در این نوشتار ضمن بررسی مفهوم انقلاب های مخملی در مقایسه با پدیده های مشابه، چرایی وقوع انقلاب های مخملی با توجه به شش جمهوری شوروی سابق بررسی شده است. بدین منظور با بهره گیری از ادبیات نظری موجود، پاسخ به این پرسش در سه محور «ریشه ها»، «وضعیت مخالفان» و «وضعیت حکومت» تبیین شده است. به منظور پاسخ دادن به سؤال مزبور از روش تطبیقی (اتفاق و اختلاف با هم) استفاده شده و براین اساس، کشورهای گرجستان، اوکراین و قرقیزستان از طریق روش اتفاق، و کشورهای روسیه، ازبکستان و آذربایجان با روش اختلاف بررسی شده است. مطابق بررسی های انجام شده مشخص گردید علاوه بر نقش تعیین کننده عامل خارجی، عواملی چون حضور نمایندگان اپوزیسیون در قدرت، افزایش سطح تحصیلات، همبستگی ضعیف نیروهای پلیس با دولت و مبتنی نبودن اقتصاد دولت به صادرات انرژی نیز در رخداد انقلاب های مخملیضروری می باشند.
این نوشتار پس از تعریف کلام سیاسی، جهان بینی جامع امام خمینی را که بر پایه حکمت صدرایی است و مهم ترین ویژگی ایشان با دیگر عرفا و فقها به شمار می آید، بررسی می کند و در ادامه، با توجه به آموزه مهدویت که از کلیدی ترین گزاره های اعتقادی شیعه محسوب می شود، به جست و جوی این واقعیت می پردازد که قرائت ایجابی امام خمینی از آموزه مهدویت که حاصل سه نگاه عرفانی، کلامی و سیاسی ایشان است، توانست این آموزه را از یک بحث اعتقادی-کلامی محض به عرصه های سیاسی و اجتماعی وارد سازد و سرانجام به ظهور انقلاب اسلامی و آفرینش تمدن بزرگ اسلامی بینجامد.
از جمله افرادی که در امر تعلیم و تربیت مداخله و مشارکت دارند، قشر بزرگ فرهنگیان هستند که وظیفه افزایش آگاهی و اطلاعات متعلمین را در محیط مدرسه به عهده دارند؛ اما آنچه توجه این پژوهش را به خود جلب کرده، میزان آگاهی آموزش دهندگان، یعنی خود فرهنگیان است؛ به عبارت دیگر میزان آگاهی فرهنگیان در امور سیاسی تا چه اندازه بوده و میزان اثرگذاری آن بر مشارکت در انتخابات (مثبت یا منفی) به عنوان یک شهروند تا چه حد است؟ از جمله افرادی که در زمینه رفتارهای انتخاباتی تحقیق انجام داده است، لیپست است که ویژگی هایی را برای نوع رفتار انتخاباتی افراد برمی شمارد. از افراد دیگری که در زمینه علل شکل گیری رفتار خاص در افراد تحقیق کرده اند آیزن و فیش باین هستند که نوع اطلاعات دریافتی را بر نحوه رفتار اشخاص موثر می دانند. هر دو تئورسین پایه نظری پژوهش قرار گرفته اند. این پژوهش، جامعه آماری خود را فرهنگیان نواحی (1) و (3) آموزش و پرورش شهر اصفهان قرار داده که با ارائه پرسشنامه در قالب 31 سوال باز و بسته به این امر اقدام شده است. برای تحلیل داده ها نیز از نرم افزار کامپیوتری SPSS کمک گرفته شده است.