پروین احمدی

پروین احمدی

مدرک تحصیلی: دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهراء(س) ، تهران،ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۸ مورد.
۱.

تبیین وضعیت برنامه ی درسی اجراشده ی مطالعات اجتماعی پایه ی ششم ابتدایی از بعد تربیت شهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی قصدشده برنامه درسی اجراشده مطالعات اجتماعی تربیت شهروندی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 227 تعداد دانلود : 994
این پژوهش بر آن است تا به تبیین وضعیت برنامه درسی اجراشده مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی از بعد تربیت شهروندی بپردازد. روش اجرای این مطالعه آمیخته از نوع مدل «پیگیری تبیین ها» است که در مدارس دوره ابتدایی یکی از مناطق آموزش وپرورش شهر تهران انجام شد. حجم نمونه در مرحله کمّی را 85 معلم و بیست کلاس درس و در مرحله کیفی 36 اطلاع رسان تشکیل دادند. روش نمونه گیری در بخش کمّی، تصادفی خوشه ای یک مرحله ای و دو مرحله ای و در بخش کیفی نمونه گیری هدفمند از نوع نمونه گیری معیار است. گرد آوری اطلاعات در مرحله کمّی به صورت پیمایشی و با استفاده از دو ابزار پرسشنامه محقق ساخته و مشاهده و در بخش کیفی نیز با استفاده از مصاحبه نیمه ساختمند انجام شد. برای تعیین اعتبار ابزارهای اندازه گیری از روایی محتوایی و صوری، برای تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و به منظور افزایش روایی و پایایی ابزار مشاهده از روش پیش آزمون استفاده شد. یافته ها نشان داد که برنامه درسی اجراشده مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی از بعد تربیت شهروندی با چالش های مضاعفی روبه روست که می توان آنها را در قالب عوامل ساختاری، انگیزشی، نگرشی، مهارتی، عوامل مربوط به شرکای برنامه درسی و عوامل مربوط به منابع و امکانات دسته بندی نمود؛ از این روی می باید به منظور کاهش فاصله میان برنامه درسی قصدشده و اجراشده تصمیماتی در سطح کلان گرفته شود.
۲.

تدوین راهنمای عمل برنامه درسی تلفیقی پایه اول ابتدایی

کلید واژه ها: راهنمای عمل تدوین برنامه درسی برنامه درسی تلفیقی برنامه درسی مضمون محور( تماتیک) دوره ابتدایی پایه اول ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 551 تعداد دانلود : 910
هدف پژوهش حاضر، تدوین راهنمای عمل برنامه درسی تلفیقی پایه اول ابتدایی است. رویکرد پژوهش، کیفی و روش تحلیل محتوا و جامعه پژوهش، کلیه کتاب های درسی و کتاب معلم پایه اول ابتدایی و نمونه پژوهش با جامعه یکسان بود. روش نمونه گیری تمام شماری وابزار پژوهش چک لیست بود. الگوی برنامه درسی تلفیقی مضمون محور (مفهوم محور و مهارت محور) انتخاب شد. مفاهیم و مهارت ها از کتاب درسی واهداف از کتاب معلم استخراج شد وهم زمان کدگذاری صورت گرفت. کدهای مشترک در یک مقوله قرار گرفته ومضامین (تم) تلفیقی برنامه درسی را تشکیل دادند. 81 کد اولیه بدست آمد که با طبقه بندی آن ها 43 مقوله حاصل شد ودر آخر، 19 مضمون تلفیقی شکل گرفت. مضامین بدست آمده عبارتند از: سفر به گذشته، شگفتی های آفرینش، علم وزندگی، مایه حیات، سرزمین مادری ما(ایران)، علم آموزی، مشاغل، کودک مسلمان، تغییر، خانواده ما، حواس، جانوران، طبقه بندی، سلامت، مهارت الگویابی، مهارت اندازه گیری، مهارت رسم شکل، مهارت شمارش، مهارت های زندگی. طرح درس های کلاس(سالانه و روزانه) بر اساس این مضمون های مشترک شکل می گیرد وچنانچه مفهوم ومطلبی از محتوای کتاب در این مضمون ها وارد نشود به همان صورت سنتی(مجزا) تدریس می شود.
۳.

تلفیق برنامه درسی آموزش شیمی برای توسعه پایدار در دوره دوم متوسطه

تعداد بازدید : 742 تعداد دانلود : 854
هدف پژوهش حاضر طراحی برنامه درسی آموزش شیمی برای توسعه پایدار در دوره دوم متوسطه است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت از نوع پژوهش های ترکیبی، از نظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیر آزمایشی، از نظر هدف در زمره پژوهش های توسعه ای است. جامعه آماری در این تحقیق عبارت بودنداز: کتاب های شیمی درسی دوره متوسطه، برنامه های درسی، اسناد مربوط به آموزش شیمی برای توسعه پایدار و اسناد جهانی. در بخش کیفی با روش تطبیقی و به کمک الگوی بردی برنامه درسی کشورهای مختلف (آمریکا، استرالیا، انگلستان، نیجریه، چین، کانادا، فنلاند، برزیل و ایران) را بررسی کرده است. تحقیق حاضر سعی می کند، عناصر اصلی برنامه درسی از جمله منطق، هدف، محتوا، روش های یاددهی- یادگیری و شیوه های ارزشیابی آموزش شیمی برای پایداری را در کشورهای مورد مطالعه بررسی کند. از نتایج بدست آمده برنامه درسی جهت آموزش شیمی برای توسعه پایدار پیشنهاد شد. در بخش کمی به منظور اطلاع از اعتبار الگوی طراحی شده از نظر متخصصان از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد.
۴.

تحلیل ادراک معلمان حرفه ای استان یزد درباره اهمیت کیفیت تدریس در نظام آموزشی مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 396 تعداد دانلود : 890
هدف پژوهش حاضر تحلیل ادراک و تجربه زیسته معلمان حرفه ای از مفهوم کیفیت تدریس است. در این زمینه از رویکرد پژوهش کیفی و روش پدیدارشناسی استفاده شده است. نمونه پژوهش 22 نفر(5 نفر مرد-17نفر زن) از معلمان حرفه ای و موفق استان یزد هستند که به روش نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی انتخاب شدند. پس از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 نفر، اشباح نظری داده ها به دست آمد. برای اعتباربخشی به یافته ها، مصاحبه ها تا 22 نفر ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از راهبرد هفت مرحله ای کلایزی و نرم افزار MAXQDA 10 انجام گرفت. به منظور اعتبار یافته ها، اعضا روش بازبینی را به کار گرفتند. برای رعایت ویژگی ها کیفی پژوهش، از سه ملاک قابل قبول بودن، تأییدپذیری و قابلیت اطمینان استفاده شد. در تحلیل داده ها، 5 مضمون اصلی شامل: الف) تصمیم های هنرمندانه و فکورانه؛ ب) ترفندهای مهارتی معلم در تدریس؛ پ) ارتقای راهبردهای خلاقانه معلم؛ ج) پرورش شایستگی ها و صلاحیت های فکری و رفتاری یادگیرنده؛ د) پویایی و هوشمندی در شایستگی ها و عملکرد معلم و 49 زیرمضمون برای مفهوم کیفیت تدریس منتج شد. نتایج نشان می دهد ادراک معلمان از پذیرش کیفیت تدریس خط مشی خاصی دنبال نمی کند و تعابیری که از کیفیت تدریس بیان می شود، باتوجه به شرایط و موقعیت های مختلف، متنوع و متفاوت است. برای درک و تفسیر کیفیت تدریس توسط معلمان و اجرای آن در کف کلاس درس، نیاز به بسترسازی و پرورش معلمان هنرمند، آگاه و حرفه ای است و باید به طور جدی در راهبرد های کلان و خرد تربیت معلم لحاظ شود.
۵.

رابطه مؤلفه های برنامه درسی تعاملات آموزشی، کیفیت تجارب یادگیری با رضایت تحصیلی دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه الزهراء(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعاملات آموزشی تجارب یادگیری رضایت از تحصیل مؤلفه های برنامه درسی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 312 تعداد دانلود : 485
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تعاملات آموزشی، کیفیت تجارب یادگیری وادراک از مؤلفه های برنامه درسی با رضایت تحصیلی دانشجویان صورت گرفت. جامعه پژوهش دانشجویان دانشکده روان شناسی وعلوم تربیتی دانشگاه الزهراء بودند. با استفاده از نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم جامعه، تعداد 268 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه های تعاملات آموزشی تحصیل (سواری، 1394)، ادراک دانشجویان از مؤلفه های برنامه درسی طاطاری (1394)، کیفیت تجارب یادگیری نعامی (1388) و رضایت از تحصیل حسین و بمانی (2012) بود که روایی وپایایی آن ها مورد تأیید قرار گرفت. داده های گردآوری شده با بهره گیری از نرم افزار SPSS v22 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که بین مؤلفه های تعامل دانشجو – دانشجو، تعامل دانشجو – استاد وتعامل دانشجو – محتوا از متغیر تعاملات آموزشی ومؤلفه های منابع، محتوا، انعطاف پذیری وکیفیت رابطه استاد- دانشجو از متغیر کیفیت تجارب یادگیری وهمچنین مؤلفه روش، محتوا وارزشیابی از متغیر ادراک از مؤلفه های برنامه درسی با متغیر رضایت تحصیلی دانشجویان ارتباط مثبت معنا دار وجود دارد. مؤلفه های روش وارزشیابی از متغیر ادراک از مؤلفه های برنامه درسی در پیش بینی رضایت تحصیلی دانشجویان به ترتیب برابر با 440/0 و 433/0 است. همچنین، مؤلفه های انعطاف پذیری وکیفیت رابطه استاد- دانشجو از متغیر کیفیت تجارب یادگیری به مقدار 254/0 و417/0 ومؤلفه های تعامل دانشجو – دانشجو وتعامل دانشجو – استاد به مقدار 219/0 و304/0 قابلیت پیش بینی رضایت تحصیلی دانشجویان را دارند. نظر به یافته های پژوهش پیشنهاد می شود به نحوه ارتباط اساتید با دانشجویان به مثابه یکی از ملاک های ارتقاء اساتید توجه ویژه شود ودست اندرکاران نظام آموزش عالی نیز به تدوین برنامه های درسی متناسب با شرایط دنیای حاضر اهتمام ورزند.
۶.

تبیین کیفی تجربه زیسته والدین از فرایند شکل گیری برنامه درسی آموزش در خانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش در خانه رویکردهای طراحی برنامه درسی آموزش در خانه مؤلفه های برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 359 تعداد دانلود : 894
آموزش در خانه بخشی از آموزش غیررسمی است که به دانش آموزان اجازه می دهد تا در محیطی غیر از محیط مدرسه به انتخاب آموزشی دست زنند و برنامه درسی را مطابق با علایق خود پیش ببرند. تمایل به این نوع از آموزش با وجود غیررسمی بودن در ایران در حال افزایش است. مطالعه حاضر با هدف تبیین فرایند شکل گیری برنامه درسی آموزش در خانه انجام شد. برای این منظور مطالعه کیفی با رویکرد پدیدارشناسانه انجام گرفت و ۱۲ نفر از خانواده هایی که به آموزش کودکان خود در خانه پرداخته بودند در این پژوهش مشارکت کردند. اطلاعات با روش هفت مرحله ای کلایزی تحلیل شدند. از تحلیل داده های این مطالعه برای پاسخ به سؤالِ اول ۲ کدِ محوریِ ایدئولوژیکی و پداگوژیکی شناسایی شد. در پاسخ به سؤال دوم درزمینه مؤلفه های هدف، محتوا، راهبردهای تدریس، فضا و ارزشیابی مجموعاً ۱۱ کد محوری استخراج شد. طبق یافته ها، والدین سعی بر آن دارند تا در تدوین برنامه درسی علایق و استعدادهای کودک خود را در نظر بگیرند و او را از جوّ دلهره آور و رقابتی دور کنند.
۷.

سیر تحول مفهوم شهروندی در برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهروندی برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 828 تعداد دانلود : 84
شهروندی مفهومی گسترده است که متضمن حقوق و مسئولیتهایی برای فرد در جامعه است. رشد و پویایی جامعه به وجود شهروندانی وابسته است که برای مشارکت در امور اجتماعی و سیاسی احساس تعهد کنند و از دانش و نگرش لازم در این زمینه برخوردار باشند. دروس گوناگون، به ویژه مطالعات اجتماعی، نقشی بسزا در این زمینه ایفا می کنند. این پژوهش سیر تحول مفهوم شهروندی در برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی را بررسی کرده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع تحلیل محتوا و منابع مورد مطالعه، کتابهای مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی از ابتدای دهه شصت تا دهه 90 (سال تحصیلی 98-1397) بوده است. در این پژوهش از نمون برگ (چک لیست) مؤلفه های تربیت شهروندی در سه حیطه دانش، مهارت و نگرش شهروندی و روش کمی (آنتروپی شانون) استفاده شده و واحد تحلیل صفحات (متون، پرسشها، تمرینها و تصاویر) بوده است. روایی نمون برگ را متخصصان تعیین کرده اند و یافته های پژوهش با توجه به بار اطلاعاتی به دست آمده از سه مؤلفه دانش، مهارت و نگرش نشان داد که مفهوم شهروندی در سالهای تحصیلی 1360 تا 1381 از کمترین ضریب اهمیت (0/318) برخوردار بوده، در سالهای تحصیلی 1381 تا 1392 و 1394 در جایگاه دوم اهمیت (0/326) قرار داشته و در سالهای تحصیلی 1392 (پایه سوم و چهارم ابتدایی) و 1394 (پایه پنجم ابتدایی) به بعد، بیشترین اهمیت (0/354) و توجه را به خود اختصاص داده است. سیر صعودی توجه به مفهوم شهروندی در برنامه درسی مطالعات اجتماعی نویدبخش توجه به جایگاه مهم آن در برنامه ریزی درسی است.
۸.

کاربرد تلفیق در برنامه درسی ابتدایی: مطالعه سنتز پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی دوره ابتدایی کاربرد تلفیق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 812 تعداد دانلود : 492
هدف این پژوهش، مطالعه نظام مند کاربردهای تلفیق در برنامه های درسی دوه ابتدایی بود. رویکرد پژوهش از نوع کیفی و با راهبرد فراترکیب بود. برای دستیابی به تبیین فوق از روش سنتز پژوهی و تکنیک تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه تحقیقات انجام شده داخلی از سال 1380 و پژوهش های خارجی از سال 2015 بود که طی واکاوی محتوایی دسته بندی و غربالگری انجام گرفته و 91 پژوهش که واجد شرایط و معیارهای مد نظر بودند به صورت هدفمند انتخاب شده ،کد گذاری و طبقه بندی صورت گرفته است.سپس با استفاده از تحلیل محتوا 5 کاربرد اصلی شناسایی شده که عبارتند از : کاربرد تلفیق در برنامه درسی تربیت بدنی، برنامه درسی هنر ، آموزش مهارت های زندگی در برنامه های درسی، کاربرد تلفیق ICT(فناوری اطلاعات و ارتباطات ) در برنامه های درسی، کاربرد تلفیق در طراحی و سازماندهی برنامه های درسی
۹.

نقد عمیق گرایی در غزل اعتدال ( مبتنی بر آثار سیدرضا محمدی)

نویسنده:

کلید واژه ها: غزل اعتدال نقد عمیق گرا زبان فرم محمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 507 تعداد دانلود : 592
در مواجه با نوآوری هایی که در غزل پسا سیمینی صورت گرفت. برخی شاعران نیز درصدد برآمدند تا بین کفه ترازوی نوآوری و سنت گرایی اعتدال را رعایت کنند. درواقع هم از پتانسیل ها و زبان و ساختار غزل کلاسیک بهره می بردند و هم از نوآوری های فرمی و زبانی غزل مدرن استفاده می کردند. از جمله این غزل سرایان می توان سیدرضا محمدی را نام برد که از لحاظ زبان و خنیای آن زبانی فاخر را برگزیده که همچون زبان خراسانی دارای جملات سالم کوتاه است اما بسامد لغات در غزل محمدی امروزین است. از لحاظ فرم نیز غزل محمدی در دهه هفتاد همچون هم عصرانش دارای نوآوری فرمی است اما پس از دهه هفتاد غزلش به سمت نئوکلاسیک گرایش پیدا کرد. هدف این نوشتار علاوه بر بررسی اشعار سیدرضا محمدی، پرداختن به این موضوع است که آیا محمدی را می توان جزء غزل سرایان نوآور یا جریان ساز معرفی کرد یا خیر؟ و آیا محمدی توانسته است در غزلش به هم افزایی سنت و مدرنیته دست یابد؟ نتیجه آن که در غزلیات محمدی کفه ترازوی مدرنیته از لحاظ نوآوری در فرم سنگین تر است اما بسامد این نوآوری ها آن چنان زیاد نیست که بتوان او را شاعری جریان ساز نامید بلکه می توان گفت ایشان به سبک شخصی خویش در نوشتار دست یافته است. محمدی با ایجاد اعتدال بین زبان فاخر و نوآوری های زبانی، توانسته است جنس سومی از زبان فاخر خراسانی و زبان شیء محور را به وجود آورد و دلیل به جنس سوم رسیدن قلم سیدرضا محمدی در یک دست بودگی و هم افزایی این دو شیوه زبانی در نگارش است.
۱۰.

زبان به مثابه ی فراسوژه

نویسنده:

کلید واژه ها: جوهره های کلمات تشکیک موجودی سوژه دگرسوژه فراسوژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 139 تعداد دانلود : 73
در ساختارگرایی، پساساختارگرایی و ساختارشکنی تأکید بر عرض بودن زبان و کلمات است. این درحالی است که در مکتب زبان شناسی فراساختارگرا کلمات دارای جوهره های متعدد هستند که در نظام مادرمائیک هستی دارای تشکیک موجودی می باشند و چون ساختارگرایان زبان را سوژه و امری ذهنی می دانند؛ در این راستا سوبژکتیویته بودن زبان و ابژه بودن متن را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد. هدف از این مقاله بررسی این سؤال است که آیا کلمات جوهره اند یا عرض و زبان سوژه است یا ابژه؟ و سپس نظر زبان شناسان و فلاسفه را در این باره مورد نقد و تحلیل قرار خواهیم داد و در نهایت به بررسی این نگره در زبان شناسی فراساختارگرا خواهیم پرداخت و در خواهیم یافت که اگر به کلمه اصالت داده شود و هر ساحت از زبان را یک امر لوگوسی به شمار آوریم و جوهره معنایی را یک امر فرابعدی، فرامکان و فرازمان در نظر بگیریم؛ پس زبان بررسی صورت یا عرض نیست بلکه بررسی انواع جوهره های کلمه است و می تواند به صورت های مختلف ظاهر شود. پس زبان شناسی فراساختارگرا زبان را به مثابه یک فراسوژه می پذیرد و دوئیت دال و مدلول را در مورد کلمات مورد نقد قرار داده و به تناروح که یک حقیقت عمیق در مورد کلمات معتقد می باشد.
۱۱.

شناسایی ابعاد ذهن مورد تأکید و غفلت شده در برنامه درسی و تدریس دانشجویان کارشناسی ارشد مهندسی عمران بر اساس تجربه آموزشی زیسته آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجربه های آموزشی مهندسی عمران ابعاد ذهن گاردنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 56 تعداد دانلود : 360
هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل تجربه های آموزشی دانشجویان کارشناسی ارشد مهندسی عمران با تأکید بر ابعاد ذهن به منظور ارتقای کیفیت آموزش علوم مهندسی است. رویکرد این پژوهش کیفی و از نوع روش پدیدارشناسی است، به همین منظور بر اساس نمونه گیری هدفمند، با 18 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد مهندسی عمران مصاحبه صورت گرفت. داده های به دست آمده با استفاده از روش کلایزی تجزیه وتحلیل شدند. یافته های این پژوهش گویای این است که بعد ذهنی تخصص مدار، بعد ذهنی خلاق و بعد ذهنی احترام گذار در دانشجویان مهندسی عمران مورد تأکید واقع شدند و بعد ذهنی اخلاق مدار و بعد ذهنی ترکیب گر در دانشجویان مهندسی عمران مورد غفلت واقع شدند که عوامل مؤثر بر آن عبارت اند از: عملکرد نامطلوب دانشجو، کارکرد ضعیف نظام صنعتی، بازدهی نامطلوب آموزش مهندسی عمران، عدم تأکید بر تلفیق بیرونی توسط استاد، عدم تأکید بر تلفیق درونی توسط دانشجو.
۱۲.

شناسایی عوامل تسهیل کننده برنامه درسی محیط کار: سنتز پژوهی کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی محیط کار عوامل تسهیل کننده برنامه درسی محیط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 572 تعداد دانلود : 479
در سال های اخیر محیط کار به عنوان زمینه ای بارور و ارزشمند برای یادگیری و توسعه منابع انسانی شناخته شده است. «یادگیری در محل کار» و «برنامه درسی محل کار» دیگر به عنوان مفاهیمی دور از ذهن تلقی نمی شوند و نشان از علایق گسترده ای در پژوهش ها در مورد یادگیری در سازمان های مختلف بوده است؛ پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل تسهیل کننده برنامه درسی محیط کار انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی، دارای رویکرد کیفی و به روش سنتز پژوهی انجام شد. جامعه پژوهش متشکل از کلیه پژوهش ها و اسناد علمی در قالب مقالات، پایان نامه ها وکتاب ها در بازه زمانی 2020-2000 و 1399-1390 بود. 45 سند علمی شامل مقاله، کتاب و پایان نامه به عنوان نمونه انتخاب شد و بر اساس کدگذاری تحلیل مضمون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. روایی پژوهش توسط 3 متخصص برنامه درسی محیط کار تأیید و پایایی پژوهش با کمک تحلیل گران حوزه برنامه درسی و متخصصان برنامه درسی محیط کار صورت گرفته است. یافته ها و نتایج نشانگر عوامل تسهیل کننده برنامه درسی محیط کار مشتمل بر عوامل سازمانی (شغلی، ساختاری و جایگاه سازمانی آموزش)، عوامل کارکردی (هدف، محتوا، نحوه اجرای برنامه درسی و نحوه ارزشیابی از برنامه درسی اجراشده)، عوامل فردی (مدرس و فراگیر) و عوامل فراسازمانی (ملی و بین المللی) بوده است. 
۱۴.

