مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی (دانشگاه اسلامی)

مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی (دانشگاه اسلامی)

دانشگاه اسلامی سال یازدهم بهار 1386 شماره 1 (پیاپی 33)

مقالات

۱.

اهداف دانشگاه اسلامی

کلید واژه ها: اهداف کارکردها دانشگاه اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۳۲
تعلیم و تربیت همواره به عنوان یکی از مسائل اساسی بشر مطرح بوده است. نظام های تربیتی از دیرباز هدف هایی را برای خود در نظر گرفته اند. بنابراین هدف نیز همیشه یکی از رکنهای حیاتی و گاهی چونان مهمترین رکن مطرح بوده و مورد بحث قرار گرفته است. دنیای امروز با رشد و توسعه ی خیره کننده ی علم و فناوری روبه رو شده است و دانشگاه نیز همچون محلی که از تاثیر این موج گسترده به دور نیست، در جهت رشد و پیشرفت جامعه در زمینه های تربیت نیروی انسانی، تولید علم و فناوری و حل مسائل مختلف جامعه تاثیر به سزایی داشته و دارد. اهداف دانشگاه اسلامی، که در جهت پیاده نمودن احکام و قوانین اسلام و قرآن در جامعه ی اسلامی است، مسلماً با غایت ونهایتی که برای خود پیش بینی نموده، اگر با ویژگیهای اهداف (داشتن اختیار، انگیزش و انتخاب مسیر) همراه باشد موفق خواهد بود. مقاله ی حاضر کوششی است که با هدف بررسی اهداف دانشگاه اسلامی انجام گرفته است. برای این منظور ابتدا به بررسی اهداف تعلیم وتربیت اقدام نموده، سپس اهداف تعلیم وتربیت اسلامی را بررسی کرده ایم و در پایان نیز اهداف دانشگاه اسلامی را بررسی نموده ایم.
۲.

شیوه های ارتقای مناسبات دانشگاهیان با مجموعه ی نظام و مدیریت کلان کشور

کلید واژه ها: دانشگاه نظام جمهوری اسلامی دیدگاه اساتید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۳ تعداد دانلود : ۶۸۵
به زعم صاحبنظران مسائل توسعه، دوام و بقا و استمرار پایدار در هر جامعه ای به مشارکت همه ی افراد آن جامعه، به ویژه اقشار دانشگاهی و روشنفکر و تحصیل کرده ی آن جامعه بستگی دارد به گونه ای که برخی اندیشمندان مسائل توسعه، دانشگاه را مرکز ثقل تحولات دانسته اند و روشنفکران و تحصیل کردگان را عاملان این تغییر می دانند. از سوی دیگر موفقیت کشورهای در حال توسعه در اجرای برنامه های نوسازی تا حد بسیار زیاد، بستگی به نحوه ی پیشرفت دانشگاهها در آن کشورها دارد. با این پیشینه ی ذهنی، این پژوهش در صدد بررسی دیدگاه اساتید دانشگاهها نسبت به شیوه ی ارتقای مناسبات آنها با نظام و مدیریت کلان کشور است. در ضمن به بحث اینکه وضعیت کنونی این مناسبات چیست و چگونه می توان مشکلات موجود بر سر راه تعامل اساتید با مجموعه ی نظام را از میان برداشت، پرداخته است. این پژوهش در سال 1383 انجام شده است.
۳.

ویژگی های فرهنگ اسلامی و نقش آن در پیدایش علوم تجربی

کلید واژه ها: فرهنگ و تمدن اسلامی تاریخ علم در اسلام سهم اسلام در تمدن جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۰۱ تعداد دانلود : ۲۱۶۹
از جمله مسائل مهم در فرایند انقلاب فرهنگی و اسلامی سازی دانشگاهها، بازشناسی میراث علمی مسلمانان بخصوص تاریخ علوم تجربی و طبیعی و روش تحقیق و آزمایش در آن است. این کار دو نتیجه ی مهم را در بر دارد: یکی آنکه عقده های حقارت افرادی از جامعه ی اسلامی را که فکر می کنند شرق جز یک مقدار فعالیت های احساساتی چیز دیگری ندارد حل می کند و دیگر اینکه نشان می دهد که نه تنها میان علم و دین تضاد و مبارزه ای وجود ندارد، بلکه هر دو مکمل یکدیگرند. از این رو، هدف این مقاله این است که ضمن نشان دادن ضرورت تفکر، تدبر و ارزش آنها در اسلام، علت انگیزش خیزش اسلامی در تحصیل علوم، ویژگی های فرهنگ اسلامی و نقش مسلمانان را در توسعه ی علوم طبیعی و تجربی در عصر شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی (قرون سوم و چهارم ه .ق) و سهم آن در تمدن جهانی با نظر به خلاصه نظرات بعضی از مورخان بزرگ تاریخ علم در اسلام و بخصوص نظرات تخصصی دانشمندان اسلام شناس آلمانی مانند خانم دکتر زیگرید هونکه را توضیح دهد.
۴.

رابطه ی عقل و علم در سیره ی نبوی (ص)

نویسنده:

کلید واژه ها: عقل علم سیره ی نبوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶۴ تعداد دانلود : ۱۱۴۶
از آنجا که پیامبر عظیم الشان اسلام (ص) بنیانگذار تمدن اسلامی است، در نتیجه سیره ی ایشان می تواند شاخص اصلی تمام نیازها و چالشهای فکری اندیشمندان باشد. در این مقاله سعی شده است با استفاده از مبانی تعلیم و تربیت در سیره ی نبوی(ص)، رابطه ی عقل و علم مورد بررسی قرار گیرد و در نهایت این حقیقت آشکار گردد که مهمترین و بیشترین سهم در جنبش نرم افزاری و تولید علم، در سیره و سنت نبوی (ص)، از آن عقل است، اگرچه شعار استراتژیک ایشان تتمیم و تکمیل مکارم اخلاق بود، اما این امر از طریق ایجاد انگیزه ی درست و عطش سیری ناپذیر نسبت به علم و امید به نتیجه ی ریشه های درخت علم صورت گرفته است.
۵.

دانش مداری در نظام کنش دفاعی پیامبر اعظم (ص)

نویسنده:

کلید واژه ها: جنگ کنش سیبرنتیک دانش اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۵ تعداد دانلود : ۷۳۲
وارستگی نوع انسان و گسستن بندهای اسارت جهل و ناآگاهی در آموزه های بلند دعوت الهی پیامبر اعظم، چالشی جدی علیه قهر و غلبه ی حاکمیت عاری از دانش بشمار می رود. پیامبر اسلام درمقام دفاع در برابر اقدامات جهل مدارانه قریش و با هدف بی اعتبار سازی پاردایم مورد تبلیغ آن، کوشید تا با نهادینه سازی آگاهی و شناخت در مخاطبین و پیروان خویش، زمینه را برای ارتقای عوامل پر انرژی کنش به جایگاه دانش مدار لازمه نظارت اجتماع (دربعد نرم افزاری) و رو در رویی نظامی (دربخش سخت افزاری) فراهم آورد. بدین سان، طرحی نو در حوزه ی سیاست گذاری و مدیریت اجتماعی در افکند؛ طرحی که بطور قطع در صورت توسل به خشونت و اقدامات نظامی صرف، کارکرد و اثر گذاری لازم را در مقام دفع تهدید قریش و حفظ دعوت اسلام از زوال و فراموشی از دست می داد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۷