1390 شمسی انجام شد. جامعه ی پژوهش را سیستم اطلاعات داروخانه ی بیمارستان های مورد مطالعه تشکیل دادند. ابزار جمع آوری داده ها سیاهه وارسی (چک لیست) محقق ساخته، منطبق با راهنماهای انجمن جامعه ی داروسازان نظام سلامت آمریکا و استرالیا وآلمان بود که روایی آن با نظر استادان صاحب نظر سنجیده شد و به روش مشاهده و مصاحبه داده ها جمع آوری گردید. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار Spss نسخه ی 18 استفاده شد و براساس آزمون های ناپارامتریک Wilcoxon وMann–Whitney تحلیل انجام شد. یافته ها: نتایج مطالعه ی سیستم اطلاعات داروخانه ی 19 بیمارستان مورد مطالعه نشان داد که سیستم اطلاعات داروخانه ی 5 بیمارستان نیمه مکانیزه و 14 بیمارستان مکانیزه است. بیشترین میزان رعایت معیارهای درونداد انجمن داروسازان مربوط به بیمارستان های تأمین اجتماعی با میانگین 75/32 درصد و بیشترین میزان رعایت معیارهای پردازش انجمن داروسازان مربوط به بیمارستان های آموزشی با میانگین 15/26 درصد و بیشترین میزان رعایت معیارهای برونداد انجمن داروسازان نیز مربوط به بیمارستان های آموزشی با میانگین 95/43 درصد بود. و درحالی که بیمارستان های خصوصی کمترین میانگین نمره را در رعایت معیارهای درونداد، پردازش و برونداد به ترتیب به میزان 32/23، 78/17 و 25/24 درصد داشتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان اظهار داشت که معیارهای درونداد، پردازش و برونداد سیستم اطلاعات داروخانه در بیمارستان های مورد مطالعه چندان مورد توجه قرار نگرفته است. تشکیل یک تیم طراحی متشکل از مدیران عملیاتی، متخصصان حوزه ی رایانه، مدیران اطلاعات سلامت، داروسازان و تجویزگران می تواند توانمندی های سیستم اطلاعات داروخانه را مبتنی بر نیازهای متخصصین مراقبت سلامت و سایر کاربران ارتقاء دهد.

مقدمه: اگرچه پرستاران از جمله کاربران اصلی سیستم اطلاعات بیمارستانی به حساب می آیند، همچنان مواردی از مقاومت آنها در به کارگیری فن آوری اطلاعات دیده می شود. در این پژوهش، میزان رضایت پرستاران و انتظارات آنان از سیستم اطلاعات بیمارستانی در دو مرکز آموزشی درمانی فیروزگر و امام خمینی تهران مقایسه شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که به روش تحلیلی در سال 1390 انجام شد. جامعه ی پژوهش را پرستاران شاغل در دو مرکز آموزشی درمانی فیروزگر و امام خمینی تهران تشکیل داد که از بین آنها 267 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه گردآوری گردید که روایی پرسشنامه ها براساس روش اعتبار محتوا و پایایی آنها از طریق محاسبه ی ضریب همبستگی Cronbach Alpha تایید شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون فرضیه ی t-test تحلیل شدند. یافته ها: براساس یافته ها انتظارات اکثریت پرستاران در بیمارستان فیروزگر(6/92 درصد، 88n=) و در بیمارستان امام خمینی (2/89 درصد،74n=) برآورده نشده بود. همچنین یافته ها وجود ارتباط معنی دار بین برآورده شدن انتظارات پرستاران و برداشت ذهنی آنها از مفید بودن سیستم اطلاعات بیمارستانی (001/0P<)، بین برآورده شدن انتظارات پرستاران و رضایت آنها از سیستم (001/0P<) و بین برداشت ذهنی پرستاران از مفید بودن سیستم اطلاعات بیمارستانی و رضایت آنها از سیستم (001/0P<) را نشان داد. نتیجه گیری: از آنجا که انتظارات پرستاران در بسیاری از حوزه ها برآورده نشده بود، به نظر می رسد که فرایندهای پرستاری و نیازهای اطلاعاتی پرستاران باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند. همچنین مشارکت آنها در طراحی و توسعه ی سیستم های اطلاعات بیمارستانی ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: پرستاران در حرفه ی خود نیازمند کسب اطلاعات در سطح وسیعی می باشند، چرا که در بسیاری از مواقع تصمیم آنان برای بیمار نقش حیاتی دارد. وجود اطلاعات کافی و روزآمد می تواند تصمیم گیری را برای پرستاران آسان تر سازد. هدف مطالعه ی حاضر تعیین رفتار اطلاع یابی پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر یزد بود. بنابراین این مطالعه درصدد پاسخگویی به این مسأله بود که پرستاران اطلاعات مورد نیاز خود را از چه منابع یا کانال های اطلاعاتی بدست می آورند و چه موانعی آنها را از جستجوی مدارک و شواهد معتبر باز می دارد. روش بررسی: جامعه ی پژوهش در این مطالعه ی توصیفی- تحلیلی 320 پرستار شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر یزد در سال 1390 شمسی با حداقل یک سال سابقه ی کار بود که به وسیله ی نمونه گیری آسان انتخاب شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته که روایی و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 78/0 مورد تایید قرار گرفت، استفاده شد که در آن نوع منابع مورد استفاده جهت جستجوی اطلاعات، هدف از جستجوی اطلاعات، موانع و مشکلات بازیابی اطلاعات و نیازهای اطلاعاتی پرستاران مورد سوال قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 17، آمار توصیفی برای توصیف داده ها و از آزمون آماری Chi-squire جهت بررسی یکنواختی گویه ها استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشتر پرستاران دارای مدرک لیسانس و سابقه کاری 29/7±81/9 و اکثر آنها زن بودند. آگاهی از پیشرفت های جدید در حوزه ی پرستاری مهمترین نیاز اطلاعاتی بیشتر پرستاران بود. بیشترین منبع مورد استفاده ی آنها اینترنت (موتورهای جستجوی عمومی) و هدف اکثر آنها روزآمدن کردن اطلاعات بود. 8/74% از پرستاران کمبود وقت را مهمترین مانع برای جستجوی اطلاعات ذکر نمودند. نتیجه گیری: پرستاران به خوبی به اهمیت روزآمد بودن اطلاعات در شغل شان که با بیمار پیوند خورده است آگاهند. اما دستیابی به اطلاعات جدید و روزآمد در حوزه پرستاری نیازمند آموزش وکسب مهارت های خاصی است. با توجه به یافته های حاصل از پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که مسؤولین بیمارستان ها بازه ی زمانی مشخصی را برای فعالیت های آموزشی و پژوهشی پرستاران در نظر بگیرند.

مقدمه: اشتراک دانش به عنوان یکی از موضوعات جالب و چالش برانگیز علم مدیریت در هزاره ی جدید است. این مقاله با هدف عوامل فردی مؤثر بر اشتراک دانش میان اعضای هیأت علمی دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود. جامعه ی آماری شامل3430 نفر هیأت علمی شاغل در مراکز پژوهشی و 12428 نفر هیأت علمی شاغل در دانشگاه های علوم پزشکی کشور در سال 1391 بود که با توجه به نمونه گیری تصادفی طبقه ای با تخصیص متناسب حداقل حجم نمونه برابر 423 نفر به دست آمد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط اساتید مجرب تایید گردید، با توجه به اینکه ضریب Cronbach`s alpha بزرگتر از 6/0 بود، پایایی ابزار نیز مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 15 و آزمون ضریب همبستگی Pearson انجام شد. یافته ها: یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که حدود 49 درصد اساتید نسبت به اشتراک دانش دید مثبتی داشتند. حدود 53 درصد آنها نیز تمایل زیادی به اشتراک دانش با سایر اعضای هیأت علمی داشتند. 35 درصد اساتید با انگیزه های مختلف به اشتراک دانش با دیگر اساتید پرداختند. حدود 52 درصد نیز نقش اعتماد و تعهد را در به اشتراک گذاری دانش بسیار زیاد دانستند. نتیجه گیری: دستاوردهای این پژوهش مبنای تجربی مناسبی برای برنامه ریزی و اجرای ساز و کارهای اشتراک دانش را فراهم خواهد آورد.

مقدمه: امروزه افزایش تولید اطلاعات در حوزه ی بهداشت و درمان موجب به کارگیری فن آوری های نوین برای بهره برداری مناسب از اطلاعات در این حوزه شده است. در راستای پیوند سلامت با فن آوری اطلاعات در اکثر کشورهای صنعتی جهان به ویژه کشورهای اروپایی، کارت های هوشمند جایگاه ویژه ای در نظام سلامت پیدا کرده است. کارت هوشمند سلامت در راستای دسترسی آسان تر به اطلاعات افراد صادر و جایگزین دفترچه های بیمه می شود. هدف از این پژوهش شناسایی تأثیر کارت هوشمند سلامت در ارتقای کیفیت خدمات درمانی از دیدگاه خبرگان وکارشناسان بود. روش بررسی: این پژوهش کاربردی و نوع مطالعه توصیفی بود که در سال 1390 شمسی انجام گرفت. جامعه ی پژوهش شامل مدیر، معاونین، کارشناسان ارشد، رؤسای شعب و معاونین شعبات ممتاز اداره کل بیمه ی تأمین اجتماعی استان مازندران و تعدادی از پزشکان با حداقل 10 سال سابقه ی کار بود که از بین آن ها تعداد 30 نفر از خبرگان وکارشناسان به صورت نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مراجعه به اسناد و مدارک، مشاهده و به خصوص مصاحبه و پرسشنامه و گردآوری داده ها با استفاده از روش های مطالعه ی کتابخانه ای و مطالعات میدانی بود. روایی پرسشنامه ی طراحی شده به وسیله ی متخصصان مربوطه تایید و پایایی آن نیز با توجه به نرخ سازگاری پرسشنامه به میزان 07/0 تایید گردید. در نهایت داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه ی مقایسات زوجی با استفاده از آمار توصیفی و به کمک نرم افزار 11Expert Choice تحلیل گردید. یافته ها: نگرش کلی جامعه ی پژوهش که 60 درصد آنان را مردان و 40 درصد آنان را زنان تشکیل دادند، نسبت به تأثیرکارت هوشمند سلامت در ارتقای کیفیت خدمات درمانی مثبت بود. نتایج بدست آمده بیانگر برتری معیار کیفیت خدمات با وزن نهایی 277/0 در شرایط فعلی بود. پس از آن شاخص های رضایت مشتریان، شاخص آموزش، شاخص دانش سلامت و شاخص کارایی سازمان به ترتیب با ضرایب اهمیت 273/0، 257/0، 115/0 و 077/0 در اولویت دوم تا پنجم قرار گرفت. نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده جهت ارتقای کیفیت خدمات درمانی با کارت هوشمند سلامت، توجه به کیفیت خدمات و رضایت مشتریان حیاتی خواهد بود. همچنین باید گام هایی جهت استقرار زیرساخت های مورد نیاز، تدوین استانداردهای مناسب، بررسی رضایت مندی بیماران از کیفیت خدمات درمانی و نیز پژوهش مستمر در حوزه ی سیستم های بهداشتی و سلامت الکترونیکی توسط پژوهشگران صورت گیرد.

مقدمه: امروزه دگرگونی های شدیدی در ساختارهای دولتی به ویژه نظام های مراقبت سلامت ایجاد شده است. در این سازمان ها افزایش هزینه ها و انتظارات فزاینده ی مشتریان، توجه دولت ها را به مدیریت صحیح منابع معطوف ساخته است. بدون شک تصمیم گیری در راستای مدیریت صحیح منابع، خود نیازمند اطلاعاتی از جمله اطلاعات مالی است که این امر توسط نظام حسابداری صورت می پذیرد. در سیستم حسابداری دولتی دو شیوه ی نقدی و تعهدی مطرح است. در حسابداری نقدی، معایبی از قبیل عدم وجود اطلاعات مرتبط با چگونگی مدیریت دارایی ها و بدهی ها سبب شده که امروزه کشورهای زیادی به سمت حسابداری تعهدی حرکت کنند. لذا این پژوهش برآن است تا چالش های استقرار چنین سیستمی را مورد بررسی قرار دهد. روش بررسی: در پژوهش حاضر به بررسی نظام مند چالش های اجرایی حسابداری تعهدی در بخش دولتی در سال 1391 پرداخته شد. برای این منظور 28 مقاله با کلیدواژه هایaccrual accounting+challenges ،accrual accounting accrual accounting+challenges و حسابداری تعهدی، از پایگاه های اطلاعاتی داخلی شامل SID، magiranو سایت های بین المللی شامل Google scholar، science direct, ،Emerald و Health Business استخراج و از نظر محتوا مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: چالش های مربوط به استقرار سیستم حسابداری تعهدی در بخش دولتی در 6 طبقه ی مدیریت و رهبری (توجیه و حمایت مدیریت ارشد از اجرا)، پیروان (حضور ممیزین حسابداری و تیم های مشاوره ی تخصصی در سطوح اجرایی سیستم)، محیط (سیستم نظارتی)، ساختار (ساختار تشکیلاتی متناسب با تحول و وجود یک سیستم مناسب ارزیابی عملکرد در کار)، نیروی انسانی (تخصص و خبرگی نیروی انسانی، انگیزه و رضایت افراد) و فرآیندها و استانداردهای کاری (تدوین استراتژی و طرح اجرایی، بازخورد از نحوه ی اجرا و وجود یک چارچوب نظری مختص بخش دولتی) دسته بندی شدند. نتیجه گیری: مدیریت و رهبری، پیروان و عوامل محیطی سه عامل پیشبرنده در استقرار حسابداری تعهدی در بخش دولتی هستند که از طریق اعمال دانش و فن آوری لازم بین عوامل سطح دوم یعنی ساختاری، نیروی انسانی و فرایند، هماهنگی لازم را به وجود می آورند و منجر به اجرای حسابداری تعهدی در بخش دولتی می گردند. لذا پیشنهاد می شود با توجه به این موارد، نقشه ی راهی برای تحول در نظام مالی تنظیم و براساس آن مدیریت تغییر صورت پذیرد.

دسترسی به خدمات سلامت از حقوق اساسی افراد در جوامع محسوب می شود. پوشش همگانی بیمه ی سلامت با کاهش موانع مالی یکی از مهمترین راهکارها جهت دسترسی به خدمات سلامت است. دستیابی به پوشش همگانی فرآیند ساده ای نیست، در بسیاری از کشورها که هم اکنون به پوشش همگانی دست یافته اند، اغلب اجرای آن چند دهه طول کشیده است. مطالعه ی سیر تاریخی بیمه ی درمان کشورهای مختلف می تواند در بومی سازی بعضی از موقعیت ها با توجه به شرایط بومی، فرهنگی و اسلامی کشور کمک نماید و از بسیاری از دوباره کاری ها و خطاهای غیر عمد جلوگیری نماید و در تسریع اجرای این روند در کشور اثربخش باشد. مقاله ی حاضر با استفاده از مرور متون، تجربه ی کشورها در توسعه ی پوشش همگانی از طریق بیمه ی اجتماعی سلامت در 5 کشور را مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد. منابع جمع آوری اطلاعات با بهره گیری از پایگاه های اطلاعاتی اینترنتی شامل 28 مطالعه به زبان انگلیسی بود که از سال های 1999تا2011 میلادی انجام گرفته بودند. واژه های کلیدی که در جستجوی مقالات استفاده شدSocial health insurance، Social securityو Universal coverage بودند. یافته ها نشان داد که همه ی کشورهای مورد بررسی در زمینه ی پوشش همگانی رویکرد فزاینده ای را دنبال کردند و توسعه ی نظام در بعضی از آنها نسبت به بقیه، مدت زمان بیشتری طول کشیده است. بیشترین دوره ی انتقال به کشور آلمان با 127 سال و کمترین آن به کشور کره جنوبی با 26 سال اختصاص داشت. در تمام کشورهای مورد بررسی حرکت برای پوشش کامل بیمه ی اجتماعی سلامت فرایندی رو به رشد با گسترش نظام مند پوشش جمعیت در دوره ی انتقال داشت. اما مقدمات سازمان یافته ی ارائه شده برای رسیدن به این گسترش متفاوت بود. عضویت در صندوق های بیماری در بعضی از کشورها افزایش ثابتی داشت و در آغاز به صورت اختیاری بود، اما در کشورهای دیگر گسترش عضویت به وسیله ی سازمان مرکزی بیمه ی درمانی با هدایت دولت انجام می گرفت.

مقدمه: یکی از چالش های نظام سلامت، توسعه ی پرونده ی الکترونیک سلامت و کاربرد اصطلاحات بین المللی به منظور تعمیم معنایی است. بر این اساس، لازم است مراقبت های پرستاری به شیوه ای استاندارد و بر پایه ی یکی از سیستم های طبقه بندی موجود، در پرونده ی الکترونیک سلامت ثبت شود. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی میزان انطباق و قابلیت استفاده از سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعه ی پژوهش، تعداد 503 گزارش مراقبت های پرستاری ثبت شده در پرونده های نوزادان بستری در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان در 3 ماهه ی نخست سال 1390 و نیز 48 مورد مشاهده ی مراقبت های پرستاری به عمل آمده توسط پرستاران بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه و سیاهه وارسی (چک لیست) مشاهده ای بود که روایی آن از طریق روایی محتوا و پایایی آن از طریق محاسبه ی ضریب توافق میان مشاهده گرها بررسی شد. مستندات پرستاران از طریق تحلیل محتوای آشکار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و عبارات به دست آمده با تشخیص ها و مداخلات سیستم کدگذاری و طبقه بندی مراقبت های بالینی انطباق داده شد و روایی این انطباق با استفاده از دلفی تایید گردید. یافته ها: بیشترین اجزای مراقبت در بخش مراقبت ویژه ی نوزادان، مربوط به جزء مراقبت تنفسی و دارودرمانی (5/16 درصد) بود. بیشترین فراوانی تشخیص های پرستاری، تشخیص های مربوط به وضعیت تنفسی نوزاد مثل وابستگی به دستگاه تهویه ی مکانیکی (1/21 درصد) و بیشترین مداخلات پرستاری، مربوط به مداخلاتی که با دستور پزشک انجام می شود، مثل خون گیری و دارو دادن (9/23 درصد) بود. در مرحله ی بعد، مراقبت های پرستاری انجام شده در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان مشخص و با سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی انطباق داده شد. میزان انطباق پایین (361/1 درصد) نشان دهنده ی عدم ثبت استاندارد مراقبت ها و در نتیجه نیاز به یک سیستم کدگذاری و طبقه بندی برای ثبت استاندارد مراقبت ها بود. نتیجه گیری: با عنایت به عدم آشنایی کامل پرستاران با فرآیند پرستاری و عدم بکارگیری آن در روند مستندسازی مراقبت ها، استفاده از سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی به عنوان چارچوبی برای ثبت گزارش های پرستاری در پرونده ی الکترونیک سلامت پیشنهاد می گردد.

مقدمه: پرونده ی الکترونیک سلامت شامل طیف گسترده ای از سیستم های اطلاعات است که تمامی اطلاعات مربوط به طرح مراقبت پرستاری، تجویز دارو، ارزیابی فیزیکی و ایمن سازی را براساس استانداردهای شناخته شده ممکن می سازد و با توجه به پیچیدگی پرونده ی الکترونیک سلامت (Electronic Health Record) قابلیت استفاده از این سیستم توسط کاربران آن امری حیاتی است. بنابراین پژوهشی با هدف تعیین فاکتورهای مورد انتظار پزشکان از پیاده سازی پروژه ی پرونده ی الکترونیک سلامت در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در سال 1391صورت گرفت. روش بررسی: این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بود که در سال 1391 در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان انجام شد. جامعه ی آماری شامل پزشکان عضو هیأت علمی و دستیاران تخصصی مشتمل بر 129 نفر بودند. پرسشنامه ای برگرفته از پایان نامه ی دکترای Morton در دانشگاه Drexel به عنوان ابزار پژوهش انتخاب گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصین و صاحب نظران در این زمینه و پایایی آن از طریق test-retest به میزان 78 درصد سنجیده شد. داده های گردآوری شده از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 19 و بوسیله ی روش های آمار توصیفی (جداول توزیع و درصد فراوانی، شاخص های آماری میانگین و انحراف معیار) و آزمون های آماری ANOVA و T-TEST یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بیشترین امتیاز کسب شده مربوط به فاکتور پشتیبانی مدیریت با میانگین 65/3 و کمترین امتیاز کسب شده مربوط به فاکتور آموزش مناسب و کافی با میانگین17/3 بود. در ارتباط با موانع اجرای پیاده سازی پرونده ی الکترونیک سلامت بیشترین درصد کسب شده مربوط به هزینه های اقتصادی با 84 درصد و کمترین امتیاز کسب شده مربوط به مقاومت پرسنل در برابر تکنولوژی جدید با 50 درصد بود و از دیدگاه پزشکان مهمترین مزایای پرونده ی الکترونیک سلامت افزایش کنترل بر فعالیت های کاری 9/82 درصد ارزیابی شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج کسب شده در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، پزشکان عضو هیأت علمی و دستیاران با پیاده سازی پرونده ی الکترونیک سلامت در این دانشگاه موافق بودند و با توجه به نظرات ارائه شده توانایی و آمادگی لازم جهت پیاده سازی پرونده ی الکترونیک سلامت وجود داشت.

مقدمه: با توجه به افزایش وقوع صدمات سوختگی، ارائه برنامه های پیشگیری از اهمیت بالایی برخوردار گردیده است. اجرای این گونه برنامه ها مستلزم ارائه ی آمار و اطلاعات درست است که این امر از طریق کدگذاری با کیفیت و صحیح امکان پذیر می شود. در این پژوهش کیفیت کدگذاری حوادث سوختگی پرونده ی بیماران فوتی و غیرفوتی در مرکز آموزشی درمانی سینا تبریز مورد مقایسه قرار گرفت. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مقایسه ای و به صورت مقطعی بود. جامعه ی پژوهش شامل1500 پرونده از بیماران سوخته ی بستری شده در مرکز آموزشی درمانی سینا تبریز در سال 90-1389 بود. با توجه به عدم وجود اطلاعات مورد نیاز جهت تعیین حجم نمونه، مطالعه ی میدانی به منظور تعیین ویژگی های جامعه با توجه به آمار بیماران سوخته فوتی و غیرفوتی در یک سال اخیر انجام شد. براساس میانگین و انحراف معیار به دست آمده از مطالعه ی میدانی، حجم نمونه برآورد گردید، این میزان مشتمل بر 150 پرونده بود که به نسبت مساوی و با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک از دو گروه فوتی و غیرفوتی انتخاب شد. داده ها با استفاده از فرم استخراج داده که اعتبار محتوای آن توسط اساتید صاحب نظر تایید شده بود، جمع آوری گردید و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 16 و روش های آمار توصیفی و آزمون های تحلیلی شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و آزمون مان ویتنی تحلیل شد. یافته ها: صحت و کامل بودن کدها در گروه فوتی به ترتیب 8/41 و 4/61 درصد و در گروه غیر فوتی 3/47 و 2/71 درصد بود. در هیچ یک از دو گروه کاراکتر پنجم کدگذاری نشده بود. ویژگی به موقع بودن به طور میانگین 50 روز بود که با استاندارد سازمان جهانی بهداشت که 2 روز است، فاصله زیادی داشت. نتیجه گیری: برای افزایش کیفیت کدگذاری در گروه فوتی باید کدگذاری سایر تشخیص ها و فعالیت حین حادثه مورد توجه کدگذاران قرار گیرد. ویژگی به موقع بودن کدگذاری نیز مشکل داشت که لازم است در این زمینه با اتخاذ رویه های تشویقی یا تنبیهی و یا ابلاغ آیین نامه های داخلی از سوی مراجع مربوط از جمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کدگذاران را به انجام به موقع کدگذاری و ورود آن به سیستم اطلاعات بیمارستان ترغیب نمود.

