درخت حوزه‌های تخصصی

هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر تصدی پست های دانشگاهی و مشارکت زنان هیات علمی در مدیریت دانشگاهی است. جامعه آماری این پژوهش، زنان هیات علمی دانشگاههای دولتی شهر تهران است و نمونه آماری شامل 250 نفر از جامعه آماری فوق است. در این پژوهش، روش تحقیق همبستگی بر مبنای رگرسیون لجستیک استفاده شده است. ابزار تحقیق نیز پرسشنامه محقق ساخته بود که در دو محور تدوین شده است. برای تدوین چارچوب نظری و استخراج عوامل موثر بر میزان مشارکت زنان از نظریه های رویکرد نابرابری جنسیتی، رویکرد نقش زنان در فرایند توسعه و نظریه های مدل جایگاه و انسداد اجتماعی کمک گرفته شده و بر این اساس، مدل ریاضی لجستیک از عوامل مذکور تدوین شده است. در این مدل «مدیر بودن» یا نبودن زنان عضو هیات علمی به عنوان متغیر وابسته به کار رفته است. یافته های تحقیق نشاندهنده تاثیر منفی عواملی از قبیل موانع خانوادگی، موانع فرهنگی و موانع تخصصی و همچنین تاثیر مثبت میزان تمایل زنان عضو هیات علمی به احراز پست های مدیریتی بر میزان مشارکت آن ها در مدیریت دانشگاهی است. شاخصهای ارزیابی میزان تشخیص مدل مذکور بر اساس عوامل پیش بین بسیار بالا بوده و معیار «قدرت تشخیص مدل» در حدود 84.7 درصد است، به گونه ای که اگر یک زن عضو هیات علمی، مدیر باشد، به احتمال 84.7 درصد این متغیرها (عوامل) موقعیت او را بدرستی پیش بینی می کنند.

بدون مشارکت زنان، توسعه پایدار تحقق پیدا نمی کند. بنابراین سرمایه گذاری برای آموزش دختران از عوامل موثر در دستیابی به توسعه می باشد. میزان مشارکت زنان در دانشگاهها که بهترین مراکز پیشرفت و تربیت متخصصان است، نشانه ای از توسعه هر کشور محسوب می شود. زنان تحصیلکرده، نقشهای اجتماعی، فرهنگی موثرتری ایفا می کنند که این مشارکت فعال باعث روند توسعه پایدار کشور می شود. از طرفی بالا رفتن سطح تحصیلات زنان نیز موجب گسترش مشارکت آنان در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی می شود. همچنین افزایش تحصیلات سبب بالا رفتن سن ازدواج، کاهش موالید، کوچک شدن خانواده، ارتقای سطح زندگی و تغییر نگرش جامعه نسبت به حضور زنان در بازار کار می شود. با توجه به این موارد پیش بینی می شود که نرخ مشارکت زنان در عرصه اشتغال در سالهای آینده افزایش پیدا کند. این مقاله به تبیین وضعیت زنان در دوره های تحصیلات تکمیلی در دانشگاهها، مراکز آموزش عالی کشور و آثار آن بر اشتغال دانش آموختگان زن می پردازد. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاههای دولتی کشور می باشد. با استفاده از روش کتابخانه ای (اسنادی) و بررسی گزارشهای آماری می توان گفت: حضور دختران در طی سالهای 1376-1386 در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناس ارشد، دکتری حرفه ای و دکتری تخصصی از رشد سالیانه ای برخوردار بوده است. تعداد دانشجویان دختر در مقطع کارشناسی ارشد در گروههای علوم انسانی و فنی و مهندسی افزایش پیدا کرده است، اما میزان افزایش تعداد دختران در گروه فنی و مهندسی بسیار کمتر از میزان افزایش پسران در همان گروه است. تعداد زنان در سطح دکتری تخصصی در گروه فنی و مهندسی در حال افزایش است و در گروه علوم انسانی افزایش تعداد زنان نسبت به سالهای گذشته بیشتر از مردان بوده است. افزایش سطح تحصیلات زنان در سالهای اخیر، بویژه در سطح آموزش عالی، چشم انداز افزایش نرخ مشارکت زنان را در سالهای آتی پیش رو قرار می دهد. هر چقدر زنان در آموزش عالی و کسب تجربیات تحصیلی مشارکت بیشتری داشته باشند، شانس بیشتری برای توسعه شغلی و نیل به مشاغلی با مراتب بالاتر خواهند داشت.

نقد و بررسی ماده 1130 ق.م. ماده 1130 پیشین قانون مدنی مصوب 1314، سه علت را برای طلاق به درخواست زن ذکر کرده بود: 1- مواردی که شویر سایر حقوق واجبه زن را وفا نکند و اجبار او هم به ایفا ممکن نباشد. 2- سوء معاشرت شوهر به حدی که ادامه زندگانی زن را با او غیر قابل تحمل سازد. 3- در صورتی که به واسطه امراض مسری صعب العلاج، دوام زناشویی برای زن قابل مخاطره باشد.

مقاله حاضر مروری است بر برخی نقاط عطف داستان خسرو و شیرین، با نوعی حساسیت از جنس مباحث مطرح در مطالعات زنان. در این داستان، از یک سو، شیرین بسیار متفاوت از زن سنتی چهره نگاری می شود و شاخص آن ابتکار عمل او در فرآیند عاشقی است. از سوی دیگر، بسیاری از اوصافی که به طور کلاسیک به جنس زن نسبت داده شده، چون بی وفایی، فریبکاری، جادوگری، از زبان قهرمانان و ضد قهرمانان داستان، در مورد شیرین و به طور کلی در مورد زن، در این داستان هم مطرح شده است. در این مقاله به دنبال تحلیل این دو تفسیر متفاوت هستیم: متن اصلی داستان و برداشت مشهور از آن که چهره شیرین را آرمانی عرضه میکند و لایه های پنهان تر و فرعی تری که احتمالا نشانگر رگه هایی از فتانگی است، و نیز در جستجوی این هستیم که مبنای این اتهامات اخلاقی به زن چیست، و نهایتا این که قهرمان زن داستان تا چه حد یک زن آرمانی است و تا چه حد به مرزهای واقعیت نزدیک می شود.

از دیرباز و در جوامع و دوره‌های مختلف، همواره عوامل و انگیزه‌هایی افراد را به طلاق وامی‌داشته و خانواده‌هایی فرومی‌ریخته است؛ اما امروزه رواجی گسترده و قابل توجه را در میزان طلاق شاهد هستیم؛ رواجی که با مرکزیت غرب آغاز شد و موج آن به تدریج و به طور فزاینده، دیگر جوامع از جمله جامعه ما را فراگرفته است. در این مجال به ریشه های اجتماعی و فرهنگی طلاق در ایران می پردازیم.

نوشتار حاضر، که حاصل یک پژوهش میدانی است، با هدف کلی بررسی اشتغال زنان روستایی در دو شهرستان «برخوار – میمه» و «فلاورجان» استان اصفهان و تاثیر این اشتغال بر میزان خوداتکایی آنها انجام شده است. برای انتخاب نمونه ها، از شیوه نمونه گیری خوشه ای و مرحله ای استفاده شده و اطلاعات مورد نیاز نیز از 375 زن، در 20 روستای طبقه بندی شده بر حسب جمعیت، به دست آمده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که دلیل اصلی اشتغال و تمایل 94 درصد از زنان روستایی، نیاز مبرم اقتصادی است. 45 درصد از زنان شاغل، درآمد حاصل از دسترنج خویش را شخصا دریافت نمی کنند و 63 درصد آنان نیز حق خرج کردن درآمد خود را ندارند. بر پایه این پژوهش، زنان روستایی شاغل در گروه های شغلی مختلف، از نظر خوداتکایی، وضعیتی مشابه ندارند. خوداتکایی آنها با سطح تحصیلات خود و همسرانشان ارتباط مستقیم، و با سال های تاهل و سن آنها رابطه معکوس دارد. شغل همسران زنان روستایی نیز در خوداتکایی آنان به طوری معنادار موثر است.

این مطالعه به بررسی ارتباط نقش های جنسی، خودشیفتگی، و سازش یافتگی پرداخته است. 147 دانش آموز دختر دبیرستانی، «پرسش نامه اسنادهای شخصیتی (PAQ)»، «پرسش نامه شخصیت خودشیفته (NPI)»، و هم چنین مقیاس های ارزش خود و هم دلی را به عنوان نشان گرهای کارکرد بهینه تکمیل کردند. یافته ها نشان داد ویژگی های مردانه با مقیاس کلی خودشیفتگی هم بسته است و این ارتباط، در هر دو مولفه سازش یافته (اقتدار و خودبسندگی) و سازش نایافته خودشیفتگی (بهره کشی) پدیدار است؛ افزون بر این، مردانگی با ارزش خود، هم بستگی مثبت، و با دغدغه هم دلانه، هم بستگی منفی، و زنانگی نیز با خودشیفتگی، به صورت کلی، و با زیر مقیاس های اقتدار، خودبسندگی (خودشیفتگی سالم)، و احساس محق بودن (خودشیفتگی ناسالم)، هم بستگی معکوس دارد. ویژگی های زنانه با ارزش خود، هم بستگی منفی، و با دغدغه هم دلانه، هم بستگی مثبت داشت. ویژگی های ترکیبی زنانه- مردانه، از این جهت که با زیر مقیاس سالم- اقتدار ارتباط داشت، از ویژگی های زنانه، و از این لحاظ که با بهره کشی بی ارتباط بود، از ویژگی های مردانه سازش یافته تر بود؛ هم چنین زنانگی- مردانگی، از آن جا که هم با ارزش خود و هم با توانایی دیدگاه پذیری هم بستگی مثبت داشت، سالم ترین کارکرد را در بین نقش های جنسی دارا بود. تحلیل واریانس چندگانه نشان داد نقش های جنسی در مولفه های خودشیفتگی، با ارزش خود، دغدغه هم دلانه، و آشفتگی شخصی تفاوت دارند. این یافته ها تا حدودی یافته های قبلی را درباره ارتباط مردانگی با خودشیفتگی از یک سو و ارتباط ویژگی های ترکیبی زنانه- مردانه با سازش یافتگی از سوی دیگر تایید کرد؛ اما ارتباط معکوس زنانگی با ارزش خود و خودشیفتگی سالم، انعکاسی از هنجارهای جامعه ایران و خلاف یافته های پژوهش های قبلی در غرب بود.