تحلیل پدیدارشناسانه معلمان ابتدایی (دانشجویان ارشد برنامه درسی) از کاربرد رویکرد تلفیقی در تدریس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی تلفیقی (درهم تنیده، یکپارچه) تجربه زیسته پدیدارشناسی فرایند یاددهی - یادگیری دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 482 تعداد دانلود : 708
پژوهش حاضر با هدف فهم تجربه معلمان ابتدایی از برنامه درسی تلفیقی (درهم تنیده، یکپارچه) انجام شد. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ طرح پژوهش، کیفی است. مشارکت کنندگان، معلمان ابتدایی مشغول به تحصیل در کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی دانشگاه الزهراء بودند که تجربه برنامه درسی تلفیقی در طول تدریس داشته اند. روش پژوهش حاضر پدیدارشناسی توصیفی هوسرلی و از رویکرد نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری معیار استفاده شد. معیار انتخاب نمونه، معلمان ابتدایی شاغل و دارای تجربه برنامه درسی تلفیقی بود. نمونه گیری تا زمان رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و در نهایت 16 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه سازمان یافته بود. برای اعتباربخشی به داده ها و نتایج به دست آمده از پژوهش، بعد از انجام مصاحبه و پیاده سازی آن، داده ها و تفسیر از آنها در اختیار خود معلمان که به عنوان شرکت کننده در پژوهش بودند، قرار گرفت تا آنان صحت داده ها و تفسیر آنها را تأیید کنند. هم زمان با گردآوری داده ها، تجزیه وتحلیل آنها شروع شد. اطلاعات بر اساس مدل کلایزی تجزیه وتحلیل شدند.  یافته های تحقیق دربرگیرنده چهار مضمون اصلی و 16 مضمون فرعی است که مضامین اصلی شامل: مفهوم شناسی برنامه درسی تلفیقی، دلایل روی آوردن به برنامه درسی تلفیقی، نقش معلمان در برنامه درسی تلفیقی و پیامدهای به کارگیری برنامه درسی تلفیقی بود و مورد تحلیل کیفی قرار گرفت. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که برنامه درسی تلفیقی ازنظر معلمان دارای تعاریف مختلف، اما همسو باهم است و نقش معلمان در این برنامه راهنما و تسهیلگر و برنامه ریز و طراح حرفه ای است که هرکدام از آنها دلایل مختلفی برای روی آوردن به این برنامه دارند. همچنین، به کارگیری این برنامه دارای نتایج بسیار مفیدی برای معلمان و دانش آموزان است. علاوه بر این، پیشرفت جامعه و نسل جدید و آشنایی آنان با تکنولوژی سبب شده است که روش های سنتی دیگر پاسخگو نباشند.
۱۵.

واکاوی برنامه های درسی تجربه شده نظام آموزش عالی مهارت محور؛ از منظر دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی تجربه شده نظام آموزش عالی مهارت محور شرکای برنامه درسی دانشگاه علمی - کاربردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 982 تعداد دانلود : 97
هدف پژوهش حاضر، واکاوی برنامه های درسی تجربه شده نظام آموزش عالی مهارت محور از منظر دانشجویان بود؛ بنابراین، از رویکرد کمی و روش توصیفی - پیمایشی بهره گرفته شد. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه های جامع علمی – کاربردی کشور بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی و فرمول کوکران، تعداد 660 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شد. داده ها توسط پرسشنامه محقق ساخته برنامه درسی مهارت محور در آموزش عالی گردآوری و از طریق ، آزمون های فریدمن، ( t ) تک گروهی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. روایی محتوایی، توسط متخصصین برنامه درسی و روایی سازه ای با استفاده از نرم افزار ( PLS ) بررسی و تائید شد. ضریب پایایی نیز با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه و (86/0) به دست آمد. یافته ها نشان داد، وضعیت برنامه درسی تجربه شده در ابعاد «تطبیق برنامه درسی با اهداف دانشگاه»، «تطبیق برنامه درسی با اهداف نظام مهارت محور» و «جنبه های اجرایی برنامه درسی جدید» نسبتاً مطلوب بوده است. بر این اساس، نظام آموزش عالی مهارت محور کشور، نیازمند توجه بیشتر و تغییرات اساسی در برنامه های درسی و شیوه های آموزش است؛ بنابراین پیشنهاد می شود، برنامه های درسی دانشگاه جامع علمی – کاربردی که باهدف یادگیری مهارت های مختلف و کاربست آن در زندگی شغلی و اجتماعی طراحی شده است؛ در محیط های آموزشی شبیه سازی شده و عملی تدریس شود تا اهداف موردنظر نظام مهارت محور محقق شود.
۱۶.

شناسایی ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های آموزش شیمی برای توسعه پایدار و بررسی میزان توجه به آن ها در کتاب های درسی دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش شیمی برای توسعه پایدار برنامه درسی دوره متوسطه توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 372 تعداد دانلود : 432
هدف از تحقیق حاضر شناسایی ابعاد و مؤلفه های آموزش شیمی برای توسعه پایدار و بررسی میزان توجه به مؤلفه های تعیین شده در برنامه درسی شیمی دوره متوسطه است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت از نوع پژوهش های ترکیبی، از نظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیر آزمایشی، از نظر هدف در زمره پژوهش های کاربردی و از جهت روش سندکاوی، تطبیقی و آنتروپی شانون می باشد. جامعه آماری در این تحقیق عبارت بودند از: کتاب های شیمی درسی دوره متوسطه، برنامه های درسی، اسناد مربوط به آموزش شیمی برای پایداری و اسناد جهانی یونسکو. روش نمونه گیری هدفمند و کشورهای انگلستان، کانادا و فنلاند برای مقایسه با ایران انتخاب شدند. یافته های تحقیق بیانگر شناسایی ۳ بعد، ۱۷ مؤلفه و ۸۱ شاخص در آموزش شیمی برای توسعه پایدار بودند. علاوه بر این نتایج تحقیق نشان داد که در کتاب های درسی ایران در پایه یازدهم و دوازدهم به مؤلفه های بعد محیط زیستی توجه کمتری و به مؤلفه های اقتصادی و اجتماعی توجه بیشتری شده است. و در پایه دهم به مؤلفه های شیمی در جامعه توجه کمتری شده است. نتایج نشان می دهد، که وضعیت موجود برنامه های درسی شیمی متوسطه ایران از جهت میزان توجه به آموزش مهارت ها برای آموزش توسعه پایدار در مقایسه با سایر کشورها کافی نیست.
۱۷.

تحلیل مطالبات والدین و دانش آموزان از برنامه درسی تاریخ دوره دوم متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محتوا روش تدریس برنامه درسی تاریخ دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 573 تعداد دانلود : 356
پژوهش حاضر با هدف تبیین و کشف مطالبات والدین و دانش آموزان از برنامه درسی تاریخ دوره دوم متوسطه در سال 96-1395 انجام شده است. این پژوهش از منظر طرح در زمره پژوهش های کیفی و روش آن پدیدارشناسی توصیفی است. مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش شامل کلیه والدین و دانش آموزان منطقه 7 شهر کرج بود که با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری با حداکثر تنوع و از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با20 نفر از والدین و 20 نفر از دانش آموزان منطقه 7 شهرکرج انجام گرفت. مکالمات ضبط و سپس دست نویسی شد و با استفاده از روش درون مایه ای براون و کلارک و به صورت تحلیل مضمون تجزیه وتحلیل شد. داده ها شامل، دیدگاه ها و تجارب والدین و دانش آموزان پیرامون درس تاریخ و موارد مربوط به آن شامل محتوا و روش تدریس تاریخ بود. یافته های حاصل از مطالبات والدین و دانش آموزان در پنج کد باز شامل: «فهم و تربیت تاریخ»، «وفاداری به حوادث تاریخی»، «دافعه درس تاریخ»، «معلم و درس تاریخ»، و «ساختار و سازمان دهی محتوا» و یازده کد محوری شناسایی شد. در مجموع یافته ها حاکی از آن است که از مهم ترین مطالبات والدین و دانش آموزان در تدریس تاریخ، توجه خاص به محتوا و شیوه تدریس در درس تاریخ است. همچنین انتظار داشتند متن تاریخ به صورت وفادارنه به حوادث تاریخی عنوان شود. دانش آموزان نیز بر نقش معلم و شیوه های تدریس تأکید ویژه داشتند و از مهم ترین مطالبات شان استفاده از روش های فعال تدریس به جهت فعالیت دانش آموزان در کلاس درس بود. در واقع در عصر اطلاعات، انتقال اطلاعات نباید هدف باشد بلکه تحلیل و پردازش اطلاعات هدف است و این نیز ضمن استفاده از روش های نوین تدریس، و بهره مندی از محتوای مناسب امکان پذیر خواهد بود. در نهایت باید گفت که دانش آموزان به عنوان گسترده ترین و اصلی ترین مخاطبان درس تاریخ انتظار دارند کتاب درسی تاریخ ضمن ارائه تصویری درست از گذشته، آنها را جهت جستجو و کنکاش در موضوعات تاریخی به تکاپو بیندازد تا در کشف گذشته تاریخی و رمز و رازهای آن با وی همراه باشد.
۱۸.

تبیین عناصر برنامه درسی تربیت اقتصادی در دوره آموزش عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تربیت اقتصادی برنامه درسی سنتزپژوهی دوره آموزش عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 598 تعداد دانلود : 362
اگر چه اسناد بالادستی بر حیطه تربیت اقتصادی در برنامه درسی دوره آموزش عمومی تأکید کرده اند اما جایگاه کنونی این حیطه علمی مبهم است و اندک پژوهش های انجام شده، عناصر هدف، محتوا، روش تدریس و ارزشیابی را مورد توجه قرار داده اند. بنابراین، هدف مقاله حاضر تبیین عناصر دهگانه برنامه درسی در ارتباط با تربیت اقتصادی است. در این راستا، مطالعات انجام شده طی سال های 1398-1385 در داخل و سال های 2019-1995 در خارج از کشور با موضوعات تربیت اقتصادی، سواد اقتصادی، عناصر برنامه درسی تربیت اقتصادی و آموزش اقتصاد به عنوان جامعه آماری جستجو و پس از مطالعات لازم، 52 پژوهش به عنوان نمونه انتخاب و با روش سنتزپژوهی شش مرحله ای روبرتس، ترکیبی بهینه از نتایج آنها ارائه شده است. برای فراهم آوردن اطلاعات مورد نیاز، از کاربرگ و برای اطمینان از میزان پایایی، از ضریب کاپای کوهن استفاده شد؛ همچنین جهت تحلیل داده ها از نرم افزار Nvivo-8 استفاده گردید. طبق یافته های پژوهش اهداف تربیت اقتصادی دوره ابتدایی، آشنایی با مفاهیم پایه و ارزش های اخلاقی و در دوره متوسطه پرورش مهارت ها است. محتوا در هر دو دوره منطبق بر اهداف بوده و رویکردهای فعال تدریس مناسب اند. معلم نقش راهنما و تسهیل گر دارد و می توان از منابع متنوع استفاده کرد. زمان و مکان انعطاف پذیر بوده، فعالیت ها باید در قالب گروه های کوچک انجام پذیرد و انواع روش های ارزشیابی کیفی اهمیت دارند.
۱۹.

آسیب شناسی برنامه درسی تفکر و سبک زندگی در دوره متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب شناسی برنامه درسی تفکر سبک زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 513 تعداد دانلود : 432
هدف پژوهش حاضر ،شناسایی آسیب های موجود در عناصر برنامه درسی تفکر و سبک زندگی مطابق با مدل علمی فرانسیس کلاین، از دیدگاه معلمان درس تفکر و سبک زندگی و دانش آموزان بوده است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و به منظور دستیابی به آسیب های برنامه درسی تفکر و سبک زندگی از روش توصیفی- تحلیلی و شیوه ی جمع آوری اطلاعات، منابع کتابخانه ای، مقالات، سایت های معتبر علمی استفاده شد. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. جامعه آماری شامل معلمین درس تفکر و سبک زندگی دوره متوسطه اول شهر تهران و دانش آموزان پایه هفتم در سال تحصیلی 97-1396 بوده است. برای انتخاب معلمین و دانش آموزان از روش نمونه گیری هدفمند و با قاعده ی اشباع نظری استفاده شد. به این صورت که بعد از مصاحبه با 15 نفر از معلمان و20 نفر از دانش آموزان به حد اشباع رسید. برای بررسی روایی از روایی سازه، درونی و بیرونی و برای پایایی از روش بررسی اعضا و بررسی همکار استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه از شیوه مقوله بندی و کدگذاری استفاده گردید. براساس یافته های پژوهش، آسیب های موجود در عناصر برنامه درسی تفکر و سبک زندگی از دیدگاه معلمان، فعالیت های یادگیری،مواد آموزشی، ارزشیابی، گروه بندی و زمان آموزشی و از دیدگاه دانش آموزان، فعالیت های یادگیری، ارزشیابی، مواد آموزشی، زمان و فضای آموزشی بوده است.
۲۰.

جایگاه آموزش بلوغ در برنامه درسی دوره اول متوسطه با تاکید بر بلوغ دختران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بلوغ آموزش دختران کتاب های درسی پایه هفتم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 937 تعداد دانلود : 144
هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه آموزش بلوغ دختران در کتاب های درسی پایه هفتم دوره اول متوسطه بوده است. مؤلفه های بلوغ شامل: جنسی، جسمی، عاطفی، روانی (شخصیت)، ذهنی (شناختی)، اجتماعی، شرعی و عرفی در نظر گرفته شده است. روش پژوهش موردنظر، تحلیل محتوای کیفی و جامعه آماری آن کتاب های درسی پایه هفتم در دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 1395 - 1394 بود که کتاب های تفکر و سبک زندگی (تفکر و سبک زندگی مشترک دختران و پسران و کتاب تکمیلی تفکر و سبک زندگی ویژه دختران)؛ پیام های آسمان، علوم تجربی و مطالعات اجتماعی پایه هفتم به عنوان نمونه انتخاب شدند. در مجموع 337 مقوله در کتاب های درسی مزبور در رابطه با مؤلفه های بلوغ یافت شد که نتایج نشان داد که بلوغ شرعی با 115 مقوله (12/34%) دارای بیشترین میزان و بلوغ عرفی با 22 مقوله (52/6%) دارای کمتربن میزان بود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان