درخت حوزه‌های تخصصی

یکی از گونه های تمایز مدیریت اسلامی با مدیریت مغرب زمین، عوامل تعیین کننده و اثرگذار در فرایند تصمیم گیری مدیران است. در نظریه های تصمیم گیری مدیریت غربی که بر عقلانیت و عقلانیت محدود مبتنی است، اتکا به داده ها و تمرکز بر روشهای علمی تحلیل داده ها و هم چنین ارزیابی و انتخاب گزینه ها بر مبنای معیارهای تعریف شده، مبنای تصمیم گیری مدیران است؛ این در حالی است که در مدیریت اسلامی، هر چند همانند مدیریت غربی بر شناسایی تمامی ابعاد مسئله و داده ها و اطلاعات واقعی در فرایند تصمیم گیری تأکید می شود، عنصر مهم دیگری مورد عنایت قرار می گیرد که روح حاکم بر فرایند تصمیم گیری را شکل می دهد که از آن با عنوان توکل به خدا یاد می شود. توکل به مثابه چتری است که تمام فرایند تصمیم گیری را تحت پوشش قرار می دهد و تضمین کننده موفقیت واقعی در عرصه مدیریت است. در این مجال کوتاه تلاش می شود تا این عنصر مهم تصمیم گیری در مکتب الهام بخش اسلام با استناد به آیات نورانی قرآن کریم و دیدگاه اندیشمندان اسلامی مورد واکاوی قرار گیرد.

مجموعه اقدامات و افتخارآفرینی های شهید قاسم سلیمانی در دوران چهل ساله انقلاب اسلامی، ایشان را به چهره ای بین المللی و نماد مقاومت تبدیل کرده است. بنابراین بررسی مکتب شهید قاسم سلیمانی به عنوان مکتبی جهانشمول و اخروی و الگو سازی آن برای الگو قرارگیری از سوی فرماندهان و مدیران از ضرورتهای اساسی جامعه امروزی ماست. با عنایت به این موارد، این پژوهش با هدف «تدوین الگوی مکتب  فرماندهی شهید  قاسم سلیمانی» به رشته تحریر درآمده است که با بررسی کتابخانه ای در زندگینامه، سخنرانیها، یادداشتها و وصیتنامه شهید و هم چنین مصاحبه با افراد صاحبنظر و استفاده از نظر خبرگان با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، مکتب این شهید والامقام در پنج بُعد «معنوی و ارزشی»، «فردی و رفتاری»، «فرماندهی و مدیریتی»، «نظامی» و «تأثیرگذاری (عملکردی)» مشخص شد و در نهایت نتیجه گرفته شد که پیامد مکتب سلیمانی، «سعادت و شهادت» است.

در این نوشته پایان نامه های کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تهران به منظور آگاهی از میزان استفاده از قواعد کتابشناختی مورد بررسی قرار گرفته است. میانگین نمره های حاصله برابر 96/84 و نمره خوبی است. اما با توجه به انحراف معیار 18/11 , این نتیجه حاصل می شود که هرچند استفاده از قواعد استناد در سطح بالایی است, ولی پراکندگی و ناهماهنگی در جامعه نمونه وجود دارد.

رفتارهای اقتصادی جامعه از مباحث مهم اقتصاد به ویژه اقتصاد اسلامی است. در این زمینه، یکی از ضعف های بررسی های اقتصاد اسلامی کمبود بررسی تجربی در زمینه رفتارهای مسلمانان است. در این مقاله، کوشیده شده است در یک بررسی تجربی، در سطح خرد اثر سرمایه اجتماعی دینی با ابزار آزمون شده ژنراتور منابع همراه با درآمد، سن و دارایی بر رفتار پرداخت قرض الحسنه در سطح خرد برآورد شود. داده های این بررسی با استفاده از پرسشنامه گردآوری و با روش اقتصادسنجی تحلیل شده است. جامعه آماری این بررسی خانوارهای ساکن در شهر زاهدان هستند و نمونه بررسی 504 نفر از سرپرستان خانوارهای این جامعه است. یافته ها نشان دهنده آن است که سرمایه دینی، دارایی، درآمد، داشتن پس انداز و سود دریافتی از سرمایه گذاری های مالی فرد اثر مثبت بر اندازه پرداخت قرض الحسنه آنها دارد و سن، اثر منفی بر این پرداخت دارد. همچنین بعد خانوار و تحصیلات اثر معناداری بر پرداخت قرض الحسنه ندارد. نوآوری های این مقاله آزمون تجربی در سطح خرد نظریه اسلامی، وارد کردن سرمایه دینی بر پایه ابزارهای شناخته شده علمی در بررسی، همراه با دیگر متغیّرهای اثرگذار بر رفتار اقتصادی است.

بر اساس نظریات متخصصان مدیریت، راز بقا و موفقیت سازمان های امروزی در ایجاد، حفظ و تداوم مزیت رقابتی نهفته است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثر متغیری در حوزه دارایی های نامشهود، به نام معنویت سازمانی بر خلق مزیت رقابتی پایدار است که وسعت تأثیرگذاری آن بر ویژگی ها و خصوصیات منابع انسانی و پیامدهای آن در سازمان به اثبات رسیده است. پژوهش حاضر مطالعه ای کاربردی بوده و ازنظر گردآوری داده ها جزء تحقیقات توصیفی/ همبستگی است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه معنویت سازمانی بر اساس مدل میلیمن و پرسشنامه محقق ساخته مزیت رقابتی است. جامعه آماری تحقیق را کارکنان شعب بانک مسکن شهرستان تبریز به تعداد 37 شعبه تشکیل داده اند. با استفاده از فرمول کوکران، در سطح اطمینان 95% حجم نمونه آماری 170 نفر مشخص گردید که به صورت تصادفی انتخاب شدند. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری توسط نرم افزار AMOS 21 نشان داد معنویت سازمانی با ضریب تشخیص 44 درصد تبیین کننده مزیت رقابتی پایدار است. بنابراین بانک مسکن می بایست نسبت به ارتقاء معنویت سازمانی و مؤلفه های آن، به ویژه همسویی ارزش ها، استراتژی های مناسبی اتخاذ نماید.

مقدمه: خطاهای بخش جراحی گوش- حلق و بینی طیف گسترده ای از خطاها را شامل می شود که اکثر آنها قابل پیشگیری می باشند، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ریسک های فرایندهای منتخب بخش جراحی گوش- حلق و بینی مرکز آموزشی- درمانی قائم مشهد با روش تحلیل حالات و اثرات خطای مراقبت سلامت انجام شد. روش بررسی: در این پژوهش به صورت ترکیبی (کیفی اقدام پژوهی و کمی توصیفی- مقطعی(، حالات و اثرات خطای 5 فرایند پرریسک بخش جراحی گوش، حلق و بینی طبق پنج مرحله تبیین شده روش تحلیل حالات و اثرات خطای مراقبت سلامت (HFMEA: Health Failure Mode and Effects Analysis ) از سوی مرکز ملی ایمنی بیمار در سال1392 خورشیدی شناسایی و تحلیل شده است. برای ریشه یابی علل خطا، از مدل Eindhoven و برای تعیین راهکارهای بهبودی از «تئوری حل مساله به روش ابداعی»استفاده شد. برای تحلیل داده های کمی از آمار توصیفی (مجموع امتیازات) و برای تحلیل داده های کیفی از تحلیل محتوا و اجماع نظرات اعضای تیم به کمک نرم افزار Excell استفاده شد. یافته ها: در 5 فرایند منتخب به وسیله «روش رای گیری با استفاده از رتبه بندی»، 22 فعالیت، 48 زیر فرایند 218 حالت خطای بالقوه با تکنیک HFMEA شناسایی شد و 8 حالت خطا (6/3درصد) به عنوان خطاهای با ریسک بالا شناسایی و به درخت تصمیم گیری منتقل شدند. 34/13 درصد از علل خطاهای پرریسک مربوط به عوامل فنی، 9/31 درصد مربوط به عوامل سازمانی، 32/45 درصد مربوط به عوامل انسانی و 6/7 درصد سایر علل بودند. نتیجه گیری: «ایجاد و بازبینی خط مشی ها و روش اجرایی روشن و شفاف»، «مشارکت بیمار در روند درمان»، «مهندسی مجدد و پایش نحوه کار»، «آموزش توصیه ها و دستورالعمل ها» و «ارتقای ارتباطات بین بخش ها» به عنوان راهکارهای اجرایی برای بهینه سازی و بهبود کیفیت بخش جراحی گوش- حلق و بینی، در دستور کار قرار گرفت.

شادکامی یکی از مفاهیم مهم در زندگی روزمره افراد است. پژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت شادکامی در دانشجویان رشته های مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز طراحی و اجرا گردید. روش بررسی: این مطالعه توصیفی مقایسه ای به روش نمونه گیری غیراحتمالی آسان به صورت مقطعی در نیمه دوم سال 1390 خورشیدی انجام شد. جامعه پژوهش را 91 نفر از دانشجویان رشته های مدارک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تشکیل می دهند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ی استاندارد شادکامی آکسفورد بود که روایی و پایایی آن توسط سایر مطالعات تأیید شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. یافته ها: بین شادکامی و عواملی مانند رشته ی تحصیلی، جنس، سن، وضعیت تأهل، دوره و ترم تحصیلی رابطه ی معناداری به لحاظ آماری مشاهده نشد (P> 0.05)، اما به لحاظ توصیفی، دانشجویان پسر شادتر از دخترها، دانشجویان متأهل شادتر از مجردها و دانشجویان جوان تر شادتر از دانشجویان با سن بالاتر بودند. همچنین با افزایش ترم تحصیلی، میزان شادکامی در دانشجویان کاهش پیدا می کرد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، دانشجویان متأهل شادکامی بیشتری نسبت به دانشجویان مجرد دارند. در تبیین این یافته می توان گفت بین احساس تعلق افراد و شادکامی ارتباط وجود دارد. هم چنین میزان شادکامی در دانشجویان ترم های پایین تر، به دلیل قبولی در دانشگاه و ورودشان به محیط جدید،بیشتر است.

مدیریت اسلامی واجد معانی، مفاهیم و تعاریف گوناگونی است که هر محققی از ظن خود بخشی از آن را روشن ساخته است. آنچه به طور غالب در تحقیقات مرسوم مغفول مانده، بررسی این دانش از حیث موضوع، هدف و روش است. در این مقاله پس از بررسی معنای مدیریت، اسلام، علم و دانش، لزوم ارتباط اسلام و مدیریت از دو منظر انتظار از دین و دانش مدیریت بررسی شد و سپس براساس تعریف برگزیده مدیریت اسلامی، ماهیت میان رشته ای آن تبیین گردید. نتیجه بررسی ها گویای آن است که این دانش از سویی متکی بر دانش عقلایی و از سوی دیگر برآمده از علم تجربی است، موضوع آن سازمان است و هدف آن بهره وری سازمان در طول هدف خلقت و روش آن در دیالیکتیک میان دانش و علم تجربی هویت می یابد، مدیریت ژاپنی نمونه ای موفق از تبدیل گزاره های یک مکتب فکری و فرهنگی به گزاره های علمی و تجربه پذیر است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سبک ها و روش های مبتنی بر مکتب، سازنده اصول نظری کاربردی دانش مدیریت اسلامی است و برای دستیابی به آن باید از مکتب مدیریت اسلامی (جنبه ذهنی) به علم مدیریت اسلامی (جنبه عینی) در رفت و برگشت بود. مجموعه ای که در نهایت از این سیر حاصل می شود را می توان دانش مدیریت اسلامی نامید. از این رو مقاله پیش رو در مجموع تبیینی است از طرح کلی دانش مدیریت اسلامی که از منظر دانش، علم و مکتب مورد تدقیق قرار گرفته است.

خالقی نرگس، سیامک مرضیه. آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی. ویراستار علمی جیران خوانساری. تهران: کتابدار: دانشگاه قم؛ 1389: 173ص.، شابک: 7- 47- 5489- 600- 987.

کتابخانه دانشگاه گلاسگو هر سال با حدود 60000 شماره مجله سرو کار دارد؛ تعدادی که مخصوص کتابخانه های دانشگاهی متوسط به بالا در انگلستان به شمار می رود. از این تعداد 4500 تا 5000 عنوان به صورت اشتراکی و 1500 عنوان دیگر به صورت اهداف و مبادله دریافت می شود. در حال حاضر در حدود 600 عنوان مجله الکترونیکی از طریق صفحات وب کتابخانه و فهرست پیوسته قابل دسترسی است. این تعداد همواره در حال افزایش است, اما همانطور که ملاحظه می کنید مجلات الکترونیکی هنوزهم خیلی در اقلیت اند. با این حال زمان نسبتاً زیادی از وقت سازمانی دانشگاه گلاسگو و همچنین کتابخانه های آموزش عالی, دولتی, پزشکی و شرکتی دیگر را طی چند سال گذشته به خود اختصاص داده اند, و این مقاله, درباره برخی از نقاط ضعف و قوت این شیوه جدید مدیریت مجلات بحث می کند.