مقدمه: امروزه با شیوع بیماری دیابت پیش بینی تعداد قرص مصرفی Glibenclamid و Metformin روزانه برای بیماران به پزشکان در جهت تشخیص تعداد قرص مصرفی بیمار و همچنین مهار عوارض شدید و خطرناک مصرف بیش از حد دارو کمک می نماید، زیرا میزان نیاز بیماران دیابتی به دارو دارای اهمیت بسیار می باشد. از این رو در پژوهش حاضر به منظور پیش بینی تعداد قرص مصرفی روزانه ی بیماران دیابتی، از تکنیک های داده کاوی استفاده شد. در پایان الگوریتمی که نتیجه ی بهتری در فرآیند ارزیابی بدست می دهد، با توجه به مجموعه داده های تحت بررسی، انتخاب می شود. روش بررسی: مطالعه ی حاضر به روش توصیفی- مقطعی صورت گرفت. نمونه گیری به روش سرشماری بود و تمامی بیماران (2783 بیمار) را در فاصله ی زمانی فروردین 87 تا خرداد 91 در برگرفت. جامعه ی پژوهش متشکل از داده های مرکز تحقیقات دیابت یزد وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد بود و محتوای رکوردها مورد تایید مسؤولین مرکز دیابت قرار گرفت. در مرحله ی پیش پردازش داده ها، با نظر افراد خبره در مراکز تحقیقاتی رکوردهایی که مقادیر برخی فیلدهای آنها خالی بود، حذف شد و تعداد بیماران تحت بررسی به 740 مورد رسید. این یافته ها با مراجعه ی مستقیم پژوهشگر به مرکز تحقیقات دیابت یزد حاصل شده و روایی روش جمع آوری اطلاعات توسط استاد راهنما و متخصصین امر مورد تایید قرار گرفت. با سنجش صحت مجموعه داده های آزمون، میزان پایایی دو الگوریتم مورد استفاده نیز مقایسه شد. در این مطالعه جهت تحلیل داده ها و اجرای الگوریتم های داده کاوی از نرم افزار Clementine 12.0 استفاده شد. دو الگوریتم متفاوت از الگوریتم های استنتاج قانون به نام های C5.0 و CHAID روی داده ها اعمال گردید و سپس صحت مدل های تولید شده بدست آمد. در نهایت برای تایید صحت مدل های تولید شده از خوشه بندی استفاده گردید. یافته ها: مقادیر به دست آمده برای صحت مدل های ایجاد شده از اجرای الگوریتم های C5.0 و CHAID روی مجموعه داده های تحت بررسی 52/45 و 38/28 درصد بود. صحت بالای مدل C5.0 عملکرد بهتر این الگوریتم برای پیش بینی تعداد قرص مصرفی را نشان داد. از طرفی پایین بودن مقدار صحت این مدل نشان دهنده ی این بود که برخی مقادیر به طور صحیح در جای خود دسته بندی نشده اند. بنابراین مقایسه ی مقادیر واقعی و مقادیر پیش بینی شده برای تعداد قرص مصرفی در تولید مدل می تواند بیانگر علل کاهش صحت هر مدل باشد. علت کاهش صحت مدل به مقادیر پیش بینی شده ای وابسته بود که در مقایسه با مقادیر واقعی صحت و ضریب اطمینان پایینی دارند. خوشه بندی نتایج بدست آمده از اجرای الگوریتم C5.0 تعداد قرص مصرفی 3، 5، 6 و 7 با صحت مقدار پیش بینی شده ی به ترتیب 83/46، 36/36، 71/55 و 15 درصد را در یک خوشه قرار داد، زیرا نمونه داده هایی که دارای صحت پایینی در پیش بینی تعداد قرص مصرفی بود و یا تعداد نمونه داده ی کمی داشت، در یک خوشه قرار گرفتند. همچنین خوشه بندی نتایج اجرای الگوریتم CHAID نیز تعداد قرص مصرفی 5 با صحت مقدار پیش بینی شده ی 93/20 را در یک خوشه قرار داد. نتیجه گیری: این مقاله حاصل پروژه ی تحقیقاتی گروه داده کاوی دانشگاه خواجه نصیر بود که در نهایت در قالب فعالیت گروهی تکمیل و به صورت پژوهش حاضر درآمد. در مراکز تحقیقات دیابت وجود رویکرد سازمان دهی شده جهت پیش بینی تعداد قرص مصرفی بیمار به منظور کمک به پزشک برای افزایش صحت تشخیص و جلوگیری ازعوارض جانبی ناشی از تشخیص نادرست در تعداد قرص خوراکی ضروری است. با توجه به لزوم استفاده از فن آوری های رایانه ای، اینترنت و نرم افزارهای تحلیلی و به منظور مهار اثرات خطرناک بیماری، بهتر است اقدامات لازم جهت ابداع رویکردهای پیشنهادی با مشاوره ی متخصصان مربوط انجام شود.

مقدمه: دورا پزشکی، دستاورد تعامل بین عرصه ی بهداشت، درمان و فناوری اطلاعات است. در فناوری دورا پزشکی، دورا آسیب شناسی به عنوان یک پشتیبان علمی برای آسیب شناس محسوب می شود و می تواند به تشخیص و درمان دقیق بیماری کمک نماید. در این پژوهش به شناسایی امکان اجرای دورا آسیب شناسی در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر وجود استانداردهای نیروی انسانی به عنوان یکی از الزامات پیاده سازی پرداخته شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مطالعات کاربردی بود که به روش توصیفی و به صورت مقطعی در سال 1391 انجام گرفت. در این پژوهش از بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران، چهار بیمارستان به صورت هدفمند انتخاب و پژوهش در این مراکز انجام شد. به دلیل مشخص و محدود بودن جامعه ی مورد مطالعه از نمونه گیری استفاده نشد و نمونه ی پژوهش همان جامعه ی پژوهش و شامل 8 نفر رؤسا و مدیران بیمارستان ها، 20 نفر آسیب شناس و 8 نفر پرسنل انفورماتیک بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های محقق ساخته ای بود که برای هر گروه از جامعه ی پژوهش به صورت مجزا تهیه شد. روایی پرسشنامه ها ارزیابی و میانگین ضریب پایایی همبستگی برای سه پرسشنامه 98/0 حاصل گردید. داده های گردآوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار در محیط نرم افزارSPSS نسخه ی 16 تحلیل شد. یافته ها: طبق نتایج، میانگین امتیاز آگاهی آسیب شناس ها از دورا آسیب شناسی 98/2 با انحراف معیار 17/1 به دست آمد. میزان آگاهی مدیران و رؤسا 5/57 درصد و میزان آگاهی پرسنل انفورماتیک 5/27 درصد محاسبه شد. مدیران و رؤسا وجود نیروی انسانی متخصص در زمینه ی دورا آسیب شناسی را تنها 5/37 درصد اعلام نمودند. همچنین، میانگین امتیاز امکان اجرای دورا آسیب شناسی از لحاظ نیروی انسانی آسیب شناس 9/2 با انحراف معیار 86/0 به دست آمد. نتیجه گیری : با توجه به اهمیت فراوان دورا آسیب شناسی و وجود نیروی انسانی به عنوان یک عامل مؤثر در پیاده سازی موفق آن و همچنین با توجه به نتایج پژوهش مبنی بر نامطلوب بودن وضعیت نیروی انسانی متخصص در زمینه ی دورا آسیب شناسی پیشنهاد می گردد، بیمارستان ها جهت اجرای این فناوری، نیروی انسانی متخصص مورد نیاز را تأمین نمایند.