درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۸۶۱ تا ۵٬۸۸۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۶ مورد.
۵۸۶۱.

سنخ شناسی انواع سبک زندگی در بین خانواده های ایثارگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۴ 193 - 231

کلید واژه ها: خانواده ایثارگر سنخ سبک زندگی الگوهای سبک زندگی سبک زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۰ تعداد دانلود : ۱۲۵
سرعت شگفت انگیز تحولات اجتماعی و سیاسی در دوران معاصر، موجب تغییرات مداومی در شیوه های زندگی مردم شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت سنخ های مختلف سبک زندگی در بین خانواده های ایثارگران سراسر کشور صورت گرفته است. این مطالعه به روش پیمایش و جمعیت آماری آن را کلیه خانواده های ایثارگران در سال 1398 تشکیل می دهند. حجم نمونه برابر با 1239 نفر و از طریق شیوه نمونه گیری چند مرحله ای داده های لازم از چهار استان تهران، خراسان رضوی، لرستان و خوزستان جمع آوری گردید. نتایج حاصل نشان می دهد که در بین چهار سنخ سبک زندگی مورد مطالعه، وضعیت سبک زندگی به ترتیب اسلامی (برابر با میانگین 65)، ایرانی (برابر با میانگین 62)، مدرن (برابر با میانگین 44) و نامتعارف (برابر با میانگین 24) می باشند؛ عبارتی می توان چنین اذعان داشت که در بین خانواده های ایثارگر کل کشور، رعایت سنخ سبک زندگی اسلامی بیشتر از سایر سبک های زندگی است. طبق بررسی صورت گرفته، سبک زندگی اسلامی در بین ایثارگران، بیشترین رابطه همبستگی را با سبک زندگی ایرانی و کمترین همبستگی را سبک زندگی مدرن دارد؛ همچنین سبک زندگی اسلامی با سبک زندگی نامتعارف رابطه منفی و قوی دارد. همچنین انواع سبک زندگی بر حسب ویژگی های مختلف ایثارگری متفاوت می باشد.
۵۸۶۲.

بررسی جامعه شناختی نقش کیفیت زندگی در سبک زندگی سالمندان بندر ماهشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 221 - 273

کلید واژه ها: کیفیت زندگی سبک زندگی کیفیت زندگی جمعی کیفیت زندگی عینی کیفیت زندگی ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۱۸۵
مقاله حاضر به بررسی جامعه شناختی نقش کیفیت زندگی در سبک زندگی شهروندان 65 سال به بالای شهرستان بندرماهشهر می پردازد. مقاله حاضر با روش پیمایش در بین شهروندان 65 سال به بالا انجام شده است. 396 شهروند به عنوان نمونه آماری تعیین، از طریق نمونه گیری مطبق و ابزار پرسشنامه داده های آماری آن جمع آوری و با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد: گرچه طبق آمارهای توصیفی، کیفیت زندگی عینی، ذهنی و جمعی در بین شهروندان به ترتیب بیشترین درصد تحقق را داشته اند؛ اما کیفیت زندگی جمعی، ذهنی و عینی به ترتیب بیشترین اثرگذاری کل را روی سبک زندگی داشته اند که می توان نتیجه گرفت سبک زندگی شهروندان سالمند بیشتر تحت تاثیر ابعاد جمعی و ذهنی کیفیت زندگی است تا بعد عینی آن. همچنین برای تحقق سبک زندگی در مفهوم کلی، ترکیبی از به ترتیب کیفیت زندگی جمعی متشکل از سرمایه اجتماعی و یا سایر سرمایه های قابل تبدیل به آن، کیفیت زندگی ذهنی متشکل از سرمایه ذهنی و یا سایر سرمایه های قابل تبدیل به آن، و کیفیت زندگی عینی به ترتیب متشکل از سرمایه های فرهنگی، اقتصادی و سایر سرمایه های قابل تبدیل به آنها، منجر به کنش های تولیدی و مصرفی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در میدان های اجتماعی می شود که سبک زندگی را محقق می کنند.
۵۸۶۳.

مدرنیته ایرانی: نقدی بر دیدگاه علی میر سپاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۱ 79 - 112

کلید واژه ها: رویکرد انتقادی میرسپاسی روشنفکران انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۱۴۰
هدف از پژوهش حاضر بررسی و نقد نظریه مدرنیته ایرانی علی میرسپاسی به عنوان یکی از تحلیل های مهمی است که درخصوص مواجهه ایرانیان با مدرنیته انجام شده و در آن سعی شده تا الگوهای چندگانه از مدرنیته به عنوان یک نظریه جدید ارائه شود. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی -  انتقادی می خواهد ضمن تحلیل شاخصه های اصلی نظریه مدرنیته ایرانی به ارزیابی و نقد سویه های انتقادی و ایجابی آن در بررسی تحولات ایران معاصر بپردازد. توجه به کاستی های تحلیل وی شامل توجه صرفش به جنبه های فکری و فرهنگی مدرنیته ایرانی و عدم توجه به جنبه های ساختاری و نهادی موثر در تکوین این پدیده و همچنین تاکید شدید به نقش روشنفکران درترویج اسلام سیاسی و عدم توجه به نقش نیروها و نهادهای سنتی در انقلاب اسلامی و نقد سویه های ایجابی الگوی پیشنهادی وی که مبتنی بر تنوع در تجربه های فرهنگی و تاریخی از مدرنیته و تلاش برای ترسیم سیمای غیراروپامحور از آن است از مهم ترین یافته های این پژوهش است. نتیجه کلی این پژوهش نشان گر آن است که نظریه مدرنیته ایرانی ضمن ارائه رویکرد و چشم اندازی جدید به مطالعه تاریخ معاصر ایران برخی از ابعاد مهم آن را نادیده و همین امر هم ضرورت ارائه پژوهش های جدیدتر نمایان می سازد.
۵۸۶۴.

زنان و نظم جنسیتی پدرسالار؛ روایت تاریخی از «زندگی خانوادگی» زنان در عصر قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۱ 157 - 194

کلید واژه ها: زنان و خانواده مطالعات جنسیت پدرسالاری جامعه شناسی تاریخی دوران قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۲۵۹
پژوهش حاضر به دنبال آن است که با تابیدن نوری به زوایای تاریخ جنسیت در جامعه ایرانی، به تصویر دقیق تری از «وضعیت زنان و خانواده در دوران قاجار» دست یابد. مطالعه حاضر بر اساس تحلیل مضامین موجود در منابع و اسناد تاریخی انجام گرفته است. در این راستا، مجموعه ای از سفرنامه ها، خاطرات، نشریات و اسناد تاریخی، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفتند. یافته های این پژوهش نشان داد که زنان در عصر قاجار، از کمترین حقوق اجتماعی برخوردار بودند. آن ها نه اختیاری برای ازدواج داشتند و نه توانی برای طلاق؛ نه آمدنشان به خانه شوهر با اراده خویشتن بود و نه رفتنشان به تصمیم خویش. همه زنان را در خیابان به یک شکل کرده بودند؛ همگی چادربه سر و روبنده به صورت داشتند. نه انتخاب پوشش در بیرون خانه به اختیار آن ها بود و نه کار و کوشش در درون خانه امانشان می داد. بردن نامشان ممنوع بود و «ضعیفه» خطابشان می کردند. نه نامی از آن ها برده می شد و نه مقامی به آن ها سپرده می شد. بیشتر، کالای جنسی بودند در دست مردان و بستری برای تولید فرزندان. گویی شهروندانی درجه دوم بودند در تاریخ ایران. در کودکی ازدواج می کردند و در جوانی پیر می شدند. هنوز کودکی نکرده، مادر می شدند و هنوز جوانی را ندیده، فرتوت می شدند. عمرشان کوتاه بود و بختشان سیاه. به واقع دوره قاجار بر وفق زنان نبود؛ عصر، عصر پدرسالاری بود و سلطه مردانه، همه عرصه های زندگی آنان را درنوردیده بود.
۵۸۶۵.

مسأله کنش اقتصادی: امکان بدیل جامعه شناختی در مواجهه با نظریه انتخاب عقلانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۱ 195 - 222

کلید واژه ها: کنش اقتصادی انتخاب عقلانی عادتواره روتین ها منفعت شخصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۱۹۹
نظریه انتخاب عقلانیِ علم اقتصاد در تحلیل کنش اقتصادی با دو مشکل اساسی مواجهه است. مشکل اعتبار، یعنی تأیید تجربی اصول بنیادین آن و مشکل موضوعیت، یعنی توان و ظرفیت توجه هم زمان به عوامل اجتماعی و ذهنی کنشگر. سنت های مختلف جامعه شناسی تلاش کرده اند برای پر کردن حفره های آن دیدگاه متفاوتی برای تحلیل کنش اقتصادی ارائه کنند اما این رویکردهای جامعه شناختی در سطح تحلیلی متفاوتی با نظریه انتخاب عقلانی کنش اقتصادی را توضیح داده اند بنابراین نتوانسته اند بدیل مناسبی برای آن باشند. سؤال اصلی پژوهش این است که آیا جامعه شناسی اقتصادی می تواند سطح تحلیل علی نزدیک تری با آنچه نظریه انتخاب عقلانی اشاره دارد، ارائه کند که هم زمان به عوامل اجتماعی و ذهنیت کنشگر، محاسبه گری و روتین ها توجه کند؟ مبانی نظری این پژوهش رویکرد رابطه گرایی و نحوه تعامل کنش و ساختار موقعیت، ذهنیت حسابگرانه و روال ها است. روش پژوهش اسنادی و مبتنی بر تفسیر و مرور انتقادی متون دست اول جامعه شناسی است تا نحوه مواجهه نظری سنت جامعه شناسی با نظریه انتخاب عقلانی و امکان بدیل مناسب برای آن روشن شود. دو مفهوم دلایل عملی و روال ها در نظریه بوردیو و شوتس در دو سنت فکری متفاوت می توانند توضیح جامعه شناختی مناسبی برای کنش اقتصادی در مقابل نظریه انتخاب عقلانی ارائه کنند که در این میان نظریه شوتس به جهت توجه هم زمان به رفتار حسابگرانه و عادات در توضیح کنش اقتصادی بدیل مناسبی است.
۵۸۶۶.

Futures of Iranian Children and Teenagers Engagement in Cyberspace

نویسنده:
منبع: Cyberspace Studies,Volume ۴, Issue ۲, July ۲۰۲۰ 101 - 128

کلید واژه ها: children cyberspace future Scenario Planning teenagers

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۲۶
This study seeks to identify and describe believable and probable scenarios about the future engagement of children in cyberspace from the perspective of futures studies. Children's and adolescents’ access to the Internet and network-based technologies is becoming increasingly prevalent. So explaining the key factors and uncertainties affecting this phenomenon requires a comprehensive insight into current and emerging trends and the change drivers. For this purpose, after reviewing several useful technological and social trends, using scenario-based planning methodology, questionnaire tools and expert panel, 28 effective factors, ten key factors, and five driver forces (with uncertainty) were identified. Then, structural analysis and scenario logic explanations have been performed by Micmac, Scenario wizards, and cross-impact matrix analysis. Accordingly, the four scenarios of “salmon in the pool”, “salmon in the river”, “guppy in the tank”, and “goldfish in the pond” have been identified and narrated for the future of Iranian children's engagement in cyberspace. The findings of this study provide a more comprehensive understanding of believable futures while emphasizing the importance of engaging and addressing the interests of audiences and the needs of stakeholders in designing relevant strategies and broadening the horizons of decision-makers toward future alternatives.
۵۸۶۷.

ما و افغان ها! بازنمایی مهاجران افغانستانی در نمایشنامه های معاصر ایرانی با رویکرد پسااستعماری (مورد پژوهی: گزیده ای از آثار محمد رحمانیان، حمید امجد و نغمه ثمینی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۱۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 9 - 43

کلید واژه ها: مهاجرت افغانستان ایران نمایشنامه شرق شناسی پسااستعماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۵
انسان ها از وطن خود، به وطنی دیگر می روند و در آن جا اقامت می کنند: این تعریفی ساده از یک موضوع پیچیده است. حضور این افراد در کشور دوم، نوعی از ادبیات را خلق می کند که اصطلاحاً «ادبیات مهاجرت»[1] نامیده می شود. این ادبیات را یا خود مهاجران، و یا نویسندگان کشور دوم خلق کرده و چون آیینه ، جنبه های مختلف زندگی مهاجران و نوع برخورد جامعه میزبان با آن ها را منعکس می کنند. یکی از راه هایی که می توان به خوبی نوع مواجهه جامعه مقیم با مهاجران و شیوه تحقیر مهاجران توسط آن را دریافت، مراجعه به آثار هنری و ادبی آن جامعه است. حضور مهاجران افغانستانی در ایران، موجب عکس العمل جامعه ایرانی نسبت به آن ها شده و این موضوع در آثار ادبی و هنری ایرانیان نمود پیدا کرده است. بررسی سه نمایشنامه: خروس (محمد رحمانیان)، بی شیر و شکر (حمید امجد) و بدون خداحافظی (نغمه ثمینی) نشان می دهد: اولاً، نویسندگان ایرانی نسبت به حضور افغان ها در کشور خود توجه نشان داده اند و بر اساس این حضور آثاری را خلق کرده اند، و ثانیاً، شکل و محتوای این آثار نشان دهنده نوع نگاه مبتنی بر نظریه پسااستعماری و نیز دید تحقیرآمیز بخشی از جامعه ایرانی نسبت به مهاجران افغانستانی است.
۵۸۶۸.

روند تاریخی حضور ایلات کرد در بلوک لیلاخ کردستان

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی اقوام دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 9 - 38

کلید واژه ها: اردلان بلوک ئیلاق (لیلاخ) ایلات کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۱۹۶
رفتاروکنشهای ایلی درتاریخ، تابع عوامل ساختاری متعددی بوده است، بالغ بر هفتصد سال، خانات اردلان بر بخش عظیمی از غرب ایران بصورت نیابتی حکمرانی کردند؛ بلوک ئیلاق (لیلاخ)، در شرق این والی نشین، مقصد تابستانه تیره های متعددی از ایلات و عشایرکردی بوده است، طول ایل راههایی که به این منطقه ختم می شد، گاهی به پانصدکیلومتر می رسید. پژوهش حاضر قصد دارد درچارچوب مطالعات تاریخی و با تکیه بر اسناد آرشیوی وکتابخانه ای به تبیین تاریخی و رصدکنشهای ایلات کردی و ماهیت حضور آنها در بلوک ئیلاق (لیلاخ) - از توابع اردلان – پرداخته و موزائیک فرهنگی این منطقه را از نظر تاریخی کالبد شکافی کند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بلوک ئیلاق درسایه ی اقلیم مساعد جوی و متأثر از موقعیت سوق الجیشی، تحت مناسبات انسانی، نقش تدارکاتی ویژه ای دروالی نشین اردلان داشته است؛ این محل درآخرین فصل یکجانشینی تبدیل به قاموس فرهنگی رنگارنگی (متشکل از سی تیره) ازتیره ها و طوایف کردی گشته و بیشترین پرداخت مالیات در بین بلوکات هیجده گانه اردلان (نسبت به جمعیت) را به خود اختصاص داد.
۵۸۶۹.

بررسی عوامل خارجی مؤثر بر قومیت گرایی درآذربایجان ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی اقوام دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 65 - 84

کلید واژه ها: آذربایجان پان ترکیسم عوامل خارجی جوک قومیتی تحریف تاریخ رسانه های خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۱۹۸
قوم گرایی افراطی در میان اقوام یکی از عواملی است که انسجام اجتماعی کشور را به خطر می اندازد. ازجمله این قوم گرایی ها، قوم گرایی آذری ها یا همان پان ترکیسم است. پان ترکیسم ابتدا در روسیه شکل گرفت. روس ها برای حذف فرهنگ و زبان ایران از قفقاز، از این اندیشه حمایت می کردند. پس از آنان، عثمانی ها برای نجات امپراتوری خود این اندیشه را تبلیغ کردند. بعد از جنگ جهانی دوم نیز یک حکومت پان ترکیستی در آذربایجان ایران ایجاد کردند. سه گروه عوامل خارجی، نخبگان آذری و نظام سیاسی بر قومیت گرایی در میان آذری ها تأثیر دارد. هدف این مقاله بررسی عوامل خارجی مؤثر بر این نوع قوم گرایی است. بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 400 نفر در چهار استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان به عنوان نمونه انتخاب، و با آنان مصاحبه شد. سپس داده ها با نرم افزار SPSS تحلیل گردید. تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای مستقل تحقیق یعنی تحریف تاریخ به دست پژوهشگران غربی، جوک های قومیتی، فعالیت های ترکیه و آذربایجان و رسانه های جمعی خارجی 33 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کند.
۵۸۷۰.

به کارگیری نوآوری اجتماعی جهت بهبود عملکرد مؤسسات خیریه (مورد مطالعه: خیریه سلام بر آرزوها)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 222 - 191

کلید واژه ها: نوآوری اجتماعی تفکر سیستمی خیریه نوآوری مقرون بصرفه نوآوری همگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۶۵
بررسی ها نشان می دهد که علی رغم امکانات متعدد و افزایش کمک های خیرین در سالهای اخیر، تعداد افراد نیازمند و خواسته های آنها در حال افزایش است. از سویی ناکارآمدی موسسات خیریه و عدم دستیابی به مقاصد از پیش تعریف-شده، و نیز وجود دغدغه خیریه ها برای دولت باعث شده تا خیریه ها مورد مطالعه قرار گیرند. هدف پژوهش افزایش اثربخشی و بهبود عملکرد موسسات خیریه با استفاده از نوآوری اجتماعی است. بدین منظور، پس از مرور پیشینه تحقیق، به پژوهش در مورد خیریه وابسته به مرکز نوآوری اجتماعی سلام پرداخته شد. برای نمونه گیری از روش گلوله برفی و روش تحقیق اقدام پژوهی استفاده گردید. بعد از شناسایی مشکل، برای جمع آوری داده ها و ارائه راهکار، از روش تفکر سیستمی (مدل چهارمرحله ای تفکر سیستمی برای تغییر اجتماعی) استفاده گردید. بدین منظور با ذینفعان و افراد مربوطه طی جلسات متعدد مصاحبه گردید. سپس راهکار منتخب، توسعه داده شده و در مقیاس وسیع پیاده سازی گردید و در نهایت با ارزیابی روند پروژه، نتایج و پیشنهادات در قالب دو دسته راهکار فوری و راه حل های بنیادی ارائه شدند. راهکار فوری شامل همکاری و جذب سرمایه جمعی بوده و راه حل های بنیادی شامل بهبود وضعیت اقتصادی، تخصیص خرده وام ها، نوآوری مقرون بصرفه و نوآوری همگانی می شوند.
۵۸۷۱.

حمایت سازمانی و تمایل به فرزندآوری زنان شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۳ و ۱۱۴ ۱۳۴-۱۱۷

کلید واژه ها: حمایت سازمانی فرزندآوری زنان شاغل شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۱۶
پدیده اشتغال و کار زنان از ابتدای زندگی اجتماعی بشر وجود داشته، ولی در فراز و نشیبهایی ق رار گرفت ه است. در جوامع امروزی زنان همپای م ردان در جامع ه کار می کنند و از جایگاه اجتماعی برخوردارند. تغییر و تحولات در ساختار خانواده، افزایش سطح تحصیلات، شهرنشینی، مشارکت زنان در بازار کار را می توان در انطباق فرایند انتقال جمعیت دوم در ایران خصوصاً کلان شهری مانند شهر تهران با تاثیرپذیری در بسیاری از مولفه های جمعیتی از جمله فرزندآوری به وضوح مشاهده کرد. پژوهش حاضر به شیوه پیمایشی و با هدف شناسایی تاثیر حمایت سازمانی بر فرزندآوری زنان شاغل شهر تهران انجام گردیده است. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و 1065 نمونه به روش نمونه گیری تصادفی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل ازتحلیل رگرسیون نشان می دهد حدود 7/15درصد از تغییرات متغیر تمایل به فرزندآوری توسط متغیرهایی چون تحصیلات، سن، تعداد فرزندان ایده ال، حمایت سازمانی، درآمد تبیین شده است. همچنین نتایج نشان داد تحصیلات رابطه معکوسی باتمایل به فرزندآوری دارند و به لحاظ سازمانی هرچه حمایت سازمانی بیشتر باشد، تمایل به فرزندآوری زنان شاغل بیشتر خواهدشد، بنابراین پیشنهاد می شود مسوولان و مدیران سازمان از انعطاف پذیری لازم با تمرکز ویژه به ارزش گذاری فرزندآوری و حمایت سازمانی از سازگاری نقش مادری و کارمندی زنان شاغل برخوردارباشند.
۵۸۷۲.

واکاوی و پاسخ به شبهات مربوط به معاد بر اساس کتاب نقد قرآن

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۱ ویژه فلسفه و کلام 31 - 62

کلید واژه ها: معاد سها نقد قرآن عدالت عذاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۱۴۰
یکی از حربه هایی که همواره مورد استفاده مخالفان و دشمنان ادیان، خصوصا دین اسلام قرار گرفته، تضعیف اعتقاد نسبت به مساله معاد از طریق ایجاد شبهات گوناگون و القاء ایرادات مختلف بوده است. از جمله تلاش هایی که در سال های اخیر در این زمینه صورت گرفته، تدوین کتابی به نام «نقد قرآن» توسط دکتر سها است. این کتاب شامل شبهاتی پیرامون مساله قیامت، عدالت خداوند، عدم تناسب جرم و مجازات، حبط اعمال، خلود و نیز بهشت و جهنم، عدم آمرزش مطلق شرک و مسائلی از این دست می باشد که آنها را می توان در مواردی شبهات مبنایی و در موارد دیگر شبهات بنایی دانست. از نظر سها هیچ یک از استدلال های قرآن برای اثبات وجود قیامت و معاد برهان معقول معتبر منطقی نیست بلکه تنها مجادلاتی است که به درد افراد کم خرد می خورد. با این سخنان سعی سها بر این است که قیامت را نظریه ای بداند که برای ترساندن و پذیرفتن دین اسلام به انسان ها القا شده است. در این تحقیق که با روش کتابخانه ای انجام شده سعی شده است ضمن تامل در آیات قرآن، شبهات مذکور با رویکرد کلامی و فلسفی مورد تحلیل و نقد قرار گیرد و پاسخ های مستدلی ارائه گردد که با تامل در نوع شبهات و پاسخ های آنها می توان گفت غالب شبهات مطرح شده در این کتاب ناشی از عدم تسلط سها نسبت به مفاهیم و آیات قرآن و عدم بررسی تمام آیات در یک موضوع می باشد.
۵۸۷۳.

بررسی جامعه شناختی پیامدهای فربهی مناسک مذهبی (با تاکید بر مناسک عاشورایی)

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ ویژه علوم اجتماعی 65 - 92

کلید واژه ها: مناسک فربهی پیامدها پدیدارشناسی علل و زمینه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۲
هدف: دردودهه اخیر به صورت بی سابقه ای شاهد رشدکمی وکیفی مناسک مذهبی درکشورمان بوده ایم، دست اندرکاران امور مناسک مذهبی و اغلب متشرعان و فعالین درحوزه امردین برداشتی مثبت ازفربهی مناسک داشته و این فربهی را زمینه ساز نشرمعارف دینی، استحکام بخش اعتقادات دینی، مظهر اقتدار تشیع و انسجام دهنده جامعه تلقی می کنند، درحالی که به نظرمی رسد پیامدهای این فربهی منحصر در پیامدهای مثبت نیست. این تحقیق با هدف پی بردن به پیامدهای فربه شدن مناسک وآیین های مذهبی به عنوان پاسخ به سوال اصلی و عوامل و زمینه های فربه شدن مناسک به عنوان پاسخ به سوال فرعی طرح ریزی شده است. روش: این مقاله با بهره گیری از روش پدیدارشناسی و با بهره گیری ازفنون مصاحبه نیمه ساختاریافته با نمونه ای هدفمند از 13نفراز اساتید حوزه علمیه ودانشگاه ودست اندرکاران امورمناسک مذهبی براساس معیاراشباع نظری، انجام گرفته است. مهمترین نتایج: نتایج به دست آمده نشان می دهد که اکثرمشارکت کنندگان مناسک مذهبی را فربه شده (به معنای خروج ازحدتعادل وآسیب زا بودن) می پندارند و پیامدهای فربه شدن مناسک مذهبی نه تنها منحصر در پیامدهای مثبت (انسجام اجتماعی، تجدیدحیات اجتماعی، افزایش حساسیت مومنانه) نیست بلکه حتی پیامدهای منفی آن (گسست اجتماعی، ابزاری شدن مناسک، مداح محوری، تضعیف گفتمان عقلانیت،برهم خوردن توازن ابعاد و مولفه های دین داری، تضعیف اصل مناسک، کارناوالی شدن مناسک) به لحاظ فراوانی ازپیامدهای مثبت پیشی گرفته است. در بخش پاسخ به سوال فرعی نیز علل و زمینه های فربه شدن مناسک در سه زمینه اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تبیین گردیده است.
۵۸۷۴.

ارزیابی و تصحیح آمارهای جمعیتی شهرستان گنبدکاووس در سال های 1385 و 1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۳ و ۱۱۴ ۳۹-۶۸

کلید واژه ها: سرشماری اصلاح و هموارسازی گزارش سن گنبد کاووس ارزیابی داده های جمعیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۵۰
در این مقاله، بررسی و ارزیابی صحت داده های جمعیتی در دو سرشماری شهرستان گنبد کاووس در استان گلستان در سال های 1385 و 1395 و همچنین اصلاح و هموار سازی گزارش سن در این دو سرشماری مطمح نظر بوده است. برای ارزیابی داده های جمعیتی، از تعدادی از روش های غیرمستقیم مانند مقایسه میان رشد جمعیت، نسبت سنی، نسبت جنسی، نسبت بازماندگی، شاخص ویپل، شاخص مایرز و شاخص تلفیقی سازمان ملل متحد استفاده شده است. عدد بدست آمده برای شاخص ویپل در سال 1385، برابر با 65/ 107 است که نشان میدهد داده های مربوط به سن در سرشماری این سال، به لحاظ میزان گرد کردن سن به اعداد مختوم به صفر یا پنج، نسبتا دقیق بوده اند و در سال 1395، برابر با 05/104 است که بیانگر بسیار دقیق بودن داده های سنی در این سال است. عدد محاسبه شده برای شاخص مایرز در سال 1395، برابر با 33/3 می باشد که نمایانگر آن است که ترجیح رقمی چشمگیری وجود ندارد. علیرغم نتایج بدست آمده از شاخص های ویپل و مایرز، مبنی بر نبود تمایل زیاد به گرد کردن عدد سن و همچنین نبود ترجیح رقمی بالا، ارقام بدست آمده برای شاخص تلفیقی سازمان ملل در سال های 1385 و 1395، به ترتیب برابراند با 14/48 و 1/41 که نتیجه می شود که، به طور کلی کیفیت داده های سنی و جنسی در هر دو این سرشماری ها بسیار ناقص است. علت این نقص میتواند مربوط به داده های جنسی باشد و یا به علت مواردی از قبیل جابجا گزارش نمودن سن، اشتباهات پوششی و محتوایی، بیش شماری یا کم شماری باشد. همچنین برای اصلاح و همواری سازی گزارش سن از روش میانگین های متحرک برای سه سن متوالی، روش سازمان ملل و جداول اسپراگ بهره جسته ایم.
۵۸۷۵.

شناسایی شاخص های روابط عمومی از نظر کارشناسان سازمان های صنعتی (مطالعه موردی سازمان های صنایع فولادی اصفهان)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱ 27-42

کلید واژه ها: روابط عمومی صنعتی ارتباط با رسانه ها مدیریت رویداد مدیریت بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۷۸
پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص های روابط عمومی از نظر کارشناسان سازمان های صنعتی (مطالعه ی موردی سازمان های صنایع فولادی اصفهان) به روش آمیخته، انجام مصاحبه های مقدماتی و توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری کارشناسان بخش های روابط عمومی و نظام بهبود و پیشنهادات شرکتهای صنعتی(فقط تولیدکنندگان فولاد) اصفهان بودند. از 340 نفر بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 90 نفر محاسبه شدکه به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود و از طریق مصاحبه مقدماتی با چند کارشناس و مطالعه مبانی نظری گویه های پرسشنامه استخراج شد. پرسشنامه 5 بعد ارتباط با رسانه ها، تبلیغات، تحقیق و پژوهش، مدیریت رویداد و مدیریت بحران را مورد بررسی قرار داد. روایی پرسشنامه با بررسی 5 استاد دانشگاه تایید و جهت محاسبه پایائی آلفای کر و نباخ معادل 85% بر آورد شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار spss در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفت. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که ارتباط با رسانه ها و تبلیغات از نظر کارشناسان مهمترین عوامل هستند. با استفاده از آرمون t و مقایسه میانگین ها مهمترین شاخص ها ،تهیه گزارش تلویزیونی از سازمان، تبلیغات و بازار یابی جهانی، تاثیر نظر سنجی بر امکان سنجی، حفاظت از محیط زیست و کنترل آلودگی و شناسایی مخاطبان سازمان های صنعتی بود.
۵۸۷۶.

مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی سالمندان ساکن در منزل و ساکن در سرای سالمندی در شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 47 - 74

کلید واژه ها: امیدواری به زندگی حمایت اجتماعی سلامت اجتماعی کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۱۸۲
با تغییر  نقش سنتی خانواده، فرهنگ سپردن سالمندان به سراهای سالمندی روبه افزایش است. هدف اصلی پژوهش حاضر نیز مقایسه کیفیت زندگی سالمندان ساکن منزل و ساکن سرای سالمندی است. روش پژوهش پیمایشی- مقایسه ای و جامعه آماری شامل 160 سالمند (۸۰ نفر ساکن منزل و ۸۰ نفر مقیم سرای سالمندان) شهر همدان است که با دو روش تمام شماری (سرای سالمندی) و نمونه گیری در دسترس (مقیم منزل) انتخاب شده اند. از پرسش نامه استاندارد  برای گردآوری اطلاعات و برای تحلیل از آزمون تی مستقل و رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که بین کیفیت زندگی سالمندان ساکن در منزل با سالمندان ساکن در سرای سالمندان تفاوت معنی داری وجود دارد (73/2= t و001/0= sig). رگرسیون چند متغیره نشان داد سالمندان ساکن در سرای سالمندی در مقایسه با  سالمندان ساکن در منزل از کیفیت زندگی پایین تری برخوردار هستند و متغیرهای سلامت اجتماعی، حمایت اجتماعی و امیدواری به زندگی از پیش بینی کننده های قوی تغییرات کیفیت زندگی سالمندان هستند. تحلیل مسیر نشان داد حمایت اجتماعی در هر دو گروه بیشترین تاثیر غیر مستقیم  برکیفیت زندگی سالمندان را دارد. با توجه به این که زندگی در سرای سالمندی به عنوان سبک زندگی جدید گریز ناپذیر است و چون قفسی آهنین سالمندان را در بر می گیرد، باید خانواده ها و مسئولین  در جهت افزایش کیفیت زندگی سالمندان تلاش کنند..
۵۸۷۷.

مطالعه اقدامات اجتماعی پلیس و تأثیر آن بر مدیریت توسعه سرمایه اجتماعی در میان شهروندان شهر قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 163 - 184

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی اقدامات معاونت اجتماعی تعهد اجتماعی پیشگیری از وقوع جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۳۱۱
زمینه و هدف: نیروی انتظامی یک سازمان پویا و اجتماعی است و مهم ترین وظیفه آن برقراری نظم و امنیت و تأمین آسایش عمومی و فردی در جامعه است، آگاهی از وضعیت سرمایه اجتماعی یکی از الزامات برای طراحی چشم انداز توسعه بلند مدت و همچنین برنامه ریزی سازمانی می باشد. لذا با توجه به آنچه بیان گردید اهمیت بررسی میزان اثربخشی اقدامات اجتماعی پلیس در افزایش سرمایه اجتماعی فرماندهی انتظامی استان قزوین بسیار واضح و آشکار به نظر می رسد. روش شناسی: این پژوهش از نظر روش پیمایشی و از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری کلیه مردم ساکن در شهر قزوین می باشند(حجم نمونه 480 نفر)، که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب گردیدند. روش گردآوری داده ها میدانی و ابزار جمع آوری پرسشنامه بود. درخصوص تجزیه وتحلیل؛ از تحلیل عامل اکتشافی، شاخص کفایت نمونه[1]، آزمون بارتلت و فریدمن بهره برده ایم. یافته ها: مقدار شاخص کفایت نمونه در تأثیر اقدامات اجتماعی نیروی انتظامی بر میزان اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، تعهد در قبال امنیت اجتماعی و اهتمام به پیشگیری از وقوع جرایم به ترتیب: 82/0؛ 821/0؛ 806/0 و 820/0 است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد اقدامات اجتماعی، حضور کارکنان در کنار مردم در مراسمات مختلف مذهبی، اجرای برنامه های متعدد به مناسبت هفته نیروی انتظامی، اجرای برنامه های فرهنگی در مناسبت های مختلف، برگزاری کلاس های آموزشی چهره به چهره، آموزش و اطلاع رسانی از طریق نصب بنرهای تبلیغاتی، بیشترین تأثیر را بر سرمایه اجتماعی شهروندان می گذارد
۵۸۷۸.

مطالعه موانع شناساندن مسائل اجتماعی به جامعه توسط سازمان های مردم نهاد با روش نظریه مبنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 131 - 160

کلید واژه ها: اقشار آسیب پذیر برساخت گرایی اجتماعی سازمان های مردم نهاد مسائل اجتماعی موانع آشناسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۲ تعداد دانلود : ۶۲۹
تحقیق حاضر با هدف شناخت موانع پیش روی سازمان های مردم نهاد حمایتی برای شناساندن مسائل اجتماعی به جامعه و به اصطلاح آشناسازی انجام شده است. این مطالعه با کمک رویکرد برساخت گرایی اجتماعی انجام گرفته که طبق آن، مسئله اجتماعی مشکلی نامطلوب و شایع است که در اعتقاد عمومی قابل حل است. روش مورد استفاده در این پژوهش نظریه مبنایی و تکنیک جمع آوری داده ها، مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته و مشاهده است. جامعه مورد مطالعه سمن های حمایتی استان تهران است و داده ها از طریق مصاحبه با 23 نفر از مؤسسان و همکاران اصلی سمن ها و مشاهده 34 سمن حمایتی به دست آمده است. مطابق یافته ها، محوری ترین چالش پیش روی سمن های حمایتی برای آشناسازی مسائل اجتماعی «اثرگذاری محدود» است. نداشتن پشتوانه حقوقی و قانونی و نبود شیوه های اقناع کننده برای ادعاسازی، از جمله دلایل شکل گیری این مانع است. اعتبار اجتماعی سمن ها نزد اذهان عمومی و نوع ارتباط و نسبت آن ها با نهادهای رسمی نیز در آشناسازی مسائل اجتماعی نقش دوگانه ای دارد؛ درواقع از جهاتی محدودکننده و از جهاتی تسهیل کننده است. در این فضا سمن ها عمدتاً مسائل را به صورت فردی تحلیل و به مخاطب ارائه می کنند. همچنین این مسائل را به خوبی ملموس و قابل لمس نمی سازند. از سوی دیگر سمن ها با برجسته ساختن ابعاد وخیم و زننده آسیب های اجتماعی، متهم به تحریف واقعیت ها و نوعی سیاه نمایی هستند. این چالش ها مانع عمومی شدن مسائل اجتماعی مورد توجه سمن ها و متقاعدشدن بخش محدودی از جامعه می شود. درنتیجه مشکلات اقشار آسیب پذیر از زندگی روزمره مردم جدا می ماند و موج اجتماعی برای مقابله با معضلات اجتماعی در سطح جامعه شکل نمی گیرد.
۵۸۷۹.

تأثیر آلودگی هوا بر اختلال در سلامتی شهر اهواز در سال 1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۹ 61 - 94

کلید واژه ها: آلودگی هوا اختلال در سلامتی آلاینده های هوا شاخص کیفیت هوا محیط زیست شهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲۷ تعداد دانلود : ۳۸۰
در چند دهه گذشته آلودگی هوا به عنوان یک مشکل اساسی، سلامتی افراد را تحت تاثیر قرار داده است. آلودگی هوا از مهم ترین مشکلات زیست محیطی کلان شهرهای ایران به خصوص شهر اهواز است. هدف از مقاله پیش رو بررسی تأثیر آلودگی هوا بر اختلال در سلامتی برمبنای تحلیل ثانویه داده های زیست محیطی و بیمارستانی در شهر اهواز در طول سال 1395 است. نتایج نشان داد که شاخص های آلودگی هوا و اختلال در سلامتی، به لحاظ زمانی، در فصل زمستان بیشتر است. بیشترین دلایل مراجعه به بیمارستان به ترتیب بیماری های قلبی و عروقی، سرطان، گوارش، تنفسی، پوستی و عفونی بوده است. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان داد که ۸۵ درصد تغییرات اختلال در سلامتی شهر اهواز ناشی از تأثیرات 10 آلاینده مورد بررسی است. در این میان، آلاینده های ذرات معلق کوچکتر از 5/2 میکرون، ذرات معلق کوچکتر از  10 میکرون، مونوکسیدکربن، و نیتریک اکسید به ترتیب بیش ترین اثرات را بر اختلال در سلامتی گذاشته اند. علاوه بر این، نتایج نشان داد سن و جنس نیز به شدت با اختلال در سلامتی ناشی از آلودگی هوا همبستگی دارند. بدین ترتیب، کاهش اختلال در سلامتی نیازمند سیاست گذاری و اجرای برنامه های موثر در جهت کاهش آلاینده ها  است.
۵۸۸۰.

اعتیاد؛ بررسی تطبیقی یافته های مبتنی بر نظریه زمینه ای اعتیاد و نظریه های جامعه شناسی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۰ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷۷ ۵۶-۹

کلید واژه ها: پویایی سیستمی اعتیاد پیامدهای ناخواسته کارکرد ساختاری بررسی تطبیقی نظریه زمینه ای چارمزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۵۰
مقدمه: برای کنترل اعتیاد به عنوان یک مسئله مهم اجتماعی کشور، تلاشهای مختلفی صورت گرفته است. سؤال اصلی آن است که چرا اکثر سیاستگذاریها و برنامه های اجرا شده به نتایج مناسبی نرسیده اند؟ یکی از مفروضات ما آن است که در شناخت پدیده اعتیاد و مبانی نظری سیاست گذاریها، با نارسایی روبه رو هستیم. لذا هدف این تحقیق، توسعه نظریه اعتیاد و تأکید بر جایگاه جامعه شناسی اعتیاد در برنامهریزیهای مرتبط با این مسئله بوده است. روش: روش این تحقیق کیفی بود و از نسخه چارمزی نظریه زمینه ای برای تولید نظریه ها و تفاسیر جدید استفاده کرده است. ایده های حاصل از تجربه زیسته، مقدمهای برای مرور نظریه های جامعه شناسی و کشف ایده ها و تفاسیر جدید قرار گرفت، سپس این تفاسیر و ایده ها به عنوان محورهای پژوهش از نگاه کنشگران، مراجع و اطلاع رسانان اصلی حوزه اعتیاد، بررسی شد و بخشی از آنها مورد تأیید قرار گرفتند. یافته ها: ساختاریابی و پویایی سیستمی اعتیاد، اهمیت عاملیت در ساختاریابی اعتیاد، کارکردهای ساختاری اعتیاد، نقش مواد در ایجاد سامانه مدیریت تنشها، نقش خرده فرهنگ معتادان و مناسک در ساختاریابی اعتیاد، اهمیت کارایی و سرعت تأثیر مواد و اهمیت پیامدهای ناخواسته کنش عقلانی در ساختاریابی اعتیاد، از یافته های این تحقیق هستند. بحث: نتایج تحقیق نشان داد که عموماً نظریه های موجود، قادر به درک هم زمان سازوکارهای گرایش افراد به مواد اعتیادآور و پویایی و کارکردهای سیستمی اعتیاد نبوده اند. این نظریه ها به کژکارکردی سایر سیستمها باور دارند، ولی به کارکردهای جایگزین و مثبت مواد اعتیادآور اهمیت جدی نمی دهند. در شرایط فعلی سیستم اعتیاد به جبران نارساییهای ناشی از کژکارکردی سایر سیستمها پرداخته و به صورت ساختاریافته برای برقراری تعادل پویا در نظام کلان اجتماعی ایفای کارکرد می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان