درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۱۶۱ تا ۸٬۱۸۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۸۱۶۱.

بازخوانی و تعمیم ادله منع اجرای حدود در سرزمین دشمن در جهان معاصر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: جستارهای فقهی و اصولی سال ششم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲۰ 95 - 121

کلید واژه ها: منع اجرای حد سرزمین دشمن الحاق به دشمن اجرای حدود حکمت حکم علت حکم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۳۰۵
یکی از موضوعاتی که در متون روایی به آن اشاره شده و متعاقباً فقهای امامیه بدان پرداخته اند، حکم منع اجرای حدود در سرزمین دشمن است. این حکم به دو صورت مطلق و مقید وارد شده است. در حکم مطلق، اجرای حد در سرزمین دشمن به طور کلی ممنوع اعلام شده است، اما در حکم مقید، منع اجرای آن در سرزمین دشمن منوط به خوف الحاق محکوم علیه به دشمن شده است. برخی، «خوف الحاق به دشمن» را علت حکم و بعضی آن را حکمت حکم می دانند؛ لکن عده ای با برگزیدن یک رویکرد ترکیبی، جمع بین علت و حکمت در یک حکم را ممکن دانسته اند. این پژوهش با پذیرش دیدگاه اخیر معتقد است؛ خوف الحاق به دشمن از آن جهت که قابلیت تسرّی به احکام مشابه مانند شلاق تعزیری یا قصاص را دارد، علت حکم است و از آن جهت که در صورت فقدان آن و وجود تبعات دیگر، باز هم باید از اجرای مجازات حدّی و نظیر آن خودداری نمود، حکمت حکم است. به اعتقاد نگارندگان، با شکل گیری سازمان های بین المللی حقوق بشری و ظهور تکنولوژی های نوین، الحاق فرد به دشمن نسبت به زمان معصوم؛ آسان تر و پیامدهای آن برای جامعه اسلامی گسترده تر است. همچنین توسعه فضای سایبر در عصر جهانی شدن، باعث کاهش اهمیت مرزهای جغرافیایی شده و نیز تمییز مفهوم سرزمین دشمن را با ابهام مواجه ساخته است؛ لذا بازخوانی و تعمیم این حکم به دیگر مجازات های در حال اجرا در سرزمین های اسلامی ضروری است.
۸۱۶۲.

تحلیل موقف الامام علی (ع) فی الخطاب ۳۱ من نهج البلاغه فیما یتعلق بالعالم وعطایاه بناء على الأدله القرآنیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات حدیثه فی نهج البلاغه السنه الثالثه ربیع و صیف ۱۳۹۹ (۱۴۴۱ق) العدد ۲ (المتوالی ۶) 63 - 75

کلید واژه ها: الإمام علی (ع) الرساله ۳۱ من نهج البلاغه العلمانیه الرزق الإلهی الزهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۸۷
تعتبر الرساله الحادی والثلاثین من نهج البلاغه الذی کتبها الإمام علی (ع) لابنه الإمام الحسن  عند عودته من معرکه صفین فی أرض الحاضرین من الکنوز العلویه الغنیه حیث تمت کتابه هذه الرساله فی فتره صعبه للغایه حیث تعتبر هذه الرساله نتیجه تجارب تقلبات الحیاه الدینیه والاجتماعیه السیاسیه للإمام علی (ع). یعبر مرور ودراسه هذه الرساله الثمینه عن رؤیه الإمام للعالم والتمتع بالعطایا الإلهیه وترسم نظره الإمام التوحیدیه للعالم فی شکل تفسیرات بلغت ذروه البلاغه. إن العلاقه بین الإنسان والعالم فی هذا المنظور تعنی أن الإنسان، و هو ینعم بالعطایا والرزق الإلهی- وقبل کل شیء، بالنعمه الإلهیه - یبتعد عن الدنیویه والدنیا ویحقق الکرامه الإنسانیه فی ظل التخلی عن الشهوات الجسدیه. فی هذه الدراسه نسعی من خلال بیان أبعاد هذه الرساله و مقارنتها بأدله من آیات القرآن،أن نفسر النظره التوحیدیه للإمام خاصه فی توحید الأعمال التی ینشأ من عمق نظره الإمام إلى التعالیم القرآنیه.تم رسم هذه الرساله التی ترکز علی إنحصار العطایا والرزق الإلهی، أن تشرح مکانه الإنسان فی کسب العیش مع الحفاظ على القیم الإنسانیه والکرامه بشکل واضح والحفاظ على توحید الأعمال فی الوقت الذی یسعی الإنسان الی کسب العیش والاستفاده من الرزق والفضل الإلهی. فی هذا الصدد، تم أیضًا استخدام روایات النبی  والأئمه المعصومین (ع) طوال البحث.
۸۱۶۳.

