اخلاق پژوهش در حوزه علوم اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اخلاق پژوهش، شاخه ای از اخلاق حرفه ای است و به اصول اخلاقی ای که پژوهش را از آغاز تا پایان کار هدایت می کنند، می پردازد. تاکنون، بیشترین توجه به اخلاق پژوهش در حوزه پزشکی بوده است، در حالی که به نظر می رسد اخلاق پژوهش در حوزه علوم اجتماعی و انسانی، به این دلیل که یافته ها و نتایج این گونه پژوهش ها، هم به فرد و هم به محیط فراتر از جامعه علمی مربوط می شود و با ابعاد مختلف زندگی بشر در ارتباط است، اهمیت بیشتری دارد. از این رو، هدف مقاله حاضر، پرداختن به اخلاق پژوهش در حوزه علوم اجتماعی و تاکید بر لزوم تدوین انجمن هایی یا کمیته هایی به منظور نظارت بر مسایل اخلاقی پژوهش است.روش کار: پژوهش به روش کتابخانه ای و با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی به انجام رسیده است.نتیجه گیری: پس از بررسی اخلاق پژوهش در حوزه علوم اجتماعی از سه بعد: ارتباط با مشارکت کنندگان در پژوهش (آزمودنی انسانی)؛ ارتباط با جامعه (انتشار نتایج پژوهش) و ارتباط با پژوهشگر، می توان نتیجه گرفت: با توجه به این که پژوهش های حوزه علوم اجتماعی، در حوزه موضوع، روش ها و رویکردهای روش شناسی متنوع هستند، انجام گام به گام پژوهش، زیر نظر کمیته های اخلاق پژوهش (که از سوی دانشگاه ها، موسسات و نهادهای مرتبط با حوزه پژوهش و انجمن های علمی در رشته های علوم اجتماعی ایجاد شده اند)، ضروری به نظر می رسد. در پایان، ایجاد چنین انجمن هایی به منظور سر و سامان دادن به وضعیت اخلاق پژوهش در ایران نیز پیشنهاد می شود.