درخت حوزه‌های تخصصی

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه سبک های دلبستگی با رضایت مندی زناشویی در دانشجویان متاهل رشته های دبیری است. بدین منظور 62 نفر از دانشجویان رشته های مختلف دبیری که در دانشکده علوم انسانی واحدهای تربیتی خود را می گذراندند، به تفکیک جنسیت و به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب، سپس آزمون های رضایت مندی زناشویی انریچ و هم چنین مقیاس بازنگری شده دلبستگی بزرگسال کولنیز و رید (1990) RAAS بر روی آن ها اجرا شد. پس از جمع آوری اطلاعات، از روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و ...) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی توافقی، مجذور کا (x2) و آزمون t برای مقایسه میانگین های مستقل) استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که: دانشجویان متاهل با سبک های دلبستگی ایمن، از رضایت مندی زناشویی بالاتری برخوردارند و برعکس یعنی دانشجویانی که از سبک های دلبستگی نا ایمن اجتنابی و دوسوگرا برخوردار بودند، میزان رضایت مندی زناشویی آنان نیز به طور معناداری کمتر از افراد ایمن بود. هم چنین نتایج پژوهش نشان می دهد که بین سبک های دلبستگی دانشجویان متاهل مؤنث با مذکر تفاوت معنی داری وجود ندارد، اگرچه زنان از سطح ایمنی بیشتری در روابط بین فردی و دلبستگی برخوردارند ولی تفاوت ها معنی دار نیست. از نتایج دیگر این پژوهش، نبودن تفاوت معنی داری بین رضایت مندی زناشویی در دانشجویان براساس جنسیت است. بررسی های قبلی در مورد رضایت مندی زناشویی نیز نشان می دهند که وضعیت جنس افراد، پیش بینی کننده رضایت مندی نمی باشد.

افزایش میزان طلاق در جامعه کنونی ایران، ضرورت بررسی عوامل مؤثر بر سازگاری و رضایت مندی زناشویی را آشکار می کند. یکی از این عوامل نگرش مذهبی است که می تواند روابط، تصمیم گیری، تعهد و ابعاد فرزندپروری زوجین را متاثر سازد. از این رو، هدف از مقاله حاضر، بررسی رابطه نگرش مذهبی با رضایت مندی زناشویی در دانشجویان متاهل دانشگاه تهران است. گروه نمونه این پژوهش شامل 156 دانشجوی متاهل دانشگاه تهران بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش مقیاس نگرش مذهبی خدایاری فرد و همکاران (1385) و مقیاس سازگاری زناشویی اسپنیر (1976) بود. آزمون ضرایب همبستگی نشان داد که بین نگرش مذهبی و رضایت مندی زناشویی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. از بین چهار خرده مقیاس سازگاری زناشویی، نگرش مذهبی بیشترین رابطه را با رضایت دو نفری نشان داد. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، خانواده درمانگرها می توانند نقش باورهای مذهبی را هم در بروز و هم در حل اختلافات زناشویی، به عنوان عاملی مهم در نظر بگیرند. در پایان نیز همسوئی و عدم همسوئی یافته ها مورد بحث واقع شده است.

شاخص های توسعه، عمده ترین معیار برای هدفگذاری، برنامه ریزی و ارزشیابی طرح های توسعه روستایی به شمار می آیند. با بهره گیری از این معیارها می توان میزان پیشرفت و یا تاثیر طرح ها و پروژه های توسعه روستایی را در رسیدن به اهداف ارزیابی نمود. خلا موجود در این زمینه باعث گردیده است تا تدوین برنامه های توسعه به دور از شاخص های دقیق و مناسب انجام گیرد و هدفگذاری برنامه ها و ارزیابی آنها با مشکل مواجه شوند. از این رو، این مقاله در صدد است به تدوین و اعتبار سنجی شاخص های توسعه پایدار روستایی در ایران بپردازد تا برنامه ریزان و محققان توسعه روستایی بتوانند در مطالعات مسایل روستایی یا ارزیابی پروژه های روستایی از این شاخص ها که به تایید کارشناسان مسایل روستایی رسیده است، استفاده کنند. از این رو، 112 شاخص در سه بعد اجتماعی- زیرساختی (55 شاخص)، اقتصادی (33 شاخص) و زیست - محیطی (24 شاخص) تدوین و از طریق پرسشنامه در معرض قضاوت و داوری 63 نفر از متخصصان دانشگاهی و سازمان های اجرایی قرار گرفت. برای اعتبار سنجی و دستیابی به اجماع نظر متخصصان علاوه بر آماره های میانگین و انحراف معیار از آزمون های ضریب تغییرات و من ویتنی استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که از مجموع 112 شاخص مورد بررسی، 98 شاخص از نظر کارشناسان به عنوان شاخص های مناسب برای برنامه ریزی روستایی در شرایط ایران شناسایی شدند که از این تعداد 45 شاخص به بعد اجتماعی و زیرساختی، 31 شاخص به بعد اقتصادی و 22 شاخص نیز به بعد زیست محیطی توسعه روستایی تعلق دارند.

بزهکاری نوجوانان با آثار منفی روانی، اقتصادی و اجتماعی یکی از مسایل مهم اجتماعی ایران است؛ زیرا ایران از نظر ساختار جمعیتی کشوری با جمعیت نوجوان و جوان است. هدف این مقاله جست جو دربارة علل بزهکاری نوجوانان، در مواردی مثل دزدی، تخریب و خشونت، در کل جامعة ایران نیست، بلکه تمرکز آن بر شهر رشت است تا با انجام چنین مطالعاتی در شهرهای بزرگ دیگر، زمینه برای اظهار نظر دربارة جامعه ایران فراهم شود. در این بررسی از چارچوب نظری ترکیبی (نظریه عمومی جرم) متشکل از عناصری از نظریه های پیوند اجتماعی و خویشتن داری، استفاده شده است. یافته های این مطالعه نشان میدهد که نوجوانانی که خویشتن داری ضعیفی دارند، پیوند اجتماعی ضعیف داشته و بزه بیشتری مرتکب میشوند.

انسان ها برای بقا و تداوم زندگی، نیازمند زندگی مشترک هستند. در کنار هم زیستن ، زمینه ساز اجتماعی شدن می باشد. پذیرش نقش های اجتماعی توسط افراد یک جامعه موجب بروز رفتارها، هنجارها و ارزش هایی مشترک می شود که بخش مهمی از فرهنگ یک جامعه را تشکیل می دهد. در ادبیات شفاهی و نوشتاری هر جامعه ای، بخش مهمی از ساختار و کارکرد فرهنگ نهفته است.امروزه ، اجتماعی شدن، از طریق نهاد آموزش و پرورش، با برنامه ریزی از پیش تعیین شده و با وسایل کمک آموزشی، که مهمترین آنها کتابهای درسی است، انجام می گیرد. کتاب های درسی با توجه به موقعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر جامعه ای تهیه و تدوین می شود. از طریق همین کتابهاست که بخش بیشتری از ارزش ها، رفتارها، دانش ها و مهارت های یک نسل به نسل های بعدی انتقال می یابد و یا حتی عامل دگرگونی و توسعه جامعه می شود. بررسی هایی که در بسیاری از جوامع بر روی کتاب های درسی انجام گرفته، وجود کلیشه های تبعیض آمیز جنسیتی، مورد تأیید قرار گرفته است. در این تحقیق کتابها از طریق تحلیل محتوا و مشاهده مستقیم مورد بررسی و فرضیه عدم برابری شخصیت های زن و مرد، با توجه به اطلاعات جمع آوری شده مورد تایید قرار گرفته است.کتاب های درس ادبیات فارسی مدارس از نظر فراوانی اسامی، مشاغل، تصاویر، واژه های جنسیتی، نوع فعالیت، صفات و ویژگی های هر دو جنس، و اطلاعات پس از ثبت در جداول و نمودارها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از مجموع 3029 اسم استفاده شده 16% اسامی مربوط به زنان و بقیه به مردان اختصاص یافته، از تعداد 782 اسم مشاهیر، 37 اسم مربوط به زنان و بقیه مربوط به مردان ، از مجموع 1170 تصویر مربوط به انسان ها، 3/24 درصد تصاویر مربوط به زنان و بقیه به مردان تعلق دارد. از مجموع 122 تصویر مشاهیر، تنها یک تصویر زن و 121 تصویر مخصوص مشاهیر مرد است. از مجموع 1859 واژه جنسیتی بکار رفته در کتاب ها، 6/24 درصد واژه ها مربوط به زنان، و بقیه مربوط به مردان است؛ درصد بیشتر واژه های جنسیتی زنان، واژه های نسبتی مانند: مادر و زن می باشد. در تدوین کتاب های درس ادبیات فارسی مدارس از 88 مؤلف استفاده شده که 22 مؤلف، زن و 66 مؤلف مرد هستند. قابل توجه است که بیشتر مؤلفین زن، مربوط به کتاب های دوره ابتدایی است. شغل درصد بیشتری از زنان شاغل در کتاب های مورد بررسی، «معلم» می باشد. از بررسی مجموع نمودارها و جداول مشخص شده که از نظر کمی و کیفی در هر زمینه به زنان ، کم توجهی و متون و تصاویر بر پایه پیش داروی ها و قالب های ذهنی مبتنی بر تبعیض جنسیتی تدوین شده اند.

یکی از مفاهیم اساسی که لازم است در توصیف ساختار اجتماعی هر جامعه ای بررسی و تحلیل شود، نظام قشربندی اجتماعی آن جامعه است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های مروری-اسنادی و کتابخانه ای می باشد که یافته های آن با مراجعه به منابع مختلف جمع آوری و طبق اهداف تحقیق دسته بندی شده است. جامعه شناسان برای توصیف نابرابری هایی که در جوامع بشری میان افراد و گروه ها وجود دارد، از قشربندی اجتماعی سخن می گویند. ما غالباً وقتی به قشربندی فکر می کنیم؛ چیزهایی مثل دارایی ها یا مالکیت را در نظر داریم امّا قشربندی می تواند بر پایه ویژگی های دیگری مثل جنسیت، سن، اعتقاد دینی یا درجه نظامی نیز شکل بگیرد، از همین رو در این تحقیق سعی شده تا قشربندی و نابرابری اجتماعی از دیدگاه ماکس وبر شرح داده شود. کوشش عمده وبر این بود که تبیین جدیدی از نظام سرمایه داری معاصر در مقابل تحلیل اقتصادی مارکس که حاکی از تسلط ساخت زیربنا برساخت روبنا، سیاسی و فرهنگی است پیشنهاد کند. رویکرد وبر به قشربندی اجتماعی بر مبنای تحلیلی که مارکس پرورانید بنا می شود، ولی او این تحلیل را شرح و بسط داد. یکی از جنبه های مهم تحلیل وبر این است که قشربندی را به عوامل اقتصادی تقلیل نمی دهد بلکه آن را چند بٌعدی می بیند.

"خشونت پدیده ای تاریخی و جهانی است که در همه جوامع و تمام ادوار وجود داشته است. توجه به این پدیده از دهه 70 میلادی آغاز شد و پژوهش های متعددی در این حوزه انجام گرفت. بررسی در باب خشونت با مشکلاتی همراه است. در این پژوهش ها محقق وارد حوزه خصوصی و صمیمی خانواده می شود و در خصوص رفتاری حساس از افراد سئوال می کند. وجود خشونت در خانواده از طرف قربانی به علل مختلف پنهان نگاه داشته می شود، فراموش می شود و یا در بیان آن اغراق می شود. نبود آمار در خصوص افراد در معرض خشونت، مشکل دیگری در راه دست یابی به نمونه معرف است. مشکل دیگری که در بررسی های خشونت مشاهده می شود تبیین های نظری موجود است. بسیاری از دیدگاه های نظری موجود عوامل موثر در بروز خشونت را در سطح ویژگی های «فردی مانند» و یا در سطح «خانوادگی مانند» در نظر می گیرند. کلیه این عوامل در شناخت صحیح از پدیده تأثیر دارند. نظریه پردازان فمینیست تبیین های فردی یا خانوادگی را در باب خشونت، برای توضیح کافی نمی دانند. هر چند معتقد هستند این عوامل می تواند به مثابه عاملی تشدیدکننده رفتار خشن عمل کند، تأکید آنان بر وجود ساختار نابرابر روابط قدرت میان زنان و مردان در جامعه و نهادهای آن است. توجه آنان متوجه ساختار مردسالارانه ای در جامعه است که به مردان اجازه اعمال قدرت بر زنان را می دهد. از این دیدگاه خشونت عمل انفرادی یک مرد علیه یک زن نیست که با استفاده از ویژگی های فردی تحت بررسی قرار گیرد، بلکه خشونت رفتاری است که از جانب مردان جامعه بر روی زنان جامعه اعمال می شود. خشونت یک ابزار نظارتی مهم است که هم بازتاب روابط نابرابر قدرت در جامعه است و هم به حفظ روابط نابرابر قدرت کمک می کند. با نگاهی به تحقیقات انجام شده در ایران ناهماهنگی میان داده های کسب شده مشخص می شود. هم چنین مشخص می شود که در اکثر بررسی ها عوامل موثر بر خشونت به صورت متغیرهای فردی و خانوادگی بحث و بررسی شده اند. این مقاله با توجه به دیدگاه فمینیستی سعی در مشخص کردن اهمیت ساختار نابرابر قدرتی دارد که در حوزه های اقتصاد، قوانین، نیروهای نظارتی جامعه و نهادهای حمایتی جامعه حضور دارد و بر توجه به ساختار جامعه که مردان را تشویق به اعمال خشونت و زنان را وادار به تحمل آن می کند تاکید می کند."

وابستگی به مواد یکی از مسایل اجتماعی است که به صورت سنتی مردان را درگیر می نمود، اما تحولات سال-های اخیر که به تغییر موقعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنان منجر شده است، به گسترش اعتیاد در بین زنان دامن زده است. پژوهش های پیشین در موزد وابستگان به مواد اغلب با رویکرد کمی و با اتکا به نظریه های روان شناختی و جامعه شناختی انجام شده اند. این پژوهش که در مورد زنان وابسته به مواد در شهر ساری انجام شده است، سعی کرده است تا تجارب زیسته ی زنان وابسته به مواد را با استفاده از روش پدیدار شناسی که یک رویکرد کیفی دارد، مورد شناخت و تبیین قرار دهد. نمونه ی مورد آزمایش 30 زن بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه های عمیق با آن ها انجام گرفت و سپس متن مصاحبه ها با استفاده از روش تجزیه و تحلیل ثم های استرابرت مورد تحلیل قرار گرفتند. از تحلیل تم به کدهای مفهومی، طبقات مفهومی و پنج تم اصلی(مثلث خانواده، فرد، اجتماع، طیف احساسی شادمانی- پریشانی، ورود به روابط اجتماعی در هم شکسته، ناتوانی در برابر اعمال فشار جامعه و عدم وجود توانمندی در زنان برای رویارویی با شرایط) دست یافته و بر اساس آن ها مدل تبیین پدیده ی وابستگی به مواد از دیدگاه زنان درگیر با آن استخراج شد.

هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و صمیمیت زناشویی در زوجین عادی است. در این پژوهش حوزه های طرحواره های اولیه متغیرهای پیش بین و ابعاد صمیمیت زناشویی متغیرهای ملاک بودند. 70 نفر (35 زوج) از بین کارکنان شرکت فولاد مبارکه اصفهان و همسرانشان به صورت نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. نوع پژوهش توصیفی (همبستگی) است. زوجین به طور جداگانه پرسشنامه صمیمیت زناشویی و پرسشنامه طرحواره یانگ (YSQفرم بلند) را تکمیل کردند. در پژوهش حاضر روش آماری همبستگی، تحلیل رگرسیون با شیوه ورود و گام به گام و تحلیل واریانس چندمتغیره به کار برده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد که بین طرحواره های ناسازگار اولیه با ابعاد صمیمیت زناشویی همبستگی منفی و معناداری وجود دارد، یعنی هرچه طرحواره ها ناسازگارتر می شوند صمیمیت زناشویی کاهش می یابد. هم چنین یافته های رگرسیون چندمتغیری بیانگر این نکته بوده اند که حوزه «محدودیت های مختل» مهم ترین پیش بینی کننده صمیمیت زناشویی می باشد و به غیر از بعد «صمیمیت جنسی» برای سایر ابعاد صمیمیت زناشویی پیش بینی کننده معتبری است. از سوی دیگر قابل اشاره است که بین زنان و مردان از نظر طرحواره ها تفاوت معناداری وجود نداشته است و فقط در بعد صمیمیت بدنی نمرات مردان بیش از زنان بوده است. این بررسی نشان داد که طرحواره های مربوط به «محدودیت های مختل» که شامل استحقاق، بزرگ منشی و خویشتن داری ناکافی می باشد؛ بیشترین نقش را در عدم صمیمیت زناشویی ایفا می کنند.

دولت صفویه، هویت جدیدی را برای سرزمین و مردم ایران به وجود آورد که محوریت آن بر پایه مذهب تشیع بود. آموزه های این مذهب به مرور در گفتار ورفتار جامعه تجلی پیدا کرد؛ با این وجود، برخی از گروه های غیرمسلمان در شهر ها و مناطق مختلف ساکن بودند که به شکل معمول، به اعتقادات دینی خود و باور ها و رفتارهای مذهبی خویش پایبند بودند. زرتشتی ها از مهم ترین این گروه ها بودند که نوع زندگی و آداب و رسوم و اعتقادات آنها مورد توجه تاریخ نگاران به ویژه سیاحان اروپایی عصر صفوی قرار گرفته است. توجه به نوع پوشش و حجاب زنان زرتشتی و تصویری که از این رفتار اجتماعی آنها در منابع این دوره وجود دارد، این پرسش را ایجاد می کند که چه متغیرهایی در نوع حجاب و پوشش زنان زرتشتی عصر صفوی نقش داشته اند؟ برای پاسخگویی به این پرسش که هدف اصلی این مقاله است، فرضیه ذیل به آزمون گذاشته شد: «آموزه های دینی زرتشت و تاکید بر حجاب در این آیین و جایگاه حجاب در ایران به عنوان یک ضرورت برای زنان، همراه با آموزه های شیعی رایج در عصر صفوی در انتخاب نوع حجاب و پوشش زنان زرتشتی آن دوره نقش اساسی داشته است». موضوع این بررسی در حوزه جامعه شناسی تاریخی قرار می گیرد. در این بررسی از روش تحقیق تاریخی استفاده شده و جمع آوری داده ها بر اساس نوشته های سیاحان اروپایی و مورخان ایرانی عصر صفوی صورت پذیرفته است. در تحلیل نظری موضوع، یافته های تاریخی با استفاده از نظریات کارکرد گرایی در حوزه جامعه شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. بر مبنای این دو نوع بررسی، یافته اساسی تحقیق، فرضیه فوق را تایید می کند و نشان می دهد چگونه این سه عامل اساسی در پدیداری نوع حجاب و پوشش زنان زرتشتی عصر صفوی موثر بوده اند.

این پژوهش در پی بازشناسی توصیفی گفتمان اصلاح طلبی اسلامی در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. شاخص ترین افرادی که در این پژوهش به عنوان تولیدکنندگان این گفتمان انتخاب شده اند عبارت اند از: سید محمد خاتمی، سید محمد موسوی بجنوردی و سید محمد موسوی خوئینی ها. در کنار این افراد، به اندیشه ها و آثار دیگر متفکران اصلاح طلبی اسلامی نیز پرداخته شده است. سوالات اصلی تحقیق عبارت اند از: 1. تولیدکنندگان این گفتمان چه کسانی هستند؟ 2. چرا سخن می گویند؟ 3. درباره چه سخن می گویند؟ 4. چگونه سخن می گویند؟ 5. مخاطبانشان چه کسانی هستند؟ 6. چه کنشی را پیشنهاد می کنند؟ روش پژوهش، تحلیل گفتمان به عنوان روشی کیفی است. روش نمونه گیری نیز قضاوتی است؛ به گونه ای که به آثار مکتوب و سخنان تولیدکنندگان اصلی گفتمان ها در کنار افراد دیگر توجه می شود. ذیل هر یک از سوالات تحقیق، با مراجعه به آثار متفکران نام برده، مباحث مهمی همچون جامعه مدنی، قانون اساسی، حکومت دینی و... آورده شده است. بررسی گفتمان اصلاح طلبی اسلامی، به ما چند بصیرت درباره ماهیت «گفتمان دینی» در ایران امروز می بخشد. گفتمان یاد شده در شیوه نگاه خود به دین و دنیای مدرن، دل مشغول مسائل و موضوعات امروزی و مسائل مرتبط با آن است. بررسی شیوه استدلال گفتمان اصلاح طلبی اسلامی نشان می دهد با اینکه این گفتمان با گفتمان های دیگر اختلاف هایی دارد، در استناد به متون دینی و کمک گرفتن از «رویکرد نقلی» این گفتمان ها با هم اشتراک نظر دارد.

"مقاله حاضر خلاصه ای از تحلیل نخست چهار پژوهش تجربی است که می تواند به روشن تر شدن موضوع سرمایه اجتماعی در ایران کمک کند: 1) موقعیت فعلی سرمایه اجتماعی؛ 2) تحلیل نقش عوامل سیاسی و عقیدتی که پس از انقلاب سال 1357 گفتار عمومی در باب سرمایه اجتماعی را شکل داده اند؛ 3) نقش بنیادها در این زمینه؛ 4) بررسی دگرگونیهای تاریخی ماهیت و نقش موسسات خیریه از دوران مشروطه تا سال1357. "

مقاله حاضر با هدف شناخت مسائل و مشکلات جوانان در امر ازدواج به تفکیک جنس، سن و دانشجو و غیر دانشجو بودن، شناخت نگرش جوانان مجرد نسبت به چگونگی گرایش آنها به ازدواج و مسائل و تنگناهای مطرح برای آنها در امر ازدواج و سنجش نگرش زوجین جوان ازدواج کرده در مورد تفاهم و یا عدم تفاهم آنها در زندگی و وجود مشکلات زندگی آنها به تفکیک زوجینی که در زمان دانشجوئی ازدواج کرده اند و سایر زوجین،صورت گرفته است. روش تحقیق مبتنی بر روش های مطالعه اسنادی و توصیفی- تحلیلی با استفاده از روش پیمایشی است. یافته های مقاله عبارتست ازنظریه مدرنیزاسیون،نظریه شوئن و چونک مورد تایید شده است و در قالب تئوری آندره شرلین ازدواجها در بین دانشجویان به سمت غیر رسمی شدن پیش می رود.از سوی دیگر در جامعه ایران نهاد خانواده و تعاملات درون اعضای آن به میزان رشد و توسعه صنعتی شدن و شهر نشینی در کشور رشد نکرده است.در این بین طلاق میان افراد با پایگاه اجتماعی پایین تر بیش از بقیه بوده است.در نهایت بر اساس نظریه مبادله بسیاری از جوانان برای انتخاب همسر بیشتر به انتخاب عقلانی توجه دارند و نگرش به ازدواج در بین جوانان به یک امر عقلانی تبدیل شده است.

در این پژوهش فرضیه هایی در مورد بی تفاوتی اجتماعی در شهر تهران به آزمون نهاده شد. اهداف این پژوهش، شناسایی چگونگی پدیده یادشده در جامعه آماری، و سنجش همبستگی آن با برخی متغیرهای موثر به منظور سنجش میزان اثر گذاری هر یک از آنها بر بی تفاوتی اجتماعی بود. با روش پیمایش، و اجرای ابزار پژوهش بر روی نمونه ای با حجم850 نفر در شهر تهران یافته ها نشان داد؛ میان متغیرهای قومیت، شغل، و تحصیلات از صفات زمینه ای تفاوت وجود دارد و بین تمامی متغیرهای مستقل اصلی، یعنی؛ بی هنجاری(آنومی)، اعتماد اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، رضایت اجتماعی، محرومیت نسبی، فردگرایی، تحلیل هزینه-پاداش، و التزام مدنی با بی تفاوتی اجتماعی رابطه معنی داری بدست آمد. در نتایج حاصل از تحلیل چندگانه، مشخص شد که حدود 40/0 درصد تغییرات در بی تفاوتی اجتماعی به وسیله مجموع پنج متغیر مستقل قابل تبیین است. بر اساس یافته های بدست آمده در این مطالعه، می توان استنتاج کرد که بی تفاوتی اجتماعی در شهروندان تهرانی در میزانی بالاتر از حد متوسط وجود دارد و سطح آن به ترتیب با نوسانات پنج متغیر التزام مدنی، فردگرایی، بی هنجاری، رضایت اجتماعی، و محرومیت نسبی تغییر می کند.

پژوهش حاضر با نگاهی توصیفی و تحلیلی، ویژگیهای علم مدرن را از جنبه های گوناگون از جمله هدف، روش، کاربرد و آثار آن بررسی میکند. این کار از یک، هویت علم مدرن را معرفی و شناخت ما را نسبت به آن دقیق تر میکند و از سوی دیگر، تفاوت ماهوی و تقابل آن را با علوم اسلامی آشکار میسازد. در ضمن، از برخی کاستیهای جدی این علم نیز پرده برمیدارد. عقل گرایی افراطی، سلطة شناخت حسی و تجربی، ماده گرایی و دنیا گرایی، بیتوجهی به غایت هستی، مهمل خواندن گزاره های دینی و فلسفی، جدایی دانش از ارزش، جدایی دانش از دین، جدایی دانش از سیاست و ابزار شدن آن برای سیاست مداران، حذف یقین علمی و اکتفا به یقین روان شناختی، هدف قرار دادن کسبِ قدرت به جای کشف حقیقت، جزیی نگری و تجزیة علوم از اموری هستند که به عنوان ویژگیهای علم مدرن در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته اند.

چکیده: محققان علوم اجتماعی در حوزة دین هنگامی که درصدد برمی آیند که حیطة گسترده و پیچیده ای چون دینداری را در سطحی وسیع و با شیوة پهنانگرانة پیمایش های اجتماعی مورد بررسی تجربی قرار دهند فقط به تعریف منطقی و مفهومی از دین و دینداری نیاز ندارند؛ بلکه، توجه اساسی آنها به تعاریف عملیاتی برای سنجش و اندازه گیری دینداری است. تعاریف عملیاتی، مفهوم کلی دین و دینداری را به اجزای تشکیل دهنده اش (ابعاد، مؤلفه ها، و معرّف/ شاخص ها) جهت انجام پژوهش تجربی تجزیه می کند. در این مقاله، با واکاوی نظری و تجربی مفهوم دین و دینداری در دین اسلام و علوم اجتماعی تلاش گردید تا ابعاد و مؤلفه هایی که این پدیده را به صورت یک کلیت تجربی یا کلیت تئوریکی شکل داده است، مشخص و معین شود. در این راستا، ابتدا، دین و دینداری با درجه ای از انتزاع و براساس سه بُعد اعتقادات، احساسات، و اعمال تعریف مفهومی شد. سپس، مؤلفه های درون هر بُعد از دینداری مشخص گردیدند. یعنی، بُعد اعتقادی دین به دو مؤلفة «اصول» و «فروع»؛ بُعد عاطفی دین به سه مؤلفة «تجربة دینی»، «علقة دینی» و «هویت دینی»؛ و بُعد رفتاری دین به سه مؤلفة «اخلاقیات»، «شرعیات» و «عبادات» تقسیم شدند. در پایان، برای ساخت سنجة دینداری در هر یک از مؤلفه های فوق الذکر، معرّف/ شاخص های معینی براساس آموزه های اسلام ارائه گردید.

حجاب و پوشش یکی از بایدها و هنجارهای فرهنگ دینی و بومی ما و از سوی دیگر، یکی از مهم ترین جنبه های جنگ نرم دشمنان انقلاب اسلامی است. مسئلة بدحجابی بدون شک یکی از پیامدهای تهاجم فرهنگی است و نگرش سطحی و مقطعی به این مسئله، شناخت لازم و درک صحیح برای برنامه ریزی های فرهنگی کارا و اثربخش را ممکن نمی سازد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل گرایش به بدحجابی و راه کارهای مقابله با آن است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی است که به صورت میدانی و همراه با آن از مطالعات کتابخانه ای به منظور تدوین مبانی نظری نیز استفاده شده است. در این پژوهش، محققان با استفاده از پرسشنامة محقق ساخته که اعتباریابی و روایی سنجی شد، به گردآوری داده ها پرداختند. سپس داده های به دست آمده با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در چارچوب مفهومی این پژوهش، با تفکر سیستمی به موضوع حجاب پرداخته شد و از این رو حجاب به عنوان یک سیستم اجتماعی در نظر گرفته شد و عناطر اصلی آن در چهار بخش: ورودی ها، فراگرد، پیامدها و بازخورد مورد بررسی قرار گرفت.

مسئله و هدف : امنیت یکی از مهم ترین اصول زندگی است و نخستین شرط لازم برای پیشرفت و رسیدن به توسعه پایدار برای جامعه متمدن محسوب می شود،آنچه امنیت اجتماعی را تهدید میکند و می تواند باعث سقوط تدریجی جامعه شود عدم رعایت ارزش های پذیرفته شده و آسیب های اجتماعی وارده بر آن است. بسیاری ازآسیب های اجتماعی از جمله اعتیاد می تواند صدمه جبران ناپذیری بر پیکر اجتماع سالم وارد کند. برقراری امنیت در جامعه اساسی ترین محور فعالیت پلیس به شمار می آید؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط آسیب های اجتماعی (اعتیاد)با امنیت اجتماعی از دیدگـاه روسـای کلانتری ها است. روش : تحقیق حاضر از نوع پیمایشی است و جامعه آماری آن را روسای سرکلانتری ها و افرادی است که بیش از 10 سال در بخش های مبارزه با مواد مخدر سابقه خدمتی داشته اند. روش نمونه گیری پژوهش تصادفی ساده است و ابزار جمع آوری اطلاعات این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته میباشد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان میدهد که در سطح ٠١/٠ P< وضعیت خانوادگی و اقتصادی و فرهنگی با اعتیاد رابطه معناداری دارد و همچنین در سطح ٠١/٠ P< اعتیاد با امنیت اجتماعی رابطه معناداری دارد؛ یعنی پدیده اعتیاد می تواند باعث برهم زدن امنیت اجتماعی گردد و هرچه گرایش به اعتیاد در جامعه بیشتر باشد امنیت اجتماعی به ویژه امنیت عمومی به مخاطره میافتد. نتایج: بین آسیب های اجتماعی (با تأکید بر پدیده اعتیاد) و خانواده، اقتصاد، فرهنگ و امنیت اجتماعی رابطه معنا دار وجود دارد.