مخاطبان قرآن در گذر زمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 33 - 51

کلید واژه ها: قرآن کریم مخاطب جاودانگی عمومیت خطاب های قرآنی استقراء و تجربه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۴۴۸
عنوان: «مخاطبان قرآن در گذر زمان» چکیده شواهد درون متنی از قرآن کریم و سایر ادله از روایات دلالت بر آن دارد که قرآن معجزه ی جاوید آخرین پیامبر الهی است. یکی از اسرار جاودانگی این کتاب، عام بودن خطاب های آن است. واقع نمایی زبان قرآن ایجاب می کند با در نظر گرفتن تفاوت های فردی، همه ی مردم-«الناس»- را به گونه ای عام مورد خطاب قرار دهد بدون این که ساختار چند معنایی آن مورد خدشه قرار گیرد. به همین جهت در مواضع متعددی از این کتاب آسمانی به صراحت، همگان به نظر و تفکر در آفاق و انفس دعوت شده اند. ضرورت پرداختن به چنین مسئله ای از آن جهت است که چه بسا خصوص برخی از خطاب های قرآنی عده ای را با توهم انحصار قرآن به گروه یا افرادی خاص روبرو سازد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته و یافته های نگارندگان آن نشان می دهد انحصار قرآن به مخاطبان خاص، در تعارض با اصل جاودانگی قرآن است، از طرف دیگر منطق حاکم بر قرآن در ارائه ی مفاهیم عمدتاً بر استقراء و تجربه استوار است که از نظر روش شناسی می توان آن را عنوان یک سبک قرآنی به حساب آورد که در عرض روش تعقلی در بیان و تفهیم تعالیم جاودانه ی این کتاب، مورد استفاده قرار گرفته است. کلمات کلیدی قرآن کریم، مخاطب، جاودانگی، عمومیت خطاب های قرآنی، استقراء و تجربه، سبک
۸۱۶۴.

السّرد الموسوعیّ فی التّراث النّثری العربی:"الإمتاع والمؤانسه" لأبی حیّان التّوحیدیّ أنموذجًا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی السردانیة العربیة جلد ۲ الخریف و الشتاء ۱۴۴۲ شماره ۱ (پیاپی ۳) 255-275

کلید واژه ها: السرد الموسوعی السردانیه العربیه النثر العربی أبو حیان التوحیدی کتاب الإمتاع والمؤانسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۶۳
تهدف الدّراسه إلى رصد طبیعه السّرد العربی القدیم معتمده علی أساس المنهج التحلیلی، من خلال دراسه السمه الموسوعیّه التی تطبع النّصوص النثریه العربیّه القدیمه بشکل لافت، مؤشّره على الخصوبه المعرفیّه ووفرتها، وامتداد أطراف العلوم وتشعّبها لدى ثقافه الأدیب العربیّ، وقد تتبّعنا هذه السّمه فی کتاب "الإمتاع والمؤانسه" لأبی حیّان التّوحیدی باعتباره خطابا قائمًا على السّرد الموسوعیّ، لنتعرف تجلّیاتها وأشکالها ووظائفها. هذا الکتاب هو الذی یترحّل فیه مؤلّفه فی ضروب المعارف وأصناف المجالات العلمیه مستحضرا مختلف الأجناس التعبیریّه والأنماط القولیّه، الأمر الذی یدفعنا إلى الإقرار بأن النثر العربیّ القدیم نثر یقوم على الإمتاع والإنفاع. وجدیر بالذکر أن صوره المتکلِّم الموسوعیّه وإن کانت ملمحًا یطبع نثرَ التَّوحیدی جمیعه، فإنها فی إطار المسامره ارتبطت بوظیفه تأثیریّه تداولیّه، إذ رام المتکلم أداء وظیفتیه التثقیفیه والامتناعیه اللتین أنیطتا به، وذلک حتى ینال رضا الوزیر ابن سعدان، ویحقق الحظوه فی مجلسه، وتقربنا أحد الملفوظات من هذا الملمح. أما الخطاب السّردی فی الإمتاع یبرز ذاتا متکلمه موسوعیه تتنقّل بین العلوم، وتصول بین المعارف، ولا تتردّد فی التَّفاعل مع أسئله الوزیر ابن سعدان.
۸۱۶۵.

بررسی تطبیقی چهره منصور حلاج در تذکره الأولیاء و کشف المحجوب از منظر عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۶ بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۳ 101 - 116

کلید واژه ها: حلاج عطار تذکره الاولیا هجویری کشف المحجوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۶۸
حسین بین منصور حلاج - عارف دلسوخته قرن سوم هجری- در ادبیات تصوف جایگاه والایی دارد. در بیشتر رساله ها و کتاب های عرفانی، سخنان، حالات و آرای وی ذکر شده و عمدتاً به دلیل بیان شطح گونه اش- اناالحق- مورد انتقاد قرار گرفته است. هجویری در کشف المحجوب و عطار نیشابوری در تذکره الاولیا فصلی از کتاب هایشان را به ذکر او اختصاص داده اند. این مقاله سعی دارد با شیوه توصیفی- تحلیلی و با نگرش تطبیقی چهره حلاج را در این دو کتاب بررسی کند. پژوهش حاضر به این نتیجه دست یافته است که هجویری با توجه به اعتقاد به صحو چهره ای از حلاج ترسیم می کند که با تأیید کلّی همراه نیست. او تنها دیندار بودن و کرامات حلاج را تأیید می کند و می پذیرد که او حلولی نبوده و سخنانش قابل تأویل است. در مقابل، عطار به دلیل تمایل قوی خود به تصوف و عرفان، چهره مقدسی از وی ترسیم می کند و تلویحاً تنها ایراد وی را فاش کردن اسرار الهی می داند.
۸۱۶۶.

واکاوی تطبیقی منطق الطیر عطار و قصیده هدهد محمود درویش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۷ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۵ 97 - 115

کلید واژه ها: عطار منطق الطیر محمود درویش هدهد مراحل سلوک ادبیات تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۵۶
منطق الطّیر عطّار، داستان سفر گروهی از مرغان به سوی کوه قاف به رهبری هدهد برای رسیدن به آستان سیمرغ است. در این منظومه عرفانی هر یک از مرغان، بیانگرگروهی از انسان هاست که در جستجوی حقیقت دست به سفر می زنند و سختی ها و مصائب راه سبب می شود که یکی پس از دیگری از ادامه راه منصرف شود. در پایان مسیر، سی مرغ به کوه قاف می رسند و در نهایت در می یابند که سیمرغ در حقیقت، خودشان هستند. محمود درویش، شاعر معاصر فلسطینی نیز دستیابی به جامعه آرمانی و تلاش برای رسیدن به آن را در قصیده ای عارفانه به تصویر کشیده است و آن را هدهدنامگذاری کرده است.نکته قابل ذکر آنکه محمود درویش در هیچ یک از قصاید خود به طور مستقیم تحت تأثیر عرفان و تصوف قرار نگرفته است و تنها در قصیده مورد بحث نگارنده؛ یعنی قصیده هدهد متأثر از اندیشه های عرفانی بوده است.نگارنده در این پژوهش با بهره گیری از مکتب ادبیات تطبیقی آمریکا به بررسی و تطبیق مراحل هفتگانه سلوک در منطق الطّیر با قصیده هدهد محمود درویش پرداخته و در نهایت بیان نموده است که محمود درویش در قصیده خود در موارد بسیاری مضامینی مشترک با شاعر پارسی گوی دارد.
۸۱۶۷.

تفاوت بهشت «طایفه السابقون» با بهشت «اصحاب الیمین» بر اساس واژگان آیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 217 - 239

کلید واژه ها: بهشت همسران بهشتی وسایل و ابزار جواهرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۴۰
در این پژوهش با بررسی واژه های قرآنی مرتبط با بهشت و ساکنانش، به رتبه بندی بهشت پرداخته شده است. نتایج نشان داد که واژه های معرّف بهشت را می توان در دو دسته با ریشه ج ن ن و با ریشه غیر ج ن ن دسته بندی نمود. واژه های دسته اول به شکل مفرد، مثنی و جمع همراه با بدون همراهی با ترکیبات وصفی یا اضافی استفاده شده است. با توجه به مقام ساکنان بهشت می توان گفت که واژه های جَنَّه و الْجَنَّه برای تشریح کلی بهشت استفاده شده است. اما واژه "جَنَّه" به همراه ترکیب وصفی یا اضافی برای بهشت طایفه "السّابِقُون" که بر بهشت های دیگر برتری دارد، استفاده شده است. همچنین درنوع نعمت ها بین بهشت هایی که با واژه های متفاوت نامگذاری شده اند تفاوت چندانی وجود ندارد. بنابراین آنچه بهشت طایفه "السّابِقُون" را نسبت به بهشت "اصحاب الیمین" برتری می بخشد ساکنانش است که به لطف تلاش در دنیا و مقرب شدن نزد خداوند قدرت درک و بهره برداری کامل از نعمت های بهشتی را یافته اند.
۸۱۶۸.

بینامتنیت قرآنی در نسخه خطی مرآه الخیال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 85 - 103

کلید واژه ها: روابط بینامتنی متن حاضر متن غایب قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۵۴
یکی از دستاوردهای تازه در حوزه نقد ادبی، بینامتنیت(Intertextualite) یعنی بررسی رابطه متون و میزان تأثیرپذیری آن ها از یکدیگر است. بر اساس این نظریه از آنجا که تراوش افکار آدمی حاصل مطالعات، تجربیات و آموخته های قبلی اوست؛ پس تمام متون بشری خواسته یا ناخواسته وام دار آبشخور افکار و آثار پیشینیان اند و پر واضح است که این تأثیرگذاری با توجه به جایگاه متون و میزان ارزشمندی آنان نزد جوامع متفاوت است. در جوامع مذهبی به دلیل اعتقاد و باورمندی مردم به متون مقدس میزان بهره مندی نویسندگان و شاعران از این متون بسیار بیش تر از آثار دیگر است. قرآن کریم به عنوان کتاب مقدس مسلمانان یکی از این متون پرطرفدار است که تأثیر مضامین آن در نوشته ها و سروده های شاعران و ادیبان مسلمان از دیرباز آشکارا به چشم می خورد. مضامین قرآنی به عنوان عالی ترین مفاهیم که مستقیماً از سرچشمه وحی مایه گرفته اند، بیش از هر متن دیگر در تار و پود آثار نویسندگان و شعرای مسلمان تنیده شده است. از جمله متونی که می توان تأثیرپذیری از منبع وحی را به وضوح در آن دید، نسخه خطی «مرآه الخیال» اثر میکراج ملتانی از نویسندگان شبه قاره هند است.
۸۱۶۹.

امامت و تقویت مولفه های شناختی «سرمایه اجتماعی»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۱ ۱۰۵-۱۲۶

کلید واژه ها: امامت ولایت تشیع سرمایه اجتماعی اعتماد سرمایه اجتماعی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۶۲
امروزه سرمایه اجتماعی دارای اهمیت فراوان است و پایین بودن آن به این معناست که ذخیره اعتماد اجتماعی به قدر کافی درجامعه وجود ندارد و در نتیجه آن پیوندها درجامعه مخدوش شده و اخلاق عمومی مورد تهدید قرار می گیرد و بدنبال آن کیفیت زندگی و رفاه اجتماعی دستخوش بحران می شود. در جهت ارتقای سرمایه اجتماعی در کشورمان ارائه نظریه ای بومی و متناسب با ساختار و شرایط سیاسی و اجتماعی کشورمان و با رویکردی دین محور و ارزشی ضروری است. دراین مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و نیز تاریخی تفسیری به این مهم پرداخته می شود که امامت شیعه، با داشتن شاخصه هایی چون عصمت، علم و ولایت الهی ضمن ارائه ی بهترین منظومه معرفتی سرمایه اجتماعی در گسترش و تقویت مهمترین مؤلفه های شناختی سرمایه اجتماعی یعنی مولفه اعتماد و دو شاخه اصلی آن یعنی باور و رفتار اعتمادی بسیار موثراست.
۸۱۷۰.

Analysis of The limits of the Authority of Supreme Leader with Emphasis on the Verses and Opinions of the Jurists

نویسنده:
منبع: Quran and Religious Enlightenment, Volume ۱, Issue ۱, July ۲۰۲۰ 9 - 20

کلید واژه ها: Supreme Leader Quran Jurisprudence absolute supreme

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۹۷
In this paper, based on the verses of Quran and the traditions related to the supreme leader, it is about the supreme leader’s jurisdiction. This is important because the theory of supreme leader is one of the most important achievements of political thought driven from Shia school that is stemmed in the verses and cabbalas. The theory of supreme leader has a long history among jurists and amongst no one has been denied the supreme leader, but the jurisdiction of the supreme leader in occultation has been debated and it raised questions and doubts. Today, in this sense, the Islamic Republic of Iran on the basis of the theory of supreme leader has been led and establishing the principle of supreme leader in the constitution and the objectification on the community, it is of special significant to discuss the jurisdiction; hence, the analysis of the jurisdiction of the supreme leader is also a topic that can be investigated using verses and cabbalas. This paper, by explaining the Quran’ view and cabbalas on the authority of the supreme leader, investigates the issue.
۸۱۷۱.

بررسی نقش بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفه ای حسابرسان بر ریسک شهرت اخلاقی و کیفیت حسابرسی با استفاده از رویکرد دلفی و معادلات ساختاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: ریسک شهرت اخلاقی کیفیت حسابرسی بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفه ای حسابرسان معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۴۰۱
این پژوهش به بررسی بررسی نقش بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفه ای حسابرسان بر ریسک شهرت اخلاقی و کیفیت حسابرسی با استفاده از رویکرد دلفی پرداخته است. یکی از روش های از بین بردن ریسک، انتقال ریسک می باشد و از آنجائیکه حسابرسان به دلایل مختلف از جمله قصور ممکن است با ریسک هایی مواجه شوند، بیمه مسئولیت حرفه ای در این بین برای آنها راهگشا است. این مطالعه از طریق رویکرد دلفی و براساس 95 پرسشنامه تکمیل شده توسط حسابرسان در سال 1397 صورت گرفت. با استفاده از روش معادلات ساختاری نتایج فرضیه اول نشان داد که حسابرسان مستقل بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفه ای را بر کاهش ریسک شهرت خود مؤثر می دانند و ارتباط مثبت و معناداری میان بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفه ای و کاهش ریسک شهرت اخلاقی حسابرسان وجود دارد. در ارتباط با فرضیه دوم نتایج نشان داد که بیمه مسئولیت اجتماعی و حرفه ای منجر به کاهش کیفیت حسابرسی می شود
۸۱۷۲.

تربیت عارفانه نزد محقق اردبیلی بیدگلی (عالم و عارف و شاعر شیعی سده 11)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: شریعت طریقت حقیقت تربیت محقّق اردبیلی بیدگلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۲۴۲
در روزگار صفوی، حکومت و برخی متشرعان بانفوذ، متعصب و قشری موجب طرد و انکار بسیاری از فرقه های تصوف گردیدند و ناگزیر شکل خانقاهی تصوف با محدودیت و گاه ممنوعیت روبرو گشت و به صورت گرایش های ذوق مندانه عرفانی و سلوک زاهدانه فرصت بروز یافت. نوشته های صوفیانه نیز با توجه به چگونگی نشو و ارتقای تصوف و یا قوت و ضعف آن در زمان ها و مکان های مختلف و همچنین میزان توجه و اقبال عامه و خاصه به تصوف و متصوفه، در قوس های صعودی و نزولی بر یک سامان نبود. میرزا محمد محقق اردبیلی بیدگلی از علما و عرفای سده یازدهم هجری قمری است. اطلاع ما درباره او بسیار اندک است. این مقاله در جهت معرفی مشرب دینی و افکار و آراء عرفانی میرزا محمد بن سلطان محمد اردبیلی معروف و متخلص به محقّق اردبیلی بیدگلی عالم، شاعر و عارف شیعی سده یازدهم هجری است؛ در مجال کوشیده ایم تا اطلاعاتی نادر و البته نو را از خلال نوشته های وی برکشیم و هرچند مختصر به بوته نقد نیز بگذاریم و چهره دینی و مذهبی وی را با چهره عارفانه اش بسنجیم. بنای ما در این پژوهش بر آثار خطی و چاپی موجود در کتابخانه های مدرسه سلطانی کاشان، آیت الله مرعشی و دانشگاه تهران است
۸۱۷۳.

نسبت رأی و أثر در تفسیر البسیط واحدی و التبیان شیخ طوسی با تأکید بر مؤلفه های تفسیر به رأی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۸ «ویژه قرآن و حدیث» 79-99

کلید واژه ها: تفسیر اثری تفسیر به رأی تفسیر اجتهادی تفسیر البسیط واحدی نیشابوری شیخ طوسی تفسیر التبیان رویکردهای تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۳۵۸
در این مقاله رویکرد تفسیری واحدی نیشابوری (م.468 ق.) مفسّر شافعی در تفسیر البسیط و شیخ طوسی (م. 460 ق.) مفسّر شیعه در تفسیر التبیان به تفسیر به رأی بررسی می شود. این دو تن، از مفسّران قرن پنجم و تقریباً همزمان هستند. واحدی در این شیوه، آیات را بر اساس لغت، وجوه دلالت آن و علوم قرآنی تفسیر می کند. هم چنین در تفسیر اجتهادی خود به جمع بین تفسیر به رأی و تفسیر اثری می پردازد. وی در صورت تعارض، اولویت را به تفسیر اثری می دهد و یافته های تفسیر به رأی را بر اساس مستندات تفسیر اثری توجیه می کند. شیخ طوسی از روایات تفسیری چهار گونه استفاده می کند: استفاده تفسیری، تبیین معانی واژه ها، تبیین اِعراب آیات، استفاده کلامی. اجتهاد طوسی در این میان، جمع بین اقوال و روایات تفسیری به شیوه نقد برخی از آنها بر اساس روایات و تأیید یا تقویت بعضی دیگر است. شباهت ها و تفاوت این دو رویکرد در مقاله تبیین شده است.
۸۱۷۴.

رابطه فقه القرآن و تربیت جسمانی

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴) 34 - 55

کلید واژه ها: تربیت تربیت جسمانی احکام فقهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۹۲
تربیت فرایند پرورش دادن و به فعلیت درآوردن استعدادهای گوناگون انسان در ابعاد مختلف آن با اصول و برنامه ای از پیش تعیین شده است، به گونه ای که انسان ها در حرکتی آزادانه و آگاهانه با پذیرش درونی، رشد و بالندگی خویش را در مسیر حرکت به کمال و ارزش های مطلوب استمرار بخشند. تربیت از منظرهای گوناگون به انواعی تقسیم می شود که یکی از آنها تربیت جسمانی است. پرسش اصلی این است که چه رابطه ای میان احکام فقهی قرآنی و تربیت جسمانی وجود دارد؟ به بیان دیگر آیا احکام فقهی قرآنی به گونه ای تشریع شده اند که در راستای تربیت جسمانی هم باشند یا تنها به تربیت روحی و عقلانی توجه کرده اند. پژوهش پیش رو به روش توصیفی- تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای به این پرسش پاسخ می دهد و به این نتایج دست یافته است: 1. فقه القرآن سه مبنا دارد: اختیار تکوینی، توانایی فردی و سرشت تشخیص خوبی از بدی و درستی از نادرستی. 2. قرآن کریم در سه بُعد تغذیه، بهداشت و ورزش احکامی را در راستای تربیت جسمانی مطرح کرده است. 3. از دیدگاه قرآن طیب بودن و ضررنداشتن تغذیه معیار تغذیه برای تربیت سالم جسمانی است؛ بنابراین احکامی که موجب ضرر به جسم باشد، از دیدگاه قرآن وجود ندارد، به جز موارد تزاحمِ با اهم مانند جهاد. رویکرد فقهی - قرآنی می تواند بیانگر نوآوری و اهمیت پژوهش پیشِ روی باشد.
۸۱۷۵.

Epistemological and Psychological Explanation of Religious sceptic

نویسنده:
منبع: Quran and Religious Enlightenment, Volume ۱, Issue ۱, July ۲۰۲۰ 21 - 38

کلید واژه ها: The Holy Quran Cynicism Certainty Religion Faith Epistemology psychology

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۸۵
Although cynicism is generally considered anti-religious, in fact, it is inseparable from the true faith of religion. There are two types of cynicism: the first one is being faithful and the second one is being atheistic. An epistemological and psychological study of faith have viewed the essential element of faith. True religious faith is the wisdom of restlessness. Cynicism is what energizes the faith. In this article with library method it is shown that faith expands with faith. Cynicism is neither offensive nor erroneous nor a guilt; rather it is a component of religious faith.
۸۱۷۶.

زمینه ها و عوامل رافع مسئولیت در پرتو قاعده «لا ط اعه للمخلوق فی معصیه الخالق»

نویسنده:
منبع: پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال دوم فروردین ۱۳۹۹ شماره ۹ 1-15

کلید واژه ها: عوامل رافع مسئولیت آمر ذیصلاح مسئولیت مأمور قاعده لاطاعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۲۸۹
امر آمر قانونی از مطالب مربوط به حقوق جزای عمومی می باشد که در کتاب اول قانون مجازات اسلامی در بخش چهارم تحت عنوان شرایط و موانع مسئولیت کیفری به این موضوع پرداخته شده است. موانع مسئولیت کیفری یا عینی هست یا شخصی، امر آمر قانونی از علل موجهه ی، و اسباب عینی مانع مسئولیت می باشد. امر آمر قانونی می تواند موجب مسئولیت کیفری یا مدنی آمر یا مأمور شود و منبع ایجاد آن ها قانون است. آمر باید دارای صلاحیت و اختیارات صدور امر باشد، مأمور نیز باید در چارچوب قانون مکلف به اجرا بوده و وظایفی که قانون و مقررات بر عهده او گذارده است را انجام دهد. قانون مجازات اسلامی ایران بر اساس قاعده «لا ط اعه» از بین سه نظریه اطاعت کورکورانه یا اطاعت محض، اطاعت آگاهانه و نظریه بینابین، نظریهِ اطاعت آگاهانه را پذیرفته و دستور صادره برحسب این نظریه نباید خلاف شرع و قانون باشد. البته کل قانون مجازات اسلامی از رویه یکسانی برخوردار نیست و مأمور باید دستورات آمر را ارزیابی کند و اگر بدون بررسی دستوری را انجام دهد و جرمی مرتکب شود نمی تواند به عذر اطاعت از مافوق خود را از مسئولیت مبرا کند. نگاه حقوق کیفری بین الملل و واضعان اساسنامه ها و معاهدات بین المللی در مقایسه با حقوق داخلی در رابطه با مسئله امر آمر قانونی و مسئولیت آمر و مأمور متفاوت است. در قوانین داخلیِ ایران قانون گذار در مواد 158 و 159 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و در مواد 578 و 579 قانون تعزیرات مصوب 1375 امر آمر قانونی را به عنوان یکی از علل موجهه جرم پذیرفته.
۸۱۷۷.

امکان سنجی صیانت از حقوق شهروندی با ورود ثالث در دعاوی سرمایه گذاری بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: حقوق شهروندی سرمایه گذاری بین المللی حقوق بشر داوری سرمایه گذاری بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۲ تعداد دانلود : ۴۲۶
حقوق سرمایه گذاری بین المللی و قواعد شکلی و ماهوی حل اختلافات ناشی از آن با استفاده از شیوه داوری در مسیر تجربه و تحول است و در این مسیر استدلالات نظری و رویه عملی نقش مهمی ایفا می کند. یکی از مواردی که در موضوعات مطرح در این حیطه از دانش حقوق مورد بررسی است امکان در نظر گرفتن حقوق بشر بین الملل بعنوان قسمتی از قانون حاکم، و به تبع آن در نظر گرفتن تعهدات حقوق بشری برای طرفین رابطه ی سرمایه گذاری است. با توجه به اینکه التزام به تعهدات حقوق بشری اغلب با منافع اقتصادی طرفین همسویی ندارد، احتمال عدم تمایل به جدی گرفتن و ایفا آنها وجود دارد. به همین جهت طرح بحث چگونگی نظارت بر رفتارهای حقوق بشری طرفین سرمایه گذاری بین المللی ضرورت دارد. یکی از طرقی که این نیاز را می توان برآورد توجه به نظارت هایی است که در خارج از رابطه قرارداد سرمایه گذاری و توسط طرف ثالث ذی نفع انجام می شود. در این پژوهش با توجه به توجیهات نظری و رویه ای، شرایط کنونی امکان ورود ثالث به دعوای سرمایه گذاری از موضع مدافع حقوق بشر، مورد بررسی قرار گرفته است
۸۱۷۸.

ظرفیت ها و چالش های فرهنگ ملی گرایی مصرفی در حمایت از مصرف کالای داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و نهم خرداد ۱۳۹۹ شماره ۲۷۰ 83-96

کلید واژه ها: رفتار مصرف کننده فرهنگ مصرف محصولات داخلی ملی گرایی مصرفی اصلاح الگوی مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۲۷۸
مدیریت مصرف با تأکید بر اجرای سیاست های کلی اصلاح الگوی مصرف و ترویج مصرف کالاهای داخلی که از سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی به شمار می رود، به معنای این است که محققان حوزه اقتصاد اسلامی احتیاج به فهم صحیح تر و دقیق تری از عوامل تأثیرگذار بر گرایش مصرف کننده در قبال خرید کالاهای خارجی دارند، در همین زمینه هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی چگونه گرایش های مصرف کننده در قبال یک کشور به علاوه تمامی متغیرهای مؤثر بر آن می باشد که می توانند بر تمایل او در خرید محصولات وارداتی یا محصولات داخلی مؤثر باشند. این پژوهش که از روش توصیفی تحلیلی کمک می گیرد، نتایج آن حاکی از آن هستند که متغیرهای مؤثر بر ملی گرایی مصرفی به هجده دسته تقسیم می شوند، که هرکدام از آنها در جهت دهی رفتار مصرف کننده در قبال انتخاب بین خرید کالای داخلی یا خارجی تأثیرگذار هستند. به علاوه راهبرد مؤثر در تأثیرگذاری هرچه بیشتر ملی گرایی مصرفی بر رفتار مصرف کننده، استفاده از ظرفیت های بالقوه موجود در هرکدام از این سه دسته عوامل می باشد، که به تفصیل در هر بخش مورد بحث قرار گرفته اند و می توانند پیامدهایی همچون: اشتغال حداکثری، مدیریت مصرف، جایگزینی واردات و رفاه جامعه را به دنبال داشته باشند.
۸۱۷۹.

مروری بر دو مقاله در باره حجیت جمعیه قرآن و عترت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۷ «ویژه قرآن و حدیث: پیوند ناگسستنی» 89-118

کلید واژه ها: شرح محتوایی رساله تبارک (کتاب) حجیت قرآن حجیت جمعیه قرآن و عترت نفی تشبیه میان خدا با مخلوق عدم مشابهت کلام خدا با کلام بشر اصفهانی مهدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۳۸۵
این مقاله با مروری بر کتاب "شرح محتوایی رساله تبارک" و دو مقاله که در فصلنامه سفینه پیرامون این کتاب نوشته شده، توضیحاتی بر دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی در باره حجیت جمعیه قرآن و عترت بیان می دارد. اصل نفی تشبیه میان خدا با مخلوق، و در پی آن عدم مشابهت کلام خدا با کلام بشر، با تبیین های مختلف در این مقاله بحث شده و به نتایجی رسیده است.
۸۱۸۰.

التطور البنائی والدلالی للکلمات العربیه الدخیله فی اللغه الترکیه المعاصره بجمهوریه أذربیجان دراسه مصطلحات جدیده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در زبان و ادبیات عربی پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 1 - 18

کلید واژه ها: جمهوریه أذربیجان اللغه الترکیه الأذربیجانیه الکلمات العربیه الدخیله التطورات الصوتیه والصرفیِه والدلالیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۳۷
طفقت اللغه الترکیه تتطور فی جمهوریه أذربیجان بفعل الحاجه وتلوذ إلى صنع کلمماتها من صمیم لغتها أو تستعیر کلمات عربیه لتوسیع دائره الإفاده فی بیان الأغراض لدى الأوساط القومیه والدولیه. من هنا، تتبیّن أجواء الدراسه؛ إذ أنّها تهدف إلى معالجه الکلمات والمصطلحات العربیه الدخیله ودراسه سماتها الصوتیه وتتابع من خلالها، التطورات الصرفیه والدلالیه للکلمات، ضمن استعمالها فی  الأذربیجانیه. قامت هذه الدراسه بتصنیف الألفاظ فی الجداول تحت عناوین أصلیه وفرعیه، نظراً للتطوّرات البنائیه (الصوتیه والصرفیه) والدلالیه؛ وتمّ اختیار الألفاظ للبحث صدفهً، حسب القراءه فی الصحافه، والکتب، والمقالات العلمیه والأدبیه بلغتها الأذربیجانیه؛ وتمّ اختیارها أیضاً عن طریق المشاهده والاستماع لوسائل الإعلام المرئیه والمسموعه، نظراً لتداولها الکثیر فیها. وحصلت النتائج التالیه: أوّلاً، أنّه لا یکتب فی الأبجدیه الأذربیجانیه اللاتینیه حرفا "ء ، ع"؛ ومن عاده اللغه إشباع الکسره یاءً والوقف على التّاء المربوطه وحذفها فی الکتابه ونقل الضمّه إلى واو مشبعه مضاعفه؛ وثانیاً، تحلیل بناء بعض الکلمات صرفیاً یهتدی بنا إلى قضیّه النحت؛ وقد لا تستعمل الکلمات بصیاغتها الصرفیه فی العربیه، رغم تداولها فی الأذربیجانیه؛ وثالثاً، قد تصنع الکلمه الدخیله نوعاً من المشترک اللفظی، والسبب فیه انتقال الألفاظ من معناها الأصلی إلى معانٍ مجازیّه؛ والکلمه قد لا تتطوّر لفظاً فتبقى على حالها، رغم التّحول المعنوی فیها؛ وعن سبب تحویل المعنى، قد یتبادر إلى الذّهن وجود علاقه مجازیّه شفیفه بین الکلمات؛ واللفظ الأذربیجانی قد یکون قصیر الدلاله؛ بینما اللفظ العربی یتوسّع فی المعنى؛ وقد تجد اللفظه حیاه معنویه جدیده فی الأذربیجانیه دون العربیه؛ وقد تشیع الکلمات فی اللغتین على السواء وبمعنى واحد؛ وقد تختلط الکلمات الدخیله فی الدلاله فتستعملان بمعنى واحد فی الأذربیجانیه دون العربیه .

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان