پژوهش ادبیات معاصر جهان(پژوهش زبان های خارجی)

پژوهش ادبیات معاصر جهان(پژوهش زبان های خارجی)

پژوهش زبان های خارجی 1389 شماره 57 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

عملکرد روایت در رمان کودکی، اثر ناتالی ساروت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایت راوی کودکی رمان نو، ساروت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها گفتمان انتقادی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۲۸۰۹ تعداد دانلود : ۱۳۶۴
کودکی، اثر اتوبیوگرافی ناتالی ساروت، نویسنده فرانسوی قرن بیستم است. در این اثر، ساروت با تداعی خاطرات، با زدودن مرز بین واقعیت و خیال، شاهکاری می‌آفریند تا دنیای آمیخته از هر دو عنصر را به خواننده عرضه بدارد. آن چه مایه موجودیت این رمان می‌شود، گسستن از سنت، ماهیت واقعی و شکل روایی آن است. ساروت در این اثر شکل تازه‌ای از «من» نویسنده را ارایه می‌کند که گاهی در نقش کودکی ظاهر می‌شود تا وقایع را نقل کند؛ گاهی نیز به عنوان راوی در متن نقش می‌آفریند و حوادث را آگاهانه نقد و بررسی می‌کند. در این جستار سعی می‌شود به شیوه نوین روایت در کودکی اثر ساروت پرداخته شود تا بتوان برای پرسش زیر پاسخ مناسبی پیدا کرد: چرا ساروت برای بازگویی یادمان‌های کودکانه‌اش از گفت‌وگوی درون متنی بین راوی و شخصیت استفاده کرده است؟ به موازات بررسی این مقوله، سعی شده است تا با پژوهشی در شیوه نگارش، ساختار اثر و ویژگی‌های زبان‌شناختی و زمانی آن به تفاوت‌های اساسی رمان نو با رمان سنتی اشاره شود.
۲.

طراحی و روایی سنجی آزمون بسندگی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: روایی پایایی زبان فارسی آزمون‌سازی بسندگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها روان شناسی زبان
تعداد بازدید : ۲۹۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۰۹
توسعه دوره‌های آموزش فارسی به ‌غیر فارسی‌زبانان و تدوین کتاب‌های مختلف آموزشی مرتبط در این زمینه، تحولی فرهنگی است که با وجود آثار مثبت آن کاستی‌هایی را نیز به‌همراه دارد. مهمترین این نقص‌ها گستره آزمون‌سازی زبان و به‌ ویژه نبود آزمون بسندگی زبان فارسی است. این مقاله به‌ تعریف و اهمیت آزمون‌سازی زبان و ارتباط آن با دوره‌های آموزش زبان فارسی پرداخته است. در این پژوهش ضمن ساخت یک نمونه آزمون بسندگی زبان فارسی با تاکید بر آزمون‌های شنیدن، خواندن و دستور، روایی و پایایی آزمون سنجیده شد. برای روایی سنجی آزمون، از فرایندی دو مرحله‌ای، شامل تحلیل داده‌های بازنگری سه دانشجوی خارجی دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی و بهره‌گیری از نظریه بحث در سنجش روایی بهره گرفته شد. پایایی آزمون نیز به ‌شیوه آلفا کرونباخ محاسبه شد. نویسنده همچنین به ‌دلیل ابعاد مهم و تاثیرگذار آزمون در قلمرو سیاسی و فرهنگی کشور، به تولید و روایی‌سنجی آزمون ملی بسندگی زبان فارسی توجه کرده است.
۳.

بررسی رابطة جهت میانه و مجهول در زبان ایتالیایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مجهول زبان ایتالیایی مجهول میانه، کنشگر کنش‌پذیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۰ تعداد دانلود : ۷۲۲
در کتاب‌های دستور ایتالیایی تنها از دو جهتِ فعل، صحبت شده است، اما اگر ازدیدگاه کاربردشناختی به مجهول نگاه کنیم، آن را هم‌چون یکی از ابزارهای زبانی برای نشان دادن نگرش و منظری متفاوت به یک رویداد می‌بینیم. در این مقاله، تغییر منظر گوینده را، با توجه به نظریه ظرفیت، بررسی می‌کنیم. بنابر‌این نظریه، هر فعل، بر اساس ظرفیتش، از پیش مشخص می‌کند که در چه محیط نحوی ظاهر می‌شود و چه سازه‌هایی باید و یا می‌توانند هم‌نشین آن شوند. بنابراین با تغییر در ظرفیت فعل، از جمله با کاهش ظرفیت آن، می‌توانیم سازه‌ها و در نتیجه ساختار جمله را تغییر دهیم و این یکی از راه‌های بیان یک عمل از منظری متفاوت است. در همین چارچوب می‌کوشیم نشان‌دهیم زبان ایتالیایی دارای سه جهت معلوم، میانه و مجهول است که درجهت میانه عنصر مجهول غالب است. همچنین سازوکارهایی که برای ساخت‌های مجهولی و میانه به‌کار می‌رود، نشان داده خواهد شد.
۴.

ترجمة گفتمان غیرمستقیم آزاد در سه ترجمة فارسی رمان به سوی فانوس دریایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ترجمه شاخص‌های زبان‌شناختی گفتمان غیرمستقیم آزاد به سوی فانوس دریایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری کاربرد شناسی و تحلیل گفتمان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۲۷۱۶ تعداد دانلود : ۱۱۸۸
این مقاله، ترجمه گفتمان غیرمستقیم آزاد را در سه ترجمه فارسی رمان به سوی فانوس دریایی بررسی می‌کند. ابتدا از گفتمان روایی و انواع آن و بعد از گفتمان غیرمستقیم آزاد و مباحث نظری مربوط به آن از جمله ویژگی‌های زبان‌شناختی و تاثیرات و کارکردهای آن موجزوار سخن به میان می‌آید. سپس، به ترجمه گفتمان غیرمستقیم آزاد در سه ترجمه رمان به سوی فانوس دریایی اشاره شده و شاخص‌های زبان‌شناختی مهم آن از قبیل ضمایر، اشارتگرهای زمانی و مکانی، افعال وجه‌نما؛ جمله پرکن‌ها و ادات تاکید در ترجمه‌های حسینی، بجانیان و کیهان تحلیل و بررسی می‌شوند. در پایان گفته می‌شود که هر یک از سه مترجم به چه میزان توانسته‌و/ یا نتوانسته‌اند ویژگی‌های سخن غیرمستقیم آزاد را با نسبت‌های متغییر در زبان فارسی بازآفرینی کنند.
۵.

نقد اسطوره‌ای و جایگاه آن در ادبیات تطبیقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نماد اسطوره مضمون افسانه در زمانی هم زمانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۲۳۳۶ تعداد دانلود : ۱۱۲۵
گستردگی دامنه بررسی اسطوره‌ها و مضامین در نقد، تحلیل‌گران متون ادبی را در برابر تلی از واژگان همسان قرار داده که گاهی تشخیص آنها از یکدیگر دشوار است، چرا که در متون فراوان، منتقدان، اسطوره، مضمون، نماد و بن‌مایه را در یک چارچوب قرار می‌دهند و آنچه را برای یکی مضمون محسوب می‌شود، برای دیگری اسطوره به حساب می‌آید، در صورتی که تفاوت بسیاری میان این واژه‌هاست. درباره این تفاوت نیز بین منتقدان اتفاق نظر وجود ندارد، همچنان‌که گاهی مرز بین اسطوره‌های باستانی و اسطوره‌های تاریخی و ادبی مشخص نیست. ولی چگونه یک چهره تاریخی به یک اسطوره تبدیل می‌شود؟ چه زمانی یک اسطوره در متن ادبی ظاهر می‌شود؟ آیا درنقد اسطوره‌ای، ریشه‌یابی اساطیر و در مقایسه بین آنها روش در زمانی راه گشاست یا بررسی هم زمانی؟ در این مقاله سعی بر این است که بارجوع به دیدگاه نظریه‌پردازان نقد اسطوره‌ای، پاسخی برای این پرسش‌ها ارائه شود
۶.

پژوهشی در نگرش استادان زبان خارجی نسبت به خود ارزیابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرش خودارزیابی شیوه‌های سنجش استادان جوان ستادان با تجربه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۳ تعداد دانلود : ۷۱۵
ارتقاء آموزش زبان و پس آنگاه ارزیابی آن، نیازمند تغییر بنیادی در نگرش استادان و نیز فراگیران در زمینه شیوه‌های جدید آموزش و ارزیابی است و هیچ تغییری در این گستره‌ها بدون به وجود آمدن اعتقاد نسبت به کارآمدی شیوه‌های جدید و نیز وجود تمایل و انگیزه میان استادان و فراگیران برای عملی کردن آن تغییرات و شیوه‌ها امکان‌پذیر نیست. پژوهش حاضر با هدف بررسی معلمان ایرانی زبان خارجی، در زمینه بکارگیری شیوه‌ای جدید از سنجش به نام خود ارزیابی (Self Assessment) طراحی شده است. برای تحقق این هدف پرسشنامه‌ای به 32 تن از استادان زبان تمام وقت و حق التدریسی دانشگاه‌ها داده شد. این پرسشنامه که توسط نویسندگان این مقاله تنظیم شده بود، نگرش استادان را مورد پرسش قرار می‌داد. این استادان به تدریس زبان‌های انگلیسی، آلمانی، ایتالیایی، و اردو اشتغال دارند و به استادان با تجربه، با سابقه تدریس 10 سال به بالا، و استادان جوان، با سابقه تدریس کمتر از 5 سال، تقسیم شدند. نتایج به‌دست آمده حاکی از آن بود که استادان زبان نسبت به عملی بودن شیوه‌های جدید سنجش به طور عام و خودارزیابی به طور خاص نگرشی منفی دارند. همچنین مشاهده شد که این قضیه بین استادان با تجربه جدی‌تر بوده و نوعی وابستگی شدیدتر نسبت به شیوه‌های متداول در آنها وجود دارد. اگرچه استادان جوان تا حدودی با شیوه‌های جدید آشنایی دارند، این آشنایی ناگزیر منجر به استفاده از این شیوه‌ها نمی‌شود. در توضیح این حالت می‌توان گفت استادان بر این باورند که سپردن اختیار سنجش به فراگیران، از قدرت و نفوذ آنان در کلاس می‌کاهد.
۷.

مطالعة رابطة شناخت و فرهنگ و سیر تحول آنها در متدهای آموزش زبان فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فرهنگ شناخت آموزش زبان هم‌فرهنگی بینافرهنگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۱۸۸۱ تعداد دانلود : ۸۵۲
در گستره آموزش زبان، استفاده از «شناخت» و «فرهنگ»، به عنوان دو عنصر جدا ناشدنی از زبان، غیرقابل انکار است. به بیان دیگر هر شخص برای برقراری ارتباطی مؤثر با زبان بیگانه،نیازمند بهره‌مندی کافی از بار شناختی و فرهنگی از آن زبان است. در محدوده این مقاله، سعی داریم به بررسی مقوله «شناخت» و «فرهنگ»، ارتباط میان این دو مفهوم و چگونگی تحول آنها در طول تاریخ آموزش زبان، به ویژه زبان فرانسه، بپردازیم. هدف ما در این مقاله این است تا با بررسی تحلیلی متون به کار رفته در روش‌های آموزش زبان فرانسه، از رویکرد سنتی تا رویکرد کنشی، به سیر تحول این دو مفهوم برسیم. با بررسی این متون به این نکته هم پی می‌بریم که همزمان با تحول مفهوم شناخت از مفهومی ساختارگرایانه به مفهومی کنشی، مفهوم فرهنگ نیز از فرهنگ خاص و نخبه به فرهنگ عام و روزمره تحول یافته و راه را برای گذر از دیدگاه بینافرهنگی به دیدگاه هم‌فرهنگی باز کرده است. در واقع، هم‌کنشی فرهنگ و شناخت در روش‌های آموزشی زبان، همواره با تحول دیدگاه‌های اجتماعی، فلسفی و همچنین تحول فناوری پیوند دارد.
۸.

استفاده از فناوری نوین در آموزش زبانهای خارجی با تکیه بر نقش سینما(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فیلم آموزش زبان فناوری نوین توانش ارتباطی شناخت فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱۸ تعداد دانلود : ۹۶۴
آموزش زبان خارجی، تاریخچه‌ای بسیار طولانی دارد. با توجه به این مسئله که در روند آموزش زبان خارجی، اصلی‌ترین هدف، دستیابی زبانآموز به مهارت استفاده از زبان در ارتباط مستقیم با گویشوران آن زبان است، بررسی روش‌هایی که به زبانآموز در دستیابی به این توانایی کمک می‌کند، ضروری است. ما در این مقاله بر‌آنیم تا به بررسی ضرورت و نحوه استفاده از فناوری‌های نوین در آموزش زبان‌های خارجی، بر پایه بررسی موردی سینما به عنوان یک عامل توانمند در شناخت جزییات فرهنگی کشور مقصد و زبان زنده آن کشور، بپردازیم. پس از تبین دلایل ضرورت استفاده، با ارایه مدلی عملی برای استفاده کارآمد از فیلم، چند پیشنهاد به منظور کاربردی کردن دروس پخش فیلم در دانشگاه ارایه نماییم.در این مدل با انتخاب یک فیلم که نمونه‌ای از سینمای ملی روسیه محسوب می‌شود خواهیم کوشید تا به صورت عملی نحوه استفاده از فیلم به عنوان یک عامل توانمند در روند آموزش زبان به ویژه در آشنایی زبان‌آموزان با فرهنگ کشور مقصد و زبان زنده آن سرزمین را تشریح دهیم
۹.

نمود یا بازخورد معیارهای نوین در ترجمه‌های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایدئولوژی انتخاب نظام زبانی فرازبان ضمیراندازی‌ نشانداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۷
ترجمه همواره در محیطی چند وجهی صورت می‌گیرد که زبان را با فرا‌زبان پیوند می‌دهد. در سطوح مختلف زبانی همواره امکان انتخاب یا عدم انتخاب وجود دارد. یک جمله را می‌توان به صورت‌های مختلف از نظر ساختاری، میزان نشانداری، ساخت آغازگری بیان کرد. بنابراین، مترجمان همواره نیازمند تعیین راهبردی در انتخاب یا عدم انتخاب این فاکتور زبانی یا دیگری‌اند. عوامل مؤثر بر انتخاب یا عدم انتخاب می‌تواند درون زبانی باشد، مانند ساخت‌های نحوی ممکن که زبان مقصد اجازه می‌دهند. عوامل فرا‌زبانی از جمله بافت و ایدئولوژی نیز می‌توانند منجر به انتخاب‌ها و ساخت‌های متفاوت شوند و راهبردی آفرین در ترجمه ظاهر شوند. با توجه به این موضوعات این مقاله به بررسی راهبردهای به کار رفته در ترجمه‌های قرآنی می‌پردازد. مفهوم انتخاب در پس زمینه مقاله وجود دارد و فاکتورهای تاثیرگذار بر آن، مفهوم راهبرد را در این مقاله معنی می‌بخشند و باعث گوناگونی در متن و ایجاد ترجمه‌های گوناگون می‌شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۸