درخت حوزه‌های تخصصی

پدیده ای به نام زن سرپرست خانوار، یک واقعیت اجتماعی است که امروزه در سراسر جهان وجود داشته و به دلایل گوناگون پدید می آید. این گروه اجتماعی برای امرار معاش و فعالیت اجتماعی و اقتصادی خود به امنیت اجتماعی نیاز جدی دارد. رسالت اصلی این پژوهش، بررسی عوامل جامعه شناختی مؤثر بر امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار است بادر نظر گرفتن ابعاد مالی، جانی، عاطفی و ارتباطی امنیت اجتماعی. دراین راستا، پژوهشپیمایشی در جامعه هدفی متشکل از 400 زن سرپرست خانوار تحت پوشش مؤسسات حمایتی غیردولتی (مردم نهاد) در شهر تهران صورت گرفته است. داده های حاصل از پیمایش با روش های آماری رگرسیون چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدهو برای آزمون اعتبار سازه ای ابزار اندازه گیری و آزمون نیکویی برازش ساختار مورد نظراز مدل سازی معادلات ساختاری (نرم افزار ایموس[1]) استفاده شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره داده ها نشان می دهد عامل اقتصادی (25/0) مؤثرترین عامل تأثیرگذار بر امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار است. پس از آن به ترتیب عوامل محیطی (13/0)، عوامل قانونی (12/0) و عوامل خانوادگی (10/0) بر امنیت اجتماعی این گروه از زنان تأثیر گذارند. باتوجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، با ایجاد شرایط و زمینه های مناسب به ویژه در بستر اقتصادی و محیطی که این زنان در آن احساس امنیت اجتماعی داشته باشند، می توان زمینه توانمندسازی آنان را فراهم کرد.

با وجود آن که تبلیغات بازرگانی امروزه جزء جدایی‎ناپذیر فعالیت‎های تجاری در هر نقطه از جهان به شمار می‎رود، حتی سرسخت‎ترین طرفداران آن نیز از پیامدها و تأثیرات نامطلوب آزادی عمل نامحدود در این عرصه غافل نبوده‎اند این واقعیت که موجد مباحث اخلاقی و حقوقی گسترده‎ای پیرامون مسئله تبلیغات بازرگانی شده است غالب کشورها را به تدوین و تصویب قوانین و مقررات خاص جهت نظارت بر تبلیغات بازرگانی و کاستن از تبعات سوء آن واداشته است. فراتر از قلمرو کشورها در عرصه حقوق بین‎المللی جهانی و منطقه‎ای نیز در سال‎های اخیر مجموعه‎ای از ابزارهای حقوقی بدین منظور تدوین شده است. این مقاله به بررسی محتوای برخی ساز و کارهای بین‎المللی جهانی ـ فاقد ضمانت اجرا که جنبة توصیه‎ای دارند ـ و برخی ابزارهای منطقه‎ای ـ الزام‎آور ـ که جهت اعمال نظارت و کنترل بر تبلیغات بازرگانی تنظیم و تصویب شده‎اند، می‎پردازد.

در کشور عراق، انفال به عملیات نظامی تخته قاپوکردن و ژنوساید کردها در شمال آن کشور اطلاق می شود که طی آن صدها هزار نفر نیست و نابود و حدود 4000 روستا ویران شد. هدف این مطالعه چگونگی و چرایی این مسئله است. در بعد نظری تحقیق و برای توضیح چرایی، از نظریه دولت توتالیتر و باورهای سنتی حاکم بر جامعه مکانیکی دورکیم استفاده شده است. روش تحقیق اتخاذ شده این مطالعه تاریخی و تکنیک جمع آوری آن اسنادی است. داده ها حاکی از آن است که عملیاتی ویرانگر در کمتر از یک سال در یک منطقه وسیع جغرافیایی و طی هشت مرحله به انجام رسیده است. به نظر می رسد پی ریزی یک جامعه مکانیکی بر پایه ایدئولوژی بعث مبنایی دو شقی بر پایه دوست و دشمن تعریف کرده است که یکی از نتایج آن اجرای عملیات انفال بوده است.

تحقیق حاضر به بررسی تطبیقی انواع هنجارشکنی های دانش آموزان مقطع دبیرستانی در مدارس دولتی شهرستان خواف و شهر بیرجند می پردازد.جمعیت آماری تحقیق را دانش آموزان سال سوم مقطع متوسطه در سال تحصیلی 85- 84 تشکیل می دهند که متناسب با جمعیت دانش آموزی هر یک از دو شهر مذکور به ترتیب نمونه ای با حجم250 نفر و300 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهند که دانش آموزان شهرستان خواف در مقایسه با دانش آموزان شهر بیرجند از پای بندی بیشتری به هنجارهای دینی، احساس آنومی ا کمتر، فرصت های خانوادگی معدودتر، پیوند با خانواده، مدرسه و جامعه بیشتر، ارتباط با دوستان هنجارشکن کمتر و پایگاه اجتماعی– اقتصادی پایین تری برخوردارند، که به نظر می رسد علت آن را باید در ساخت سنتی تر جامعه خواف جستجو کرد. علاوه بر این، در تحلیل رگرسیون چند متغیری در نمونه آماری مورد مطالعه خواف، متغیرهای پای بندی به هنجارهای دینی، پیوند با خانواده و پیوند با جامعه و در نمونه آماری مورد مطالعه بیرجند متغیرهای فرصت های خانوادگی، پیوند با مدرسه و پیوند با جامعه به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین پیش بینی متغیر وابسته (هنجارشکنی دانش آموزان) داشته اند.

 سبک زندگی مفهومی است که با انتخابی شدن زندگی روزمره معنا می یابد. بدین ترتیب که برخلاف جوامع سنتی که افراد ، جایگزین و بدیل اندکی در میان برنامه های زندگی داشتند، در جامعه معاصر به واسطه ی اهمیت یافتن خود و مسؤولیت شخصی و ظهور و پیدایش جامعه مصرفی در زندگی بجای جامعه تولید و اشتغال گذشته ، قدرت انتخاب بیشتر شده است. مصرف مفهومی نیست که در خلأ  قابل فهم باشد. مصرف معطوف به چیزی است و در روابط اجتماعی انسان ها قابل فهم است . مصرف بعنوان یک پدیده اجتماعی اقتصادی ریشه در جامعه صنعتی جدید دارد. یکی از پیامدهای گسترش مصرف و مصرف گرایی را ظهور جامعه مصرفی می دانند . از این منظر آنچه جامعه سنتی را با جامعه مصرفی متمایز می سازد ، فراوانی و هجوم وسیع اجناس ، کالاها و خدمات است . هدف مطالعه ی حاضر آن است که برخی عوامل اجتماعی فرهنگی مؤثر بر سبک زندگی مصرفی را در گوشه ای از جامعهی ایران نشان دهد و گرایش به ابعاد مختلف آن را معین کند. روش بکار رفته در این پژوهش بصورت پیمایشی و جمع آوری اطلاعات با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. نمونه ی مورد مطالعه این تحقیق حدود 400 نفر از مردم بویژه جوانان ساکن در شهرستان آستارا بوده است

تروریسم و اینترنت از دو جنبه باهم ارتباط دارند. نخست آنکه، اینترنت، بلندگویی برای افراد و گروههای تروریست است که از طریق آن پیامهای خشم و نفرت خود را انتشار می‌دهند و با یکدیگر و هواداران خود ارتباط برقرار می‌کنند. دوم آنکه، افراد و گروههایی هستند که سعی دارند به شبکه‌های رایانه‌ای حمله کنند که این کار به عنوان تروریسم فرمانشی یا جنگ فرمانشی شناخته شده است.

میدان دانشگاهی در دهه اخیر، دچار تغییرات ساختاری و سلسله مراتبی شده است. یکی از این تغییرات، موجودیت، استقلال، کسب پرستیژ رشته ای و هویت یابی رشته هایی، مانند جامعه شناسی به واسطه تمرکز حول سرمایه های جدیدی، همچون سرمایه فرهنگی است. در این مطالعه سعی شده است با تکیه بر نظریه فرهنگی پی یر بوردیو و بحث او در کتاب انسان دانشگاهی، میزان سرمایه فرهنگی دانشجویان چهار رشته جامعه شناسی، پزشکی، حقوق و طراحی صنعتی (هنر)- همگی از بین دانشجویان دانشگاه دولتی اصفهان- ارزیابی شود. شیوه گردآوری داده ها در چارچوبی پیمایشی، پرسشنامه ساختمند بوده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد: رشته جامعه شناسی و طراحی صنعتی دارای بالاترین میزان سرمایه فرهنگی اند و رشته های حقوق و پزشکی دارای سرمایه فرهنگی کمتری نسبت به دانشجویان جامعه شناسی و طراحی صنعتی هستند. همچنین، نتیجه دیگر پژوهش حاکی از آن است که رشته های جامعه شناسی، پزشکی، حقوق و طراحی صنعتی همگی دارای میانگین سرمایه فرهنگی کمتر از متوسط نظری تعریف شده هستند. بر اساس یافته های این مطالعه می توان گفت، با پدید آمدن سلسله مراتبی متمایز به نام سلسله مراتب فرهنگی در کنار سلسله مراتب اجتماعی ، میدان دانشگاهی واجد قطب های جدید و کشاکش های نمادینی میان رشته های دانشگاهی شده است. یافته های این مطالعه تأیید می کند که یکی از میادینی که بدین سلسله مراتب، رسمیت و هویت بخشیده، میدان علوم اجتماعی و دانشجویان جامعه شناسی است که با دارا بودن سرمایه متمایزی به نام سرمایه فرهنگی، در تکاپوی هویت بخشی، کسب قدرت و مرجعیت یابی برای خود در صورت بندی نوپدید میدان دانشگاهی ایران است.

در این مقاله رفتارهای تخریبی (وندالیسم) و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در خانواده و مدرسه با استفاده از نظریه های سرمایة اجتماعی پاملا پکستون، جیمز کلمن، دارلن رایت و کوین فیتزپاتریک و نظریة پیوند اجتماعی هیرشی مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، روش تحقیق پیمایشی و جمعیت آماری آن شامل 3014 دانش آموز پسر مقطع متوسطه شهر نورآباد (لرستان) مشغول به تحصیل در سال 89 - 1388 بوده است که بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران 340 دانش آموز از دبیرستان های دوازده گانه شهر به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب گردیدند. برای سنجش متغیرهای مستقل و متغیر وابسته از پرسشنامة خود ساخته بهره گرفته شد. نتایج نشان می دهد، با آن که دانش آموزان مورد مطالعه، بیشتر ساکن شهر هستند (6/70%) تا روستا (2/29%)، اکثر پدران شان، مشاغل یدی و تحصیلاتی تا حد دیپلم دارند، مادران فاقد شغل (خانه دار) و بی سواد هستند و سطح درآمد بیشتر خانواده های آنها پایین است؛ 1/66% پاسخگویان، طی یکسال گذشته دارای رفتار تخریبی بوده اند؛ که این میزان بیشتر از سطح چنین رفتارهای است که در سال های اخیر در تحقیقات داخلی مشاهده شده است و در دو شاخص سرمایة اجتماعی خانوادگی و مدرسه ای با نسبتی تقریبا برابر حدود 48% پاسخگویان سرمایة اجتماعی خود را زیاد و خیلی زیاد و 30% آنها سرمایه اجتماعی شان را کم و خیلی کم ارزیابی نموده اند. میزان رابطه رفتار تخریبی با شاخص سرمایه اجتماعی در خانواده با 28/0- و با سرمایه اجتماعی در مدرسه برابر با 298/0- است. در نهایت بر اساس نتایج رگرسیون چند متغیره، دو مولفه حمایت خانوادگی و مولفه احساس تعلق و دلبستگی به مدرسه 129/0 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. به این ترتیب، می توان گفت: هر قدر سرمایة اجتماعی در خانواده و مدرسه و اکثر مؤلفه های شاخص های مزبور بالاتر باشد، رفتارهای تخریبی دانش آموزان کمتر خواهد بود.