فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۹۲۱ تا ۷٬۹۴۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۷۹۲۱.

چگونگی ترکیب ماده و صورت از نگاه صدرالمتالهین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صورت صدرالمتالهین شیخ اشراق ترکیب اتحادی ماده ترکیب انضمامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۴ تعداد دانلود : ۱۳۶۷
ارسطو، مبدع نظریه ترکیب انضمامی اجسام از ماده و صورت، و همفکران وی ادعا می کنند: اجسام فراورده ترکیب دو جوهر جدا از هم می باشند. ایشان برای اثبات مدعای خویش، دو برهان «قوه و فعل» و «وصل و فصل» را به دست می دهند. اشراقیان، به رهبری شیخ اشراق، با اعتراف به وجود خاصیت بالقوگی در اجسام، منکر وجود جوهری جدا به نام «ماده» در ازای این خاصیت هستند و به تعبیری، ترکیب انضمامی ماده و صورت را نمی پذیرند. صدرالمتالهین نیز علاوه بر نفی ترکیب انضمامی، براساس حرکت اشتدادی در جوهر، دیدگاه منحصر به فردی را عرضه می کند که نظریه «ترکیب اتحادی ماده و صورت» نامیده می شود. وی گذشته از اثبات مدعای خود، به اشکالات وارد بر این نظریه نیز پاسخ می دهد
۷۹۲۷.

عصمت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در امور دنیوی از دیدگاه فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیات قرآن روایات معصومان گونه های عصمت عصمت در امور غیردینی عالمان اهل سنت اندیشمندان شیعه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی عصمت و معانی آن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام فرق و مذاهب
تعداد بازدید : ۲۷۴۱ تعداد دانلود : ۱۶۳۸
موضوع عصمت از جمله مباحث کلیدی در حوزة کلام اسلامی است که ابعادی گسترده دارد. مسئله اصلی در این نوشتار تأکید بر عصمت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در امور دنیوی (غیر از بیان و عمل به احکام دینی) است. بسیاری از عالمان شیعه بر اساس آیات قرآن و روایات معصومان و عقل عاقلان به عصمت آن حضرت در گونه های مختلف آن پافشاری دارند؛ اما بسیاری از اندیشمندان اهل سنت این نوع از عصمت آن حضرت را نمی پذیرند، بلکه گسترة عصمت آن حضرت را تنها در امور دینی می دانند و برای اثبات دیدگاه خود به برخی آیات و روایات استناد می کنند که روایت بارورسازی درخت خرما از مشهورترین ادلة آنان است در این نوشتار، ادلة اثبات این نظریه تبیین، و نیز ادلة مخالفان در بوتة نقد نهاده شده است.
۷۹۲۸.

تاملی بر دیدگاه ابن سینا و شیخ اشراق در علم الهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اضافه اشراقیه شیخ اشراق ابن سینا علم الهی علم عنایی صور مرتسمه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی فلسفه مشاء
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی فلسفه اشراق
تعداد بازدید : ۲۷۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
مساله «علم الهی» یکی از دشوارترین مباحث فلسفه الهی و مورد توجه متون دینی می باشد. این مقاله ضمن بیان متون دینی مرتبط با موضوع، به بررسی دیدگاه ابن سینا و شیخ اشراق در این باره می پردازد و بیان می کند که شیخ الرییس، علم الهی به ذات را حضوری می داند. او علم الهی به ما سوا را علمی حصولی می داند که از راه صور مرتسمه حاصل می شود. از این رو او به علم عنایی معتقد است. شیخ اشراق نیز علم الهی به ذات را حضوری می داند؛ اگر چه آن را با مبنای نوری خود تحلیل می کند. او علم حق به اشیا، از راه اضافه اشراقیه تبیین می کند. در پایان بیان خواهد شد اگر چه تبیین سهروردی در مورد علم بعد الایجاد، تحلیلی صحیح و در مقایسه با ابن سینا، به متون دینی نزدیک تر است؛ اما ضعف آن، این است که در بحث علم قبل الایجاد فقط به رد دیدگاه ابن سینا پرداخته و هیچ تحلیلی ارایه نمی کند؛ گرچه این مرتبه علمی را انکار نمی کند
۷۹۳۰.

انتقال حقوق و تعهدات قراردادی در حقوق ایران و اسناد بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انتقال حقوق و تعهدات انتقال قراردادی عقد مستمر عقد شخصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۰ تعداد دانلود : ۹۷۸
انتقال توأمان حقوق و تعهدات قراردادی، حالتی است که فرد موقعیت قراردادی خود را از لحاظ طرف پیمان بودن، به شخص ثالثی واگذار نماید و او را از لحاظ برخورداری از حقوق و مسئول بودن در اجرای تعهدات جانشین خود سازد. بر اساس دیدگاه های سنتی، ملاک در قابلیت انتقال حقوق و تعهدات قراردادی، مستمر بودن عقد (در مقابل آنی بودن) است؛ در حالی که با بررسی تطبیقی و ملاحظه اسناد بین المللی و تحلیل ماهیت های حقوقی مرتبط باید گفت که ملاک وجود یا عدم وجود حقوق و تعهدات غیر شخصی است. با این دیدگاه، این شبهه که در کنوانسیون بیع بین المللی کالا (که در این زمینه ساکت است) انتقال حقوق و تعهدات جایگاهی ندارد، باید مردود اعلام شود. علاوه بر این از گذشته، انتقال حقوق و تعهدات قراردادی را در قالب عقد صلح به عنوان یک عقد معین مطرح کرده اند، در حالی که با تحلیلی که از ماهیت عقد صلح و شرایط انتقال صورت پذیرفته است، باید قائل به انتقال در قالب عقد نامعین بود. لذا ارائه این دیدگاه ها می تواند تأثیر عملی به سزایی در اصلاح رویه قضایی داشته باشد و در زمینه سازی اصلاح قوانین، متناسب با به روزترین اسناد بین المللی مٶثر باشد.
۷۹۳۴.

مدرنیته و قدرت انتخاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عقل مدرنیته فردیت پیشرفت انسان انتخاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۱ تعداد دانلود : ۱۱۹۱
گمان شایع بر این است که مدرنیته به واسطه سهم شایانش در پیشرفت، قدرت انتخاب بشر را افزایش داده است. این تلقی که از جهاتی صائب نیز هست در این مقال، با دو پرسش مواجه شده است: مدرنیته به افزایش قدرت انتخاب «کدام انسان» کمک کرده و قدرت انسان را در «چه انتخابی» افزایش داده است؟ بررسی در مورد این دو پرسش، یک بار با تمرکز بر عناصر ممیز و مقوم مدرنیته در «مقام تعریف» انجام گرفته است و بار دیگر با تامل بر محدودیت آفرینی های مدرنیته و انتخاب های ممکن در «مقام تحقق». مقاله «مدرنیته و قدرت انتخاب»، پس از آوردن شواهدی در تایید مدعیات، به این نتیجه رسیده است که چون مدرنیته یک کل منسجم است و از معدود ایده ها و اندیشه های کلان در زندگی بشر که به تحقق درآمده و به جریانی هژمونیک و الگویی مورد غبطه و تاسی دیگران بدل شده است، دچار نوعی تمام گرایی، خاتمیت، انحصار و برتری جویی گردیده است و همین خصوصیات عارضی به اضافه برخی خصایص ذاتی، نظیر بی اعتنایی به مساله برابری و نادیده گرفتن دیگر ابعاد وجودی انسان، باعث شد به مانعی در برابر انتخاب های اساسی و شالوده شکن انسان معاصر بدل گردد.
۷۹۳۵.

بازپژوهی روایت «الحسن والحسین سیّدا شباب أهل الجنّه» در منابع اهل سنّت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام حسن (ع) امام حسین (ع) اهل سنت منابع حدیثی حدیث متواتر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۲ تعداد دانلود : ۳۴۶
در متون رواییِ اهل سنت، روایات متعددی در خصوص فضائل امام حسن و امام حسین v به نقل از پیامبر اکرم 2 آمده است؛ از جمله حدیث شریف «انّ الحَسن و الحُسین سَیّدا شَباب أهل الجَنه» که در بسیاری از منابع روایی اهل سنت به طرق مختلف نقل شده است. هرچند برخی از محدثان اهل سنت در نگاشته های خود در موضوع احادیث متواتر، به تواتر این حدیث اذعان داشته اند، اما هیچ یک از آنان گزارش جامعی را در این خصوص ارائه نداده و به جمع آوری کامل اسانید و مشخص کردن تعداد راویان در هر طبقه نپرداخته و یا راویان این روایت را ضعیف شمرده اند. در این جستار، ضمن بازپژوهی این حدیث در منابع روایی اهل سنت، به بررسی تواتر این حدیث از طریق ارائه طرق متعدد آن و شناسایی راویان در هر طبقه پرداخته شده است. تکمیل گزارش ناقصِ محدثان اهل سنت و ارائه گزارشی جامع در خصوص تواتر این حدیث، و بی نیازی حدیث پژوهان از مباحثی همچون بررسی نوع خبر، درجه اعتبار آن و شناخت احوال راویان این حدیث در منابع رجالی، از نتایج این پژوهش است.
۷۹۳۶.

درنگی کوتاه بر واژه ی قرآنی «صلاه»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ریشه شناسی صلاه واژه های قرآنی برابرنهاده ها عربستان جنوبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۲۴
واژه ی «صلاه» یکی از مهمترین واژه های قرآنی است که در آیات متعددی بکار رفته است. دانشمندان نیز در پژوهشهای خود، درباره ی این واژه، مفاهیم گوناگونی پیشنهاد کرد ه اند. اما چون این پیشنهادات پایه علمی استوار نداشت، انتخاب برابرنهاده های واژه نیز دچار نوعی به هم ریختگی و نابسامانی شده است. درباره ی ریشه ی واژه و ناقص واوی یا یایی بودن آن نیز اختلاف نظر وجود دارد. پژوهش های ریشه شناسی نشان می دهد که « صلاه » وام واژه ای کهن است که شعرای قدیم عرب بکاربرده اند و در دوره پیش از اسلام واژه ای کاملا آشنا بوده است. همچنین ریشه «صلو» در سنگ نبشته های عربستان جنوبی با مفهوم دعا و نماز بکارفته است. در این مقاله با تکیه بر این پژوهشها و نیز با بررسی تطور تاریخی-معنایی واژه، برابرنهاده های آن در 3 بخش پیشنهاد شده است: الف- نماز(نیایش آیینی مسلمانان) ب- دعا (نیایش فردی) ج- نیایش(به معنای مطلق آن).
۷۹۳۹.

مبانی و حقوق جهانگردان ز دیدگاه منابع اسلامی

کلید واژه ها: عدالت کرامت مبانی جهانگرد وفای به عهد حق امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۸
اسلام حقوق تمامی کسانی را که در کشور اسلامی حضور دارند، اعم از هموطنان و کسانی که با مجوز دولت اسلامی به کشور وارد شده‌اند، را به رسمیت شناخته و رعایت آن حقوق را بر همگان لازم دانسته است. جهانگردان نیز از جمله افرادی هستند که با اجازة دولت به کشور می آیند و بنا بر اصول بنیادین اسلام که از جمله آنها کرامت انسانی، وفای به عقود، دعوت و ... است، دولت و تمامی مسلمانان موظف‌اند حقوق چنین افرادی را به رسمیت بشناسند. مهم ترین این حقوق را می‌توان حق امنیت، ورود و عبور و مرور در کشور، برخورداری از عدالت اجتماعی، احترام و رعایت منزلت اجتماعی فرد، تأمین حداقل حقوق انسانی و حق خروج دانست.
۷۹۴۰.

تحلیلی بر نظارت بر قوانین و مقررات در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: فقهای شورای نگهبان نظارت شرعی مصوبات مجلس شورای اسلامی مصوبات دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۶۹
مبنای تشکیل جمهوری اسلامی، حاکمیت شرع بر تمامی شؤون کشور از جمله تقنین بود. به این منظور، قانون اساسی، سازوکارهایی را اندیشیده است که مهمترین آنها تشکیل شورای نگهبان است. در این میان، برخی امور؛ همچون مبنای نظارت بر قوانین و چگونگی آن، مرجع این امر و مسائلی چند در این خصوص وجود دارد که برخی از آنها صریحاً در قانون اساسی پیش بینی شده (مانند مرجع تشخیص و نحوه نظارت بر مصوبات مجلس)، ولی جای بعضی از این مسائل در قوانین اساسی و عادی، خالی است (مانند نحوه نظارت بر مصوبات سایر مراجع، به جز مجلس). این مقاله به بررسی و تحلیل حقوقی مسائل مختلفی که حول نظارت شرعی بر قوانین و مقررات، قابل طرح بوده، می پردازد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان